Vísir - 25.05.1967, Blaðsíða 9

/
V í S IR . Fimmtudagur 25. maí 1967.
9
Áður var hann sjómaður í siglingum
en nú er hann bóndi á eigin búgarði
Rætt við Kristin Steingrímsson, bónda frá
Nýja Sjálandi, sem dvelur hérlendis um þessar
mundir í heimsókn hjá ættingjum og vinum.
Sautján ár eru liðin síðan Kristinn fór í sigling-
ar, en síðan hefur hann dvalizt á Nýja Sjálandi,
þar sem hann á nú stóran búgarð. Kristinn seg-
ir m. a. frá því í meðfylgjandi viðtali hvað á
dagana hefur drifið á þessum sautján árum. —
(Viðtal: R. Lár.)
Fjölskylda Kristins við koir.una til tslands, taíið frá vinstri:
Sandra Inga, Linda Kristjana, Brenda Kristin, Karen Lilja, Krist-
inn og kona hans Joyce.
Við sitjum í stofunni hans
Steingrims i Fiskhöllinni að
Drápuhlið 36. Kristinn, sonur
Steingríms, er í heimsókn, eftir
17 ára samfellda fjarveru hin-
um megin á hnettinum, eða nán-
ar tiltekið á Nýja Sjálandi, en
þar hefur hann rekið búskap i
mörg ár.
— Hvernig stóö á þvi að þú
settist að á Nýja Sjálandi?
— Hugmyndin varð til upp úr
þurru, ef svo mætti segja. Þeg-
ar ég var 17 ára, var ég i sigl-
ingum ásamt félaga mínum og
landa Gísla Ólafssyni. Ævin-
týraþráin var fyrir hendi og
mig langaði til að skoöa „suðr-
ið“ og kynnast því meira og
þess vegna réði ég mig á strand-
feröaskip á Nýja Sjálandi ,en
þar var ég í þrjú ár.
— Hvaö svo?
— Svo kvæntist ég nýsjá-
lenzkri stúlku og fékk mér þar
af leiðandi vinnu í landi.
— Hyaöa vinnu?
— Satt að segja þekkti ég
sama og ekkert til landvinnu á
þessum árum. En mér leizt svo
á, aö möguleikamir væru mestir
í landbúnaöinum og þess vegna
réði ég mig til vinnu á kúabúi.
Eftir tvö og hálft ár haföi mér
tekizt að safna nægilegu fé til aö
geta tekið smábýli á leigu og
haföi þar 65 mjólkandi kýr þeg-
ar flest var. Eftir þriggja ára
búskap tókst mér aö kaupa
stærra bú, en þurfti ^ð sjálf-
sögðu aö fá til þess bankalán.
Eins og gefur að skilja voru
þetta erfið ár, en viö hjónin
unnum tvö ein aö búinu fyrstu
árin og mjólkuöum þá 65 til
80 kýr einsömul, þar sem viö
höföum ekki efni á aö kaupa
okkur hjálp. Eftir þrjú ár seld-
um við búiö og fengum fyrir
það sæmilegt verð, enda höfð-
um við endurbætt þaö mikiö.
Þá keyptum viö þaö bú sem
viö eigum núna, en sú jörö er
mun hentugri fyrir kúabú en
sú sem við áttum áöur, og höf-
um viö nú um 200 gripi, þar af
120 mjólkandi kýr.
— Frumbýlingsárin hafa ver-
iö erfið eftir þessu að dæma?
— Já, vissulega. Viö unnum
70 til 80 tíma á viku hverri. en
þaö haföist meö þessu.
— Hvert seljið þið afurðirnar?
— Til næsta bæjar, sem heitir
Te Awamutu og hefur um það
bil 7000 íbúa. Bærinn er í átta
mílna fjarlægð frá búgarðinum.
— Hvaö seljið þið mikið af
mjólk til bæjarins?
— Þegar bezt er, seljum viö
um tvö tonn af mjólk á dag.
— Hafið þið fleiri skepnur en
kýr á búinu?
— Nei, við höfum sérhæft
okkur í kúarækt. Nýsjálending-
ar gera meira og meira af því að
sérhæfa sig í búskap, enda verö-
ur tilkostnaöurinn minni meö
þvi móti. 'Bæöi þarf færra
vinnufólk og annar tilkostnaður
lækkar.
— .Hvað hafið þið af vinnu-
fólki núna?
— Við höfum aðeins einn
fastamann, og vinnum öll
venjuleg bústörf tveir einir. En
þegar einhverjar sérstakar
framkvæmdir eru á döfinni ráð-
um við verktaka, sem taka verk-
iö að sér fyrir tímakaup, eöa
samkvæmt útboöi. Þessir verk-
takar eiga sjálfir flest tækin sem
þarf til framkvæmdanna.
— Hvað um heyskap. Þurfiö
þiö nokkuð aö heyja?
— Viö heyjum fyrir veturinn,
en ekki nálægt því eins mikiö
og hér á landi. Hjá okkur þarf
að heyja 3000 balla, en hver
balli er 70 pund og það nægir
bústofninum Við látum aldrei
gripina í hús, en gefum heyið
í högunum. Einnig verndum við
sérstök beitilönd yfir sumariö
og notum þau svo til vetrar-
beitar. Svo gefum viö kúnum
fóðurbæti aö auki.
— Er ekki mjög heitt loftslag
á Nýja Sjálandi.
— Meöalhitinn í okkar sveit
(sem er nyrzt á nyrðri eyjunni)
er 20 stig á selsíus.
— Hvemig líkar þér f slíkum
hita?
— Ég kann ágætlega vig mig
í hitanum.
— Það er mikið um landbún-
að á Nýja Sjálandi?
— Níutíu og tvö prósent af
tekjum landsins koma frá land-
búnaðinum. en aðeins átta
prósent frá iðnaði. fiskveiöum
og fleiru.
— Er eitthvaö af Islendingum
búsettir á Nýja Sjálandi?
Mér er aðeins kunnugt um
tvo aðra. Konu f Oakland og
karlmann ( Wellington
• VIÐTAL
DAGSINS
— Hefurðu þjáöst af hinni
rómuöu heimþrá?
— Fyrst , staö haföi ég meiri
og minni heimþrá, en þar sem
ég var sjómaður og fjarverun-
um vanur, held ég að heimþráin
f mér hafi veriö minni en i
mörgu ööru fólki.
— Em skattar háir á Nýja
Sjálandi?
— Þeir eru ekki tiltakanlega
háir fyrr en kemur yfir meðal-
tekjumar. Það er margt líkt
meö íslendingum og Nýsjá-
lendingum að mínu áliti. Kaup-
geta virðist mér vera svipuð
f báðum löndunum. Að vfsu er
minna kaup á Nýja Sjálandi. en
það kemur úí á eitt. Fleira er
sameiginlegt meö þessum þjóö-
um, til dæmis er menning á
mjög háu stigi í báðum löndun-
um. Atvinnuleysi er óþekkt
fyrirbæri, þar eins og hér.
— Em frumbyggjar mikill
hluti landsmanna?
— Af tveim milljónum. sjö-
hundruð og fimmtíu þúsundum
landsmanna eru um það bil 200
þúsund maoríar. eða frumbyggj-
ar.
— Fer þeim fjölgandi eða
fækkandi?
— Þeim fjölgar í sama hlut-
falli og þeim hvítu og taka æ
meira upp siði hvítra Margir
maoríar eru mjög vel menntað-
ir og skipa háar stöður.
— Þekkist kynþáttamisrétt, >
landinu ?
— Það er ekki haegt að segja
að kynþáttamisrétti sé til á Nýja
Sjálandi, þö örli á þvi sums stað
ar. Ennþá síður er hægt að líkja
því við nokkurt annað land þar
sem þeldökkir og hvítir byggja
saman Frumbyggjarnir hafa
sömu tækifæri og þeir hvítu.
beir eiga jarðir og sem dæmi
get ég sagt þér að næsti ná-
granni minn er maoríi og líkar
mér mjög vel við hann. Einnig
er maoríi vinnu hjá mér. Nei.
maoríarnir hafa'' sáhíá'' káúp.
sömu menntun og njóta sömu
hlunninda og þeir hvítu. — Sú
stefna er líka ráðandi I landinu
aö halda beim ekki sér Dætur
mínar ganga í skóla með böm-
um maoría, án árekstra.
— Hver sér um búið fyrir ykk
ur á meðan þiö eruö fjarver-
andi ?
— Viö réöum ráðsmann til
að sjá um búið og stjóma þvi.
Svo höfum við búnaðarráðunaut
til að sjá um kaupsýsluhliðina.
Þessi búnaðarráðunautur er ann
ars f þjónustu samtaka fimmtfu
bænda, sem ég er í félagi við, og
hann er á launum hjá okkur.
Hann heimsækir okkur á ca.
sex vikna fresti til leiðbeininga
og útskýringa, enda fylgist hann
vel með því sem skeður f land-
búnaðarvísindum um allan heim.
Hann er nokkurs konar millilið-
ur okkar bændanna við land-
búnaðarvísindamennina.
— Ég heí heyrt að landslag
Nýja Sjálands sé ekki ólíkt ís-
lenzku ?
— Það er rétt. ef skóginum er
sleppt. Sérstaklega er syðri eyj-
an lík íslandi. Þar eru háir foss-
ar, ár og iafnvel litlir jöklar. en
fjöllin eru hærri þar.
— Hvernig lízt frúnni á ís-
land ?
— Henni lízt vel á landiö og
líkar vel við tólkið. Sérstaklega
finnst henni athyglisvert hversu
vel fólkið býr. hversu vönduð
húsin eru og svo síöast en ekki
sizt finnst henni íslendingar eld-
ast seinna en fólk á Nýja Sjá-
landi. og það finnst mér einnig.
— Hvað eigið þiö mörg böm ?
— Fjórar dætur. Sú elzta er
! 1 ára, svo eru tvíburar. 9 ára
og loks er sú yngsta 5 ára.
— Hvernig lfzt beim á sig
hér ?
— Þeim tannst mjög gaman
að leika sér 1 snjónum. en þær
höfðu aldrei komizt í snertingu
við hann, fyrr en þær komu til
íslands. Við komum hingað 21.
marz sl. og fengum slæmt tíðar-
far til að byrja með.
— Þið hafið máske fariö ð
skíði ?
— Nei, við höfum ekki farið
á skíði, en við renndum okkur
á sleða norður á Akureyri, en
bangað fómm við til að heim-
sækja systur mfna
— Hvað eetur þú sagt mér
um félagslíf 1 þinni sveit ?
— Við höfum félagsheimili t
sveitinni og er það mjög mikið
notað af ungum og gömlum. Þar
halda bændur fundi og unga fólk
ið kemur saman til að dansa
eða stunda fþróttir
— Er knattspyma mikið
stunduð hjá vkkur?
— Hún er stunduð • auknum
mæli. Nýsjálendingar hafa til
þessa verið mjög frarnarlega (
rugby, sem heita má að sé þeirra
þjóðaríþrótt. enda hafa þeir
staðið framarlega á heimsmæli-
kvarða f beirri grein.
— Hvaðan er hvíti stofninn
f landinu upprunninn ?
— Að mestu er hann kominn
frá Englandi og Skotlandi. Þetta
er mjög alúðlegt fólk og gott
að kynnast bvf
— Hvernig eru vegimir ?
— Vegakerfið er mjög gott,
og má segja að hver útkjálka-
vegur sé malbikaður.
— Og að lokum Kristinn —
hvernig fannst þér aö komfs
heim til íslands eftir sautján ára
fjarvem ?
— Mér fannst auðvitaö gani
an að hitta ættingja og vini eft
ir öll þessi ár. Breytingarnar
hafa verið niklu meir' en ép
hafði gert mér í hugarlund Hei>
svæði hafa verið byggð upp. þar
sem engin hús stóðu áður en ég
fór af landinu Pabbi hefur ver-
fð að skrifa mér um breytingarn
ar, en ég var að segja það vif
hann. aö honum hafi alls ekk>
tekizt að lýsa beim eins stór
kostlega og þær raunverulega
eru.
Svo kveðium vic þennan
landa vom, með þakklæti fyrii
viðtalið og óskum honum og
fjölskvldu góðrar heimkomu ti'
landsins sem þau byggja. hinuro
megin á hnettinum.
Kortið sýnir nyrðrf hluta Nýja-Sjálands. Búgarður Kristins í Te
Awamutu er merktur inn á kortið.