Vísir - 23.04.1968, Page 6

6
V í S IR . Þriðjudagur 23. aprfl 1968.
TÓNABIO
— Islenzkur texti.
Heimsfræg og afbragðs vel
gerð, ný. ensk sakamálamynd
í algjörum sérflokki. Myndin
er gerð eftir samnefndri sögu
hins heimsfræga rithöfundar
ianFlemmings sem komið hef-
ur út á Islenzku. Myndin er i
litum.
Sýnd kl. 5 og 9.
Bönnuð innan 14 ára.
GAMLA BIO
Blinda stúlkan
(A path of blue)
Bandarísk kvikmynd.
Aðalhlutverk:
Sidney Poitier.
Elisabcth Hartman
Sýnd kl. 5 og 9. ,
Bönnuð börnum únnan 12 ára
BÆJARBÍÓ
Simi 50184.
Engin sýning i dag
SAMSÖNGUR Karlakórsins
Þrestir í Hafnarfirði kl. 9.
STJÖRNUBÍO
Lord Jim
Ný amerisk stórmynd með:
Peter OToole
— tslenzkur textl.
Sýnd kl. 5 og 9.
Bönnuð börnum innan 14 ára.
LAUGARÁSBÍÓ
Maður og kona
Sýnd kl. 9.
íslenzkur texti.
Bönnuð börnum innan 14 ára.
Hver var Mr. X
Njósnamynd í litum og Cin-
emascope.
Sýnd kl. 5 og 7.
Bönnuð börnum innan 12 ára.
Miðasala frá kl. 4.
NÝJA BÍÓ
Ofurmennið Flint
fOur Man Flint)
íslenzkur texti.
Bönnuð yngri en 12 ára.
Sýnd kl. 5 7 og 9.
HAFNARBÍÓ
FLUFFY
Sprenghlægileg og fjörug, ný
litmynd með:
Tony Randali
Shiriey Jones
— tslenzkur texti.
Sýnd kl. 5 7 og 9.
inning hans leiddi til
1000 annarra uppfinninga
TV'ótt eina í septembermánuði
1966 reis ungur verkfræð-
ingur, Donald Wilkes að nafni,
úr rekkju sinni og hélt út í bíl-
skúr, þar sem hann átti safn
verkfæra, en hann fann, að hon-
um yröi ekki svefnsamt, fyrr en
hann væri búinn að reyna í
verki hugmynd, sem hann hafði
brotið heilann um alla nóttina.
Nokkrum klukkustundum siö-
ar hélt hann í höndum sínum á
einhverri merkilegustu uppgötv-
un aldarinnar, sem vísindamenn
hafa skipað á bekk meö upp-
finningum á borð við hjólið, vog-
arstöngina og aðrar slíkar.
Á Donalds tungu hefur þessi
uppfinning veriö kölluð Rola-
mite, sem er eitt af þessum
orðum, sem ógjörningur er að
þýða, en hægt er að kalla öllum
nöfnum, m.a. rúlluverkið. Þaö
er byggt upp af tveim rúllum,
eða sfvalningum, sem haldiö er
á ákveðnu spori, eða á ákveð-
inni braut með renningi úr
fjaðrastáli — S-laga. Sívalning-
arnir renna fyrirhafnarlaust á
braut sinni, vegna þess að
renningurinn hreyfist með þeim
— algerlega átakalaust. Enginn
kraftur fer í það t.d. að sívaln-
ingarnir togi í renninginn, né á
sér þarna stað nokkur þrýst-
ingur innbyrðis.
Þetta verk hefur slíkt alhliöa
notkunargildi, að það má nota
í slökkvara, dælur, ventla, í
stór rafmagnsöryggi, hitarofa,
i skiptingartengsli, hraöastilla,
hemla, höggdeyfa og fleira og
fleira. Eiginlega allt, sem kann
að koma í hug mönnum.
Þegar uppfinning Donalds var
kynnt vakti hún gífurlega at-
hygli og hugvitssemi hans vakti
aödáun. Menn, spurðu, hvernig
í óksöpunum stæði á því, að
engum hefði komið þetta í hug
fyrr.
„Það er nú þaö,“ sagöi Don-
ald. „Það merkilegasta við þetta
er það, að jafnvel hellisbúi stein-
aldarinnar hafði allt sem með
þurfti, til þess að hrinda hug-
myndinni í framkvæmd."
Donald Wilkes starfar viö eld-
flaugarannsóknir og hann fékk
hugmyndina, þegar hann var að
vinna í Sandía. Hann var þá með
hugann allan bundinn við alls
konar höggvara-verk og hvernig
höggdeyfar virka.
Fyrsta rúlluverkiö bjó hann til
úr þjálfum málmrenningi sem
hann festi milli tveggja samsíða,
sléttra flata, og lét hann renn-
inginn liggja I S, en þetta reynd-
ist alltof hreyfanlegt og um
nóttina, þegar hann lá andvaka
datt honum í hug að setja sí-
valninga í lykkjurnar á S-inu.
Það var einmitt það, sem
hann reyndi úti í bílskúrnum
sínum, og þegar hann sá árang-
urinn, var hann ekki seinn á
sér, en dreif sig niður á verk-
stæöi rannsóknarstofunnar, þar
sem hann vann. Spurningin var
sú, hvort sívalingarnir myndu
renna innan í lykkjunum, eöa
myndi renningurinn færast til
með sívalningunum og ekkert
rennsli eiga sér stað?
Nánari rannsóknir leiddu í
ljós, að renningurinn færðist
meö sívalningunum og enginn
núningur átti sér staö, sem
dregiö gæti úr hreyfingum
renningsins og sívalninganna.
Renningurinn er haföur úr
fjaörastáli og leitast við aö
rétta úr sér og vinda lykkjurnar
af sér. Þegar sivalningarnir
hreyfast, vindur renningurinn
ofan af öörum en upp á hinn
um leiö og leysir þannig í raun-
inni sjálfur úr læöingi kraft,
sem nægir til þess að færa sí-
valningana. Hvort tveggja fær-
Hér sést Donald með módeiið,
sem hann útbjó nóttina 1966,
þegar hann skauzt út í bílskúr.
ist meö sama hraða, renningur-
inn og sívalningarnir, svo engin
mótstaöa myndast af núningi
og hreyfingin verður svo til á-
takalaus. Lykkjurnar í S ýinna
hvor gegn annarri og ef þær eru
jafnsterkar haldast sívalning-
arnir í kyrrstöðu.
Sé til dæmis tekið úr öörum
enda renningsins og hann gerð-
ur þannig viöaminni og þar af
leiðandi veigaminni, þá leitast
sterkari endinn við að ýta sí-
valningunum í áttina til þess
veikari. Sá endinn vindur ofan
af sér yfir á veikari endann.
Meö þvi svo að hafa sívaln-
ingana misstóra og svera, fleiri
en tvo og fleiri en þrjá — allt
eftir hentugleikum — þá var
unnt aö nota rúlluverkið til
margs konar ólíkra þarfa. Rúll-
urnar þurfa ekki nauðsynlega
að vera sivalningar. Unnt er að
l\afa þær líka þríhyrndar. fer-
kant-ðar, marghyndar jafnvel
— allt eftir hentugleikum og
þörfum.
Þannig myndu sívalningamir
liggja í renningnum milli tveggja
samsíðra flata og renna upp og
niður.
AUSTURBÆJARBÍÓ
(Spies strike silently)
— íslenzkur texti.
Mjög vel gerö og örkuspenn-
andi. ný, itölsk-amerfsk saka-
málamynd f litum, er fjallar
um vægðarlausar njósnir í Beir
ut.
Lang Jeffries.
Sýnd kl. 5-15.
Bönnuð börnum innan 16 ára.
Ný „Angelique-mynd:“
Angelique / ánauð
Áhrifamikil, ný, frönsk stór-
mynd. — ísl. texti.
Michéle Mercier
Robert Hossein
Bönnuö börnum.
Sýnd kl. 5 og 9.
HASKOLABIO
Slm' 22140
Gamanmyndasafn MGM
(M.G.M. big Parade of Comedy)
Þetta eru kaflar úr heimsfræg-
um kvikmyndum frá fyrstu tíð.
Fjölmargir frægustu leikarar
heims, fyrr og sfðar koma
fram í myndinni, sem hvar-
vetna hefur hlotiö metaðsókn.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
WÓDLEIKHIÍSIÐ
<§síautefíuff<m
Sýning miðvikudag kl. 20.
Z>
Sýning fyrsta sumardag kl. 15.
/7?7óFð/77?t
~!&77Fi
Sýning fyrsta sumardag kl. 20.
Aðgöngumíðasalan opin frá
kl. 13.15 til 20. Simi 1-1200
LEIKHÉLML
JEYKJAyÍKDR^
SUMARIÐ '37
Sýning miðvikudag kl. 20.30.
Síðasta sýning.
O D

Sýning fimmtudag kl. 15.
Allra síðasta sýning.
Hedda Gabler
Sýning fimmtudag kl. 20.30.
Sýning föstudag kl. 20.30.
Fáar sýningar eftir.
Aðgöngumiðasalan Iðnó er
opin frá kl 14 Simi 13191