Vísir - 03.05.1968, Blaðsíða 8
ð
V í S IR . Föstudagur 3. maí 1968.
VISIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoöarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Augiysingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Símar 15610 og 15099
Afgreiðsla : Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178, Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuöi innanlands
í lausasölu kr. 7.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
Prag vísar veginn
„"Vofa gengur nú ljósum logum í Austur-Evrópu, — )
vofa frelsisins. Öll máttarvöld Austur-Evrópu hafa )
tekið höndum saman um heilaga ofsókn gegn vofu )
þessari.“ Þessi tilvitnun er tekin úr Kommúnistaá- ((
varpi Karls Marx og aðeins þremur orðum breytt til (l
samræmis við aðstæður nútímans. Mannkynssagan á '/
það til að vera kaldhæðnisleg. Hún hefur leikið Karl )i
Marx grátt með því að snúa ummælum hans um )\
Evrópu gamla tímans upp á ríki arftaka hans í Aust-
ur-Evrópu. (
Máttarvöld kommúnistaríkjanna sjá nú vofuna í /
Prag. Þar hafa tiltölulega frjálslynd öfl náð undirtök- )
um. Frelsisbylgja gengur yfir Tékkóslóvakíu. Þar er )
verið að koma á málfrelsi, fundafrelsi og ritfrelsi. Blöð \
birta jafnvel gagnrýni á stjórnina, — óheyrilegt fram- (
ferði í kommúnistaríki. Þessa þróun leiða varkárir íf
menn, svo að tiltölulega lítil hætta er á, að Stóri bróð- /
ir í Sovétríkjunum geti kæft frelsið í blóðbaði éins óg )
í Ungverjalandi árið 1956. )
Tékkar tala nú opinskátt um hið rotna skipulag, \
sem þeir hafa búið við í tvo áratugi. Menn, sem myrt- (
ir voru samkvæmt dómsúrskurði, eru nú heiðraðir í /i
gröfinni. Menn, sem se;ið hafa í fangelsi af stjórn- /#
málaástæðum, segja frá pyndingum og samvizkuleysi ))
lögreglunnar. Á öllum sviðum er nú verið að fletta )i
ofan af glæpakerfi hins kommúnistiska þjóðskipu- \\
lags í Tékkóslóvakíu. ((
Valdhafarnir í nágrannalöndunum eru skelfingu u
lostnir. Þeim er meira en óglatt við tilhugsunina um, >')
að frelsisandinn nái ef til vill líka undirtökum í þeirra ((
ríkjum og flett verði ofan af rotnuninni þar. Þeir ({
hafa gripið til gagnráðstafana. í Sovétríkjunum, Pól- /|
landi og Austur-Þýzkalandi er nú sem óðast verið að (j
herða á múlbindingu rithöfunda, prófessora og blaða- ) •
manna, og þeir látnir fjúka, sem taldir eru vafasamir.
Aðstaða kommúnistaleiðtoganna í þessum lönd- \\
um er sannarlega óþægileg. Stjórnarfar þeirra er •)
þannig, að þeir geta aðeins mætt hinum nýja frelsis-
þey með auknum þvingunum og strangari aga. Völd ú
þeirra byggjast á ótta. En þeir geta ekki lokað lönd-
um sínum svo kyrfilega, að hinar nýju hugmyndir sí- [(
ist ekki inn frá Tékkóslóvákíu. j*
Júgóslavar hafa lengi farið sínar eigin götur og /)
lært mikið af Vesturlöndum í stjórn efnahagsmála.
Rúmenar hafa beðizt undan forsjá Stóra bróður. Og \\
nú haf a Tékkar opnað gluggann til að fá inn hreint lof t (
Harðstjórnarkerfið í Austur-Evrópu er að liðast sund- (I
ur. Valdhafarnir geta hægt á þróuninni með því að |
uppræta jafnóðum allar frelsishugmyndir, sem skjóta )'
rótum. En lokadóminn geta þeir ekki flúið. Fyrr eða )
siðar heldur frjálshyggjan einnig innreið sína í þessi
lönd. (
SPJALLAÐ UM IDNÞRÓUNINA
Ottó Schopka:
IÐNKYNNINGIN
1968
Cíðastliðinn mánudag hófst
Iðpkynningin 1968. Undan-
fama mánuði hefur verið vakn-
andi áhugi meöal almennings
fyrir velgengni íslenzks iönaö-
ar. Atvinnu- og efnahagsástand-
ið hefur vakið stöðugt fleiri til
umhugsunar um nauðsyn þess
að gera atvinnulífið fjölbreytt-
ara og dreifa þannig þeirri
áhættu, sem sífellt er búið við,
þegar byggt er á svipulum
sjávarafla. Athyglin hefur beinzt
að iönaðinum, atvinnugrein
sem veitir stórum hluta þjóöar-
innar atvinnu og lífsviðurværi
sparar dýrmætan erlendan gjald
eyri og leggur þjóöarbúinif
til margvíslegar nauðsynlegar
afuröir.
Samtök iðnaöarins vilja fyrir
sitt leyti ýta undir áhuga manna
á að kynnast íslenzkum iðnaöi,
fjölbreyttri framleiðslu hans, að-
stöðu í þjóðfélaginu og þýö-
ingu hans fyrir þjóðarbúskap-
inn.
Nauðsynlegt er, að neytendur
geri sér fulla grein fyrir þýð-
ingu kaupákvarðana sinna. Ef
keypt er innlend vara, þýðir það
tekjur fyrir þá, sem unnu að
framleiðslu vörunnar og nýt-
ingu á húsum og vélum, sem
til eru I íahdinu. Sé erlend vara
keypt í stað vöru, sem fram-
leidd er hér á landi, þýðir það
tapaöar tekjur fyrir þá, sem
vinna við að framleiöa sams
konar vörur hér á landi, og
verri nýtingu véla og húsa en
ella.
Ymsar iðngreinar hafa átt
við erfiöleika að etja á undan-
förnum árum, ekki aöeins vegna
hins almenna tekju- og eftir-
spurnarsamdráttar f þjóöfélag-
inu, heldur einkum vegna mik-
ils innflutnings erlendrar iðn-
aðarvöru. Þannig má nefna sem
dæmi, að tæplega 60% af þeim
fatnaði sem seldur var hér á
landi árið 1966 var innfluttur
og yfir 90% af skófatnaði.
— Af þessum tölum ætti
aö vera Ijóst, aö innlendir fram-
leiðendur ættu að geta aukið
framleiðslu sína verulega f
ýmsum greinum, ef vara þeirra
stenzt samanburð við hina inn-
fluttu að því er varðar verö
og gæði. En um leið þarf að
koma jákvæö afstaöa af hálfu
neytenda og vilji af þeirra
hálfu til að nota innlenda iðn-
aðarvöru.
Gildi iönaöarins hefur oft
veriö vanmetið vegna þess ofur-
kapps, sem lagt hefur verið á
af hálfu ríkisvaldsins að
styöja uppbyggingu annarra
atvinnugreina. Þetta er ekki sagt
öðrum atvinnuvegum til lasts,
en reynsla undanfarinna ára
hlýtur að vekja menn til fhug-
unar um, hvort þess hafi ekki
gætt um of, að ríkisvaldið hafi
„veðjaö á rangan hest“, er
teknar voru ákvarðanir um
margvíslega fyrirgreiðslu til at-
vinnuveganna með alls konar
lagasetningum. í þessu sam-
bandi er fróölegt að skoða fjár-
veitingar til atvinnumála á fjár-
lögum yfirstandandi árs, en þær
eru:
Til iðnaðarmála 27 millj. kr.
Til útvegsmála 204 millj. kr.
Til landbúnaðarmála 530millj.
kr.
Þessar tölur veröa ekki
geröar frekar að umræðuefni en
rétt er að leggja áherzlu á, að
vöxtur iðnaöarins í framtíöinni
mun í vaxandi mæli byggjast
á því, að ríkisvaldið veiti stór-
aukna fjárhagslega fyrir-
greiðslu til iðnaðarmála, til þess
að tryggja jákvæða og hraða
iðnþróun.
Sem dæmi um slíkar fjár-
veitingar má nefna: Aukin
framlög til stofnlánasjóös iön-
aöarins, til byggingar verk-
námsskóla iðnaðarins og til
rannsókna á sviöi iðnaðar.
Fjárveitingar til markaösrann-
sókna erlendis og til öflunar
markaða fyrir íslenzkar iönað-
arvörur erlendis, til hagræðingar
og endurskipulagningar iðn-
fyrirtækja til að bæta sam-
keppnisaðstöðu þeirra, einkum
með tilliti til þátttöku í mark-
aðsbandalagi, fjárveitingar til
tækniaöstoðar fyrir iönaöinn,
til starfsemi ráöunauta fyrir
iönaðinn, til að gera íslenzkum
hugvitsmönnum kleift að full-
gera og prófa uppfinningar sín-
ar, og fjárveitingar til að reyna
ný efni, ný tæki eða nýjar að-
ferðir í iðngreinum, þar sem
miklu varðar fyrir neytendur,
að framleiðslukostnaði sé hald-
iö niðri (t.d. í byggingariönaði).
Þannig mætti lengi telja, til-
efnin eru næstum óþrjótandi.
Þessi fyrirgreiðsla kemur senni-
lega hvorki strax né öll í einu.
En þegar þjóð og þingmenn
taka að gera sér fulla grein
fyrir gildi iönaðarins og fram-
tíöarhlutverki hans í efnahags-
þróuninni, mun þessi fyrir-
greiðsla koma í áföngum og
ýta þannig Undir hraðari fram-
vindu.
Hlutverk Iönkynningarinnar
1968 er aö undirstrika þjóðhags-
lega þýðingu og hlutverk iðn-
aöarins og auka skilning manna
á aðstöðu þeirra til jákvæðra
áhrifa.
Fjórtánda landsþing
Slysa varnafélags íslands
JT'jórtánda landsþingi Slysa-
varnafélags Islands lauk á
sunnudaginn var í slysavarna
húsinu við Grandagarð. Á sunnu
dag var fjallaö um tillögur frá
nefndum þingsins og þær af-
greiddar. Þá fór fram stjórnar-
kjör og var landsþinginu síöan
slitið i hófi, sem kvennadeild
félagsins S Rey^javík bauð til.
Tókst þingið í alla staði mjög
vel og var árangursríkt, en jafn
hliöa þinghaldinu var minnzt 40
ára afmælis félagsins.
STJÓRN SVFÍ: Stjórn Slysa-
varnafélags íslands var einróma
kjörin, og skipa hana þessir
menn: Forseti: Gunnar Friöriks
son, Reykjavík. Gjaldkeri: Árni
Sigurjónsson, Kópavogi. Vara-
forseti: Gróa Pétursdóttir,
Reykjavík. Ritari: Baldur Jóns-
son, Reykjavík. Meöstjórnend-
ur: Ingólfur Þórðarson, Reykja
vfk, Hulda Sigurjónsdóttir,
Hafnarfirði, og Geir Ólafsson,
Reykjavík. — Árni Árnason,
kaupmáður, sem veriö hefur
gjaldkeri félagsins í 26 ár baðst
eindregið undan endurkjöri og
voru honum þökkuð mikil og
giftudrjúg störf í þágu félags-
ins.
MEÐSTJÓRNENDUR UR
LANDSFJÓRÐUNGUNUM:
Sunnlendingafjórðungur: Sigr
íður Magnúsdóttir, Vestmanna-
eyjum, og til vara Bergur Arn-
björnsson, Akrariesi.
Vestfirðingafjórðungur: Þórð
ur Jónsson, Látrum, og til vara
Daníel Sigmundsson, ísafirði.
Norðlendingafjórðungur:
Egill Júlíusson, Dalvík, og til
vara Tryggvi Þorsteinsson, Ak
ureyri.
Austfirðingafjórðungur: Árni
Vilhjálmsson, Reykjavík og til
vara Þórunn Jakobsdóttir, Nes
.kaupstað.
Endurskoðendur félagsins
voru kjörnir Þorsteinn Árnason
Reykjavík. og Sigurbjörn Sigur-
jónsson, Reykjavík. Til vara:
Jóhannes Briem, Reykjavik.
HEIÐURSFÉLAGAR: í tilefni
af 40 ára afmæli SVFÍ voru eft
irtaldir menn kjörnir heiðurs-
félagar fyri- störf í þágu slysa-
varna: Ólafur Albertsson, stór
k-Síipmaður, Kaupmannahöfn,
sém verið hefur gjaldkeri slysa-
varnadeildarinnar „Gefion" í
Kaupmannahöfn frá stofnun
hennar. — Árni Árnason, kaup
maður. sem verið hefur gjald-
keri SVFÍ í 26 ár. — Ingibjörg
Pétursdóttir fyrir margháttuð
störf f þágu SVFl. — Séra Jón
M. Guðjónsson, Akranesi, fyrir
útbreiðslustörf og stofnun
fjölda slysavamadeilda. —
Björn Pálsson, flugmaður, fyrir
brautryðjendastarf f sjúkraflugi.
— Gfsli Guðmundsson, Sand-
gerði, sem verið hefur í stjórn
félagsins í 40 ár.
Á þinginu var samþykkt til-
laga allsherjarnefndar, sem
hljóöar svo: „14 landsþing SVFÍ
vill. að athugaöri skýrslu félags
stjórnar fyrir árið 1966 og 1967
og í samanburöi við ályktanir
og fyrirmæli 13. landsþings
1966, votta forseta félagsins og
stjórn þess í heild, þakklæti fyr
ir farsæla stjórn á málefnum
félagsins, út á við og inn á viö,
á því stjórnartímabili, sem nú
er á enda, og fyrir þróttmikla
og ötula baráttu fyrir málefna
legri og félagslegri eflingu
samtakanna.
ÁLYKTANIR: Á 14. lands-
þingi SVFÍ voru samþykktar til
lögur frá fjarskiptanefnd þings
ins og umferðarnefnd þess. Til-
lagan frá fjarskintanefnd var
um tilkynningaskyldu fslenzkra
skipa og að hún verði f um-
sjá SVFl. þannig að öll skip
tilkynni brottför sína úr höfn.
staðsetningu sína, a.m.k. einu
sinni á sólarhring og komu sína
til hafnar.
Tillagan frá umferðarmála-
nefnd var. að SVFÍ tæki að sér
framkvæmd ákveðinna verk-
efna Varúðar á vegum, ef bess
væri óskað og samningar gerðir
þar um.