Vísir - 06.05.1968, Blaðsíða 8

s
VÍSIR
Otgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoöarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuöi innanlands
í lausasölu kr. 7.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
Jákvæðir og neikvæðir
Við opnun Iðnkynningarinnar 1968 lét iðnaðarmála-
ráðherra í ljósi ánægju sína yfir hinum jákvæðu við-
horfum, er einkenndu þá ráðagerð Landssambands ís-
lenzkra iðnaðarmanna og Félags íslenzkra iðnrekenda
að stofna til slíkrar iðnkynningar í þeim tilgangi og
í trausti þess, að íslendingar gerðu sér grein fyrir
mikilvægi þess að kaupa fremur íslenzka framleiðslu
Oíi erlenda.
Því miður er einnig svo, að ýmsir aðilar virðast ætíð
fremur hafa opin augu fyrir því, sem miður fer, bæði
í atvinnulífi og á öðrum sviðum, en hinu, sem vel
tekst. Hin jákvæðu og neikvæðu viðhorf togast á. ,
Þegar framsýnir menn hefja baráttu fyrir því að
styrkja íslenzkt atvinnulíf og skapa meira öryggi með
því að gera atvinnuvegina fjölþættari, koma aðrir,
sem hafa allt á hornum sér og telja meira að segja
sjálfstæðinu stefnt í voða, ef reynt er að hagnýta er-
lenda sérþekkingu, tæknikunnáttu og fjármagn í
þessu skyni. Enn eigast þar við hin jákvæðu og nei-
kvæðu viðhorf.
Fróðlegt var að lesa í ýmsum skrifum forustumanna
í verkalýðsstétt hinn 1. maí, hversu mikilvægar í at-
vinnulífinu væru stórframkvæmdirnar við Búrfells-
virkjun og bygging álbræðslunnar í Straumsvík.
Kommúnistar kalla þetta landráðafranjkvæmdir.
Þarna eigast við jákvæðu og neikvæðu viðhorfin.
Áður hefur verið vakin athygli á því hér í blaðinu,
að rafmagnssamningurinn við álbræðsluna er alger
forsenda stórvirkjunarinnar, sem nú er vel á veg kom-
in við Búrfell. Hann er grundvöllur þess, að erlend
lán fengust til virkjunarinnar, enda standa raforku-
greiðslur álbræðslunnar til Búrfellsvirkjunar algerlega
undir afborgunum og vöxtum af hinum miklu erlendu
lánum til Búrfellsvirkjunar.
Kommúnistar býsnast yfir því, að gerður er samn-
ingur við erlent fyrirtækí um hlutdeild í Kísiliðjunni
við Mývatn. Hér er þó um að ræða framkvæma, sem
íslendingar einir gátu með engu móti ráðizt í, fyrst
og fremst af tækniástæðum og vegna öryggisleýsis
um sölu framleiðslunnar erlendis. íslendingar munu
hins vegar öðlast mikilvæga nýja tækniþekkingu af
samstarfinu. Hin jákvæðu öfl urðu hinum neikvæðu
yfirsterkari. Verksmiðjan við Mývatn er orðin að
veruleika.
Hin neikvæðu öfl vilja heldur láta botnleðjuna í
Mývatni, arðlausa og einskis nýta, safnást áfram fyr-
ir og þurrka smám saman upp hluta vatnsins, en hún
sé seld á erlendan markað fyrir mikil verðmæti, ef
hafa þarf um það samstarf við erlenda áðila.
Mikilsvert væri, ef hægt væri að losna við úr land-
inu botnleðju hins neikvæða hugarfars kommúnista,
enda þótt sú botnleðja verði tæpast seljanleg.
VISIR . Mánudagur 6. maí 1968.
PoK'r
£ a/OCh

•- -*

• - .
Hafnarverkamenn ganga í fylkingu til þinghú ssins Powell til stuðnings.
Ræða Enochs Powells vakti storm
sem ekki hefir lægt enn að ráði
Síðan er Edward Heath, leið-
togi stjórnarandstöðunnar
brezku, lét Enoch Powell víkja
úr skuggastjóminni (í henni
eiga sæti þeir Ieiðtogar stjórn-
arandstöðunnar), sem myndu
skipa mikilvægustu ráðherra-
embætti eftir stjómarskipti) —
vegna ræðu þelrrar, sem hann
flutti í Birmingham og leiddi
til meiri ólgu út af kynþátta-
málunum á Bretlandi, en dæmi
eru til áður, hefur komið æ
skýrar í ljós, hve Powelí tal-
aði fyrir munn margra, en þessi
mál hafa síðan verið rædd meira
en flest mál önnur á Bretlandi.
Getið hefur verið í fréttum
hverjar undirtektir ræðan fékk
hjá hafnarverkamönnum í Lond
on, sem oftar en einu sinni
hafa gengið fylktu liði til þing-
hússins Powell til stuðnings. —
Hafnarverkamenn í London eru
yfirleitt róttækir og þegar þeir
hafa gert skyndiverkföll, sem
ekki er ótitt, er mikið um kennt
áhrifum kommúnistiskra for-
sprakka. En nú brá svo við.
er þeir geröu skyndiverkfallið á
dögunum, að er kommúnistafor
sprakkarnir reyndu að fá þá of-
an af því, ýttu þeir þeim blátt
áfram til hliöar og fóru sínu
fram. Athyglisverðara er þó hve
mikill hluti almennings viröist
sammála Powell og ala sömu
áhyggjur í brjósti, skrifa blöð-
unum og segja, að Powell hafi
sagt það, sem þurfti að segja.
Og það er vegna framtíðarinn-
ar, sem menn ala þennan beyg
— að framundan komi til —
aö óbreyttri stefnu — aö Bret-
land verði að glíma við kyn-
þáttavandamál á borð við það,
sem er í Bandaríkjurlum.
Vert er að kynna sér nánara
hvað Powell staðhæfði:
Að eftir 15—20 ár yröu 15—
20 milljónir hörundsdökkra inn-
fly.tjenda í landinu, ' að með-
töldu skylduliði, frá ýmsum
samveldislöndum, — og í-
búar heilla landsvæöa, bæja og
borgarhverfa hörundsdökkir, og
hann hélt því fram, að það gengi
brjálæði næst, að leyfa árlega
innflutning 50.000 manns,
skylduliðs þeirra, sem komnir
væru. — „Ég sé fyrir augum
mér þjóð, sem er að safna viði
í sinn ^igin bálköst — eins og
Rómverjar forðum sé ég Tiber
blóði litaða, — og eins og einn
kjósenda minna sagði nýlega:
Framundan er, að hinir hörunds
dökku f landinu geti kúgað hina
hvítu"
Það var engin furöa þó að
stormur skylli á, er landvarna-
ráðherraefni íhaldsflokksins tal-
aði í þessum dúr. Og Heath sá
sér ekki annað fáert en láta
hann víkja, en það var ekki
vegna þess, að Powell væri f
andstöðu við flokkinn í þessu
máli. heldur vegna þess, að
Heath taldi tóninn í ræðunni
hættulegan, og að hún gæti
þess vegna orðið til þess að
auka á þenslu út af þessum mál-
um. Fyrir þinginu lá sem kunn-
ugt er frumvarp til þess að
tryggja hörundsdökku fólki jafn
rétti, á sviði húsnæðismála, á
sviði vinnuráðninga o. s. frv.,
og það var álit íhaldsflokksins.
að tilganginum með frumvarp-
inu yrði ekki náð, og bar fram
breytingatillögur, sem voru
felldar, og sat þá flokkurinn
hjá við afgreiðslu málsins.
»«rgpg.nr-gw«M1M
Enoch Powell.
íhaldsblaðið „Daily Express"
kallaöi ræöuna ,,illa og fráhrind-
andi“ í ritstjórnargrein, og
t bætti því viö, að það væri ekki
hægt að loka augunum fyrir
því, aö sjónarmið Powells væru
sjónarmið almennings í landinu.
..Daily Telegraph" hefir hins
vegar gagnrýnt, að Powell var
vikið úr skuggastjórninni og
stutt Powell.
Ræðan vakti mikla ólgu og
mörg stór orð féllu. Fyrrverandi
íhaldsþingmaður, Humphrey
Berkeley, sem sagði sig úr
flokknum vegna andspyrnu
10. síða