Vísir - 07.05.1968, Blaðsíða 6

I
V í S IR . Þriðjudagur 7. maí 1968.
AÍISTURBÆIARBÍÓ
Ný ,AngeIique-mynd:“
Angelique i ánauð
ÁhrifamiKil, ný, frönsk stór-
mynd. — ísl. texti.
Miché’e Mercier
Rotiert Hossein
Bönnuð bömum.
Sýnd kl. 5 og 9.
HASKÓLABÍÓ
Sim* 22140
Myndin, sem beðið hefur verið
eftir:
TÓNAFLÓÐ
(Sound of Music)
Ein stórfenglegasta kvikmynd,
sem tekin hefur verið og hvar-
vetna hlotiö metaösókn, enda
fengiö 5 Oscarsverðlaun.
Leikstjóri: Robert Wise.
Aðalhlutverk:
Julie Andrews
Christopher Plummer
ÍSLENZKUR TEXTI
Myndin er tekin í DeLuxe-lit-
um og 70 mm.
Sýnd kl. 5 og 8.30.
Ath. breyttan sýningartima.
KAFNARBÍÓ
Kona
fæðingarlæknisins
Afar fjörug og skemmtileg
gamanmynd í litum með Doris
Day og James Garner.
Endursýnd kl. 5, 7 og 9.
BÆJARBÍÓ
Simi 50184.
Verðlaunamynd f litum. Leik-
stjóri: Bo Widerberg.
íslenzkur texti.
Sýnd kl. 9
Bönnuö börnum.
Fyrsti tunglfarinn
Spennandi amerisk stórmynd i
litum eftir sögu H. G. Wells.
íslenzkur texti.
Sýnd kl. 5.
NÝ GERÐ KAFBÁTA
- DJÚPKÖFUNARFÖR
A lexander mikli hefur kann-
ski ekki veriö beinlínis ó-
sannsögull maður. En ýkinn
hefur hann verið, ef rétt er eftir
honum haft. Hann var í raun-
inni frumherji hafdjúpakönnun-
arinnar, því að sagnir herma að
hann hafi látið sig síga í sjó
niður í „glertunnu“, 323 árum
fyrir Krist, og skal það ekki i
efa dregið, fremur en þau afrek
hans önnur, sem sögur herma
frá. Þegar hann kom aftur
upp á yfirboröið. hafði hann
að vonum frá mörgu aö segja
— meðal annars haföi hann séð
niðri þar fisk einn svo stóran,
aö það mundi hafa tekið fisk
þann þrjá daga að synda fram
h,já ■’ tunnunni. Þannig munaði
minnstu, að Alexander mikli
yrði ekki einungis fyrsti könn-
uður hafdjúpanna heldur og sá
síðasti;menn vildu ógjarna halda
þar í slóð hans, vitandi það, að
svo furðuleg undur mundu bera
þar fyrir sjónir þeirra, að allir
vændu þá um lýgi, þegar þeir
kæmu upp aftur þótt þeir segðu
ýkjulaust frá. Því að „ekki lýg-
ur Alexander".
En nú hefur þetta snúizt við
fyrir atbeina manna, sem ekki
hafa einungis hugrekki ti! að
kafa hafdjúpin, heldur og til að
segja satt og rétt frá öllu. sem
fyrir sjónir þeirra ber niðri þar.
Og nú eru það fiskarnir. sem
hafa fyllstu ástæðu til að trúa
ekki sínum éigin augum, slíkir
„furðufiskar" eru nú á svamli
meðal þeirra. Frá þvi er próf-
essor Auguste Piccard fór
frystu djúpköfunina um borð í
„Trieste", áriö 1943, hafa um
það bil 40 lítil djúpköfunarför
verið smíðuð — og mörg eru auk
þess í smíðum.
Og þau eru sannarlega und-
arleg ásýndum. Skjóta alls
konar „vísindalegum" öngum
og skönkum í allar áttir —
mælitækjum, ljósmyndatækjum,
ljóstækjum, hreyfanlegum örm-
um, tækjum til að taka sýnis-
horn af sjávarbotni og bora eft-
ir sýnishornum úr botnlögun-
um.
„Aluminaut", smíðaður fyrir
Réynolds málmvinnslufyrirtæk-
ið hjá General Dynamics í
„AIvin“, sá er lenti í átökunum við sverðfiskinn.
Bandaríkjunum, fann slétt
„stræti“, að mestu leyti „Iagt“
úr manganesesýringi á 1000 m
dýpi úti fyrir Florida, og rann
eftir því á hjólum. „Deepstar
400“, mjög svipaður djúpköfun-
arfari Piccards, er búinn tækj-
um. sem „gleypa" bæði sjókind-
ur og sjávargróöur, er hann
hefur svo með sér upp á yfir-
borðið. Sama er að segja um
„Yomiuri", sem samnefnt stór-
blað í Japan hefur látið smíða,
en aöalhlutverk þess djúpköf-
unarfars er þó að athuga og
rekja jarðskjálftasprungur á
sjávarbotni. Enn er „Deep
Diver“, bandarískur, sem hefur
það fram yfir þá fyrrtöldu, að
vera smíðaður sem eins konar
„móðurskip“ fyrir kafara. Þann-
ig geta vísindamenn í léttum
köfunarbúningum gengiö út og
inn um botnhólf hans, þegar
framkvæmdar eru athuganir á
hóflegu dýpi, og virt nánar fyr-
ir sér það, sem þar er að sjá.
Það er alls ekki útilokaö að
komast í djúpsævis-ævintýri í
slíkum köfunarferðum, enda
þótt þriggja-dagleiða-risafiskur-
inn, sem heilsaði þar upp á Al-
expnder mikla, sé annaðhvort
undir lok liðinn, ellegar þykist
yfir þaö hafinn að kasta kveöju
á hvern sem er. Risa-kolkrabb-
inn á það til að senda þessum
óboðnu djúpgestum kveöju sína;
spúa að þeim blekinu svo sjór-
inn sortnar í kring um þá.
Sveröfiskurinn er þó enn heima-
frekari þegar því er að skipta.
Á því fékk djúpköfunarfarið
„Alvin", aö kenna, en þaö er
smíðað fyrir hafrannsóknastofn-
un, sem starfar á vegum banda-
ríska sjóhersins. Kannski hefur
það einmitt -verið þess vegna,
að risastór sverðfiskur geröist
svo herskár, þegar hann sá til
ferða þess, að hann réðist á
það og festi sverð sitt undir
rönd kýraugaumgerðar, svo
rækilega að hann hékk þar
enn fastur, þegar farið kom upp
á yfirborðið, en ósært, sem bet-
ur fór. Það kvöld snæddi á-
höfnin steiktan sveröfisk og
þóttist aldrei hafa bragðað ann-
að eins Ijúfmeti. Áhöfn „Al-
vins“ vann sér þaö síðar til
frægðar, ásamt þeim á „Alum-
inaut“ að finna vetnissprengj-
una týndu úti fyrir Spánar-
ströndum, sællar minningar, og
jókst við það vegur þessara
djúpköfunartækja.
Flotinn bandaríski ver nú
tugmilljónum dollara til smíði
djúpköfunarfara, sem ætluð eru
til björgunaraðgeröa — t.d. ef
kafbátum hlekkist á. Meðal
annars er nú unnið að smíði
kjarnorkuknúins djúpköfunar-
fars, fyrir sjö manna áhöfn, sem
á að geta verið allt aö 30 daga
í kafi, og er ætlað að vinna
að vísindalegum rannsóknum,
þegar ekki er um nein björg-
unarstörf að ræöa, Áætlað
verð þess er 30 milljónir doll-
ara.
Þá er það ,,PX-15“, sem gerð-
ur er meðal annars með það
fyrir augum aö kanna neðan-
sjávarstrauma, og á að reka
fyrir Golfstraumnum í sex vik-
ur, en það er sonur Auguste
Piccards, dr. Jacques Piccard,
sem stjórnar þeim leiðangri, og
hefur áður verið frá því skýrt
í þessum þáttum. Loks er
bandaríski flotinn að láta smíða
djúpköfunarfar, „Dolphin", sem
á að geta farið dýpra en nokk-
urt slikt far annað; byrðingur-
inn gerður úr sérstaklega hertu
og þykku stáli, en „kýraugu"
öll úr margföldu trefjagleri.
Enda þótt margirafþessumneð
ansjávarfarkostum séu gerðir á
vegum flotans, er vísindamönn-
um og vísindastofnunum greiöur
aögangur að þeim til leiðang-
ursferða. En leigan er allhá,
eins og gefur aö skilja — 300
og allt upp í 10,000 dollarar á
dag, svo engin hætta er á að
slík för verði misnotuð til
skemmtiferöa.
KÓPAV0GSBÍÓ
TONABIO
STJÖRNUBÍÓ
GAMLA BÍÓ
S/o konur
(7 Women)
Bandarísk kvikmynd í litum
meö ÍSLENZKUM TEXTA.
Anne Bancroft
Sue Lyon.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Bönnuð innan 16 ára.
JŒYKJAyÍKDR'!
Heddo Gabler
Sýning miðvikudag kl. 20.30.
Sýning fimmtudag kl. 20.30.
Örfáar sýningar eftir.
Aðgöngumiðasalati * Iðnó er
opin frá kl 44 Sími 13191.

ií

ÞJÓDLEIKHIÍSIÐ
$sl«ní«É'(uíf<ut
Sýning miðvikudag kl. 20.
Brosandi land
Réttu mér hljóðdeyfinn
— íslenzkur texti. —
Hörkuspennandi, ný, amerísk
kvikmvnd meö:
Dean Martin
Sýnd kl. 5 og 9.
Bönnuð innan 14 ára.
Ofurmennið Flint
COur Man Flint)
íslenzkur texti.
Bönnuð yngri en 12 ára.
Sýnd kl 5 7 og 9.__
LAUGARÁSBÍÓ
Maður og kona
Sýnd kl. 5 og 9.
íslenzkur texti.
Bönnuð börnum ir.isan 14 ára.
41985
óperetta eftir Franz Lehár
Þýðandi: Björn Franzson
Leikstjóri: Sven Age Larsen
Hllómsveitarstjóri: Bohdan
Wodlczktj
Frumsýning föstudag 10 maí
kl. 20. — önnur sýning sunnu-
dag kl. 20.
Fastir frumsýningargestir vitji
aðgö-igumiða fyrir miðviku-
dagskvöld.
Aðgöngumiðasalan opin frá
1:1. 13.15 til 20. Sfmi 1-1200.
1 'f
(Spies stríke silently)
— íslenzkur texti.
Mjög vel gerð og irkuspenn-
andi ný, ftölsk-amerfsk saka-
málamvnd f litum, er fjallar
um vægðarlausar njósnir 1 Beir
ut.
Lang Jeffries.
Sýnd kl. 5.15 og 9.
Bönnuð börnum innan 16 ára.
■......
— íslenzkur texti.
Heimsfræg og afbragðs ve)
gerð. ný, ensk sakamálamvnd
i algjörum sérflokki. Myndin
er gerð eftir samnefndri sögu
hins heimsfræga rithöfundar
fanFIemmings sem komið hef-
ur út á fslenzku Myndin er i
litum.
Sýnd kl. 5 og 9.
Bönnuð innan 14 ára.