Vísir - 15.05.1968, Blaðsíða 8

8
V1S IR . Miðvikudagur 15. mal 1968.
VISIR
Otgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstióri: Jónas Kristjánsson
ABstoöarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuöi innanlands
í lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiöja Vísis — Edda hf.
Staðreyndir viðurkenndar
þegar litið er yfir stjórnmálaviðburði liðins vetrar,
fer ekki milli mála, að í athöfnum Alþingis og ríkis-
stjórnar endurspeglast áhrif þeirra erfiðleika, sem
að höndum hefur borið í atvinnu- og viðskiptalífi
þjóðarinnar.
Þegar Alþingi kom saman í októberbyrjun, hafði
ríkisstjómin þurft að horfast í augu við geysilega
efnahagsörðugleika, sem stöfuðu einkum af mjög lé-
legri vetrarvertíð og síldarvertíð. Fjárlagafrumvarpið
fyrir árið 1968 mótaðist af þessum viðsjám. Stjórnin
lagði fram nýjar efnahagsmálatillögur, en tók fram,
að meira kynni að þurfa til að koma.
Þegar fulltrúar stjórnarflokkanna gerðu grein fyrir
þessum erfiðleikum, brást stjórnarandstaðan ókvæða
við og sagði, að annað hljóð hefði verið í stjórnarlið-
inu fyrir kosningar. Þá hefði verið sagt, að þjóðar-
búskapurinn stæði á traustum grunni og að tíma-
bundnir erfiðleikar af völdum verðfalls og minnkandi
afla hefðu ekki í för með sér nein veruleg efnahagsleg
vandræði. Þetta hefðu allt verið herfilegar kosninga-
blekkingar, sögðu stjórnarandstæðingar.
Þetta voru ekki blekkingar, heldur staðreyndir.
Þjóðarbúskapurinn var óveiiju vel undir það búinn að
mæta tímabundnu verðfalli og minnkandi afla á vetr-
arvertíð. En meira kom til. Borgarastyrjöldin í Nig-
eríu hðfst í maílok. Enginn vissi fyrir, hvað verða
kynni. Allir viðurkenna, að enginn gat heldur séð fyr-
ir um erfiðleikana á síldarvertíðinni né hið síminnk-
andi verð síldarafurða.
1 áróðri sínum gengu stjórnarandstæðingar enn
lengra og töldu sig auðveldlega geta reiknað út, að
verðfallið væri svo sem ekkert eða ekki orð á gerandi.
Fremstur í flokki slíkra reiknimeistara var elzti
þingmaður Framsóknarflokksins. Formaður þing-
flokks framsóknarmanna henti á lofti þessa útreikn-
inga.
Af þessu tilefni var fróðlegt að lesa í Tímanum s.l.
laugardag eldhúsræðu hins nýkjörna formanns Fram-
sóknarflokksins. Þar segir: „Þetta þing hefur ein-
kennzt öðru fremur af þeim erfiðleikum,' sem við
er að glíma í þjóðarbúskapnum. Það er staðreynd, að
þjóðfélagið hefur orðið fyrir þungu áfalli af völdum
verðfalls á útflutningsafurðum, minnkandi aflabragða
og erfiðs árferðis. Um það er ekki deilt.“
Ánægjulegt er, að hinn nýja formann Framsóknar-
flokksins, Ólaf Jóhannesson, brestur ekki kjark til að
viðurkenna staðreyndir, enda þótt aðrir þingmenn
flokksins hafi þverneitað þeim í þingbyrjun og haldið
áfram að deila um bær fram í þinglok undir forustu
Sigurvins Einarssonar og Eysteins Jónssonar. Stjórn-
raálabaráttan fær vissulega á sig annan blæ, þegar
^ngmenn stjörnarandstöðupnar fást til að viðurkenna
staðreyndir.
Stundaglasið og friðarsamningarnir.
við getum unnið algeran sigur
í Suður-Víetnam!“
En skotin hæföu ekki aöeins
Bandaríkjamenn. Fjórir blaða-
menn frá Ástralíu og Englandi
voru skotnir til bana í bifreið
sinni, og aftökusveit úr Viet-
cong drap fyrsta sendiráðsritara
þýzka sendiráðsins, Hasso fr-
herra Rtidt von Collenberg.
Friðarsamningar
milli N-Víetnam
og USA og hótel
þjónustan í París
Sendimaður Bandaríkjanna á
sáttafundinum. Averell Harri
man, 76 ára.
□ í „höfuðstað friðar-
ins“ (eins og Couve de
Murville, utanríkisráð-
herra Frakklands, kallar
París) kom þrætuepli í
ljós meira að segja, áður
en friðarumleitanir hóf-
ust. Tuttugu og einn karl
og tvær konur í samn-
inganefnd N-Víetnam
hófu þegar í stað minni
háttar stríð — ekki gegn
kollegum sínum frá
Bandaríkjunum — held-
ur gegn hinum frönsku
gestgjöfum.
eim þótti hótelið „Lutetia”
á vinstri bakka Signu sér
ekki samboðið: Or því að Amerí-
kanamir voru begar búnir að
koma sér fyrir í skrautlegum
salarkynnum ! ,Crillon“ á
Palce de la Concorde vildu
Norður-Víetnamarnir a.m.k. ta
litla höll eða tignarlegt hús út
af fyrir sig.
Og Víetnömunum þótti ekki
„Alþjóðlega ráðstefnuhöllin"
nægilega tilkomumikill samn-
ingastaður, en hún stendur á
hominu á Avenue Kléberjog
Avenue des Portugais — og i
heimsstyrjöldinni síðari nefndist
hún Hotel Majestic og þar
voru aðalstöðvar Gestapo í
hinu hemumda Frakklandi. Or
því að þeir ætluðu að setjast
að einu borði með Bandaríkja-
mpnnum þótti þeim sem bað
mætti verða í byggingu, sem
ætti sér glæstari sögu.
Víetnamarnir vildu koma
fram af virðuleika til þess að
sanna sjálfum sér og öllum
heiminum að þeir standi Banda-
ríkjunum fyllilega á sporði —
ekki aðeins á vigvellinum
Heldur einnig á stjórnmálasvið-
inu. En á þvi hefur þeim ekki
tekizt að hasla sér völl, þvert
á móti. I meira en tuttugu ár
hefur Ho Chi-minh að jafnaði
tapað því niður viö samninga-
borðið. sem hann hefur unniö
á orustuvellinum.
Til dæmis má nefna, að í
júní 1946 hélt Ho sjálfur til
Frakklands til þess að semja
um viðurkenningu á sjálfstæði
Vietnams í Fontainebleau. Við-
ræöur þær fóru út um þúfur
og skömmu síöar sendu Frakk-
ar herlið gegn skæruliöum úr
flokki Mo Chi-minhs.
Franskur baráttuhugur fór
þverrandi, þegar franskir her-
menn féllu og þegar fyrir Dien
Bien Phu haföi franska ný-
lenduveldið riðlazt í sundur.
En viö samningana um Indó-
kína í Genf 1954 samþykkti hiö
sigraða Frakkland og „stóri
bróðirinn" Rússland í blóra við
sigurvegarann skiptingu Viet-
nams um 17. breiddarbaug.
Peking-stjórnin féllst einnig á
þessa skiptingu og Pham Van
Dong - núverandi forsætisráð-
herra neyddist íil aö skrifa und-
ir samninginn. Bandaríski
blaðamaðurinn Stanley Karn-
ow, skrifaði: „Ho Chi-minh og
þjóð hans geta með réttu haldið
því fram, að þeir hafi veriö
sviknir af Frakklandi, Bret-
landi, Rússlandi ogRauða-Kína.“
Nú vilja þeir ekki mæta svik
um af hálfu Bandaríkjamanna. 1
Þess vegna hamra þeir járnið
meðan það er heitt, og um leiö
og samningaviöræðurnar eru
að hefjast stendur yfir leiftur-
sókn gegn Suður-Víetnam, þótt
hún sé nú að mestu farin út um
þúfur.
Norður-Vietnama dreymir
um „algeran sigur“ Þess vegna
gerðu þúsundir norður-víet-
namskra hermanna og Víet-
cong-skæruliða innrás i Saigon.
og voru .hvattir áfram af
Hanoi-útvarpinu: „Hlífið eng-
um! Tortímið sem flestum
Bandaríkjamönnum, þannig að
Samningamaðurinn frá Han-
oi, Xuan Thuy (en það nafn
þýðir ,,Vorleysingar“), 55 ára.
Þessari sókn hefur nú veriö
hrundið og er ósigur Norður-
Víetnam mjög tilfinnanlegur.
Mikið mannfall hefur verið í
liöi þeirra og margir teknir til
fanga.
Sendimaður Ho Chi-minhs,
Xuan Thuy, sagði samt viö.
komuna til Parísar: „Bandaríska
hernaðarstefnan bíður sífellt
tilfinnanlegri ósigra.“ Og hann
sagði, að einungis þess vegna
hefði Washington verið fús til
samningaviðræðnanna.
Þegar þeir formenn samn-
inganefndanna, Xuan Thuy og
Harriman hittust fyrst f París,
hafði Xuan óneitanlega sterkari
aðstööu; sóknin inn í Saigon
var í hámarki og alger ringul-
reið virtist ríkja. Nú hefur á-
standið breytzt.
Og í þessu minniháttar stríði,
sem drepið var á i upphafi
greinarinnar, hafa Víetnamarnir
látið í ljósi samningavilja: Þeir
hafa samþykkt aö „Majestic"
verði samningastaðurinn og
þeir munu búa í Hotel Lutetia.
Vonandi er þetta merki þess,
að eitthvert viðunandi sam-
komulag náist, úr því að siná-
atriöin eru ekki lengur látn,
skyggja á aðalmálin.
55