Vísir - 24.06.1968, Qupperneq 8

V í S IR . Mánudagur 24. júní 1968.
3
VÍSIR
Otgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axei Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Simar 15610 og 15099
Afgreiðsla : Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178, Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuði innanlands
í lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
Kastljós á ísland
Ráðherrafundur Atlantshafsbandalagsins hófst í
Reykjavík í morgun. Hinn mikli fjöldi erlendra
blaðamanna, sem hingað er kominn vegna fundarins,
sýnir, að vel er fylgzt með þessum fundi um allan
heim. Margt veldur því, að þessum fundi er veitt
meiri eftirtekt en mörgum öðrum slíkum, sem haldn-
ir hafa verið undanfarin ár. Um nokkurt skeið hefur
ástandið við Miðjarðarhaf verið í ótryggara lagi. Berl-
ínarmálið er aftur komið í sviðsljósið vegna aðgerða
austur-þýzkra yfirvalda. Og loks er framtíð banda-
lagsins sjálfs ofarlega á baugi, því að á næsta ári á-
kvarða þátttökuríkin, hvort þau verða áfram með í
bandalaginu.
Enginn efi er á, að nærri öll, ef ekki öll, þátttöku-
ríkin munu, kjósa að eiga áfram aðild að þessu banda-
lagi. Þau munu að töluverðu leyti þakka NATO þann
frið, sem nú hefur ríkt í Evrópu í meira en tvo ára-
tugi. Mjög verulega hefur dregið úr kalda stríðinu
á þessum tíma, en samt er enginn ástæða fyrir þessi
ríki að hætta að halda vöku sinni.
Fyrir nokkrum dögum voru greidd atkvæði um
bandalagið í norska stórþinginu. Aðeins sex af 150
þingmönnum voru andvígir áframhaldandi aðild að
NATO. Þessi atkvseðagreiðsla endurspeglar þjóðar-
viljann í Noregi. Norðmenn hafa líka dapurlegri
reynslu af varnarleysi en við íslendingar höfum. En
hér á landi er einnig mikill minnihluti þjóðarinnar
andvígur framhaldi aðildar að bandalaginu. Sam-
kvæmt vandaðri skoðanakönnun, sem Vísir stóð fyr-
ir um allt land, og á að endurspegla skoðanir þjóðar-
innar í heild, eru aðeins 19% íslendinga andvígir því
að taka áfram þátt í NATO.
Andstæðingar NATO hafa fullan rétt á að ganga
um vegi og halda fundi fyrir málstað sinn. En
þeir eiga engan rétt á að reyna að taka ráðin af meiri-
hluta þjóðarinnar, sem vill áfram aðild að NATO.
Enda dettur fáum þeirra slíkt í hug. Það er aðeins fá-
mennur hópur öfgamanna, sem vill efna til uppþota
og skrílmennsku vegna fundar Atlantshafsbandalags-
ins í Reykjavík. Á öllu landinu eru það örugglega
ekki fleiri en fáir tugir manna.
Hins vegar getur þessi fámenni hópur orðið ís-
lenzku þjóðinni til mikillar skammar, ef hann veitir
hvötum sínum útrás, meðan kastljósið er á íslandi
vegna NATO-ráðstefnunnar. Hinir erlendu blaða-
menn munu vafalaust nota dvöl sína hér að nokkru
leyti til að kynnast landi og þjóð. Hætt er við, að
hið jákvæða falli í skuggann, ef öfgamennirnir vilja
vekja á sér atbygli. Þá mundi berast út um heim í máli
og myndum alröng hugmynd um íslenzka lýðræðis-
siði. íslendingar eru stoltir að því að vera ein elzta
þingræðisþjóð heims og mun þykja sárt, ef æsinga-
mönnum tekst að koma vanmenningarorði á þjóðina.
’ - ■IWT'KV I WMMWl'QgBH—ЗHHM———————WflJl aW——C———M——gfWMWWB—
(
Ungir uppreisnarmenn undir svörtum fána stjórnleysingja.
Frönsku kosningarnar:
Kjósa menn Gaull-
istana til að binda
endi á uppreisnar-
ástandið í
„Franskir menn og
konur, landar mínir! Ég
segi landar mínir, því að
í dag er það Frakkland,
föðurland okkar, sem
um er að ræða.“
Með þessum áhrifamiklu orðum
hóf Georges Pompidou, forsætis
ráðherra, kosningabaráttuna i
franska sjónvarpinu á dögunum
— franska sjónvarpinu, sem um
þessar mundir takmarkast viö
fréttalestur, gamlar fréttamynd-
ir og kosningaræður, vegna
þess aö mikill fjöldi sjónvarps-
og útvarpsstarfsmanna er í verk
falli ennþá.
f Frakklandi, þar sem kosn-
ingabaráttan fer fram, er þaö
löigreglulið, sem setur svip á
lífið á götum úti. Lögreglumenn
eru sýknt og þeilagt á ferðinni
á svörtum bifreiðum og ökutækj
um, hvort sem það er gert til að
halda uppi ró og friði, eöa þá
til að láta líta svo út sem bylt-
ing kommúnista ógni landinu.
Jafnvel æföur stjórnmálaskör
ungur eins og Pompidou átti
erfitt með að llta út eins og
hann tryði sjálfur oröum sfnum,
þegar hann hóf kosningabarátt-
una um daginn. „Hysterían" og
landinur
óraunveruleikinn er einkennandi
fyrir þessa kosningabaráttu,
þar sem stefnuskrárnar saman-
standa af slagoröum. Sumir
segja jafnvel, aö þessi kosninga-
barátta sé eins og „kalt borgara-
stríð".
„Að vernda lýðveldið" — það
er slagorð Gaullistanna, en varla
mundi það vera of mikið sagt
að eina raunverulega tak-
mark þeirra sé „að vernda völd
sín“.
Það kátbroslega við kosninga-
baráttuna er, að þeir, sem sýnt
hafa hvað mesta stillingu í kosn-
ingabaráttunni eru vinstri flokk-
amir. Meira að segja kommún-
istaflokkurinn hefur mælt meö
því að viöhalda ’lýðveldinu.
Hann hefur ekki komiö frám
sem byltingarflokkur, heldur
fordæmir hann flokka, sem eru
lengra til vinstri, eins og helztu
öfgaöflin meöal stúdenta og
ungra verkamanna.
Leiðtogi kommúnista Waldeck
Rochet sagði I fyrstu lotu kosn-
ingabaráttunnar, aö þaö liti út
fyrir, að Gaullistarnir væru að
reyna að fá einkaleyfi á Tricol-
ore-þjóðfánanum, sem þeir nota
í kosningaáróðrinum. „En
franski fáninn hefur aldrei ver-
ið séreign neins stjórnmála-
flokks," sagöi hann.
Bæði óháðir lýðveldissinnar
og miðflokkasambandið eru á
bandi de Gaulles i hinu mikla
uppgjöri, hversu svo sem þeir
fara gagnrýnandi orðum um
bhw— "■'nsai
hann. Ef vinstri flokkarnir
vinna ekki þeim mun stærri
sigur í kosningunum bendir allt
til þess, að næsta stjóm í Frakk-
landi verði svipuð hinni fyrri og
Gaullistar áhrifamestir.
Stjórnarsamsteypan, áður en
þing var leyst upp, hafði aðeins
með naumindum nægilegan þing
mannafjölda eða 244, þar af
voru Gaulistar 200, óháðir lýð-
veldissinnar (íhaldsmenn) 44. í
stjómarandstöðu voru 73 þing-
menn kommúnista, 117 þing-
menn vinnstrasambandsins (sós-
íaldemókratar, radikalsósíalistar
o. fl.) 4 þingmenn vinstrasósíal
istaflokksins, PSU.
Miðflokkamir höfðu 41 þing-
mann og 8 þingmenn voru ut-
an flokka.
Kosningalögin í Frakklandi
hafa þau áhrif, að Gaullistar fá
fleiri þingmenn, en atkvæða-
magn gefur beinlfnis til kynna
og kommúnistar og vinstrasam-
bandið aftur á móti færri.
Þetta stafar af þvi, að ekki
er stuözt við hlutfallskosning-
ar, heldur fær öflugasti flokk-
urinn þegar mikinn fjölda þing-
manna kjörinn, en atkvæði til
smærri flokkanna fara til spill-
is.
Ekki er útilokað að Gaullistar
fái líka yfirgnæfandi atkvæða-
Stúdent með húfu af þeirri
gerð, sem hefur um Iangan
aldur verið tákn franskra
uppreisnarmanna.
magn, þannig að sanngjörn úr-
slit fáist, þótt ekki séu hlutfalls-
kosningar. Einnig kynni aö vera
rökrétt, að vinstri flokkamir
ynnu mikið á, vegna þess að
nú hafa þeir veriö í minnihluta
í tiu ár, og ástandið í Frakk-
landi, er sanps>rlega ekki eins
og bezt væri á kosið og i>er
ekki vott um hnökralausa
stjórn.
Endanleg spá er samt sú, að
Gaullistar beri sigur úr býtum
Þeir geta notað sér það, að al-
menningur er oðinn þreyttur á
verkföJlum og óeirðum. Hinn al-
menni borgari kýs helzt að
lífið gangi sinn vanagang.