Vísir - 04.07.1968, Blaðsíða 8
V í SIR . Fimmtudagur 4. júlí 1968.
8
VÍSIR
Otgetandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjóltsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoöarritstjóri: Axel Thofsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Simar 15610 og 15099
Afgreiðsla : Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegl 178. Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuöi innanlands
í Iausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiöja Vfsis — Edda hf._________________________
Enn minnkar gróið land
yísindin hafa staðfest þá trú manna, að um landnám
hafi gróður á íslandi verið langtum meiri en hann
er í dag. Nú er áætlað, að í þá daga hafi rúmlega helm-
ingur landsins verið þakinn samfelldum gróðri, lág-
vöxnum birkiskógum, grösum og öðrum jurtum. Nú á
tímum þekur gróðurinn aftur á móti aðeins fjórðung
eða fimmta hluta landsins. Gróðurlendið hefur þannig
minnkað um meira en helming á ellefu öldum íslands-
byggðar og er það einhver mesta gróðureyðing, sem
sögur fara af í heiminum.
Fyrri tíma íslendingar vissu ékki um afleiðingarnar,
þegar þeir eyddu gróðrinum með ofbeit, skógartöku
og annarri íhlutun í jafnvægi náttúrunnar. Þrir höfðu
engin gróðurfarsvísindi sér til leiðbeiningar. Þeir voru
aðeins að seðja hungur líðandi stundar, án vitneskju
um, að náttúran mundi hefna sín síðar með síminnk-
andi gjafmildi.
En þessi afsökun gildir ekki lengur. Þekkingin á
þessum málum er orðin svo mikil, að menn vita nokk-
um veginn um orsakir gróðureyðingar, núverandi þró-
un gróðurfars og leiðir til úrbóta. Og sérfræðingar
sjá, að gróður landsins er enn að minr' a, þrátt fyrir
alla viðleitni í gagnstæða átt. Hlutur okkar er því
miklu verri en fornmanna, af því að um okkur er ekki
hægt að segja, að við vitum ekki, hvað við gerum.
Þjóðin hefur mikla möguleika á að snúa þróuninni við
og auka gróðurinn, en þeir eru ekki nýttir nægilega.
Ástandið væri vissulega enn verra, ef ekki kæmi til
einstæður dugnaður þeirra manna, sem starfa að því
að klæða landið gróðri. Á vegum Landgræðslunnar
hafa alls verið girtir um 150.000 hektarar örfoka lands
og er sumt fullgróið/én annað nýlega afgirt. Á vegum
Skógræktarinnar og áhugamannafélaga hafa um 31
þúsund hektarar verið girtir til skógarverndunar og
skógræktar. En þetta hefur ekki nægt. Víða um land
eru skógar enn að hverfa og gróðurlendi að blása upp.
Til þess að ráða bót á þessu þarf margt að gera.
Stöðva þarf þá ofbeit, sem á sér stað á mörgum af-
réttum Iandsins. Ala þarf upp harðgerða íslenzka gras-
stofna og útvega aðra erlendis og koma upp stórvirkri
fræframleiðslu af þessum stofnum. Þeir stofnar, sem
nú eru á boðstólum, duga því miður lítt við íslenzk
skilyrði. Að þessum málum er r nið, en of hægfara
vegna ónógs fjármagns og skipulags. Ennfremur þarf
að samræma starf grasræktarmanna og skógræktar-
manna og nýta þannig betur áhuga, vinnu og peninga.
Loks þarf að leggja áherzlu á nýjustu tækni, eins og
Landgræðslan gerir með dreifingu fræs og áburðar
úr lofti.
Ahugamannafélög, t.d. ungmennafélög og Lions-
klúbbar, hafa byrjað hugsjónabaráttu fyrir endur-
græðslu landsins og fleiri aðilar fylgja nú í kjölfarið.
Enginn efi er á, að þetta er baráttumál þjóðarinnar
allrar.
!
*
JJrezka stjómin hefir nú boó-
izt til þess — verði vissum
skilyrðum fullnægt — að senda
lið til Nigeríu, til þess að hafa
þar eftirlit með höndum, ef
samkomulag næst um vopnahlé.
Samtímis hvatti hún til þess, að
samningaviðræður yrðu teknar
upp af nýju — og talaði sam-
veldisráöherra Bretlands í fyrra-
dag um þetta í þeim dúr, aö
það væri mlkill ábyrgðarhluti
fyrir Ojukwu ofursta, ef hann
hafnaði þessum tlllögum.
Engu skal spáð um hverjar
undirtektir þetta fær, en á það
má minna, að Ojukwu hefir ný-
Iega lagt til, að þjóöin I Biafra
fái sjálf að taka ákvörðun um
framtfð sfna, og hefir ekki enn
frétzt um viðbrögð í London við
þessari þjóðaratkvæðistiliögu.
Nú veröur hér bætt nokkru
ÝfZGSRÍÁ
aos ''BIAFR
Makurdl
r7Udix A
/7,t9ha (jfí'
BIAFRA
•Aba &
H'Port ^
SHarcourt.
iCalabar \\ g
Douala
Fernando Po
fSpanJJ
Gulfof Gulnet
♦ Sðo Tomé IPort) 200miles
Uppdráttur, sem sýnir Iegu Biafra í Nigeríu.
Þróunin í Nígeríu leiddi
til sívaxandi átaka og að
lokum borgarastyrjaldar
við jm þróunina í Njgeríu á
undangengnum tíma, þróunina
f því blökkumannaríki Afríku
sem taliö var framan af bera
af öðrum ríkjum blakkra þjóða,
n þar sem víðar þeirra meðai
seig á ógæfuhlið, og þróunin
fékk á sig æ meiri harmsögu-
blæ.
Minnt skal á eftirfarandi
varðandi þróunina (eftir áður-
nefndri grein í B.A.):
Það var 30. maí í fyrra, sem
Biafra lýsti yfir sjálfstæði. Það
gerði fyrir hönd landsmanna
Odemegwu Ojukwu ofursti. 34
ára, ágætlega gáfaöur maður,
menntaður í Bretl., og þar sem í
neimalandi sínu vel virtur liðs-
.oringi. Þessi yfirlýsing kom i
kjölfar þróunar sem hafði orö-
ið æ óheillavænlegri — og átti
rætur að rekja til þess, að sam-
þandsrfkið var f upphafi reist
á veikum stoðum.
Það var fyrir löngu orðiö
grunr- á þvf góöa milli Austur-
og Norður-Nigeríu, en í Austur-
Nigeríu er iðnaður á hæstu stigi
og þar eru mestu olíuauðlindir
landsins. í öðrum landshlutum.
einkum /röra. var vaxandi
ólga öt af því, að allir lands-
menn urðu ekki aðnjótandi
þeirra gæöa, sem Austur-
Nigeríu-menn nutu. En rætur
ólgunnar lágu enn dýpra.
Landsmenn f Nigeríu eru af ó-
líkum þjóðflokkum, sem hafa
hver ur sig sína trú, sitt mál,
sina menningu.
Árið 1966 voru ýfir 30.000
manns af hinum mikla Ibo-
ættflokki brytjaöir niður f
Norður-Nigeríu. Ibomenn eru
fjölmennastir í Biafra, en eru
annars útbreiddir um alla Nig-
eríu. Vegna þessara hryðju-
verka flýöu yfir 2 milljónir
Ibo-manna úr ýmsum héruðum
Nigeríu heim til Austur-
Nigeríu, sem fengiö hefir nafniö
Biafra. Þessir flóttamenn komu
margir limlestir heim, fárveikir
o yfirl&itt illa á sig komnir
af þjáningum, pyndingum og
hungri.
Flóttamannastraumurinn jók
mjög íbúatöiu Austur-Nigeríu
svo að hún komst upp f 14
miiljónir. Nú hefst þó flest af
því fólki sem byggir Biafra viö
á landi, sem er orðið þriðjungi
minna að flatarmáli en Biafra
(Austur-Nigería) var f fyrravor
sökum þess hve sambandsher-
sveitum hefir í seinni tið -ekizt
að vinna á,
í þessari styrjöid eru „engir
fangar teknir“ — þeir eru tekn-
ir af lífi samstundls. 1 þessari
styrjöid rfkir andi tillitsleysis-
ins og samvlzkuleysisins alger-
Iega. Þorp eru skilin eftir
brennd og í rústum og hvert
mannsbarn drepið, karlar, konur
og böm.
Bretland hefir leikið sér-
kennilegt hlutverk í þessari 6-
hugnanlegu styrjöld. Stjómin
hefir verið minnug á samveldis-
skyldurnar gagnvart hinni lög-
legu sambandsstjórn (en þó má
deila um hversu lögleg hún sé,
þar sem hún var sett á laggim-
ar í hemaðarlegri byltingu).
Samtímis hefir verið haldið á-
fram, þrátt fyrir vaxandi andúð
heima á Bretlandi, að senda
hergögn ti' Nigeríu, og fær sam-
bandsstjómin iú frá Bretlandi
25% allra þeirra hergagna, sem
inn eru flutt vegna borgara-
styrjaldarinnar. Og enn er sam-
tímis reynt að miðla málum
milli styrjaldaraðila, sem báðir
eru þreyttir á styrjöldinni og
nær að þrotum komnir, en enn
meira hefir þó á Biafra mætt.
Bretar hafa haldiö áfram
her-agnasendingum á þeim
grundvelli, að ef þeir hættu þeim
myndu Rússar taka við, og fá
þannig aukna áhrifa-aðstööu.
En þetta er að margra áliti
mjög hæpið, að ekki sé meira
sagt, þar sem Sovétrfkin geta
að sjálfsögðu notað sér það til
réttiætingar, að móðurland sam-
veldisins, Bretland, styður sam-
bandsstjórnina með skotfæra-
og vopnasendingum.
a.
ir 1