Vísir - 05.07.1968, Blaðsíða 8

VÍ SPIR . Föstudagur 5. júlí 1968.
3
VÍSIR
Otgeíandi: Reykjaprent hí. (
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólísson )
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson \
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson /
Eréttastjóri: Jón Birgir Pétursson \
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson (
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson )
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Sfmar 15610 og 15099 [
Afgreiðsla : JHverfisgötu 55. Sími 11660 \
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur) (
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuði innanlands )
I lausasölu kr. 7.00 eintakið \
Prentsmiðia Vfsis — Edda hf. /
Ráöstefnuland
Jsland fékk mikla og góða auglýsingu af ráðherra- )
fundi Atlantshafsbandalagsins, sem haldinn var \ \
fyrri viku. Tugir erlendra blaðamanna fylgdust með ^
störfum fundarins og sendu héðan fréttir og greinar. (
Mesta athygli vakti fréttin um þá ákvörðun NATO (
að gera Varsjárbandalaginu tilboð um hægfara af- /
vopnun í Evrópu. Um þetta birtust fréttir og greinar )
í ótrúlegum fjölda erlendra blaða, og var Reykjavíkur )
jafnan getið í því sambandi. Margir blaðamannanna l
notuðu einnig tækifærið til að vinna hér ýmislegt efni (
um land og þjóð fyrir blöð sín. Og almennt ríkti sú /
skoðun, að fundarhaldið væri íslendingum til mikils /
sóma. )
Sumir telja það barnalegt stolt að ræða á þennan \
hátt um málið. En ekki má gleyma því, að fundur sem (
þessi hefur töluvert efnahagslegt gildi fyrir ísland, og í
kemur það fram á ýmsan hátt. Sjálfur færir fundurinn !
innlendum ferðaþjónustum miklar tekjur. Hótel borg- )
arinnar eru fullsetin. Viðskipti veitingahúsa, bílstjóra, )
verzlana og fleiri aðila aukast. Neýzla á afurðum \
bænda eykst og sala á íslenzkum iðnaðarvörum, t. d. (
ullarvörum, eykst. Hin efnahagslegu áhrif ná víða. (
En óbeinu áhrifin eru mikilvægari. Umtalið um ís- /
land og Reykjavík í sambandi við fundinn mun áreið- )
anlega hafa einhver áhrif til að auka heimsóknir er- )
lendra ferðamanna. Og svo mun hið góða skipulag \
ráðstefnunnar verða til þess að vekja athygli á íslandi (
sem ráðstefnulandi. Nokkrum sinnum hafa komið (
fram hugmyndir um að reyna að gera Reykjavík að /
alþjóðlegri ráðstefnuborg. Er þá bent á legu landsins )
miðja vegu milli Evrópu og Norður-Ameríku og hinar )
mjög svo tíðu flugferðir til beggja átta frá landinu. ('
Ráðherrarnir á NATO-fundinum höfðu sumir á (
orði, hve þægilegt hafði verið að geta gengið um göt- /
ur borgarinnar, án þess að lenda í upphlaupi rithanda- )
safnara og forvitinna borgara. Víðast annars staðar )
á Vesturlöndum fá þeir vart frið, ef þeir hætta sér út \
á götu. Þannig hefur ráðstefnan á ýmsan hátt vakið (
athygli erlendra áhrifamanna á möguleikum íslands (
sem ráðstefnulands. /
Ef hægt verður að hagnýta þetta og gera Reykjavík )
smám saman að ráðstefnuborg, eins konar lítilli Genf, )
bætist við ný grein í hóp íslenzkra höfuðatvinnuvega. \
Nú þegar stendur ferðamannaþjónustan undir rúm- (
lega 5% af gjaldeyrisöflun þjóðarinnar. Og virkasta (
leiðin til að efla þessa grein er að vinna á skipulegan /
hátt að því að gera ísland að ráðstefnulandi. Við erum )
komnir vel af stað með ýmsar minni háttar ráðstefn- )
ur, en þurfum að fá fleiri stórar eins og NATO-fundinn \
Þetta er verðugt verkefni fyrir íslenzk stjórnvöld, (
borgaryfirvöld, Ferðamálaráð og forustumenn ýmissa (
stofnana, samtaka og fyrirtækja, sem geta haft áhrif á /
þessu sviði. Nú er einmitt rétti tíminn til að sækja fast )
fram og geraísland aðvirtu og vinsælu ráðstefnulandi. /
Ottó Schopka:
SKIPASMÍÐAR
l/Jm og eftir síðustu áramót
voru innlendar skipasmíðar
mjög í sviðsljósinu og mikill og
almennur áhugi ríkjandi á við-
gangi þessarar atvinnugreinar.
Ástæöan var m. a. sú, að ríkis-
stjórnin ákvað að fela innlendri
skipasmíðastöö, Slippstööinni
h.f. á Akureyri, aö smíða tvö
1000 lesta strandferðaskip fyrir
Skipaútgerð rfkisins, en það
verða fyrstu kaupskipin, sem
smfðuð eru hér á landi og um
leið stærstu skip, sem hér hafa
verið smíðuð.
Aðrar skipasmiðjur hafa haft
nokkur verkefni það sem af er
þessu ári, en því fer þó fjarri,
aö þau séu næg. Útlit er fyrir,
að smiðjurnar verði algerlega
verkefnalausar, þegar smíði
l^eirra skipa er lokiö, sem nú er
unnið viö.
Skipasmiðjur eru afar dýr fyr-
irtæki í uppbyggingu og veltur
því á miklu, að góð nýting fá-
ist á þeim. Eitt meginskilyröiö
fyrir þvf, að íslendingar geti
smíðaö skip á sambærilegu verði
við aörar þjóðir, er að smiðjurn-
ar hafi nægileg og samfelld verk
efni. Þannig dreifist hinn mikli
fastakostnaður á fleiri skip og
hlutdeild hvers og eins í honum
verður því minni.
Hér er vakin athygli á þess-
ari staðreynd vegna þess, að
skipasmiðjurnar hafa búiö viö
það ástand á undanförnum mán-
uðum, aö mikið hefur vantaö á,
að afkastageta þeirra hafi verið ,
að fullu nýtt. Til þess að hver
smiðja hafi næg samfelld verk-
efni, þyrfti að vera fyrir hendi
undirritaður samningur um ný-
smíöi og staðfestur af þar til
bærum lánastofnunum eigi síð-
ar en þegar smíði bols er lokið
viö næsta undanfarandi verk-
efni. Með því móti er hægt að
leggja kjöl aö nýju skipi í þann
mund, sem lokið er við smíði
bols á þvi fyrra og vinna hafin
við innréttingar, lagnir o. þ. h.
Þau störf eru yfirleitt á verk-
sviði annarra og óskyldra iðn-
greina, og mundi annars skapast
tímábil verkefnaleysis hjá þeim
hluta starfsliösins, sem fæst viö
smíöi bolsins, á meðan unnið er
við innréttingar. Slíkt ástand er
afar óheppilegt og dýrt og hindr-
ar eölilega verkaskiptingu innan
fyrirtækjanna.
Þrátt fyrir slæmt árferöi og
margvíslega erfiðleika f sjávar-
útvegi, er nokkur áhugi meðal
útgerðarmanna á að láta smíða
ný skip. Áform þeirra stranda
hins vegar á vöntun á nægilegri
lánafyrirgreiðslu.- Vitaö er, aö
sumar skipasmiðjurnar eiga í
vændum verkefni, ef þær lána-
stofnanir, sem afskipti hafa af
þessum málum, gæfu samþykki
sitt. Fjárhagslegir erfiðleikar
þeirra valda þó því, að samning-
arnir fást ekki staðfestir. Afleið-
ingamar eru erfiðleikar hjá
skipasmiöjunum.
Langvarandi verkefnaskort-
ur hjá skipasmiðjunum gæti
haft alvarlegar afleiðingar fyrir
vöxt og viðgang þessarar ungu
iðngreinar. Hætt er við, að þeir
starfsmenn, sem unnið hafa i
smiðjunum og hlotið góða verk-
Iðnkynningin 1968 hefur haft
forgöngu um töku kvikmynda.
þar sem sýndar verða svip-
myndir úr íslenzkum iönfyrir-
tækjum. Hér verður um að
ræöa þrjár litkvikmyndir, sem
sýndar veröa sem aukamyndir
í kvikmvndahúsum í Reykjavík
og úti á landi. Sýningartími
hverrar um sig er um 8 mfnút-
,ur.
Fyrsta litkvikmyndin er þeg-
ar fullunnin og eru sýningar á
henni hafnar í Tónabfói og
einnig mun hún verða sýnd i
þjálfun og reynslu, verði aö
hverfa til annarra starfa, og er
þá alls óvíst hvort þeir snúa
aftur að skipasmíöum. Þá má
og minna á, að skipasmiðjurn-
ar hafa ekki fjárhagslega getu
til þess að þola löng tímabil
verkefnaleysis, og hlýtur slíkt
ástand endanlega að leiða til
gjaldþrots fyrirtækjanna.
Nú eru erfiðir tímar og flest
öll kröfugerð ótímabær. Þó er
ekki úr vegi aö benda á leið til
þess aö leysa aðkallandi vanda
skipasmiðjanna. Á árunum
1960—67 voru tekin stórfelld
lán eriendis til þess að láta
smíða fiskiskip fyrir íslendinga,
einkum í Noregi. Talið er, að
um helmingur af kostnaði við
smíði skipa hér á landí, sé af
erlendum uppruna. Að því
marki ætti að vera óhætt að
fjármagna innlendar skipasmíð-
ar með erlendu lánsfé án þess
aö vandræði sköpuðust af fyrir
þjóðarbúið. En er ekki lika ó-
hætt að fjármagna einhvem
hluta. hins innlenda kostnaðar,
og e. t. v. verulegan hluta hans,
með erlendu lánsfé? Er sú
spenna ríkjandi f efnahagskerf-
inu, aö slfkar aðgeröir mundu
hafa verðbólguaukandi áhrif?
Flest bendir til hins gagnstæöa.
Leita ætti eftir erlendri lán-
töku fyrir Fiskveiðasjóö til þess
að fjármagna nýsmíði fiskiskipa
næstu mánuði. Það yrði þjóð-
inni alltof dýrt ævintýri að
Iáta nýreistar og glæsilegar
skipasmiðjur grotna niöur í að-
gerðaleysi og verða gjaldþrota
á sama tíma og margir útgerðar
menn hafa raunverulegan áhuga
á að láta smíða fyrir sig nv
skip hér á landi.
láskólabíói á næstunni. Sýnd-
ar eru svipmyndir úr eftirtöld-
um iönfyrirtækjum: Hampiöjan
h.f. Verksmiöjíin Vífilfell h.f..
Hansa h.f., Víðir h.f., Tækni h.f.
Últíma h.f. Smjörlíki h.f., Korne-
líus Jónsson, Kassagerð Reykia-
víkur h.f. og Sápugerðin Frigg
Fyrirtæki þessi hafa greitt
kostnað við töku myndarinnar
Kvikmynd þessi er tekin at
Vilhjálmi Knudsen kvikmynda-
tökumanni og hafði hann einnig
stjórn upptöku á hendi.
Kynningarkvikmyndir
um íslenzkan iðnað
mr??