Alþýðublaðið - 29.03.1966, Blaðsíða 8

KASTLJÓS
ætta á stríði í
Vsstur - Afríku
ER hætta á styrjöld í Vestur-
Afríku?
.. Fréttir herma, að hersveitir
Gumeustjórnar séu komnar að
lándamærum Fílabeinsstrandar-
innar, sem liggur miili Guineu og
Ghana. Um leið hefur stjórn
Fílabeinsstrandarinnar sent her-
sveitir til landamæra Guineu og
er 'þess albúin að hrinda hugsan
legri innrás frá Guineu.
Ástæða þessara liðsflutninga er
hótun Kwame Nkrumah, fyrrum
forseta Ghana, um að „snúa aft
ur og taka völdin í sínar hend-
ur.“ Nkrumah hótaði þessu þeg-
ar Sekou Touré Guineuforseti
hafði gert Nkrumah að' nokkurs
konar aðstoðarforseta sínum í
krafti löngu gleymds samnings
HOUPHOUET BOIGNY
— varar við
um ríkjasamband Guineu og
Ghana.
Fílabeinsströndin var eitt
fyrsta ríkið sem viðurkenndi
nýju stjórnina í Ghana. Forseti
landsins, Felix Houphouet-JBoig-
ney, lýsti því yfir í ræðu nýlega,
að hvers konar innrásartilraun
Guineumanna yrði hrundið. En
ef Nkrumah ætlar að standa við
heit sitt um að „snúa aftur,,
verður hann að gera innrás í
Fílabeinsströndina.
„Ef hersveitir Guineu fara yf
ir landamæri okkar“, sagði Houp
houet-Bogney, „rekum við þær
aftur til Conakry (höfuðborgar
Guineu).“ Hann minnti á, að Fíla
beinsströndin væri í bandalagi
með ýmsum öðrum ríkjum Vest
ur-Afríku (Níger. Efri-Volta, Da-
homey og Togo) og auk. þess
Frakklandi.
* FRAKKAR KVÍÐNIR
í Guineuher eru 7800 menn,
en ef með eru taldar stormsveit
ir stjórnarflokksins , „Lýðræðis
flokksins", hefur Guinea 20.000
menn undir vopn’im. Auk þess
ræði’r Guineustiórn vfir 20
sové7knm orrustuflugvélum og
12 litium "Varðskipum, sem þó
geta ekki flutt nema fámennt
heriið til Fílabeinsstrandarinnar
ef Nkrumah og Touré játa til
skarar skríða.
Nýlega hermdi útvarpið í
Guineu, að Frakkar hefðu sent
5.000 manns til Fílabeinsstrand
arinnar „dulbúna sem kennara,
prófessora og verkfræðinga."
Þessu er neitað af franskri hálfu
en staðfest er, að Jacques nokk
ur Foccart, ráðherra sá í frönsku
stjórninni sem fer með mál er
varða Afríku, hafi nýlega dval-
izt á Fílabeinsströndinni og rætt
við Houphouet-Boigny forseta.
Þetta sýnir, að Frakkar líta
ástandið mjög alvarlegum aug-
um.
Foccart er einhver valdamesti
maðurinn að tjaldabaki í stjórn
gaullista, og eru völd hans miklu
meiri en nafnið á stöðu hans
ortið sýnir löndin í Vestur-Afríku, þar sem hætta er á styrjöld.
g 29. marz 1.966 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
gefur til kynna. Sumir telja, að
hann gangi næst forsetanum að
völdum. Víst er um það, að skrif
stofa hans er við hliðina á skrif
stofu forsetans i Élyssee-höllinni.
Auk þess sem Foccart fjallar
um Afríkumál samræmir hann
allar skýrslur frá frönsku leyni-
þjónustunni og öryggisþjónust-
unni. Hann hefur yfirumsjón með
franska útvarpinu og siónvarp-
inu og öllum erlendum fréttarit
urum í Frakklandi.
■\< DULARFULLUR
Foccart er dularfullr og valda
mikill maður. í ‘frönskum hand-
bókum er engar upplýsingar að
SEKOU TOURÉ
— hótar
finna um ætt hans og uppruna
og hefur það komið mörgum
kviksögum á kreik, m.a. að
hann sé launsonur þekkts kirkju
höfðingja. Þó er talið að hann
sé fæddur 1913 í Mayenne og
kominn af kunnri ætt í Alsace).
Skírnarnafn hans er Koch en
þegar hann starfaði í frönsku
andspyrnuhreyfingunni á stríðs
árunum tók hann sér nafnið
Foccart. Hann var mjög hátt-
settur i njósnaþjónustu Soustell
es og eftir stríðið var hann einn
helzti forystumaður gaullistahreyf
ingarinnar RFP.
Þegar de Gaulle dvaldist í „út
iegð“ sinni að sveitasetri sínu í
Cölimbey-les-deux-Egiles var
Foccart sá maður er tíðast heim
sótti hershöfðingjann og með að
stoð fyrrverandi undirmanna
sinna úr leyniþjónustunni bjó
hann í haginn fyrir valdatöku
de Gaulies 1958. Síðan hefur
Foo^art verið ,,í skugganum“,
en iþótt hann hafi haldið áfram
kaupsýslustörfum hefur hann
verið nokkurs konar „hægri
hönd“ de Gaulles og verið valda
meiri en ráðherrar stjórnarinn-
ar o.g yfirmenn hersins.
Það er Foccart sem segir líf
verði de Gauiles, „góriiiunum"
svonefndu, fyri-r verkum. hann
stjórnar öllum öryggisráðstöfuri
um ve^na ferðalaga forsietans
erlendis og hefur yfirumsjón
með hinum ýmsu leyniþjónust-
um Frakka, en í Ben Barka-
málinu kom hin harða samkeppni
þeirra glögglega i ljós og nafn
Foccarts skaut hvað eftir annað
upp kollinum i sambandi við
þetta alræmda hneykslismál. Sú
ákvörðun de Gaulles að senda
Foceart til Fílabeinsstrandarinn
ar sýnir, að hættan á Afríku-
styrjöld er tdkin háðíðlega í
Élysse-höllinni.
❖ BANATILRÆÐI.
Úlfúð nýju stjórnarinnar í
Ghana annarsvegar og Nkrumah
fvrrum forseta og stjórnarinnar
í Guineu hins vegar hefur auk
izt við það, að rrraður nokkur,
sem fannst í einu fangelsi
Nkrumah, Jacob Fulani, hefur
haldið því fram að hann hafi
ráðið Sylvanus Olympio, forseta
grannríkisins Togo, af dögum
fyrir rúmu ári samkvæmt fyrir-
skipunum Nkrumah og fyrir um
það bil 5 milljón króna borgun.
Fulani, sem kallar sig „glæpa
mann að atvin)fcu“, sagði að
Nkrumah hefði fangelsað hann
eftir morðið á Olympio forSeta,
enda hefði hann óttazt að hann
ijóstraði upp um ódæðið. Fulani
hafði um alllangt skeið starfað í
einkaher Nkrurrfah er sam
anstóg af harsvíruðum
glæpamönnum, og tók þátt í því
að hleypa upp fundum stjórnar
andstæðinga. Eitt sinn tók hann
þátt í rsni fjögurra leiðtoga
stjórnarandstæðinga.
Nýju valdhafarnir í Gliana
rannsaka nú uppljóstranir Ful
anis, og ef frásögn hans verð
ur staðfest verður hann senni-
lega látinn haida fund með
biaðamönnum til að skýra um
heiminum frá ógnarstjórn og und
irróðursstarfsemi Nkrumah-
stjórnarinnar. Þetta mundi enn
auka spennuna í Vestur-Afríku
og auka á ótta allra grannríkja
Guineu.
Leiðtogar Guineu og hi-nn
fyrrverandi leiðtogi Ghana geta
ekki vænzt stuðnings Rússa í til
raununum til að steypa hinni
nýiu stjórn Guineu. Nkrumah
revndi að tryggja sér stuðning
Rússa er hann kom við í Moskvu
á heimleiðinni frá Peking en án
árangurs.
Rússar hafa fyrir löngu viður
kennt nýju stjórnina í Ghana
— þótt hún hafi vísað öllum
..sérfræðingum" frá Sovétríkjun
um og Kína úr landi.
FRlMERK
SVAZILAND LEGGUR JÁRN-
BRAUT.
HÉR kemur mynd af nýju frí-
merki sunnan frá -hinni „svörtu
Afríku.” Mun það falla vel í kram-
ið hjá mótívsöfnurum og þá einlt-
um þeim, sem safna járnbrautar-
merkjum.
Swaziland heitir lítið ríki í Af-
ríku austanverðri. Það er vernd-
arríki Breta og stærð þess er um
17 þúsund ferkílómetrar. — Ríki
þetta nær hvergi að sjó, er um-
lukið iandi á alla vegu. Má segja,
að það sé eins konar milliveggur
milli Suður-Afríku annars vegar
og Portúgölsku Austur-Afríku hins
vegar. Öilum ríkjum er það nauð-
syn, að eiga aðgang að hafnarborg
við sjóinn, ekki sízt löndum eins
og Swazilandi, sem þarf að flytja
út þungavöru, eins og járngrýti.
íbúarnir hafa líka gælt við þá
hugmynd síðasta mannsaldurinn,
að leggja járnbraut til sjávar, og