Alþýðublaðið - 24.05.1921, Blaðsíða 1

G-efið tit af Alþýðuflokknum.
1921
Þriðjudaginn 24. raaí.
115. tölnb!.
íanisstj&ruia 09 kaup verkamanna
Henni er nær að draga úr dýrtiðinni eg atvinnu-
ieysinu, en auka á vandræðin. Verð-
lagsnefnti nauðsynleg.
Það er nú fullvíst orðið, að
stjórnin, eða þjónar þjóðarinnar,
þeir, seœ ráða yfir verklegum
framkvæmdum, hefir fullan hug á
því, að þrýsta niður kaupi óbreyttra
verkamanna rlkisins. Þetta er því
undarlegra, sem stjórnin sjálf fékk
iaunauppbót á nýjafstöðnu þingi
og tilraun til að Iækka laun starfs-
manna ríkisins, sem sízt eru of há,
mishepnaðist alveg. Sú tilraun
kom undan væng stjórnarinnar,
að því er bezt verður séð.
Eias og gefur að skilja, fer
þessi aðferð stjórnarvaldanna alveg
í bága við heill alþjóðar, enda
jbótt hún geti orðið til þess, að
auka tekjur einstakra fjárgróða-
manna, sem í skjóli við gerðir
stjórnarinnar gætu þrýst kaupinu
aiður. Það er að vísu ekki svo
mjög mikil bætta á því, að þetta
taksst þar, sem til eru verkamanna-
félög, en þar, sem þau eru ekki,
verður þetta til þess, að menn
glæpast á þvf, að ganga að neyð
arkjörum stjórnarinnar. Og hver
verður afleiðingin? Sú, að þegar
vinna landssjóðs er búin, standa
menn uppi með lítinn afgang af
sumarkaupinu, og þá er ekki ann-
að fyrir hendi en leita tii kaup-
staðanna og reyna þar að herja
út vinnu. Auka á atvinnuleysið.
Það er deginum ljósara, að
kjör þau, er mönnum eru boðin
við landssjóðsvinnu, eru svo léleg,
að óhugsandi er að tnenn gangi
að þeim nema i ítrustu neyð.
7—S krónur á dag, 200—220 kr.
á mánuði, hrökkva skamt fyrir
fátækan fjölskyidumanninn, jafnvel
þó hann hefði vinnu alt árið. En
hér er ekki nema um 3—4 tnán
uði að ræða. Og meirihlutan af
þeim tíma, sem eftir er ársins,
getur hann átt von á að fá ekki
handarvik að gera, Hér þarf ekki
skarpskygni tií þess að sjá það,
að ríkisstjórnin er að gera tilraun
til að steypa fjárhag varkamanna
— sera ekki var glæsilegur áður —
f voða. Hún er að gera tiiraun til
þess, að setja menn unnvörpum
á hreppinn.
Og þingið? Jú, það er nýjaf-
staðið. En hvað hefir það gert?
Ekkert, bókstaflega ekkert, til þess
að draga úr eða girða fyrir yfir-
vofandi atvinnuleysi. Þvert á móti
hefir það tekið höndum saman
við „fiiskhringinn* og íslands
banka, sem mest hafa unnið að
niðurdrepi fjárhagsins, og gert sitt
ftrasta til þess að auka atvinnu-
leysið. Það hefir dregið sem allra
mest úr framkvæmdnm, jafnvel
frestað ýmsu, sem bráðaauðsynlegt
var að koroa í framkvæmd þegar
á þessu sumri. Það hefir keimilað
stjórninni að taka lán tií þess,
meðai annars, að leggja hluti f
íslandsbanka, ef bankinn vilíþað,
svo haldið geti áfram sama braskið
og heimskupör einstakra fjárgróða-
manna og verið hefir. Það hefir
heimilað stjórninni að ganga f
vafasamar ábyrgðir fyrsr einstaka,
menn, í sömu andránni og það
sér ekki nokkurt ráð til þess að
draga úr dýttiðinni, annað en það,
að Iækka laun fátækustu og verst
settu stétta landsins. Og é yjir-
vofandi atvinnuleysi minnist það
ekki; ekki einu orði. Nei, þegar
það hefir kastað svo höndum ?.ð
bankamálunum, að við sama situr
og áður, ef tslandsbanki víli það
við hafa, þá flýta þingmenn sér
heitn, og segjast fara glaðir heim
eftir ve! unnið starf! Jú, þeim
fyndist vfst starf sitt vel nnftið,
ef þeir t. d. innan skams fengju
vfxilafsöi, sem þeir ekki byggjust
við Og sefcjum nú svo að tslands-
banki tæki það ráð, að krefja inn
útistandandi skuldir, í stað þess
að þyggja „hjálp" ríkisins. Ætli
þeim, sem fyrir slíku yrðu, fyndist
þingið ekki hafa gengið vel frá
peningamálunum? Ætli ekkil!
Þegar svona er komið málum
hér á fandi, að stjórnin gengur á
undan I því, að þrýsta niður
kaupi almenntngs, án þess að
gera híð minsta til að minka dýr-
tíðina; meira að segja afnemur
einu stofnunfaa, verðlsgshefndina,
sem hélt f hemilinn á henni.
Þegar ríkið er farið að reka
fyrirtæki einstakra fjárgróðamanna,
sem fleytt hafa rjómann á góðu
árunum; farið að bera hallann af
fyrirtækjunum, meðan þeir græða
stöðugt.
Þegar alþingi, þrátt fyrir yfir-
vofandi atvinnuleysi, dregur úr
framkvæmdum ríkisins og skilur
við peningamálin í verra ástandi
en áður em það kom satnan.
Er þá ekki kominn tími til, að
alþýðan tak£ til starfa og reki af
sér mókið, sem gert hefir henni
ókleift að sjá í gegnura mold-
viðrið umfcverfis þing og stjórn?
Er ekki komina tfmi til þess, að
hún kreffi þessar manneskjur
reikningsskapar gerða þeirra?
Krefjist þess, að þeir hætti þess-
um tilraunum til að gereyða
landið, og koma því alveg undir
ok auðvaldsims — þeirrar bölv-
unar sem mestú illu hefir vaidið
I heiminum?
Vissulega er tfminn kominn og
dag frá degi vsrður alþýðu rr.anna
það æ betur IjÖst, hve afarnauð-
synlegt það er, að ailir vinnandi
menn standi sem einn maður
gegn snýkjudýrum þjóðiíkamans,
bröskurunum. Verði kaup einnar
stéttar f landinu lcekkað að mun,
koma himr & cjiir. Það er því
enn þá raeiri nauðsyn á því, að
allir séu á verði og láti ekki
fleka sig til þcss, að ganga a&