Alþýðublaðið - 24.05.1921, Blaðsíða 1

O-oflUS lit wdt .Ælþý&iröoklaaiun.
1921
Þriðjudaginn 24. raat.
115. tölab!.
£anisstj6rnin og kaup verkamanna.
Henni er nær að draga úr dýrtíöinni og atvínnu-
leysinu, en auka á vandræðin. Verð-
lagsnefnd nauðsynleg.
Það er nú fullvíst orðið, að
stjórnitt, eðs. þjónar þjóðarinnar,
þeir, sem ráða yfir verklegutn
framkvæmdum, hefir fullan hug á
því, að þrýsta niður kaupi óbreyttra
verkamanna ríkisins. Þetta er þvf
undðí'Iegra, sem stjórnin sjálf féfek
launauppbót á nýjafstöðnu þingi
og tilraun til að lækka laun starfs-
manna rfkisins, sem sfzt eru of há,
mishepnaðist alveg. Sú tilraun
kom undan væng stjórnarinnar,
að þvf er bezt verður séð.
Eins og gefur að skilja, fer
þessi aðferð stjórnarvaldanna aiveg
¦í bága við heill alþjóðar, enda
þótt hún geti orðið til þess, að
auka tekjur einstakra fjárgróða-
manna, sem í skjóli við gerðir
stjórnarinnar gætu þrýst kaupinu
aiður. Það er að vísu ekki svo
mjög mikil hætta á því, að þetta
takist þar, sem til eru verkamanna-
félög, en þar, sem þau eru ekki,
verður þetta til þess, að menn
glæpast á því, að ganga að neyð-
arkjórum stjórnarinnar. Og hver
verður afleiðingin? Sú, að þegar
vinna iandssjóðs er búin, standa
menn uppi með lftinn afgang af
sumarkaupiau, og þá er ekki ann-
að fyrir hendi en ieita til kaup-
staðanna og reyna þar að herja
út vinnu. Auka á atvinnuleysið.
Það er deginum ijósara, að
kjör þau, er mönnum eru boðin
við landssjóðsvinnu, eru svo léleg,
að óhugsandi er að tuena gangi
að þeim nema í ftrustu neyð.
7—8 krónur á dag, 200—220 kr.
á mánuði, hrökkva skamt fyrir
fátækan fjöiskyldumanninn, jafnvel
þó hann hefði vinnu alt árið. En
hér er ekki nema um 3—4 raán-
uði að ræða. Og meirihlutan af
þeim tfma, sem eftir er árstns,
getur hann átt von á að fá ekki
handarvik að gera, Hér þarf ekki
skarpskygni til þess að sjá það,
að rfkisstjórnin er að gera tilraun
tii að steypa fjárhag varkamanna
— sem ekki var glæsilegur áður —
í voða. Húa er að gera tilraun til
þess, að setja menn unnvörpum
á hreppinn.
Og þingiðf Jú, það er nýjaf
staðið. En hvað hefir það gert?
Ekkert, bbkstaflega ekkert, til þess
að draga úr eða girða fyrir yfir-
vofandi atviaauleysi. Þvert á móti
hefii: það tekið hðadum saman
við „fiiskhringinn" og íslands
banka, sem mest hafa unnið að
niðurdrepi /járhagsins, og gert sitt
ftrasta til þess að auka atvinnu-
leysið. Það hefir dregið sem allra
mest úr framkvæmdum, jafnvel
frestað ýmsu, sem bráðnauðsyalegt
var að koma í framkvæmd þegar
i þessu sumri. Það heffr heimilað
stjórninni að taka lán ti! þess,
meðal annars, að leggja hluti í
íslaadsbaaka, ef bankinn vilíþað,
svo haldið geti áfram sama braskið
og heimskupör eiastakra fjárgróða-
manna og verið hefir. Það hefir
heirailað stjórninni að ganga f
vafasamar ábyrgðir fyrir einstaka
menn, í sömu andránni og það
sér ekki nokkurt ráð tif þess að
draga úr dýttiðinni, annað en það,
að lækka laun fátækustu og verst
settu stétta landsins. Ög é jflr-
vefándi atvinnuleysi minnist það
ekki; ekki einu orði. Nei, þegar
það hefir kastað sve höndum að
backamálunum, að við sacna situr
og áður, ef tslandsbanki vill það
við hafa, þá flýta þingmena sér
heim, og segjast fara glaðir tteim
eftir vel unnið starf! Jú, þeim
fyndist vfst starí sitt vel uanið,
ef þeir t, á. innan skams fengju
víxilaísöl, sem þeir ekki byggjust
við Og setjum nú svo að íslands-
banki tæki það ráð, að kretja ian
útistandaadi skuldir, f stað þess
að þyggja ^hjálp" rfkisins. Ætli
þeim, sem fyrir slfku yrðu, fyndist
þingið ekki hafa gengið vel frá
peningamálunum? Ætii ekkii!
Þegar svona er komið mábm
hér á landl, að stjórnia geagur i
undan í því, að þrýsta niður
kaupi almennings, án þess að
gera hlð minsta til að minka dýr-
tfðina; meira að segja afnemur
einu stofnuniaá, verðlsgsnefadina,
sem hélt f hemilinn á henni.
Þegar rfkið er farið að reka
fyrirtæki einstakra fjárgróðamanna,
sem fleytt hafa rjómann á góðu
árunum; farið að bera hallann af
fyrirtækjunutn, meðán þeir græða
stöðugt.
Þegar alþingi, þrátt fyrir yfir-
vofandi atvinnuleysi, dregur úr
framkvæmdum ríkisins og skilur
við peningamálin í verra ástandi
en áður en það kom saman. •
Er þá ekki kominn tími til, að
alþýðan taki til starfa og reki af
sér mókið, sem gert hefir henni
ókleift að sjá í gegnum mold-
viðrið umhverfis þing og stjórn?
Er ekki kominn tfmi til þess, að
hún krefji þessar maaaeskjur
reikaingsskapar gerða þeirra?
Krefjist þess, að þeir hætti þess-
um tilraunum til að gereyða
landið, og koma því alveg undir
ok auðvaldsins — þeirrar bölv*
uaar sem mestu illu hefir vaidið
f heimiaum?
Vissulega er tfminn kominn og
dag frá degi verður alþýðu rnanrra-
það æ betur Ijost, hve afarnauð-
synlegt það er, að allir vinnandi,
menn standi sem einn maður
gegn snýkjudýram þjóðlíkamans,
brösknrunum. Verði kaup einnar
stéttar í landinu lækkað að mun,
koma hinar á ejtir. Það er því
enn þá meiri nauðsyn á þvf, að
allir séu é verði og*láti ekki
fleka sig til' þess, að ganga að>