Bókasafnið - 01.03.1991, Blaðsíða 24

Útlán barna- og fullorðinsbóka 1985-1990
I Fullorðinsbækur □ Barnabækur
26000
24000
22000
20000
1 8000
16000
14000
1 2000
1 0000
1985 1986 1987 1988 1989 1990
Samvinna
Samvinna skólanna og Héraðsbókasafnsins hefur verið
all góð. Byggist hún mest á samskiptum og samstarfsvilja
einstaklinga innan þessara stofnana eins og gengur. Kenn-
arar koma með bekki sína í safnkynningu og hvetja nem-
endur síðan til að nota safnið upp á eigin spýtur. Mvnd-
listarsýningar nemenda beggja skóla hafa verið haldnar í
Héraðsbókasafninu.
Fyrsta lestrarrall á íslandi var haldið í Mosfellssveit
vorið 1983. Jón Sævar Baldvinsson skipulagði rallið eftir
bandarískri fyrirmynd. Rallið hófst með því að öll tíu ára
börn í Varmárskóla hlupu númeruð yfir í Gagnfræða-
skóla en þar var Héraðsbókasafnið þá til húsa. I safninu
fengu allir lánaða bók og afhent eyðublað með spurning-
um um efni bókarinnar. I þessu ralli, og því næsta árið
eftir, áttu börnin að lesa 20 bækur á 10 vikum. Þau börn
sem lukp rallinu fengu viðurkenningarskjal og var dregið
um þrjár sérstakar viðurkenningar.
í þriðja og síðasta rallinu 1989 var bókunum fækkað í 10
og vikunum í 5. Gaf það góða raun og mun fleiri luku
rallinu en áður. Auk viðurkenningarskjalsins voru dregin
út fern bókaverðlaun frá Héraðsbókasafninu, eða ein í
hverjum bekk. Góð samvinna var við bekkjarkennara en
þeir sáu um stærstan hluta undirbúningsins og úrvinnslu
svarblaða. Nemendur höfðu sérstök spjöld sem bækurnar
voru skráðar á. Spjöldin voru í þremur litum eftir lestrar-
getu viðkomandi og var svo gert til að auðvelda bóka-
vörðum að aðstoða við bókaval.
Þrátt fyrir ýmis uppátæki til að örva bóklestur ung-
menna í Mosfellsbæ mátti öllum ljóst vera, þegar endan-
legar útlánatölur fyrir 1989 lágu fyrir, hvert stefndi
(samanber súlurit).
Ekki skal fjallað hér sérstaklega um ástæðurnar fyrir því
bókaútlánafalli sem hófst 1987. Þó vil ég benda á að fróð-
legt er að bera tölurnar á súluritinu saman við tölur í grein
Þorbjörns Broddasonar, í Bókasafninu 1990, um bóklest-
ur og ungmenni. Þar kemur m.a. fram að sjónvarps- og
myndbandanotkun 10-15 ára barna og unglinga jókst,
samkvæmt könnun Þorbjörns, úr 16 klst. á viku 1985 í 27
klst. á viku 1988!
í september 1990 fór forstöðumaður Héraðsbókasafns
á kennarafundi í báðum skólum, kynnti niðurstöður út-
lána og skýrði frá því að þrátt fyrir heildaraukningu 1989
færi útlánum barnabóka enn fækkandi. Kennarar sýndu
málinu mikinn áhuga. Skipulagt var lestrarátak sem felst
m.a. í því að nemendur beggja skóla lesa minnst eina bók á
mánuði og gera henni ákveðin skil.
Héraðsbókasafnið efndi til bókmenntakynninga fyrir
skólana í tilefni af 100 ára afmæli safnsins. Kennarar
Varmárskóla undirbjuggu kynningarnar mjög vel. Höf-
undar voru kynntir og lesið úr bókum þeirra. Nemendur
voru hvattir til að kynna sér verk höfundanna og jafn-
framt voru undirbúnar spurningar til þeirra. Skólasafnið
tók þátt í undirbúningnum með því að kaupa eða útvega
fleiri bækur eftir viðkomandi höfunda. 6-10 ára börn
gerðu myndir um sögurnar, leirstyttur og tillögur að nýj-
um bókakápum (hugmynd frá Bókasafni Vestmanna-
eyja). Listaverkin voru síðan sýnd í þrjár vikur í Héraðs-
bókasafninu.
Ekki þótti okkur þó nóg að gert svo ákveðið var að hafa
mánaðarlega bókmenntagetraun (hugmynd frá Bókasafni
Selfoss). Starfsmenn Héraðsbókasafnsins semja spurning-
arnar sem varða höfunda og bókatitla og krefjast sumar
spurningarnar þess að nemendur leiti í spjaldskrá skóla-
24
BÓKASAFNIÐ