Aldamót - 01.01.1896, Side 9

9
ná engum eldi, eins og þegar hefir verið á bent.
Hann fæst aldrei fyrirhafnarlaust, því ekkert, sem
ágætt er í sjálfu sér, má fást eða getr fengizt á
þann hátt. Sumir skaðbrenna sig á eldinum, og
suma jafnvel gleypir hann lifandi, leiðir yfir þá al-
gjöra eyðilegging. Og þó að eldsóknin hafi fullkom-
lega heppnazt og mönnum takist að búa svo um
heima hjá sér, að hann geti ekki dáið, vill allt af
öðruhverju falla á hann fölskvi. . Svo við og við
þarf allt af að vera að lífga hann við. Og sú sí-
fellda viðlífgan eldsins er eins og ný og ný eldsókn.
En svo kemr líka nokkuð annað til athugunar í sam-
bandi við þetta mál. Menningarframfarir þær, sem
fengnar eru á þeim eða þeim staðnum eða þeim og
þeim tíma í sögunni, fullnœgja mönnunum aldrei.
Mikið vill æfinlega meira. Það, að hafa náð að upp-
sprettu sælunnar, sem áðr var álitin og að nokkru
leyti var það í raun og veru, vekr æfinlega þrá
eftir meiri sælu. Sælutakmarkið fœrist eins og á
undan manni um leið og maðr heldr för sinni áfram
á braut menningarinnar, alveg eins og sjóndeildar-
hringrinn flyzt með vegfarandanum, svo að blettr
sá, þar sem himinn og jörð sýnast mœtast, er f
rauninni allt at' jafn-langt undan. Eldrinn gamli
lifir á arninum, en hann fuílnœgir ekki; það er eins
og hann sé dauðr. Það þarf að sœkja nýjan eld.
Á þennan hátt vorðr mannkynssagan að marg-itrek-
aðri, stöðugt áframhaldandi eldsóknarsögu. Og sú
saga segir að sjálfsögðu frá margfaldri blessan, sem
inn í líf' manna og inn á heimili manna hefir komið
út af þvi, að hafa fengið og vera síf'ellt að fá eld-
inn inn til sín. En hún segir líka jafn-sjálfsagt f'rá
þvi, hve óvarlega og illa menn hafa farið með eld-