Alþýðublaðið - 01.06.1921, Blaðsíða 1
Alþýðublaðið
Gefið iki aí ^áLlþýOuflölfkiiiam.
1921
liiðvikudagian 1. júni
122 tölobl.
SUDarútvepriiui,
HeimildarlSgíR e| stjórnin.
Þingið skildi þannig við síldar-
átvegsmálið, að það heiniilaði
stjórninni að taka að sér að ann
ast. sölu á allri þetrri síld, sem
verkuð yrði í landi eða landhelgi.
Af ótta stíö erlenda útgerðar-
menn drap þingið á sfðustu stundu
ítv. til kga um Síldveiðifélag ls-
laads, sera að vísu hafði á sér
ýmsa smágalla, en var þó betra
,. eu það, sem endanlega varð úr
! í málinu.
Eins og gefur að skilja er það
*kki lítsSsvirði fyrir útgerðarmenn,
ekki sízt erlesds, sem hér stuada
veiði, að fá fulla vitneskju um
'það, hvort stjórnin notar þessa
heimild eða ekki. Enda næsta
líklegt að þeir hætti hér veiðiskap
öllum í ár, verði úr því, að heim-
ildin verði notuð gagnvart þeim.
Áður en anað er út £ það, ,að
¦aota heimildina gagnvart útleid-
ingum, verður að gæta þess vel
hvort nokkur likindi eru til þess,
að veiði íslendinga verði svo mik-
«!, s*ð ástæða sétil fyrir, stjómina
að annast rnn sölu á allri síldt
sem verkuð yrði hér á laadi. Sem
stendur eru allar líkurá, að ís-
lendingar geri' saraa sem ekkert
út, en aftur á móti muna Norð-
menn og Svíar hafa hug á því,
að veiða hér síld og verka í landi.
En þeir bíða að sögn eftir því,
að fslenzka stjórnin taki ákvörðun
í málinu, og þeir menn sem hér
eru fyrir þá halds því :fram, að
feeir muni hætta við útgerðina,
0 fái þeir ekki' að ráða sölu síldar
siaaar sjálfír. , .^
/ Hér er alyariegt mál á íerðutn.
Atviaauleysi er afskaplegt í laad-.
iiiu, og ekki aaaað fyrirsjáaaiegt
efl- til hungúrs leiði, ef ekkert
hægist um. Síldarútgerð muadi
draga úr atvianuleysinu og minka
hættuna á hungursneyð, og má
vcra að atvinnumálaráðherra, sem
einu sinni vildi hag almennings,
hafi athugað eða athugi þefcta.
Væri um það að ræða, að vernda
þyrfti veiði ísleadiaga í sumar,
væri sjálfsagt af stjórainni að nota
heimildina viðstöðulaust. En nú er
því ekki að heilsa. Útgerð íslend-
inga verður sv'o iítil, að hun dreg-
ur ekkert verulega úr atvinnuleys-
inu, og þar- sem gera ,má ráð fyr-
tr.að veiðin fari eftir því, er auð-
vitað bættulaust fyrir stjórnina, að
taka aðeins að sér sölu íslenzkrar
síldar. En það verður hún að gera.
Enda vafasamt hvort nokkur hagn
aður væri að því fyrir fsland, að
taka að sér sölu á síld erlendra
átgerðarmanna.
Stjórnin verður að vindabráðan
bug að þvf, hvaða ábyrgð hún
vill taka á sig f þessu máli: Hvort
hún vill helcjur hag almennings
eða óhag. Hún verður að ganga
úr skugga um það, hvort útgerð
inniendra manna verður svo mikil,
að það svari kostnaði að bola er-
lendum útgerðarmönnum frá, og
hún þarf að athuga vel, áður en
hún ákveður að taka að sér sölu
erlendrar síldar, hvort hún ekki
með því sviftir hundruð þurfandi
landsmanna atvinnu. Þett mál þolir
enga bið.
QeinttisiÍnBarsýnmg.
La,ndssýning.
Heimilisiðnaðarsýningin hefst
27. þ. m. og verður haldsn.í Iðn-
skólahú&inu. Sýningarnefndinni er
farið að barast nokkun af muh-
atti og má búast við mörgum
góðum gripum. Verður sýningin
í 5 aðaldeiidum:
1. deild: Vefnaðúr. prjðnl'es og
öaaur tóvinna. Þar veirður og;
ofið og prjónað á vél. ,, .'
2. deild: ^Listsáumur ýmiskonar
sv-o sem hyftsaumur, geitsaumur,,
baldýris|g, hekj o.-, .fl. ¦ .-,
3. deild: Smíðisgripir dr'tré,
beini og málmi, ennfremur ské-
fatnaður, sópar, burstar, korfura
bókband 0. fl.
4. deild: Viðgerðir á kiæðnaði
og áhöldum, vinna eftir fí,tlaö
fólk, eitthvað af skolavinnis, leik-
föng barna o. fl.
5. deild: Efni ýmiskonar, hm-
lent og útlent, svo og áhöid ÖI
heimilisiðnaðar. Þar verður t. d.
hráðskyttuvefstóll og fleiri vsfstól-
ar, handspunavéiin norðIenstkað
Albertsvélin, sú er Bárður f
Höfða smfðar nú fyrir Norðu?-
land. öonur vél verður og eftir
Albert Jónsson sjálfan (frá Stóru-
völium), sem hann hefir smíðað
hér í vetur. Keot verður að spitana
á handspunavélarnar, og þó heim-
ilisiðnaðarsýningin, sem er fyrsfei
allsherjarsýmhg ¦ af þessari tegund
hér á landi, komi engu ö'ðru tii
ieiðar en þvf, að auka þekkingu
m&nna, hér sunnanlands, á hancl-
spunavéluhum og stuðla að út-
breiðslu þeirra, þá væri sýnMgitó
ekki til einskis haldin.
En það matt fleira gott af sýn-
ingunni leiða. Hún mun sýna oss
hvað uanið er f landinu og hverm-
ig það er unnið. Húa mun vekjí'.
oss til umhugsunar, hvað á aÐ
vinna og hvernig það verður enia
betur og fljótar gert en nú er.
Vonandi verður sýnmgin Isnc^
inu til sóma. Ættu sem fl estir ad
taka saraan hönduih íiHþess að
svo gæti drðið. L.':V.
3nlcrnationaU.
(Alþjóðasaratök verkamaana).
Eftir Hendrik J. S. Ottósson.
¦ •"¦ í ,:.. (Frh.>
5. Mst&ða flokkanna.
. Nú vil eg með nokkrum orS-
um geta um afstöðu Sokka«ftffia
úti i heimi. ffeði- eg ekki að gets
2. lateraatioaaíe sérstaklega aeœa
í þvf sambartdi. 'Auk 2.' og pMit