Dagur - 19.11.1999, Blaðsíða 6

6 -FÖ STUDAGUR 19. NÓVEMBER 1999

ÞJÓÐMÁL
Útgáfufélag: dagsprent
Útgáfustjóri: EYJÓLFUR sveinsson
Ritstjóri: elIas snæland jónsson
Aöstoðarritstjóri: birgir guðmundsson
Framkvæmdastjóri: marteinn jónasson
Skrífstofur: strandgötu si, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Sfmar: 460 6100 OG 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: 1.900 kr. á mánuði
Lausasöluverð: 150 kr. og 200 kr. helgarblað
Grænt númer: 800 7080
Netföng auglýsingadeildar: greta@dagur.is-augl@dagur.is-gestur@ff.is
Símar auglýsingadeildar: (REYKJAVÍK)563-1615 Amundi Amundason
(REYKJAVlK) 563-1642 Gestur Pðll Reyniss.
(AKUREYR 1)460-6192 Gréta Björnsdéttir
Simbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Símbréf rítstjórnar: 460 6171(akureyrí) 551 6270 (REYKjAVlK)
FylgissveifLur flokka
í fyrsta lagi
Skoðanakannanir sem gerðar hafa verið frá kosningunum í vor
hafa bent til þess að Sjálfstæðisflokkurinn og Vinstrihreyfing-
in grænt framboð séu að auka fylgi sitt á kostnað Samfylking-
arinnar og Framsóknarflokksins. Ný könnun Félagsvísinda-
stofnunar, sem birt var í gær, sýnir að þessi þróun á fylgi flokk-
anna heldur áfram - og það svo mjög að Vinstrihreyfingin
mælist sem næst stærsti flokkur þjóðarinnar og sækir mikið á,
ekki síst í höfuðborginni. Þetta er áfall bæði fyrir Framsóknar-
flokkinn og Samfylkinguna.
í öðru lagi
Það vekur athygli að í könnun Félagsvísindastofnunar er það
innan við helmingur sem lýsir yfir stuðningi við ríkisstjórnina
- þótt flokkarnir sem að henni standa hafi fengið myndarlegan
meirihluta í kosningunum í vor. Og sem fyrr er staða stjórnar-
flokkanna mjög ólík. Sjálfstæðisflokkurinn fitnar eins og púk-
inn í þjóðsögunni, en Framsóknarflokkurinn á undir högg að
sækja, ekki síst í þéttbýlinu syðra, þar sem Vinstrihreyfingin
mokar til sín fylginu. Veigamesta ástæðan er án efa deilan um
Eyjabakka, en þar hafa framsóknarmenn skipað sér í fylking-
arbrjósti virkjunarsinna á meðan Vinstrihreyfingin leggst
flokka ákafast gegn því að Eyjabökkum verði sökkt.
í þriðja lagi
Ekki kemur á óvart að Samfylkingin hefur ekki enn náð vopn-
um sínum. Það mun einfaldlega ekki gerast fyrr en nýr flokk-
ur hefur verið stofnaður - flokkur með sína eigin forystu og
stefnu. En jafnvel þá verður það síður en svo auðvelt verk fyr-
ir Samfylkinguna að rífa sig upp úr fylgislægðinni. Sem betur
fer fyrir jafnaðarmenn - og reyndar Framsóknarflokkinn líka -
er væntanlega langt til næstu kosninga. Það er þess vegna von-
laust að spá fyrir um það nú hvort þeir flokkar sem mælast í
mikilli sókn í skoðanakönnunum þessa mánuðina verði enn á
slíku flugi eftir tvö eða þijú ár - minnug þess að jafnvel ein
vika getur verið langur tími í pólitík.
Elías Snæland Jónsson
Þðkk fvrir Sverri
Gamla framsóknarhjartað í
Garra er nú rétt að segja við að
bresta. Sjálf Félagsvísinda-
stofnun Háskólans segir að
Framsóknarffokkurinn sé orð-
inn minni en flokkurinn hans
Steingríms. Vinstri grænir eða
„vinstri rauðir“ öllu heldur, eru
ekki bara stærri en Framsókn,
þeir eru líka orðnir stærri en
Samfylkingin. Þetta eru náttúr-
lega skelfileg tíðindi því eins og
allir vita stóð aldrei til að
Vinstri rauðir yrðu stór flokkur.
Steingrímur J. var sjálfur búinn
að segja að hann hann ætlaði
að vera lítill flokkur meðvit-
aðra vinstri manna rétt eins og
sósíalistaflokkarnir í Skandin-
avíu. Hann talaði aldrei um að
verða næst stærstur í landinu á
eftir sjálfum Davíð Oddssyni.
Það var Samfylkingin
sem átti að vera þar, eða
þá framsókn í góðu ári.
Garra sýnist þetta því
allt vera í skötulíki með
flokkakerfið - og verst af
öllu er náttúrlega að
framsókn er orðin minnst af
gömlu fjórflokkunum. Ef ekki
væri fýrir Sverri væri framsókn
minnsti stjórnmálaflokkurinn.
Guði sé lof fyrir Sverri!!!
Óánægjitfylgi?
Garri hefur eðlilega verið að
velta fyrir sér hvernig geti nú
staðið á því að svona er komið
fyrir Framsóknarmaddömunni.
Sérstaklega eftir að Halldór As-
grímsson skilgreindi Vinstri
rauða sem aðalóvin alþýðunnar
á miðstjórnarfundi á dögunum.
Ætli það hafi ekki skilist að
Steingrímur er úlfur í sauðar-
gæru? Rauður í grænni kápu?
Eða er Steingrímur kannski
bara að hirða fylgi úr öllum átt-
um, óánægjufylgi frá kjósend-
um sem ekki treysta sér til að
styðja Framsókn, Samfylking-
una eða Sverri? Það getur þó
V
varla verið hvað framsókn varð-
ar. Framsóknarforustan hefur
ekkert klikkað og staðið sig
með eindæmum vel að öllu
leyti - ekki síst í Reykjavík, þar
sem fylgi flokksins mælist nú í
teskeiðunum. En Finnur Ing-
ólfsson hefur sem kunnugt er
uppgötvað að teskeiðar eru
gríðarlega mikilvæg pólitísk og
efnahagsleg mælistika. Allt
hefur verið rétt gert í Reykja-
vík, stóriðjustefnan hefur haft
sinn forgang og búið er að
þagga niður í Ólafi Erni að svo
mildu leyti sem hægt er að
þagga niður í honum.
Gera allt rétt
Og þegar flokksstarfið var
gagnrýnt fyrr í haust og hinn
illræmdi framsóknarmaður
Óskar Rergsson vildi
vantraust á formann
Framsóknarfélagsins í
Reykjavík og fara að
ræða einhver leiðinda-
mál eins og ástæðuna
íyrir fylgishruni í kosn-
ingum, þá var einfaldlega þagg-
að niður í honum líka. Nei
framsókn hefur haldið sínu
striki og hvergi hvikað og ekki
látið löngunina í stundarvin-
sældir villa sér sýn. Niðurstaða
Garra varðandi þessa nýju
stöðu Framsóknar hlýtur því að
vera sú að það sé ekki flokkur-
inn sem hafi brugðist, heldur
kjósendur. Kjósendur hafa látið
glepjast af Eyjabakkaáróðri
popppólitíkusa, fjölmiðla og
Vinstri rauðra í stað þess að
halda ró sinni og stefnufestu.
Það er þó eitt til huggunar og
bjargar framsóknarhjarta Garra
frá því að springa, að auðvitað
munu kjósendur ná áttum á ný
og þegar það gerist verður nú
heldur betur kátt í höllinni.
GARRI
ODDUR
ÓLAFSSON
skrifar
Á landsfundi Alþýðubandalags-
ins, sem haldinn var um síðustu
helgi klöppuðu fulltrúarnir sig út
úr skápnum og tilkynntu fagn-
andi að nú eru þeir orðnir evró-
kratar. Samfylkingin er að verða
að veruleika og hugsjónir Al-
þýðuflokksins, gamlar sem nýjar,
svífa yfir vötnunum.
Ánægja geislar af nýkrötunum
þegar þeir lýsa yfir nýfengnu
frelsi sínu og Iosa sig úr viðjum
niðurdrepandi hugmyndafræði
og klappa sig inn í nýja öld. Þeir
láta eins og félagar Brynjólfur,
Einar, Magnús, Lúðvík, Svavar
og Ólafur Ragnar hafi aldrei ver-
ið til og afneita öllum þeirra hug-
arórum um miðstýrðan áætlana-
búskap og andúð á öllum sam-
tökum vestrænna þjóða og gefa
upp á bátinn heilaga baráttu
gegn þeim.
Gleði Margrétar flokksfor-
manns leyndi sér hvergi þegar
hún skýrði frá því sigri hrósandi
að allaballar tækju þátt í stofnun
FjórfLokkur hrósar sigri
nýrra samtaka jafnaðarmanna og
skákaði Davíð Oddssyni út í
horn þegar hún tilkynnti að Evr-
ópumálin verða tekin á dagskrá.
Smáflokkar sameinasí í
smáflokk
Samfylkingarhríðir krata og alla-
balla hafa verið langar
og strangar og fer
þeim vonandi að
linna, því alþýðu-
bandalagsfólkið er far-
ið að skilja að það að-
hyllist vestræn lífsgildi
sem ekki verða höndl-
uð nema þau verði
tekin á dagskrá. Kratar
hafa líka gott af því að fá krafta
inn í sínar raðir, sem ekki eru al-
veg búnir að missa sjónar á
gömlu hugsjónunum um sam-
hjálp og skyldur samfélags og
þegna, og eru enn ekki orðnir
gegnsósa af fagnaðarboðskap
Ijármagnsmarkaða. Ekki er svo
að skilja að gamaldags jafnaðar-
stefna hafi verið sérlega áber-
andi í fari valdastreituliðsins,
sem stýrt hefur Alþýðubandalag-
inu, nema síður sé.
En í fagnaðarlátum landsfund-
ar og vilja kratanna til að efla
flokk sinn felst, ef vel tekst til, sá
endurnýjunarkraftur, sem ís-
Iensk stjórnmál eru
svo sorglega fátæk af.
En þá dugir ekki að
láta Davíð Oddsson
semja prógrammið og
ákveða einhliða hvaða
mál eru á dagskrá og
hver á alls ekki að
ræða. En í því efni,
eins og mörgum öðr-
um, nýtur hann yfirburða sinna
og meiri stjórnkænsku en and-
stæðingarnir fá ráðið við.
Grænni en framsókn
Þegar fagnaðarlátunum vegna
niðurlagningar Alþýðubanda-
lagsins er rétt að linna er birt
niðurstaða skoðanakönnunar,
sem sýnir að evrókratarnir eru á
hraðferð niður í gamla kratafylg-
ið, íhaldið er í hátísku meðal at-
kvæðanna, VG rakar að sér um-
hverfisvænum þjóðernissinnum
og framsókn getur þakkað Sverri
Hermannssyni fyrir að vera ekki
orðin minnsti flokkurinn.
Það er sem fyrr, að gamli góði
fjórflokkurinn er sigurvegari
allra kosninga og kannana.
Vinstri-grænir eru orðnir enn
grænni en famsókn og taka brátt
við sem stoðir eða uppáhalds-
fjendur íhaldsins eftir atvikum.
Það er sem sagt óskaplega
gaman í pólitfkinni, þar sem
skápahurðirnar opnast og lokast
á víxl og allir koma út í eðlilegum
stærðum og litum. En skemmti-
legast af öllu er að vera kominn í
smáflokk evrókratanna, þar sem
forystan er engin og málefnin
hulin í þokumekki. Og framsókn
unir glöð við sitt á floti í Jökulsá
og á leið út í sjó, þar sem marinn
svali tekur við.
Hvemig berað túlka ni)
urstöður nýrrar skoðana-
könnunar Félagsvís-
indastofnunar?
(Skv. könnuninni styðja
Framsóknarfl. 15,4%, Sjálf-
stæðisfl. 46,3%, Samfylking-
una 16,6%, Frjálslynda flokk-
inn 1,9% og VG 18,9%).
Ragnar Guðmundsson
bótidi og hafnarvörðuráBrjánslæk.
„Þetta er endur-
speglun af
eggjabakkaum-
ræðunni, sem ég
kalla svo. Ef þú
horfir á útsend-
ingar frá Alþingi
sérðu hvern þing-
manninn á fætur öðrum stfga í
pontu án þess að hafa neitt að
segja, allt er slitið úr samhengi og
menn eru fyrst og fremst að vekja
athygli á sjálfum sér. Sem fram-
sóknarmaður tel ég að rökhyggjan
muni sigra og heildarhagsmunir
mála komi upp á borðið, það ger-
ist alltaf.“
Ágústa Þorkelsdóttir
bóndi á Refstað í VoprtafliðL
„Einhverra hluta
vegna tekur
Framsóknarflokk-
urinn á sig allar
vammir og
skammir fólks
varðandi ríkis-
stjórnina, en
Sjálfstæðisflokkurinn virðist vera
afturbata-píka, sem ber ekki
ábyrgð á einu né neinu. Samfylk-
ingin hefur í augum fólks greini-
lega enga stefnu og engin mark-
mið, frekar en Frjálslyndi flokk-
urínn. Eftir sem áður kemur mér
á óvart þetta mikla fylgi VG, því
sjálf hef ég ekki fundið að þeir
hafi annað á stefnuskránni en að
vernda geldgæsir á Eyjabökkum.'1
Ómar Garöarsson
ritstjóri í Vestmannaeyjum.
„Sjálfstæðisflokk-
urinn heldur sínu
samkvæmt þess-
ari könnun og
Steingrímur hef-
ur fundið rétta
tóninn sem geng-
ur í 18 til 20%
þjóðarinnar, svipað hlutfall og
löngum kaus Alþýðubandalagið.
Samfylkingin er sundurleit og
uppskeran samkvæmt því. Fram-
sóknarflokkurinn er í Iægð en
nær sér upp aftur. Og þegar kem-
ur að næstu kosningum verður
gamli fjórflokkurinn endurbor-
inn, að vísu með öðrum nöfnum
og örlítið breyttum áherslum. Nú
er rautt orðið grænt.“
Halldóra Bjamadóttir
lijúkrunaijtæðingur á Kjalamesi.
„Steingrímur er
málefnalegur og
með gott lið í
líringum sig, ekld
síst Þuríði
Bachman, vin-
konu mína. Menn
geta líka alltaf
verið frekar brattir í stjórnarand-
stöðu, en þeir sem eru í stjórn
eiga heldur á brattann að sækja.
Vinstri-grænir eru þeir einu sem
eru í stjórnmálum í dag af bar-
áttugleði, en hinir eru litlausir -
meira að segja svo að ég nenni
varla að fylgjast með stjórnmálum
lengur."