Dagur - 19.11.1999, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGVR 19. NÓVEMBFR 1999 - 7
ÞJÓÐMÁL
PÉJIJK SNÆ-
BJORNSSON
SKRIFAR
Þegar ég skrifaði grein sem birt-
ist í Degi þann 5/11 sl. átti ég
satt að segja von á að þurfa að
eiga við Steingrím um tíma. Það
kom því ekki á óvart að hann
skyldi svara, hið óvænta var svar-
ið sjálft. Stóra kanónan er dreg-
in fram og geðvonskunöldri fret-
að í allar áttir. Steingrímur legg-
ur heila blaðsíðu undir grein
sem hann telur þó vart svara-
verða. Steingrímur er greinilega
hundfúll. Svargrein hans ómál-
efnaleg, langorð en efnislftil og
aðalatriðin látin ósnert. Hins
vegar er miklu púðri eytt á mig
persónulega og reynt að gera lít-
ið úr mér á allan máta. Eg hélt
að Steingrímur væri nieiri penni
en þetta. Enn á ný sýnir sig að
„bylur hæst í tómri tunnu“ og að
VG hefur ekkert til málanna að
leggja þegar umhverfis- og
byggðamál eru annars vegar.
Gallaður tirskuróur
Það hlakkar í Steingrími yfir ný-
föllnum úrskurði embættis
Skipulagsstjóra á Frummats-
skýrslu um mat á umhverfisá-
hrifum á kísilgúrtöku úr Mý-
vatni. Hann hefur ekki veitt því
athygli að við þann úrskurð er
ýmislegt að athuga frá stjórn-
sýslulegu tilliti, enda er niður-
staðan honum þóknanleg. Ég
dreg í efa að Steingrímur nenni
að lesa allt álit Skipulagsstjóra.
Finnst honum allt í lagi að tíma-
mörk voru liðin þegar Skipulags-
stjóri felldi úrskurð sinn? Finnst
honum allt í lagi að Skipulags-
stjóri Ieggur ekki mat á samfé-
lagslega þætti sem þó eiga að
vera jafngildir öðrum þáttum í
mati hans? Fleira mætti tína til
en það munu eflaust aðrir gera.
Steingrími er alveg sama um
þetta svo fremi sem Kísiliðjan
hætti starfsemi. Þrátt fyrir að
búið sé að dæla kísilgúr í 30 ár
án þess að sýnt verði fram á nei-
<<IWKK<IP<CIIII 10. muiin nr
ja og nei, nei
éturfrændi
„Það hlakkar í Steingrími yfir nýföllnum úrskurði embættis Skipulagsstjóra á Frummatsskýrslu um mat á umhverf-
isáhrifum á kísilgúrtöku úr Mývatni, “ segir Pétur m.a. I grein sinni.
kvæð umhverfisáhrif, þvert á
móti.
Reynslan hjóm?!
Hann vill að vilji vina hans í
hinu íslenska vísindasamfélagi
nái fram að ganga, hvað svo sem
sagan hefur leitt í ljós. Reynslan
er bara hjóm eitt miðað við há-
vísindalegar athuganir þeirra fé-
laga í RAMY, sem þora ekki að
búa í Mývatnssveit af ótta við
faglega einangrun. Steingrími er
líka alveg sama þó Mývetningar
búi við skert mannréttindi og
séu settir undir Náttúrvernd rík-
isins að því er framkvæmdir og
Ijárfestingar til verðmætasköp-
unar varðar. Steingrímur er
nefnilega vinur vina sinna. I
grein sinni nefnir Steingrímur
samkomulag er gert var síðast
þegar námaleyfi var gefið út fyr-
ir Kísiliðjuna. Loksins, loksins er
einhver kominn fram sem veit
hvar það samkomulag er að
fínna, hvað í því felst og hverjir
gerðu það. Mývetningar hafa lýst'
eftir þessu samkomulagi í mörg
ár og ekki fengið f hendur. Ég
skora á Steingrím að sýna okkur
þetta samkomulag og útskýra
innihald þess og efndir.
Gáfiunaimatal
Þetta svokallaða vísindasamfélag
er kapítuli út af fyrir sig. Gáfu-
mannalið sem hefur þann hátt á
að tala niður til almúgans. Þeir
iðka þann leik svo sem títt var
með sýslumenn og presta fyrr á
öldum að misnota þekkingu sína
í skjóli valds. Þeir koma fram
með ótrúiegar kenningar skreytt-
ar miklum orðaflaumi. Almenn-
ingur skilur ekki neitt í neinu.
Náttúrubörn sem þekkja ekki
annað en að Iifa í sátt við um-
hverfi sitt horfa agndofa á aðfar-
irnar þegar „sérfræðingar" nátt-
úruverndarelítunnar Iáta sitt
skæra gáfnaljós lýsa upp fáfræði
þeirra. Verk þeirra, hugmyndir
og niðurstöður eru yfir gagnrýni
hafin og alls ekki fyrir almenning
að skilja eða yfirleitt hafa skoðun
á. Þeir vísindamenn sem eru á
annarri skoðun en „elítan“ eru
gerðir burtrækir úr samfélagi
gáfumannanna. Jarðfræðingur-
inn Steingrímur Jóhann Sigfús-
son, Brekkuseli 19, Reykjavík, er
auðvitað að reyna að gera sig
gildandi í þessum flotta félags-
skap.
„Réttur skilningur“
Steingrímur kvartar undan því
að ég hafi ekki „réttan“ skilning
á náttúruvernd. Þetta er alveg
dæmigerður yfirlætismálflutn-
ingur forsjárhyggjumanna. VG
virðast hafa þá skoðun að með
því að nýta auðlindir landsins
séum við að skemma fyrir ferða-
mannaþjónustu. Allir sem eru í
ferðamannaþjónustu „eiga“ að
hafa þá skoðun. Sú náttúru-
vernd sem Steingrímur og félag-
ar standa fyrir er af almenningi
kölluð „svört náttúruvernd". Þeir
sem aðhyllast hana eru yfirleitt á
móti öllum mannanna verkum í
náttúrunni hvort sem það er að
rækta upp eyðisanda, nýta varp
og veiði eða eyða meindýrum og
allt þar á milli. Er Steingrímur
eitthvað að missa jarðsambandið
við Þistilljörðinn? Steingrímur
getur alveg sparað sér að segja
mér hvað mínir viðskiptavinir
vilja sjá og heyra. Ég get á hinn
bóginn upplýst hann um það.
Auðvitað vilja ferðamenn sjá
ósnortna náttúru, en þeir vilja
líka sjá hvaða hugvit samfélagið
notar til að nýta sér þær auðlind-
ir sem það ræður yfir. Sam-
kvæmt viðhorfskönnunum sem
gerðar hafa verið meðal ferða-
manna í Mývatnssveit er ekki
greinanlegur munur á mikilvægi
ósnortinnar náttúru og mann-
anna verkum. Þeir ferðamenn
sem fá að sjá og kynnast Kísiliðj-
unni og Kröfluvirkjun hrífast af
því hugviti sem þar er notað.
Bæði eru þetta umhverfisvæn
fýrirtæki, hvert á sinn hátt, cn
auðvitað má alltaf gera betur.
Þýðir ekki að þykjast
Aðalatriðið er hvort við ætlum að
nýta landsins gæði og hvaða af-
leiðingar það hefur á alla þætti
samfélagsins. Það þýðir ekkert
að þykjast vera hlynntur lands-
byggðinni en vera svo á móti öll-
um hugmyndum til cflingar at-
vinnulífs þar. Bornir og barn-
fæddir landsbyggðarmenn ættu
að skilja að byggðastefna snýst
m.a. um að auka fjölbreytni at-
vinnulífsins á Iandsbyggðinni.
Við skulum tala hreint út og
þurfum að hafa þor til að taka á
viðkvæmum málum.
Steingrímur státar sig af því að
22% kjósenda í Norðurlandi
eystra hafi kosið hann yfir sig
með öllu sem honum fylgir. Það
útaf lyrir sig er dapurlegt og
kemur væntanlega ekki fyrir aft-
ur en hvernig veit hann hvað
margir kusu hann í Mývatns-
sveit? Hefur hann eitthvað
greiðari aðgang að kjörgögnum
en við hin??
, STEINGRtM-
URI. SIGFUS
I SON
I toft.UA/xsi msm-
I HHCttiNCMmnvi -
1 GMUS/Mmoos
] SKfifAA
Ppétur Snachjftrmson f RcynUilfft
l vkrífur grcin sem birtKl í Degí
IfBmmtudaginn 5. n6v. #1. undír
fyrirsögninni -Um vínstri grtcnn
‘y byggAasicfmr. í rsnmínní cr
I þettíi cin af j»cim grcinunt tcm
| sv;irn scr að iitotu sjálfar og j*cir
. scm slíkan snnitfning scmlíi ír<1
í scr cru ouðvitnð sjtilfum s<ír
■ vcrstir, Bsedi sif þcim stikum or
cinmg vcgn.i f’rscnclscrni og
kunnínRssksipsir gcgntim tíðinsi
! hcfði cg lichi kosið að l.íta kjrrt
f liRgja. Ég Isct nicr í lcttu rúnti
I tílraunir 1‘cturs Smc*
inðmsKinar til sið gcra líiið úr
| tncr scm stjórnmáliimonni. cn
| Jtvf miður kcmur fleíra til. Pétur
■ vcítist þttna aA oArunt nafn-
k grcinclum cinstaklingum og
rcynir sk> gcr.i tortnggilcga á alla

.V.in/íðan Framsókno/rtmnn og vttnmctakcnnd yognva/t okkur t Vtnstnhtcylmgunm - gttvnu finmboöi hctur okki
(Vý flc&umjM* i Grcimktgt ttroó vaxtndt Orautyfgcr.gí okJor mcd þfOCmm og skeleggur
sí'igíUi cr ckki \i«A Jivi að lníast
um slíkt verAi mrnn alltaf
mála. Innihaldskius orð um
mcnn vilji vcrncla iKÍttúrunal
scm síðan cru glcymd og Rnifit|
jtcgsir mcnn IcikLi í jn-im vponlfw
uð vcrcVi a& vclja, gcf cg ckkl
nilkið fyrir. Og satt bcst a& >cRjÉ
cr crfitt að skilja að tnaftur cli»
<>g IVtur SoichjörnvMin. sein c|
v-.ivinn opp lír Jtví umlivcrfi serr|
hann cr «g hefiir mikill.i hagS*
muna oð ga-ta í fcrAajýönuiÉÉ
sLuli ekki hafö svolítið mcjáj
vkiloing á þcssum hluturn eðs|
vkiifa um jisi i pfnulfiíð l>ct|
jiifovscgk Én kannski cr skfrítfi
in komín f frcit scm ég s.i í l»!|||
um fyrir nnkkrum clöguiti a|
ncfndur Pétur Sn;»:hj<*rns|^
hali vcrið cinn af fulltrmun
kjórtlscniisjiingí Ir;umúkri|i||l
mannu í N'orðurlandi cvvtra fytirl
skcmmstu. Þ.1 loksins falla
In ssunsin i cína licild og Jiá
ur skilj.inlcgr.i aA Pctur
hjílmscon geti veriA liscðl rm.*ð og:|
á mötí náttúruvcmd. Sú sicfn.t:í
var cinu sinni kolluA já, j.i og ncj|
nci, IVtur frscmli. Vár |*ó I ram-
sóknsuilokkiirinn niiklo >l<4r»
. PmhLm ■* ■ilUi.hátiJUU-c.kk^^
Stj ómvöld fela ferda-
og risnukostnad
Jóhaima Signrðardótt-
ii, alþingismaður, vek-
ur athygli á því á vef-
síðu sinui að stjóm-
völd reyni nú að fela
ferða- og risnu-
kostnað:
„Frá árinu 1983 hafa þær reglur
gilt að birta í ríkisreikningi sund-
urliðaðan ferða- og risnukostnað
skipt á einstakar ríkisstofnanir og
ráðuneyti. Sú tilhögun hefur m.a.
auðveldað þingmönnum eftirlits-
hlutverk sitt með framkvæmda-
valdinu. Auk þess er ljóst að þetta
fyrirkomulag veitti ríkisstofnun-.
um og ráðuneytum aðhald. Svo
bregður við að í nýlegum ríkis-
reikningi fyrir árið 1998 er
skyndilega hætt að birta þessar
upplýsingar. Þetta vekur tor-
tryggni og kallar á svör.
Þegar leitað er skýringa er fátt
um svör, annað en að verið sé að
reyna að fækka sérstökum yfirlit-
um sem birtast með ríkisreikn-
ingi. Aftur og aftur hefur það
komið fram að framkvæmdavald-
ið reynir að torvelda Alþingi að fá
eðlilegar upplýsingar, sem nauð-
synlegar eru til að þingmenn geti
sinnt eftirlitsskyldu sinni. Það
sýnir veikleika þingsins gagnvart
framkvæmdavaldinu ef það er Iát-
ið viðgangast. Því miður hafa ráð-
herrar óspart nýtt sér í skjóli
Jóhanna Sigurðardóttir.
hlutafélagavæðingar að koma í
veg fyrir að þingmenn fái eðlileg
svör við fyrirspurnum á Alþingi.
Og komist upp með það. 1 þessu
tiltekna máli verður með lögum
að skylda framkvæmdavaldið aft-
ur til að birta sundurliðaðar upp-
lýsingar um ferða- og risnukostn-
að einstakra ríkisstofnana og
ráðuneyta. Frumvarp verður lagt
fram á næstu dögum þar að lút-
andi,“ segir Jóhanna.
U-beygja umhverfisrádherra
„Ræða umhverfisráðherra á Al-
þingi um Fljótsdalsvirkjun var
samfelldur málflutningur gegn
lögformlegu umhverfismati,“ seg-
ir Jóhanna Sigurðardóttir enn-
fremur á vefsfðu sinni.
„Fróðlegt er í því sambandi að
rifja upp ummæli ráðherrans í
Mbl. í nóvember 1998 eða fyrir
ári síðan. A þeim tíma var Siv
Friðleifsdóttir í framboði til emb-
ættis varaformanns Framsóknar-
flokksins. Orðrétt sagði Siv í
Mbl.: „Það er von mín að Lands-
virkjun taki frumkvæði í því að
láta umhverfisathuganir sínar
fara í sama ferli og lögformlegt
umhverfismat." Og síðar í sama
viðtali sagði Siv: „Það er mitt
sjónarmið að náttúran eigi að
njóta vafans og nota eigi bestu
tæki, s.s. umhverfismat, til að
dæma um áhrif framkvæmda“.
Siv þingmaður hefur greinilega
önnur viðhorf en Siv ráðherra.
Slík eru sinnaskiptin."