Dagur - 02.09.2000, Blaðsíða 18

LÍFIÐ / LANDINll
34 - LAUGARDAGUR 2. SEPTEMBER 2000
Frumlegur gallagripur
Aiice Roosevelt,
elsta dóttir
:Hún fæddist árið 1884, dóttir Theodors
Roosevelts, hálfþrítugs efnilegs stjórn-
málamanns og undurfagurrar eiginkonu
hans, Alice Lee. Móðirin unga lést örfá-
um dögum eftir fæðinguna og Theodore
giftist þremur árum síðar, Edith Carow,
miklum kvenskörungi.
Alice reyndist vera viljasterk stúlka sem
stjórnaði föður sínum harðri hendi og
dag hvern bar hann hana á öxlum sér til
morgunverðar undir hvatningarhrópum
hennar: „Afram svín!“ Hún kunni best við
sig í félagsskap stráka, klippti hár sitt
stutt og sagðist, í fyllingu tímans, ætla að
fæða apa í stað barna. Hún átti ekki vin-
konur en lék sér stundum við uppburðar-
litla, ófríða frænku sína, Eleanor Roos-
evelt. Kannski væri nær að segja að hún
hafi leikið sér að henni því Alice stjórnaði
leikjum þeirra og öllum samskiptum og
hæddi Eleanor óspart ef þannig lá á
henni. „Eg dáðist alltaf að Alice en um
Ieið var ég hrædd við hana,“ sagði EI-
eanor seinna.
Það var Alice sem kynnti Eleanor fyrir
Franklin Delano Roosevelt, fjarskyldum
ættingja þeirra beggja. Kynnin leiddu til
hjónabands sem skapaði þeim báðum
óhamingju. Mörgum árum síðar, þegar
Franklin átti í eldheitu sambandi við rit-
ara sinn, aðstoðaði Alice hann eftir
fremsta megni við að fela
slóðina fyrir Eleanor. Þegar
vinur Alice gagnrýndi hana
fyrir þátt hennar í að við-
halda ástarsambandinu
svaraði hún: „Franldin á
skilið að eiga sólskinsstund-
ir. Við verðum að hafa í
huga að hann er giftur El-
eanor.“
„Alice lítur vel út en er
ruglaðri en nokkru sinni
fyrr,“ skrifaði Eleanor eigin-
manni sínum skömmu eftir
brúðkaup þeirra, „ég mætti
henni í morgun, aleinni með
þremur karlmönnum." Ekki
var hrifning Eleanor meiri
þegar hún kom eitt sinn að
Alice „aleinni" með Franklin
þar sem þau drukku pipar-
myntulíkjör og skiptust á
beittum palladómum um sam-
ferðamenn sína. „Enginn sem
sæi ykkur saman gæti ímyndað
sér að þú værir frændi henn-
ar,“ sagði Eleanor áminnandi
við eiginmann sinn, „ég held
að það væri góð hugmynd að
þið hittust ekki í nokkurn
tíma.“
Atice ásamt eiginmanni sínum og fóour a
Ujnnzhanrlið færði henni enga hammgju_
Líf og fjör í Hvíta húsinu
Alice var 17 ára þegar faðir hennar varð
forseti. Hún varð samstundis ein dáðasta
kona Bandaríkjanna og átti öruggan sess í
slúðurdálkum dagblaðanna. I daglegu tali
var hún nefnd Alice prinsessa, dægurlög
voru samin um hana og stúlkubörn skírð
í höfuðið á henni. Hún var falleg, gáfuð
og orðheppin en mesti gallagripur.
Blaðamanni, sem tók að sér að skrá
ferðir hennar í tæp tvö ár, taldist til að
hún hefði á þeim tíma farið á 407 dans-
leiki, í 350 samkvæmi og 680 teboð, auk
1706 heimsókna.
Hún reykti opinberlega á tímum þegar
penar stúlkur létu slíkt ekkí sjást til sín.
Hún smyglaði víni í samkvæmi sem áttu
að vera áfengislaus. Hún sökkti sér niður
þeim inn á lóð Hvíta hússins í skjóli næt-
ur.
Ilcnni þótti heldur ekld mikið til
Hardings forseta koma en hann tók við
forsetaembætti af Wilson árið 1921 og
lést tveimur árum seinna. Coolidge flutti
þá inn í Hvfta húsið. Coolidge þótti fá-
máll maður og í einu fyrsta boðinu sem
Alice sat í forsetatíð hans sagði hún hon-
um að hún hefði veðjað við vin sinn um
að hún gæti fengið hann til að segja
meira en þrjú orð í sömu setningu. „Þú
tapar," svaraði Coolidge
Alice á efri árum þegar hún var orðin goðsögn i lifanda iifi.
nærri sér þegar faðir hennar
lét af forsetaembætti. Ekki
mildaðist geð hennar þegar
hinn frjálslyndi friðarsinni
Woodrow Wilson settist í
sæti forseta. Alice var hat-
rammur andstæðingur hug-
mynda hans um þátttöku
Bandaríkjanna í Þjóða-
bandalaginu og var dagleg-
ur gestur á þingpöllum
þegar umræður um þátt-
töku Bandaríkjanna fóru
fram. Oft sást til hennar á
vappi við Hvíta húsið taut-
andi bölbænir sem beint
var til forsetans. Hún Iét
orðin ekki einungis tala
heldur bjó til litlar vúdú
dúkkur sem báru svip-
merki Wilsons, stakk
prjónum í hjartastað
og henti
í hvítagaldur og alls kyns kukl. Hún
sprangaði um Hvíta húsið með risastóran
suður-afrískan páfagauk á öxl og snákinn
Emily vafðan um hönd sér. Hún var
einmitt með Emily upp á arminn þegar
hún birtist á skrifstofu föður síns þar sem
hann sat á tali við rithöfundinn Owen
Wister. Þegar hún hafði kvatt spurði
Wister forsetann af hverju í ósköpunum
hann reyndi ekki að hafa stjórn á dóttur
sinni. Forsetinn svaraði: „Eg get annað
hvort verið forseti Bandaríkjanna eða haft
stjórn á Alice. Eg get ekki gert hvort
tveggja."
Feðginin voru um margt lík, bæði at-
hyglissjúk og sjálfhverf en bjuggu yfir
miklum gáfum, óvenju sterkum persónu-
leika og viljastyrk. Alice tók það afar
Aiice í barnæsku ásamt hátfbróður sínum Teri Finh > ■
Lánlaust hjónaband
Alice giftist 24 ára gömul, Nicholas
Longworth, þingmanni Rebúblikana,
drykkfelldum kvennabósa og auðnuleys-
ingja. Alice fannst hann yndislegur en sú
skoðun átti eftir að eldast af henni. Frétt-
ir af trúlofun hennar og brúðkaupi voru á
forsíðum bandarískra blaða og gjafir
streymdu að frá öllum heimshornum.
Þær urðu svo margar að rúmum sjötíu
árum síðar þegar hún lést átti enn eftir
að opna nokkra pakka.
Hjónabandið kom ekki í veg fyrir að
Longworth héldi áfram að sinna helstu
áhugamálum sínum, kvennafari og
drykkju. Meðan Longworth eltist við kon-
ur átti Alice í ástríðufullu sambandi við
William Borah, þingmann sem jafnan
gekk undir nafninu Ljónið frá Idaho.
Borah naut mikillar virðingar, þótti frá-
bær ræðumaður og sterkur persónuleiki.
Þegar Alice fæddi dóttur árið 1925 var al-
mennt álitið að hún væri dóttir Borahs og
Alice bar aldrei á móti því. Hún var af-
skiptalaus móðir en Longworth dekraði
við stúlkuna. Hann var á þessum árum
vel á veg kominn með að drekka sig í hel
og lést árið 1931. Alice syrgði hann ekki
hót enda hafði fullkominn Ijandskapur
ríkt á milli þeirra síðustu árin sem hann
lifði.
Dóttir Alice óx úr grasi, óframfærin og
óhamingjusöm, og lést einungis 26 ára
gömul af völdum of stórs skammts lyfja
og áfengis. Hún lét eftir sig dóttur sem
Alice tók að sér og reyndist vel.
Framúrstefnulegt íhald
Alice hafði litla ánægju af pólitískum af-
skiptum Franklins Delano Roosevelts, og
það var henni áfall þegar hann varð for-
seti Bandaríkjanna. Hún hafði gert sér
vonir um að hálfbróðir sinn, Ted, héldi
nafni fjölskyldunnar á lofti og tæki við
hlutverki föður síns - og svo þótti henni
óbærileg tilhugsun að Eleanor nyti veg-
semdar.
Þótt Alice hefði tamið sér óhefðbundna
lífshætti þá var hún í mörgu argasta íhald
og hún barðist heiftarlega gegn New Deal
stefnu Roosevelts. Þegar kommahatarinn
Joseph McCarthy var kynntur fyrir henni
taldi hann vfst að þarna væri hann að
heilsa sálufélaga og kallaði hana því Alice
eins og flestir gerðu. Alice hafði skömm á
McCarthy eins og hún gaf honum til
kynna þegar hún sagði:
„Lögreglumaðurinn og
öskukallinn mega kalla
mig Alice. Þú mátt það
ekki.“
A elliárum var Alice
fastur gestur í sam-
kvæmum Bandaríkjafor-
seta sem báru ótta-
blandna virðingu fyrir
henni. Á níræðisaldri
stundaði hún jóga af
kappi og svaf vært á
svæfli sem hún hafði lát-
ið bródera á orðin: „Ef þú
getur ekki talað vel um
nokkurn mann skaltu
hreiðra um þig hjá mér.“
Alice Roosevelt lést árið
1981, 96 ára gömul. Þeg-
ar hún var á elliárum
spurð um viðburðaríkt líf
sitt svaraði hún: „Ég býst
við að það megi segja að
ég hafi verið snillingur í að
skauta á þunnum ís og
leika mér að eldinum."
Kolbnún
Theodore Roos-
evelts 26. forseta
Bandaríkjanna,
var með eindæm-
um litríkur per-
sónuleiki og fádæma
skemmtileg kona.
skrifar