Alþýðublaðið - 06.06.1921, Blaðsíða 1

þýðubladið
Geflð i&t slí JLlþýduflok:k:mim..
1921
Mánudaginn 6. júní.
126. tölnhi.
Crleni simskeyti.
Khöfn, 4. júní.
Sýknaður morðingi.
Símað er frá Berlín, að kvið-
dómurinn kafi sýknað morðingja
Talaat pasbá (Tyrki sem myrtur
var í Berlín f vetur).
Kolaverkfallið keldur ena
áfram.
Símað er frá Londen, að kola-
semar hafi hafnað uppástungum
stjórnarinnar.
Ríkislánið
og
dönsk blöð.
í tiikynningu 4. þ. m. frá ræð-
ismanni Ðana hér segir svo:
Kaupmannahafaarblöðin „Bör-
sen" og .Köbenhavn" segja frá
því, að undirbúningsfundur hafi í
gær (föstudag) verið haídina í rfk
isráðinu til að ræða um útvegun
stórláns fyrir ísland. Viðstaddir
voru Neergaard forsætisráðherra,
Jón Magnússon, Magnús Sigurðs-
son bankastjóri Landsbankans og
Stephensen bankastjóri National-
bankans.
Auðvitað varð ekki komist að
neinni endanlegri aiðurstöðu, þvf
Stephensen ósfcaði ýmissa vant-
andí uppIýsiEga um ástæður ís-
lands. Verður þeirra aflað skjótlega
©g munu aðalbsnkarnir að því
búnu fcafda áfram að semja, að
sumu ieyti sfn á milli og að öðiu
leyti við umboðsmenn íslands.
Bíaðin „Börsen" og „Köben-
¦hafh skýra í Iöngum greinum frá
samningatiIraunuQum og segja að
tilætlunin sé að fá 10 miljón kr.
ián. Ea þótt Danir auðvitað vilji
greiða úr óskum íslendiaga, séu
Kaupmannahafnarbankarnir feálí
r&gir wið É svipián að gera láns-
samning eins og þann sem fram
á er farið og um svo stóra upp-
hæð. Það er líka að því er telja
má eðlilegt skilyrði, að það danskt
fé, eða frá íslenzku sjónarmiði út-
lent fé, sem fengist með láninu,
yrði fyrst og fremst notað til þess,
að inna af hendi þær allmiklu
skyldur, sem ísleezk verzluaarvið-
skifti hafa við Ðani í svipinn.
„Börsea" gengur út frá því, að
höfuðbankar Dana muni setja sh'k
skilyrði, ef þeir veita lánið. Líka
er álit blaðsins það, að Iánið sé
alveg komið undir höfuðbönkunum
en að varla geti komið til raála
10 miljón króna lán, eias og nú
stendur á um ffármál Dana. Á
hinn bóginn er afstaða íslands
þannig, að mikil nauðsyn er á
fjárhagskgum stuðning utanlands
frá, og að danskur peningamark-
aður er í raun og veru eina tæki-
færið (Chancen) fýrir íslendinga.
FoFsæíisráðherrann
seglr Island tíl syeítar,
Þá eru komnar fyrstu frétíirnar
af „afrekum" Jóns Magnússoaar í
utanför haas. Mun sumumbregða
í brún er þeir sjá þær, jafnvel
þótt fáir hafi búist við betra en
góðu. Einum bæjarbúa varð að
spyrja kunningja sinn í gærmorg-
un, er hann hafði íesið klausuna
í „Mogga":
„Hvernig er þaðf Hefir forsætis-
ráðherrann nokkurn tíma verið á
sveitinni?"
„Nei," svaraði hinn. „Hvers-
vegna dettur þér það f hug?"
„Vegna þess hvað hann láagaði
mikið til að fá að fara til Dan-
merkur og biðja um sveitarstyrk
handa Isíendingum. Eg hefi altaf
haldið að mönnura væm ekfci Ijúf
sporin til sveitarstjóraarinnar í
fyrsta sinn, og þó viídi Jón endi-
lega fá að lafa við völdtil þess
að framkvæma þetta."
Var ekki von að manninun
dytti þetta í hug? Jú sannariega.
Framkoma „blessaðs" forsætisráð?
herrans okkar er alveg eins og
fátækiings, sem faefir svo lengi
orðið að knýja á náðardyr fátækra-
stjórnarinnar, að öil sjálfsbjargar-
hvöfc og þróttur er drepið.
Og viðtökurnar h|á „bræðrunum
við Eyrarsund" era alveg eftir
hiau. Það er eins og þeir hafí
gengið í skóla til ireykvíksku fy
tækrastjórnarinnar, Kuúts & Co,
Fyrst þarf að fá nákvæmar skýrsl-
ur um íjárhagsástand lamdsiua.
Það er æfiferilsskýrslan. Þurfalinga-
um er ekfei tiúað„ nema vottar
komi tíl, — og það þótt þurfa.
íingurina sé „forsæösráðherra" að
nafabót.
Þurfalinguriaa er ekki fjár sías
ráðandi. Fátækrasíjóraia má haía-
eftirlte saeð því, hvernig hann ver
sveitarstyrknum. Áuðvitað eiga
Danir líka að ráða því hvað við-
gerum við „lánið." Hvernig ætti
að trúa þurfaliogfiam fyrir því að
fara með slíkt stóríé(l) og það I
dýrmætum dönskum krónum?
Stundum hefir það komið fyrir
að kaupmenn haía verið I fá-
tækranefnd. og hafa. þurfaiingar
þá verið látnir verzla'við þá, svo
að hægt væri að sjá, hvað um
sveitarstyrkinn yrði. Þess vegna
á líka bróðurpsrtus'inn af láninu,
að gæaga til þess að borga
dönskum kauposœanuna þaðs sem-
stalíbræður þem& hét uppi á Is-
íandi skulda þeim. Ef til vill
verður eitthvað iagt ian £ reika-.
inginn ?ipp á væatanleg viðskifti.
Það tryggir viðskiftasambaadid--
Þvf má ekki ka'upmaðurinn í fá-'
tækranefndinni alveg eins vel
„þénz," á viðskiítom þurfaoiaaas-:
ins . eins og ,eiftfever .annar kaup»
maður? Og þurfaHiigurinn þarí
ekki að vera að teiía fyrir sér um:
vðruverð ,eða hagkvæm viðskifti.
Sveitis ! bórgaC'. hv&it sem, er.
Þess vegsia eiguaj, við ekki att
vera að leita fyrir okkur um hag-
kvæm viðskifti i Englandi, Am«'