Dagur - Tíminn Reykjavík - 03.05.1997, Blaðsíða 8

8 - Laugardagur 3. maí 1997
^Ilagur-CEtmtmt
Ó Ð M Á L
IDagur- tmt
Útgáfufélag: Dagsprent hf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjóri: Stefán Jón Hafstein
Aðstoöarritstjóri: Birgir Guðmundsson
Framkvæmdastjóri: Marteinn Jónasson
Skrifstofur: Strandgötu 31, Akureyri, Garðarsbraut 7, Húsavík og Þverholti 14, Reykjavík
Símar: 460 6100 og 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk. 1.600 kr. á mánuði
Lausasöluverð kr. 150 og 200 kr. helgarblað
Prentun: Dagsprent hf./lsafoldarprentsmiðja
Grænt númer: 800 70 80
Fax auglýsingadeildar: 462 2087 - Fax ritstjórnar: 460 6171
„Verkalýðsvisionkeppiii“
í fyrsta lagi
Hátíðisdagur verkalýðsins, 1. maí, hefur alla jafna
verið notaður til að blása verkalýðshreyfingunni
baráttuanda og samstöðu í brjóst. í ár hefði mátt
ætla að hlutirnir féllu í þann sama farveg en svo
var þó ekki. í ljós hefur komið að átökin innan
verkalýðshreyfingarinnar eru svo kraumandi heit
að þau hlutu að gjósa upp við hátíðahöldin. Pjóðin
skemmtir sér nú við að hlusta á verkalýðsforingja
atyrða hvern annan í fúkyrðaflaumi þar sem orða-
leppurinn „skítlegt eðli“ gengur aftur með dramat-
ískum hætti. Jafnvel Evrovision fellur í skugga
skemmtidagskrárinnar „Verkalýðsvision“.
í öðru lagi
En þrátt fyrir allan ágreininginn er hreint ekki
Ijóst hver hinn eiginlegi vandi verkalýðshreyfing-
arinnar er. Sjálf verkalýðsforustan er augljóslega
ekki samstíga í að skilgreina vandann og því síður
í því hvernig eigi að bregðast við honum. Þetta
kemur m.a. fram í 1. maí ávarpi Fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna í Reykjavík BSRB, KÍ og INSÍ,
þar sem talað er um nauðsyn þess að „taka skipu-
lag og baráttuaðferðir til gagngerrar end-
urskoðunar." Eins og þessar efasemdir verkalýðs-
forustunnar sjálfrar um innra starfið bera raunar
með sér, þolir það ekki bið að þar á bæ spyrji
menn hvers konar verkalýðshreyfingu þeir vilji
hafa í landinu.
Hafa niðurstöður bresku þingkosninganna
einhverja merkingu í íslenskum stjórnmálum?
Svanfríður I.
Jónasdóttir
alþingismaöur
"W TTerkamannaílokk-
1 / urinn kom fram í
* þessum kosningum
með nýjar áherslur. Ég tel
að sigur flokksins nú hafi
ámóta mikil áhrif á
stjórnmálaþróun Vestur-
landa og varð þegar Mar-
grét Thatcher komst til
la fyrir átján árum
síðan. Þá náði frjálshyggj-
an undirtökunum, en nú
hafa viðhorf jafnaðar-
manna orðið ofan á.
Steinunn V.
Óskarsdóttir
borgarfulltrúi og
talsmaður Grósku
Niðurstöður bresku
kosninganna hafa
mikla merkingu í
stjórnmálum á heimsvísu.
Ég tel hinsvegar að mjög
erfitt sé að segja til um
hver beinu áhrifln verða
hérlendis. Það er þó ljóst
að nútímaleg og frjálslynd
jafnaðarstefna á hvívetna
auknu fylgi að fagna, bæði
hér á Iandi og annars
staðar.
♦
♦
Dr. Hannes Hólm-
steinn Gissurarson
stjórnmálafrœðingur
Nei, en viðhorf í
breskum stjórn-
málum skipta hér
máli. íslenskir jafnaðar-
menn geta lært af hinum
nýja Verkamannaflokki
sem styður einkavæðingu
og er andvígur óhóflegu
valdi verkalýðsleiðtoga.
Fram að þessu hafa jafn-
aðarmenn hér verið and-
vígir einkavæðingu banka
og frelsi manna til að velja
sér félög. Sigurvegari
kosninganna er Tatcher.
Megi andi hennar lifa jafn
lengi hér og í Bretlandi.
S
g er viss um að fé-
lagshyggjufólk, sem
gælir við sameining-
arhugmyndir, notar þetta
tækifæri til að ná fram
auknum samtakamætti.
Að því leyti geta þessi úr-
slit haft áhrif hérlendis. -
Einnig flnnst mér ánægju-
legt að Frjálslyndum,
miðjuflokknum í Bret-
landi, gekk vel. Það er
uppörvun fyrir íslenskt
miðjufólk.
I þriðja lagi
Á meðan verkalýðsforingjar hrópast á og tala út
og suður um hver séu mikilvægustu mál hreyfing-
arinnar er hvorki líklegt að menn nái árangri í
kjarabaráttu né að þeir sannfæri alþjóð um nauð-
syn þess að verkalýðsforustan hafi meira svigrúm
en nýja vinnulöggjöfin veitir. Verkalýðsbarátta er
ekki Eurovisionkeppni þar sem sviðsframkoma
getur ráðið úrslitum. Þess vegna er „Verkalýðsvisi-
on“ skemmtidagskráin vont mál.
Birgir Guðmundsson.
V__________________________________________________)
Guð alls staðar
„Það er víðar guð en í Görðum
og ég er þannig innstilltur að
mér finnst að prestar, sóknar-
nefnd og starfslið kirkjunnar
eigi að vera samstíga í því að
efla einingu og frið.“
- Séra Kristján Björnsson í Morgunbiaðinu.
Verum óhrœdd
„Ef stjórnmálaflokkar eru
reiðubúnir að styðja málstað
verkalýðshreyfingarinnar á
hreyfingin hiklaust að lýsa yfir
stuðningi við þá. Hérlendis hafa
menn verið hræddir við slíkt og
litið hornauga ef menn voga sér
eitthvað í þá veruna. Ég sé ekk-
ert athugavert við það, verka-
lýðshreyfingin hefur þörf fyrir
stjórnmálaflokka sem þora og
vilja vera henni samstíga."
- Halldór Björnsson f Alþýðublaðinu.
Svona gera menn ekki
„Ef einhver hefur hug á að gefa
kost á sér í fyrsta sæti listans
lætur hann þess ekki getið í
apríl, þegar aldeilis óvíst er
hvenær og hvort prófkjör verð-
ur. Þannig gera menn ekki í
stjórnmálum."
- Helgarpósturinn um sjálfstæðismenn í
Reykjavík og yílrvofandi prófkjörsslag þar.
Lœrt af reynslunni
„Kannski er sá röggsami ríkis-
saksóknari sem bregst af krafti
við faxi biskups um meint guðlast
búinn að læra af fyrri mistökum
og staðráðinn nú að láta jarðleg-
an dómsstól fjalla um mál Spaug-
stofumanna áður en sá sem allt
dæmir fellir sinn úrskurð."
- Ragnhildur Vigfúsdóttir í Degi-Tímanum.
Fimmtánda mánaðar meðlagið
✓
slenskmn bankamönnum er skipu-
lega útrýmt í rólegheitunum. Nýir
tölvudiskar leysa bæði fjaðurstafi og
ermahlífar af hólmi hjá gamalli og virðu-
legri stétt borgara. Bankastjórar standa
með h'fið í lúkunum frammi fyrir hluthöf-
um og lofa meiri hagræðingu fyrir næsta
aðalfund. Annars verður einfaldlega
skipt um bankastjóra eins og sprunginn
hjólbarða. Hagræðing í banka þýðir hins
vegar að keyptar verða stærri tölvur og
sagt upp fleira fólki í staðinn. Banka-
menn eru í verulegri útrýmingarhættu.
En stjórnendur banka eru seinheppnir.
Á sama tíma og þeir elta uppi síðasta Geir-
fuglinn fellur dagsbirtan óvart á risnubók-
haldið. Kom þá í ljós að hægt er að ráða
aftur alla brottrekna bankamenn fyrir
risnuféð og halda samt sæmilegar veislur í
landi sem nær ekki hagfræðieiningu eftir
Evrópustaðli. Bankamenn fá greiddan
þrettánda mánuðinn fyrir aukavinnu á
jarðhæðum en bankastjórar hafa bætt við
þeim fjórtánda í risnu á efstu hæðum. Á
sínum tíma fundu þeir líka fimmtánda
mánuðinn í svimandi upphæðum.
Langt er síðan pistilhöfundur þekkti
til á betri hæðum bankahúsa og vonandi
eru breyttir tímar á þeim slóðum. Þá
þekktist opinber risna bankastjóra og
þótti fín en hún var smámunir hjá með-
laginu sem bankastjórar þáðu frá við-
skiptavinum. Fimmtánda mánuðinn.
Pistilhöfundi líður seint úr minni að
koma á heimili bankastjóra um jólin í tíð
Viðreisnar. Sviðið var eins og klippt úr
þúsund og einni nótt. Heil stofa var lögð
undir gjafaflóðið í fallegum umbúðum.
Allar jólabækurnar
voru á sínum stað og
stæður af vindlaköss-
um Danskur bjór í
kassavís og vínflöskur
í röðum. Veglegar
blómakörfur settu
svip á stofuna og
myndarlegir jólapakkar gnæfðu yfir
smærri gjöfum. Eplakössum og annarri
matvöru var komið undan í kælingu.
Gefendur voru stór fyrirtæki og smá, fé-
lagasamtök, stofnanir, stakir athafna-
menn og annað þurfandi fólk um jól. All-
ir létu þeir nafns síns getið.
Pistilhöfundur bar á sínum tíma jóla-
gjafir heim til nokkurra bankastjóra frá
ágætu fyrirtæki og voru þær ekki skorn-
ar við nögl. Silfurslegnar hestasvipur og
silfur vindlaöskjur með klöppuðu nafni
bankastjórans og bréfahnífar. Hver og
ein gjöfin kostaði meira en samanlagt
jólahaldið hjá ijölskyldu gefandans. Fyrir
hádegi einn gamlársdag skaust pistilhöf-
undur svo með níu kassa af kampavíni
frá öðrum viðskiptamannai til banka-
stjóra á vinnustað í borginni.
Bankastjórar létu jafnvel viðskipta-
menn skaffa hitt og
þetta í búið hjá sér og
framleiðendur og
heildsalar fengu þau
skilaboð að vinsælar
neysluvörur mætti
aldrei vanta á heinnl-
inu. Pistilhöfundur
tengdist þá matvælaiðju og var fram-
leiðslan borin reglulega heim til nokkurra
bankastjóra. Einn þeirra lét svo ferma hjá
sér og fékk veisluna senda heim í kaup-
bæti. Og vel man pistilhöfundur þegar
neyðaróp barst frá afvelta bankastjóra
eftir strangt næturlíf og þurfti sá kassa af
dönskum bjór til að geta skrölt niður í
banka fyrir síðdegiskaffi.
Einn gildur viðskiptavinur lagði þó
hvorki vín né vindla með bankastjórum á
jólum eða fermingarveislur um helgar.
Keypti hins vegar lág skrásetningarnúm-
er á bílana þeirra og allt ofan í tveggja
stafa tölu. Sum númeraspjöldin voru svo
augljóst meðlag að bankastjórarnir
þorðu varla að aka um í björtu.
Hitt er svo til umhugsunar. Meðlög
voru ekki einu sérkennin á samskiptum
bankastjóra og almennings. Ef banka-
stjórinn hafði skoðun á þjóðmálum tók
alþýðan undir einum rómi og ef banka-
stjórinn sagði brandara hló alþýða
manna upphátt. Enginn þorði að segja
þessum mönnum til syndanna af ótta við
að verða settur út af sakramentinu. Ekki
einu sinni sannleikann.
Pistilhöfundur hefur stundum velt fyr-
ir sér hvort þessi stöðuga uppgerð og
endalausu meðlög hafi ekki ruglað
bankastjórana í ríminu. Þeir fengu nýtt
og óraunhæft mat á sjálfum sér. Fyrir
bragðið horfðust mennirnir aldrei í augu
við kaldan raunveruleika heimsins og
sáu aðeins nýju fötin keisarans.
Hér gæti verið ástæðan að íslendingar
sitja nú uppi með dýrasta bankakerfi í
heimi.
Chgeix
Manœa