Dagur - Tíminn Reykjavík - 08.05.1997, Blaðsíða 8

8 - Fimmtudagur 8. maí 1997
íöayur-CÍImtrtm
PJÓÐMÁL
3Dagur-®Ttttttm
Útgáfufélag: Dagsprent hf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjóri: Stefán Jón Hafstein
Aðstoðarritstjóri: Birgir Guðmundsson
Framkvæmdastjóri: Marteinn Jónasson
Skrifstofur: Strandgötu 31, Akureyri, Garðarsbraut 7, Húsavík og Þverholti 14, Reykjavík
Símar: 460 6100 og 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk. 1.600 kr. á mánuði
Lausasöluverð kr. 150 og 200 kr. helgarblað
Prentun: Dagsprent hf./ísafoldarprentsmiðja
Grænt númer: 800 70 80
Fax auglýsingadeildar: 460 6161 - Fax ritstjórnar: 460 6171
Oss er ei skemmt
í fyrsta lagi
Sjávarútvegsráðuneytið misbýður fólki, sem vill
upplýsta umræðu um þjóðfélagsmál, með skýrslu
sinni um veiðileyfagjald og byggðaskatt. Það var
raunalegt að hlusta á Ragnar Árnason prófessor,
þann mæta vísindamann og góða dreng, útlista
fyrir fullum sal af þungavigtarfólki að það væri
minni útgerð á Egilsstöðum en Grenivík. Og fáran-
legt að hlusta á hann Qalla í ítarlegu máli um með-
alskattbyrði á íbúa við upptöku veiðigjalds - sem
hann ítrekaði að hefði nánast enga merkingu.
Það veit hvert skólabarn að sjávarútvegur er
stundaður í mismiklum mæli um landið. Með því
að beita röksemdafærslunni má sýna fram á að
veiðigjald muni hækka skattbyrði í tilteknu húsi á
Akureyri um stjarnfræðilegar upphæðir (t.d.
heima hjá Þorsteini Má), en lækka hana alveg
rosalega í Æsufelli 3c, í Breiðholti, þriðju hæð til
vinstri. Mun landbúnaðarráðuneytið fá Háskólann
til að athuga hvernig skattbyrði í „byggðum"
breytist við auknar álögur á verslunarhúsnæði við
Laugaveg, og hvernig tilsvarandi tekjuskattslækk-
un komi út fyrir sauðfjárbændur á Langanesi.
í þriðja lagi
Málfundur ráðuneytisins sýndi hve óþarft þetta
framtak var: enginn eyddi í það viti, en margir
lögðu þarft til umræðunnar um veiðigjald, sem er
flókin, viðamikil og markverð. Þeir Steingrímur J.
Sigfússon og Sighvatur Björgvinsson færðu fram
veigamikil rök sem ganga í gagnstæðar áttir.
Framlag þeirra var vitrænt, andstætt tilburðum
ráðuneytisins. Ræður þeirra voru líka merkilegar,
því þær sýndu að himinn og haf skilja að helstu
talsmenn A-flokkanna í þessu máli, flokka sem þó
vilja segja okkur að aldrei hafi borið jafn lítið á
milli og nú. Sighvatur og Steingrímur eru hvor á
sinni plánetunni þegar kemur að sjávarútvegi.
Stefán Jón Hafstein.
V_______________________________________________________J
iagóinó
Er athugun Hagfræðistofnunar HÍ „keyptur stimpill“
á stefnu sjávarútvegsráðherra varðandi
veiðileyfagjald?
Lúðvík
Bergvinsson
Alþýðuflokki
Höfundur þessarar at-
hugunar hefur sagt
að til sín hafi verið
beint þröngum afmörkuðum
spurningum - og svör við
þeim hafi verið augljós. Ekki
hafi þurft Háskólann til að
komast að þeirri niðurstöðu.
Pvf er ljóst að ráðherra er
hér að ná sér í vopn til um-
ræðunni um veiðileyfagjald
eða ekki veiðileyfagjald. Það
er alvarlegur hlutur að al-
mannafé skuli notað í pól-
itfsku áróðursstríði.
Árni Ragnar
Árnason
Sjálfstœðisflokki
Formaður Alþýðuflokks
fer offari í gagnrýni
sinni á athugun HÍ. Sig-
hvatur segir hugmyndir Al-
þýðuflokksmanna á Alþingi,
að veiðileyfagjald geti að
hluta komið í stað tekjukatts,
sé þvættingur. Hann hefur og
sagt að gjaldið rýri ekki af-
komu sjómanna, fiskivinnslu-
fólks og útgerðarfyrirtækja
og hækki ekki fiskverð. Hann
heldur m.ö.o. þvf fram að til
sé skattlagning sem ekki þarf
að borga. Þetta er að mínu
mati hundalógík.

♦
Magnús
Stefánsson
þingmaður
Framsóknarflokks
S
Eg held að þetta sé ekki
frekar keyptur stimpiii
en annað það sem sést
hefur frá þeim sem berjast
fyrir auðlindaskatti. Hins
vegar hef ég ekki kynnt mér
þessa athugun nákvæmlega
og get því ekki dæmt um
þetta í smáatriðum.
Bjarni Hafþór
Helgason
framkvatmdasljóri
Útvegsmannafélags
Norðurlands
S
Eg held að þeir sem það
segja hafi áður ákveð-
ið fyrir löngu síðan
einmitt þetta. Þeir eiga eng-
in önnur rök gegn þessum
landsbyggðarskatti.
I _]
s rUCVL-
Ofurvald
„Ég freistast til þess að fullyrða
að um „samsæri þagnarinnar"
sé að ræða undir því ofurvaldi
sem fjármálaráðherra heldur á
lífeyrismálum opinberra starfs-
manna.“
- Haraldur Ásgeirsson í Mbl. í gær.
Berserkir félagsmála
„Sameiginlegt hagsmunamál
ríkissjóðs og samtaka vinnu-
markaðarins er, að þetta kerfí
verði áfram notað. Það veitir fé-
lagsmálaberserkjum atvinnu
við að ráðskast með fé.“
- Jónas Kristjánsson í DV í gær.
Herská aðför
„Að láta undan þrýstingi og
semja, gegn betri vitund, við
svokölluð náttúruverndarsam-
tök kallar á herskáa aðför að
sjálfstæði okkar til að nýta auð-
lindir sem okkur eru fengnar til
lands og sjávar."
- Jón Gunnarsson í Mbl. í gær.
Friðarspillar
„Því miður eru þó til foreldrar
sem kunna ekki að meta það
sem reynt er að gera fyrir börn-
in þeirra og reyna að spilla því
starfi sem unnið er.“
- Snorri Bjarnason í DV í gær.
Allt fyrir ekkert
„Við viljum umfram allt eignast,
eignast allt núna og helst án
fyrirhafnar."
- Njörður P. Njarðvík í Mbl. í gær.
Nærtæk samanburðarfræði
Samanburðarfræðin er sú vísinda-
grein sem veldur mestum tauga-
titringi í samskiptum hópa og ein-
staklinga. Ávallt er verið að bera saman
hvernig hinir og þessir hafa það og
hvort þessi hópur eða hinn beri meira
út býtum. Hóparnir eru flokkaðir út og
suður og geta sömu einstaklingarnir
verið í gjörólíkum samanburðarhópum
samtímis. En sú samanburðarfræði sem
þykist vera að leita jöfnuðar tekur ekki
mark á slíku. Kona er einstæð móðir í
illa launuðu starfi og karl er forstjóri
með himinhá laun og einráður ofstopi á
sínu heimili. Basta.
Þetta öfgafulla dæmi er í fullu giidi í
hugum þeirra sem sjá umhverfi sitt í
svona ljósi. '
f kjarabaráttu er samanburðarfræðin
helsta vopn þeirra sem krefjast réttlátr-
ar umbunar fyrir vinnu sína. Þegar einn
ber meira úr býtum en annar verður sá
sem meira fær fyrirmynd þeirra launa-
lágu. Hálaunamaðurinn er eins og gul-
rótin sem sá sem ríður asnanum veifar
fyrir framan skepnuna til að fá hana til
að spretta úr spori. En eðlilega nær asn-
inn aldrei gulrótinni, enda ekki til þess
ætlast,
150 manna maki
Rafiðnaðarmennirnir sem núna stræka á
Póst & síma hf. hafa komist að því að
kaup forstjórans hækkaði um 5 milljónir
þegar fyrirtækið var
einkavætt með þeim
einstæða hætti að gef-
ið var út eitt hluta-
bréf sem er í vörslu
samgönguráðherra.
Ekki mun þurfa að
leigja dýrt húsnæði fyrir hluthafafundi.
150 símsmiðir hafa reiknað út að
samanlagðar kröfur þeirra um kjara-
bætur nema svipaðri upphæð og þeirri
sem forstjórinn fékk við einkavæðing-
una. Fjórir aðrir yfirmenn nutu einnig
einkavæðingarinnar í sínum kjörum,
sem eru leyndarmál, sem eiganda
hlutabréfsins kemur ekkert við.
Símsmiðirnir miða sínar kröfur ekki
við það sem aðrir launþegar hafa samið
um og þykir viðunandi, heldur við starfs-
félaga sína í vinnu hjá hlutafélaginu.
Verkfallið hjá Pósti & síma hf. stafar
eingöngu af þeirri rosalegu kjarabót sem
örfáir yfirmenn hlutafélagsins sömdu við
sjálfa sig um. Samanburðarfræðin er í
fullu gildi en á skjön við þann saman-
burð sem tíðkast í flestum öðrum starfs-
stéttum og launþegasamtökum.
Hæg heima-
tökin
Á ísafirði sættir
verkafólk sig ekki við
minna en 100 þúsund
króna mánaðarlaun.
Vinnuveitendum er harðbannað að
verða við þeirri kröfu, þar sem það
mundi skekkja allan samanburð á öðr-
um láglaunamarkaði. Verkalýðsleiðtogar
í öðrum landshornum eru á sama máli.
Ekki má hnika samningum svo að sam-
anburðarfræðin setji ekki allt í bál og
brand á vinnumarkaði á nýjan leik.
Augljóst sýnist annars hvert ísfirskt
verkafólk sækir sinn samanburð. Út-
vegsfyrirtækin greiða sjómönnum marg-
föld laun við að verka fisk á hafi úti mið-
að við það sem gerist í landi. Útgerðar-
fyrirtækin græða á tá og fingri og fjöldi
hlutabréfaeigenda eru orðnir milljóna-
mæringar á síðustu og bestu tímum.
Ekki má gleyma öllum þeim Vestfirðing-
um sem orðnir eru loðnir um lófana fyr-
ir að selja kvótann sinn, sem gagnast
síðan í öðrum sóknum.
f verstöðvunum fyrir vestan er fólk
mjög meðvitað um hvernig auðurinn
verður til og hverjir skapa hann. Nábýli
útgerðarmannsins, aflaskipstjórans og
fiskvinnslukonunnar er slikt, að fulltrú-
ar allra þessara stétta geta rúmast á
einu og sama heimilinu.
Samanburðurinn á launakjörum er
því einfaldur og þarf engar utanaðkom-
andi hagsýslur til að útskýra hann og
mistúlka.
fsfirskt verkafólk er einangrað og
stendur og fellur með þeirri vissu sinni
að því beri stærri sneið af kökunni, en
öðru launafólki er skammtað. Þar er
einfaldlega vegna þess að það hefur
nærtækari viðmiðanir en aðrir launþeg-
ar og beitir samanburðarfræðinni á
annan hátt en Guðmundur í Iðju og
Halldór í Dagsbrún. OÓ