Dagur - Tíminn - 23.11.1996, Page 11
JOagur-ÍEtmtmt
MINNINGARGREINAR
Laugardagur 23. nóvember 1996 - XI
var gjöf sem gleymist eigi
og gœfa var þaö öllum,
er fengu að kynnast þér.
(Ingibj. Sig.)
Jón Helgason.
Hverfum 30 ár aftur í tímann.
Það er komið vor. Skólinn er á
enda. Ég hef hlakkað til síðan í
september að komast aftur út í
Hrísey til afa og ömmu.
í Hrísey var margt hægt að
bralla fyrir smápatta eins og
mig. Já, allir ævintýra- og felu-
staðirnir í gamla hermanna-
bragganum, svo ég tah ekki um
kompuna inn af þvottahúsinu
þar sem hægt var að grúska og
gleyma sér í marga klukkutíma.
Stundum var það að ég fékk að
fara með afa eldsnemma á
morgnana á litla árabátnum,
eða „Gonnunni" eins og hún var
alltaf kölluð, til þess að vitja
netanna eða fara á handfæri.
Og seint gleymi ég því, þegar
amma leyfði okkur bræðrunum |
að sofa með hænuunga uppí hjá
okkur. Já, minningarnar hrann-
ast upp frá guttaárunum í Hrís- j
ey, þessari paradís, og veran
með ömmu og afa í llrísey er ó- 1
metanleg.
Amma og aíi íluttu síðar til
Akureyrar og saknaði ég þess
að fá ekki að vera á sumrin í
Hrísey, en ég fékk miklu meira í
staðinn. Því nú gat ég notið j
þeirra allt árið. Það liðu yfirleitt.
ekki margar nætur þegar ég gat
suðað og sagt „má ég fara og
sofa hjá ömmu og afa?“ og ekki
var nú slæmt að lauma sér til
ömmu í löngufrímínútum og fá
mjólk og smjörköku, þegar hún
bjó í Þingvallastræti 14. Já,
amma var mér góð.
Ég alla blessun þakka þér,
sem þinnar líknar vottur er,
en einkum glaður þakka ég það
að þú sem barn mig tókst þér að.
(Gellort — Sb. 1801 — V. Briem)
Elsku amma, guð blessi þig
og hafðu þökk fyrir allt sem þú
hefur gert fyrir mig og mína.
Helgi Rúnar Jónsson.
Sigurður Kristján Baldur Óla-
son röntgenlæknir fæddist á
Svalbarðseyri 30. september
1918 og lést í Landspítalanum þ. 6.
nóvember 1996. Foreldrar: ÓIi P.
Kristjánsson, póstmeistari á Akur-
eyri, og k.h. Jóselína Pálsdóttir.
Systir: Hjördís, f. 26.12. 1922. Maki:
Herdís Eb'n Steingrímsdóttir, f.
23.11. 1921, d. 17.12. 1995. For-
eldrar hennar: Steingrímur Matthí-
asson læknir og k.h. Kristín Þórðar-
dóttir Thoroddsen. Börn: 1) Sigríð-
ur, félagsráðgjafi og tækniteiknari,
f. 14.12. 1946; maki Bent Rasmus-
sen, þau eiga 3 börn. 2) Kristín,
hjúkrunarfræðingur, f. 5.6. 1949;
maki Jón Baldvin Pálsson, þau eiga
3 börn. 3) Þóra, myndhstarmaður, f.
27.5. 1954; maki Sumarliði ísleifs-
son, þau eiga 3 börn. 4) Steingrím-
ur Óli, tónlistarmaður, starfar í
tölvudeild Reiknistofu Háskóians, f.
11.3. 1961; liann á 2 börn.
Sigurður starfaði sem aðstoðar-
læknir við sjúkrahúsið á Akureyri
snemma árs 1946, en stundaði síð-
an framhaldsnám í Danmörku og
Svíþjóð í rúmt ár. Hann var héraðs-
læknir í Hólmavíkurhéraði 1947-
1952 og þjónaði lengst af Árneshér-
aði á sama tíma. Frá 1952 starfaði
hann við sjúkrahúsið á Akureyri,
sem síðar varð FSA, og var þar
Fæddur 24. febrúar 1942
Dáinn 13. nóvember 1996
Stór, fallegur og vænn,“ sagði
amma, þegar mamma sagði
að ég væri óþægur. Orð
hennar voru lög og mér var
borgið. Hún var frá Hvammi og
nú hefur harmurinn lostið fjöl-
skylduna. Svo óvæntur og óbæri-
legur. Hversu stór, fallegur og
vænn var hann ekki, frændi
minn í Hvammi. En hvar er nú
amma og hvar er lausnin? Hvar
er huggunin við þessum hræði-
lega dómi? Aðeins almáttugur
Guð veit svarið, hann gaf okkur
h'fið og hann ákveður brottför.
Því erum við hans, hvort sem við
lifum eða deyjum.
Minningar hrannast að. Pabbi
nýdáinn og ég pjakkur með
mömmu og systur minni að væfl-
ast austur á Selfossi á jólmium.
Inn í Ingólf vindur sér þriggja
álna maður og eftir því þrekinn:
„Þarft þú ekki að komast suður
með krakkana, elsku frænka?"
Þetta var Eyjólfur bóndi í
Hvammi, uppáhaldið hennar
mömmu. Kvíðvænleg ferð varð
að stórri gleði. Svona getur eitt
orð breytt dimmu í dagsljós.
„Það er helmingi meiri kraft-
ur í böllunum mínum, þegar
strákarnir hans Eyfa mæta,“
sagði Gulli frændi jafnan og eru
þó engir meðaljónar á íslenskum
sveitaböllum. Kristinn var elstur
systkinanna.
Minningar sækja að. Eldgos í
Heklu 1970. Bflastraumur upp
Landsveitina. Best að kanna
hestakost hjá Kristni frænda í
Hvammi og ríða uppað eldfjall-
inu. Áð í sjoppunni í Skarði.
Maður með hatt að afgreiða
bensín og öl. „Er Eyjólfur í
Hvammi frændi mömmu þinnar?
Hvernig? Heyrðu, fáðu þór aðra
flösku, því að allir í sveitinni eru
frændur hennar og ég er hrepp-
stjórinn."
Öskufall í Landsveit. Hætta á
Kristinn Ejjólfsson
bifreiðarstjóri
hagbanni. Við Kristinn rákum
Hvammshrossin niður í Gunn-
arsholt. Fórum um Réttarnes og
Rangá. Hvílík dýrð. Hekla, há-
tignin, gnæfði alls staðar yfir.
„Gat ei nema Guð og eldur / gert
svo dýrlegt furðuverk."
Komið við í Koti hjá öldruðum
systkinum. Hann aðeins einu
sinni komið til Reykjavíkur og
nokkrum sinnum á Selfoss. Hún
einu sinni á Selfoss — á ævinni.
Riðin til baka leiðin, sem
langafi okkar Landshöfðinginn,
sem ungur maður, hafði raun-
verulega farið í draumi. Því hann
elskaði langömmu í Skarði svo
mikið. Áð í Skarði. Sigríður leit á
rekstrarmanninn: „Hann er þó
ekki með hljóðum. Hlýtur að
hafa komið á hestbak áður.“
Landsmót í Skagafirði 1974.
Riðið norður Sprengisand.
Skuggabaldurinn frá Kristni,
besti hesturinn, óbilandi þrek og
mýkt. Svo kom Kristinn norður
með hreppstjórann á nýja sjálf-
skipta Broncónum. Þvflíkur bfll,
þvflfkur bflstjóri.
Gifting ári seinna. Brúðurin
hriíin vestur að leysa af póst- og
símstöðvarstjórann í Ólafsvík.
Brúðkaupsferðin, ríðandi íjalla-
baksleiðirnar með Kristni, Önnu,
Kollý og Kalla — án brúðarinnar.
Villst á Grænafjalli, Kristinn
braust yfir Markarfljót á jeppan-
um. Þvflík gleði, þvflflc dýrð.
Minningarnar eru óendanleg-
ar. Fjallferðir á Landmannaaf-
rétt. Rosaleg vatnsveður, flotið
niður Jökulgilið með féð í fang-
inu. Snjóáhlaup. Allt svart eða
hvítt. Skjóni uppgefinn. Osmond-
inn hættur að hrekkja. Snati
þagnaður og Kátur kominn á
hnakknefið með gimbrinni. Þórð-
ur skáld meira að segja hættur
að yrkja. Landbúnaðarstefnan?
Breytingar? „Adieu“ — bless. Nú
var bara að duga eða drepast.
Hestamót. Þórður að slá í
gegn. Inga klappandi uppí
brekku. Kristinn brosandi. AUt
gekk svo vel. Sigrar og sýningar.
Ræktun, tamningar og veður-
blíða. Guð var líka góður að gefa
okkur allt þetta.
í einkalífinu var Kristinn mik-
ill hamingjumaður. Hafsjóirnir
brotnuðu í brimgarðinmn og
heimilið var sú lygna og hlýja
friðarhöfn, sem væringinn þráir.
Stoltur fylgdist hann með börn-
unum vaxa úr grasi. Kinkaði
kolli til Eyjólfs. „IJann stækkar
þessi.“ Lóa og Inga — hvor
annarri fallegri. Barnabörnin,
hamingjan mikla.
Tónlistarhæfileikar Önnu voru
hámenning sveitarinnar og
Kristinn var óþreytandi að skutla
henni á æfingar og messur.
Hljómmikill blandaður kórsöng-
ur fyllti frístundirnar. Unaður í
bland við þá fullnægju að taka
glæsta gæðinga til kostanna og
stríðala alla ræktunina, svo til
var jafnað.
Vinátta Kristins var bókstaf-
lega eins og kletturinn í hafinu.
IJversu sem brimaði var hún öll-
um ljós, alltaf til staðar og bifað-
ist aldrei.
Stundum er sagt að menn séu
eins og þeir sem þeir umgang-
ast. Þá er líka sagt að umhverfið
móti einstaklinga. Rangárþing
var umgjörðin um allt líf Krist-
ins. Þessi undursamlega sýsla
geymir söguslóðir einnar skær-
ustu perlu heimsbókmenntanna,
Njálu. Öll veröldin þekkir Heklu
og Oddaverjar voru ein ríkasta
aðalsætt Evrópu. Mægðir kon-
ungum, bergðu á viskubrunnum
heimsins hvar sem þeir voru, ólu
upp Snorra Sturluson og í Sæ-
mundi á selnum sigrar ljósið og
kærleikurinn myrkrið. Þetta er
þannig ein búsældarlegasta sýsla
landsins, þaðan fær þjóðin
megnið af orku sinni og fyrir
ströndum er stærsta verstöð
landsins, Vestmannaeyjar. En
mitt í öllu dramanu, stórfeng-
leikanum og frægðinni er lítil
sólskríkja á grein líka að reyna
að syngja, lækur að glitra og líf
að eiga hreinan tón.
Kristinn hefur sjálfsagt ininnt
margan á hinn stórbrotnari þátt
heimaslóða sinna. Þeir sem
kynntust honum fundu þó ekki
síður viðkvæmnina, bh'ðuna,
tryggðina og einlægnina. Þá
þætti, sem fyrst og síðast gera
það þakkarvert fyrir aðra að
vera hluti af mannlegu samfé-
lagi.
„Stór, fallegur og vænn,“ sagði
amma og ég gat litið glaðan dag.
Nú, við hina bugandi sorg af
þessu gersamlega óvænta og ó-
tímabæra fráfalli Kristins, þá
þakka ég samt algóðum Guði að
hafa gefið mér h'f með svo
lýsandi vini um þá geislandi
strengi, sem amma frá Hvammi
dró í bernsku mi'na.
Ég votta eftirlifandi eigin-
konu, Önnu Magnúsdóttur, börn-
um, barnabörnum, foreldrum,
ættingjum og vinum öllum mína
dýpstu samúð. Guð máttar og
ástar taki nú Kristinn minn sér
að hjarta.
Guðlaugur Tryggvi Karlsson.
Sigurður Ólason
röntgenlœknir
röntgenlæknir frá 1955-1990. Á
þeim tíma fékk hann framhalds-
menntun á Landspítalanum og í
Hollandi.
Eftir margra ára ánægjulegt sam-
starf er okkur bæði ljúft og skylt að
minnast Sigurðar Ólasonar með
nokkrum orðum. Hann hóf störf á
röntgendeild FSA árið 1955, tveimur
árum eftir að núverandi sjúkrahús
við Eyrarlandsveg var tekið í notkun,
og starfaði allt til ársins 1990, þegar
röntgendeildin var ílutt í nýbygging-
una. Á þessum tíma hafa orðið bylt-
ingarkenndar framfarir á öllum svið-
um sérgreinarinnar. Sigurði var alla
tíð mjög annt um að deildin okkar
fengi að halda í við þróunina og
drægist ekki aftur úr. Oft varð hann
að berjast harðri baráttu, einkum
þegar verið var að skipuleggja nýju
röntgendeildina. Ekki sló hann af í
þeim efnum, þótt komið væri fram
undir starfslok. Vafasamt er hvort
nýja deildin hefði fengið tölvusneið-
myndatæki strax, ef Sigurður hefði
ekki verið ósveigjanlegur í þeirri
kröfu. í rúma tvo áratugi var hann
eini læknirinn á röntgendeildinni og
var þar að auki heimilislæknir, svo
að einstakan dugnað þurfti til að
standa undir álaginu. Auk röntgen-
rannsókna annaðist hann geislameð-
ferðir, en þær lögðust af hér nyrðra
snemma á 8. áratugnum.
GreinOegt var, að Sigurður hafði
mikinn metnað gagnvart deildinni.
Okkur er til dæmis minnisstætt, hvað
hann lagði mikla áherslu á faUegar
beinamyndir. Honum var það kapps-
mál, að þær yrðu fallegri hjá okkur
en fyrir sunnan. Oft var hann harður
í horn að taka, on líka ljúfur, um-
hyggjusamur og skemmtUegur. Þeg-
ar umræður voru komnar í mát, tók
hann gjarnan um axlirnar á viðmæl-
andanum (kvenfólkinu), hristi létt og
kfmdi á sinn einstaka hátt. Venjulega
var það stórmál, ef Strandamaður
kom í myndatöku. Engu var líkara
en að þar væri heiðursgestur á ferð,
því að Sigurður hafði þjónað íbúum
Strandasýslu i' nokkur ár og virtist
eiga í þeim hvert bein.
Ekki er hægt að minnast Sigurðar
án þess að nefna eiginkonu hans,
Herdísi Elínu Steingrímsdóttur
(Dísellu), sem lést á síðastliðnu ári.
Herdís vann hjá okkur sem ritari í
nokkur ár og skilaði starfi sínu með
mestu prýði. Hún sýndi okkur ein-
staka ræktarsemi, sendi okkur
stunduin fallegar skreytingar,
heimatilbúið kerti fyrir jóhn eða lét
Sigurð færa okkur konfekt. Þau voru
alltaf eins og nýgift, það geislaði af
þeim í nærveru hvors annars. Það
var ævintýri likast að skoða einstakt
safn gamalla lækningatækja í eigu
þeirra hjóna, en það erfðu þau frá
föður Dísellu, Steingrími Matthí-
assyrú (Jochumssonar) lækni.
Eitt af áhugamálum þeirra var
kattahald, þaú voru ahtaf með eina
læðu, enda spurðum við reglulega
frétta af kisu.
Langri og farsælli starfsævi er
lokið. Minning þeirra verður höfð í
heiðri hér á deildinni um alla fram-
tíð.
Við vottum börnum þeirra,
tengdabörnum, barnabörnum og
öðrum aðstandendum fyllstu samúð
okkar.
Samstarfsfólkið á
röntgendeild FSA.
Hamingjan er afstætt hugtak. Sumt
sem veitir einum unað getur verið
öðrum einskis virði. Og oftast er
hamingjan hverful, a.m.k. sú sem
utan frá er fengin. Þessi orð eru mér
efst í huga þá ég kveð Sigurð Ólason
lækni, móðurbróður minn. Sigurður
var mér ráðhollur alla tíð, sannur
vinur, þó ekki bæri ég ætíð gæfu til
að fara að orðum hans.
Surnt fólk er kallað náttúrubörn.
Sú nafngift skýrir sig sjálf. Það eru
menn, sem linná frið og hugsvölun í
að ganga á vit náttúrunnar, dvelja á
kyrrlátum stöðum, fjarri skarkala
þéttbýlisins, kjósa fremur að hlusta
á klið straumvatnsins og vell spóans
en villiæði í borg og bæjum.
Frændi var náttúrubarn, stang-
veiðimaður af guðs náð. Hann hlust-
aði á þytinn í vorsins veröld og vatn-
anna þunga straum. Hann var græð-
ir, íslensk náttúra var samofin sálu
hans.
„Á grænum grundum lætur hann
mig hvflast, leiðir mig að vötnum þar
sem ég má næðis njóta,” segir í
sálmi Davíðs. Mín vissa er að frændi
á góða heimkomu. Römm taug dreg-
ur hann til friðsælla staða, til gömlu
veiðifélaganna sem áður hafa gengið
á vit feðranna. Lífið er stutt, en Laxá
löng. Hvfl þú í friði, frændi.
Óli G. Jóhannsson.