Dagblaðið Vísir - DV - 14.08.1982, Blaðsíða 7

DV. LAUGARDAGUR14. ÁGUST1982.
tækur um orðmyndanir” og kvæði
hans séu á stundum „ákaflega stirð og
samanrekin” Og hann kennir þetta
aðstæðum sínum: „Þegar ég nefni
annríki mitt, er það í því skyni, að ég
er aö afsaka vansmiðar á því, sem ég
vinn,” segir hann á einum stað.
Stephani var skáldskapurinn meira
en listin ein: honum var svo mikiö
niðri fyrir, að barátta efnis og forms
var óhjákvæmileg. Við það bættist svo
annríkið, sem léöi honum stopular
þreytustundir til að yrkja. Ef andinn
var yfir honum, „mæltu ljóðin sig
fram”. En þess á milli varð hann að
tjalda því, sem hann orkaði: ,,Ég kveð
þáenyrkiekki.”
Leið hans lá frá efagirni
til þess að „trúa engu"
Stephani „lagðist aldrei neitt til” i
þessu lífi, og hann trúði því ekki, að
meiri náð yrði sýnd honum við hinn
hinzta dóm, ef til slíks kæmi. Leið
hans lá gegnum efagirni til þess aö
„trúa engu”, eins og hann segir i einni
vísiTsinni, Framþróun, ort í kringum
1875. Samt tók hann þátt í stofnun
Kirkufélagsins í Winnipeg árið 1885.
Líklega hefur honum fundizt hann hafa
kastað trúnni fyrr en hann hefur gert í
raun og veru. Stephan segir til dæmis
um viöskipti sín við séra Pál Þorláks-
son (á Wisconsin-árunum): „Hann
vissi víst vel vantrú mína, ég var þá
strákur um tvítugt og auðvitað ekki
eins hreinvantrúaður og nú.” En leiðir
Stephans og kirkjunnar skildust brátt
eftir fyrsta kirkjuþingið og síðan var
hann utansafnaðarmaöur.
Einyrkinn og bóndinn
sem fann æskulyfið
Stephan var bóndi, einyrki, sinn eig-
inn kennari og kóngur, leitaði frjáls-
ræðis síns í óbyggðinni og landrýminu,
þar sem hvorki var nauðsyn né tæki-
færi til meiri háttar skipulagsbundinna
átaka, segir Sigurður Nordal um
Stephan. Og hann segir, að ef Stephan
hefði verið verkamaður í iðjuveri eða
Frá vinstri: Sigurdur Jónsson frá Vtdimýri, Gestur Stephansson og Stephan
G. Stephansson.
stórborg, mætti gera ráð fyrir því að
hann hefði þroskast öðruvísi og leitað
annarra úrræða. Það getur verið, að
hann heföi þá orðiö mikill leiötogi,
sinnt skáldskapnum minna og aö
minnsta kosti hefði hann verið ótrauð-
ur liösmaður i baráttu sinnar stéttar.
Enda manninum tamt aö bíta á jaxlinn
þegar að honum svarf.
En Stephan var lifsglaöur maöur, á
því er enginn vafi og hvaðan kom hon-
um sú lífsgleði, lúnum og vansvefta?
Fyrst og fremst af trúmennsku við all-
ar skyldur sínar við sjálfan sig og
aðra. Hann fann æskulyfið, sem lætur
„hug þinn aldrei eldast eða hjartað.”
Og við gefum Stephani sjálfum
siðasta orðiö í þessum pistii:
„Eg er bara hversdagsmaður í öllu,
en hef aðeins reynt að lifa ofurlitlu
andlegu lífi eftir bestu föngum.”
Fjarstæða og uppgerðarhæverska,
eða hverju orði sannara? Það er les-
andans að dæma.
-KÞ tók saman upp úr S.G.S. — Maðurinn
og skáldlð eftir Slgurð Nordal og Bréf og rit-
gerðlr S.G.S. I.—VI. bindl.
ÓSKOG
ÁÆTLUN
Ég vildi ég yrði ungur
um alla mína daga,
á göngu um grjót og klungur
og græna slétta haga. —
Að hlæja hjartanlega
og hindranirnar lækka
og titra á víxl af trega
er tími manna að stækka.
Ég ætla að vera ungur
um alla mína daga,
en aldrei elli-þungur —
það er svo létt með Braga,
svo létt að lesa og skrifa
og líka að spyrja og efa,
og alltaf létt að lifa
og létt að fyrirgefa.
ÍTIÆGÐDí
Ég á orðið einhvern veginn
ekkert föðurland,
þó að fastar hafi um hjartað
hnýtzt það ræktar band,
minn sem tengdan huga hefur
hauðri, mig sem ól,
þar sem æsku brautir birti
björtust vonar sól.
Fóstran gekk mér aldrei alveg
í þess móður-stað,
það var eitthvað á sem skorti —
ekki veitéghvað!
Og því hef ég arfi hennar
aldrei vera sagzt.
Þó hefur einhver óviðkynning
okkar milli lagzt.
Eins eru ei dalir, firðir, f jöllin
fósturjarðar góð,
byggi héruð, hlíðar, strendur
hálf-ókunnug þjóð.
Muntu eins og feginn faðma að þér
frænda og vina lið, .
getirðu andans ættarsvip þinn
ekki kannazt við?
Enn um vornótt velli græna
vermir sólskin ljóst,
ennþá lækir hverfast kringum
hvelfdra hlíða brjóst,
báran kveður eins og áður
út við fjörusand —
en ég á orðið einhvern veginn
ekkert föðurland.
HANN ER KOMINN
AFTUR
Á GREIÐSLUKJÖRUM
SEM EKKI HAFA ÞEKKST
HÉR Á LANDI
Verðið er lægra,
en á nokkrum öðrum bíl
t>EIH SEM HUGSA
KAUPA TRABANT
TRABANT/WARTBURG UMBOÐIÐ
H Ingvar Helgason
Sýningarsalurinn v/Rauöageröi
Sími 33560

wmmam