Alþýðublaðið - 11.06.1921, Blaðsíða 1

Alþýdublaðid
©efið út af AlþýduflokkBum,
1921
Laugardaginn 11 juní
131. tölnbl.
Sjómannafélag Rvlkur
heldur fund á morgun, sunnudaginn 12. júœf, W. 4 siðd., í Bárabúð..
Fjöimennið félagarl
Stj ö r n 1 n.
.1 ........ 1 ....-.. . ■ ." t
Þá er farið að leggja „heima
stjórnar' dauoinn af .Mogga", og
þótti engum vonum fyrr. Þurfti
enginn að spyrja: Hvaðan kennir
þef þenna? Meðritstjórinn var tek-
inn við fyrir niu nóttum.
Það sem hleypti meðritstjórsn-
um af stað var greinin í Alþbl.
á mánudaginn, þar sem fundið
var að framkomu Jóns Magnús
sonar í lántökumálinu eftir þvi
sem um hana má dæma af þeim
fregnum, sem hingað hafa borist.
¥ar þá eingöngu miðað við hina
„opinberu tilkynningu* frá danska
sendiherranum, sem Moggi hafði
flcstt morguninn áður.
Greinarkornið í Mogga, sem
átti að vera svar til Alþbl., var
aú ósköp vandræðslegt. Halda
fróðir menn að það sé af því,
áve meðritstjórinn er samvizbu-
samur f pólitfskri málsvörn, en
málstaðurinn veill. Til þess þó að
gefa honum færi á að verja mál
sitt ofurlitið betur, er rétt að biðja
hann að svara þessum spurningum:
1. Hvenær fól þingið „einhuga*
stjórninni að leita láns fyrst og
fremst í Danmórku? Moggi segir
að forsætisráðh. hafi ekki gert
annað en þingið fól honum.
2. Eru Iífeur til að jafn heppi-
legt sé að fá lán i Danmörku ög
t. d. í Englandi eða Ameríku?
3. Er það ekki dönskum auð
mönnum í hag að rígbinda verzl-
un vora við Danmörku?
4. Er það þá ekki f þágu þeirra
að taka lán einmitt í Danmörku,
og með þeitn skiiyrðum sem binda
verzlun vora þar, þótt hægt væri
að fá Eáraið annarsstaðar?
Eg segi að hægt hafi verið að
fá lánið annarsstaðar, og vil eg
færa nokkur rök að því.
íjvetur var hr. L. Kaaber banka-
stjóri eriendis og þá fékk hann a.
m. k. 4 miij. kr. lán í Engiandi.
Yitaskuld kcm stjórnin þar hvergi
•
nærri. Hún vissi ekkert um það
fyr en allir samaingar voru gerð
ir, og komið var til hennar til
þess að láta hana skrifa undir á-
byrgð fyrir forms sakir. En þetta
kom sér vel fyrir stjórnina. Þetta
var dagaaa sem vantraustið var
á ferðiani, og stjórnin varði sig
hraustlega með þvf að nú væri
búið að fá lán! En hán gat víst
ekki um, hver hefði útvegað það.
Nú skii eg ekki að forsætisráð-
herrann sé slfk grýía á erlends
fjármálamenn, að honum hefði
ekki verið óhætt að ta!a við Eeg
lendinga. Ea sé svo, þá megum
við þakka hamingjunní fyrir að
stjórnin kom ekki nærri lántök-
unni í vetur. Þar við bætist líka
að útlitið var miklu verra f vetur
meðan L, Kaaber var eríendis en
það er nú Það var alt óvíst bæði
um utgerð og verð á fiski. Nú er
mikili fiskur hér til og söluhorfur
heldur batnandi, að þvf er sagt
er. Voru því meiri líkur til að
lánið fengist nú eu þá.
Þá má benda á aaraað. Norskir
bankar vildu fá stórlán í Éng-
landi fyrir nokkrum dögum, eða
um það leyti sem forsætisráðherra
var á leið út. Það l&n var bodið
alt fram & tveiraur Mnkkustanð-
ura. Þó mun hagur Noregs sfzt
vera betri en okkar. Þessi dæmi
ættu að nægja.
Hjalið um „slettur tií Dana* eru
gömul aadleg viðlög úr „Lögréttu”,
sem nú er orðin kálfur Mogga.
En þau hitta ekki. Alþbl. er ekki
með ncinar slettur tiS Dana. Ðanska
þjóðin á aaga sök á þvf, þótt
stjóra vor ráði óvitarlega. Ea fs-
lenzkuta fafnsðarasöaœum er msS-
valdið ekki að kærara, þótt erlenl
sé. Þeir una því ekki betur að
láta danska auðmenm sitja yfír
hag sínum én fslenzka. En verst
er þesm þó við þá, sem gerast
hiaupatfkw auðva'ídsíœs, hvort sens
það ere ritstjórar eða ráðherrar.
5æ jurstj&marhney xlll.
Þegar búið er að söbkvæ
Reykjavfkurbæ í .boiaiaust sknlda-
fen, þegar útgjaldabyrðarnar eru
orðnar svo þungar, að almeasíiag-
ur fær efeki risið uadir þeim„
þegar sýnilegt er að atvinnuleysi
og sultur sverfur að mönnum; þá
ætlar heitningur bæjarstjórnarimv
ar að seíjast að-dýrindis krása-
veizlu, ekki á eigia kostnað —
nei, því ííma þeir ekkí — heldur
á kostnað híana, sem altaf verða
að spara við sig om og meira
brauðbitann háif þuram.
Það eru verkfræðimgarnir í bæj-
arstjóraiimi með fyigifiskum þeírra.
sem'ráða þéssu. Og þetta er eirks.
ætti að geta. verið öUnra almenn-
ingi augljóst sýnisiiorn af fjár-
máiaráðáeiid og fjáratálaráðveadns
þdrra. Má og mikið vera ef hér
er ckki koraið fasí að þeim tak-
mörbuEB. senffi varða við lög, í
meðferð £ fátækrafé,
Þökk. og heiður sté þeim 1 bæj-
arstjórniœffii, er börðnst drengiíega
gegn haeyxiiau. Framkpma þeírra
fulltrúanaa,. fcvora isiom sig, skal