Dagblaðið Vísir - DV - 14.10.1982, Blaðsíða 37

DV. FIMMTUDAGUR14. OKTÖBER1982.
37
DÆGRADVÖL
DÆGRADVÖL
DÆGRADVÖL
írskir Setterar þykja þýðir i skapi og fyrirtaks heimilisdýr. Hór er Björg
litla með tvo i takinu — Súsí og Petru.
„Það er betra
aðhafa
tvo hunda
en einn”
„Þetta gengur ágætlega núna,”
sagöi Svanhildur, ,,mér fannst miklu
verra aö hafa bara einn hund, því hann
veröur svo háður manni og þarf svo á
okkar félagsskap aö halda. Þegar þeir
eru tveir saman, þá er miklu frekar
hægt aö loka þá einhvers staðar af með
góöri samvisku, ef þannig stendur á.
Þeir hafa félagsskap hvor af öörum og
allt veröur miklu auðveldara, sérstak-
lega í sambandi viö mat. Þegar maður
er bara með einn hund þá getur hann
orðið svo hræðilega matvandur, hann
boröar ekki hvað sem er. En svo þegar
komnir eru tveir — þá verður kappát.
Þá er hægt að bjóða hundunum næst-
um hvaö sem er. Hundar eru hópdýr og
maöur veröur aö taka tillit til þess.”
— Gerir þaö ekki skuggalegt strik í
HUNDAR
Umsjón:
Baldur Hermannsson
heimilisreikninginn aö hafa tvo táp-
mikla hunda á fóðrum?
„Ekki þegar maður er meö hunda-
fóður. Áöur varð ég aö kaupa læris-
sneiö aukalega handa Súsí, en nú gef
ég þeim þurrfóöur sem kallað er og
helli út á til dæmis kjötsoði, súpuaf-
göngum, mjólk, súrmjólk og ýmsu
ööru. Svo helli ég alltaf út á lýsi annað
veifiö, því þaö er sérstaklega gott fyrir
feldinn. En yfirleitt fara þær lítiö úr
hárum, þaö er þá helst þegar Súsí er á
lóöaríi.”
— Tekurðu þátt í veiöiskapnum?
„Svona stundum. En ég skýt samt
ekki. Maöurinn minn á eftir aö kaupa
létta byssu handa mér, því þegar ég
hef skotið hef ég fengið fallega mar-
bletti hérna á öxlina. Veiöiskapur er
ekki einkamál veiðimannsins, heldur
snertir hann alla f jölskylduna. Eg varð
svo heilluö af þessu þegar við vorum
úti í Noregi fyrir nokkrum árum. Þá sá
ég aö þaö var ekki bara maðurinn sem
lagði af stað í veiðiferö, heldur konan
og börnin og allt meö. Þá fór ég aö hafa
áhuga á aö fara með manninum mín-
um. Þessir hundar eru líka mjög þægi-
legir á heimili. Þeir eru góöir viö
Björgu og þaö eru engin óþrif aö þeim.
Eg ieyfi þeim að vera frammi á gangi
og koma inn í stofuna, en í eldhús og
svefnherbergi fara þeir aldrei.”
,,Ég er meö einn hund, Patta,”
segir Jón Gunnarsson, einn af félög-
um írsk-Setter klúbbsins. „Þetta er
ákaflega gott heimilisdýr og viö för-
um öll meö hann út, bæði hingað upp
í Bláfjallasvæðiö og svo göngum viö
mikið í Heiðmörkinni á haustin.
Hundurinn fær geysilega hreyfingu
og þaö fáum viö líka. Eg hreyfi hann
yfirleitt ekki undir 15 tímum á viku,
stundum aöeins hálftíma í senn en
svo aftur kannski 4—5 tíma göngu-
ferö um helgar. Hundur sem fær
þetta mikla hreyfingu er ákaflega
geöprúöur og elskulegur á heimili.
Annars finnur maöur þaö á hónum
hvaö hann þarfnast mikillar
hreyfingar. Ef Patta finnst ég ekki
nógu duglegur aö hreyfa hann, þá fer
hann aö stjaka viö mér og nöldra, en
ef ég fer meö hann í drjúga dagsferð
er hann kannski svo þreyttur á eftir
aö hann er vís til aö sofa 2—3 daga til
aðsafnakröftum.
■ Eg hef verið mikið úti í náttúrunni
og stundað mikið veiöiskap, en Patti
hefur fengiö mig til þess að líta allt
öðruvísi á þetta. Ég er farinn að sjá
svo margt sem ég varð ekki var viö
áður í sambandi við dýralífiö. Hund-
urinn er svo vakandi og ósjálfrátt
vaknar maöur fyrir ýmsum hlutum
sem áöur fóru fyrir ofan garö og
neðan hjá manni. Það er ekki aðeins
ég sem er að ala upp Patta, heldur er
hann líka aö ala mig upp.
Það sem gerist h já veiöimanni sem
verður sér úti um hund, er það aö
veiði hans breytist. Hann fær allt
aöra innsýn í þaö sem hann er aö fást
viö. Markmiðiö er ekki lengur aö
koma heim meö sem allra mestan
feng. 1 rauninni er þaö Patti sem tek-
ur mig með sér út aö veiða, ég fylgist
meö honum og skynja þaö samband
sem hann hefur viö náttúruna. Ég sé
þegar hann stendur fuglinn og þaö er
mér unun aö s já hvemig hann heldur
'fuglinum niöri, og þaö getur maður
eins gert þótt maður hafi enga byssu
meö sér. Siðan lætur maöur hundinn
reisa fuglinn og þakkar honum fyrir
góða f rammistöðu.’ ’
(Ath. Sagt er aö veiðihundur standi
fugl þegar hann aftrar honum frá því
aö fljúga upp með návist sinni einni
saman. Þaö er svo kallað að reisa
fuglinn, þegar hann fælir hann upp.)
Hundurinn
elur upp
eigandann
svo um hnútana aö hægt verði aö
auka innflutning stórlega án þess að
eiga á hættu að flytja inn sjúkdóma í
leiðinni.
í þessari opnu hlýöum við á frásögn
nokkurra Frónbúa sem hafa valiö sér
írskan Setter; hann er enn býsna fá-
gætur hér á landi hvað sem síðar
verður.
trski Setterinn er dökkrauður á
feldinn, brúneygður og sérlega góð-
legur ásýndum, grannholda og táp-
mikill og vel þjálfaður, hleypur hann
hæglega 150 kilómetra á einum degi
og jafnvel mun lengra. Það gefur
auga leið, að þessi hundur hentar
ekki dagfarslötu fólki, sem fyrst og
fremst er á höttunum eftir gæludýri á
heimilið.
Súsí, Petra og Patti og aðrir hundar
þessarar tegundar rekja ættir sínar
til írskra veiðihunda á 15. öld og auð-
vitaö miklu lengra aftur, en lengra ná
ekki ættarskrárnar. trar ræktuðu
Setterinn til þess að leita fugla í fjöll-
um og á mýrum, og til þess varð
hann að vera þolinn og sterkur.
Moddur Rhu hét hann á máli heima-
manna og naut mikillar hylli öldum
saman.
Vegna þess hve indæll og fríður
hann er fóru meun að rækta hann
meir tll sýninga og heimilisprýði, og
það leiddi smám saman til þess að
hann fór að týna niður veiðieðlinu. En
síðustu áratugina hafa ötulir hunda-
ræktarmenn lagt kapp á aö endur-
rækta veiðieiginleikana, sem blunduðu
í stofnbium og hefur þeim orðið vcl
ágengt. Á Norðurlöndum og Bret-
landseyjum er hann einkum notaöur
til rjúpnaveiða.
Framboð á hvolpum er mjög við
nögl skorið á tsiandi enn sem komið
cr og tormerki á innflutningi, en
ætlunin mun sú að rækta isleuska
stofninn fyrst og fremst til veiða.
Við hæfi væri aö máihagir hunda-
ræktarmenn legðu hausinn í bleyti og
fyndu viðeígandi islenskt nafn á þenn-
an geðþekka landnema, því að „irsk-
ur Setter” er bæði óþjálft og óþjóð-
legt.