Dagblaðið Vísir - DV - 20.11.1982, Page 9

DV. LAUGARDAGUR 20. NOVEMBER1982.
9
A sjúkrabörunum . . .
Aires sem nýlega hafði verið útbúin
fyrir hana og hafði ekkert verið til
sparað. Þar sat hún ásamt tugum
einkaritara og tók á móti þúsundum
fátækra Argentínumanna og veitti
þeim af rausn úr Hjálparsjóðnum. I
fyrstu var sjóðurinn 20.000 krónur sem
Evita sjálf lagöi til. Þremur árum
síðar var hann orðinn 20.000.000.000
krónur! Evita fjármagnaði hann
þannig, að fína fólkið og peningamenn-
irnir, sem hún hataði frá blautu bams-
beini, borguðu þunga skatta í sjóðinn.
Ef einhver þeirra var með múður var
honum þegar hegnt. Einhverju sinni
neitaði brjóstsykursframleiðandi aö
borga í sjóöinn. Næsta dag mætti heil-
brigðiseftirlitið í verksmiöju hans og
fann strax tvö rottuhár í brjóstsykri.
Verksmiöjunni var þegar lokað og eig-
andinn látinn greiða himinháa sekt
sem öll rann í Evitusjóöinn. Þegar
einhver neitaði að greiöa þurftu heil-
brigðiseftirlitsmenn ekki annaö en að
stinga upp í sig brjóstsykri með
leyndardómsfullu augnaráði og við-
komandi dró þegar tékkheftið fram!
Enginn veit hversu mikiö af þessum
peningum rann beint á bankareikning í
Sviss eða til kaupa á skartgripum,
fötum og öðm þvíumlíku fyrir Evitu.
Hins vegar vissu allir að það var hún
sem útvegaði peninga í sjóðinn, hún
sem stóð fyrir byggingum skóla,
kaupum á meðulum fyrir þá fátæku,
byggingum sjúkrahúsa, heimiia fyrir
ógiftar mæður, foreldralaus börn, elli-
heimili og guð veit hvað.
Sjálf sagði hún: ,,Eg vil gefa allt,
sem ég á, til fátækra, óhamingjusamra
ogveikra. Ekkerterof gottfyrirþá.”
Fátæklingarnir
tílbáðu Evitu —
fangeisin yfírfuii!
Og ekki vantaði að f átæklingamir til-
báðu Evitu. Þeir litu hana sem frels-
andi engil. Hún var vemdari bamanna
þeirra.Hvarsemhún sýndi sig hneigðu
þeir sig fy rir henni og stráðu blómum á
götumar er hún fór um, hnarreist,
klædd minkapels, dýrindis Parisar-
fötum og glitrandi djásnum og lét það
orð falla að einn góðan veðurdag yrðu
þau öll klædd eins og hún!
Þetta hafði sín áhrif. Þrisvar sinnum
var Juan Peron endurkjörinn forseti
Argentínu.
En það var ekki bara nauöum statt
fólk, sem gekk upp að skrifborði Evitu.
Hún hafði um sig hirð njósnara og
manna sem hún gat vafið um fingur
sér. Þeirra hlutverk var að ryðja burt
óvinum forsetahjónanna. Fangelsin
voru yfirfull. Ekki bara af pólitískum
andstæðingum þeirra heldur og kvik-
myndaframleiðendum, sem höfðu
hafnað Evitu á sínum tima, blaðaút-
gefendum, sem höfðu gert grín að
henni, háttsettum frúm, sem höfðu
gert lítiö úr henni, hermönnum sem
einhvem tíma höfðu látið þau orð falla
að hún væri lauslát og svo framvegis
og svo framvegis. Hver ritstjóri er
ekki birti myndir af henni daglega á
forsíðu var settur í fangelsi, einnig
hver sá útvarpsstjóri sem rétti henni
ekki hljóðnemann þegar henni
þóknaðist að lofa og prísa Peron sem
„guð Argentínu, sólina, sem skín á
okkur, loftið, sem við öndum aö okkur,
og blóðið sem rennur í æðum okkar! ”
Embættismönnmn, sem létu í ljós
óánægju yfir því að ættingjar og vinir
Evitu sætu að öllum embættum, var
umsvifalaust varpað í fangelsi, eins
leikurum sem mörgum árum áður
höfðu gert grin að henni vegna hæfi-
leikaskorts á leiksviðinu!
Juan Domingo Peron var jafn-
kaldur og metorðagjarn og Evita.
Hann var iika afsama sauðahúsi og
hún: aiinn upp i fátækrahverfi. Það
var samt hún en ekki hann sem
skóp þeim völdin. Hún „kunni lagið
á fátækiingunum".
En fólkið, það er að segja sauð-
svartur almúginn, sá þetta ekki eða
vildi ekki sjá það. Þegar hún kvaddi til
að fara í ferðalag um Evrópu grét
fólkið fögrum tárum, það saknaði
hennar svo! Sjálf geislaði Evita af
gleði og eftirvæntingin skein úr svip
hennar. I Madrid hitti hún Franco, í
París Auriol forseta og í Róm sjálfan
páfann. Allir sem einn dáöust þeir að
henni og sá síðastnefndi hengdi blóma-
krans um háls hennar.
Þegar hún sneri heim aftur hélt hún
ræðu: „Eg er svo glöö að vera komin
aftur til landsins mins, til þegnanna
minna og elskulegs eiginmanns,”
sagði hún meö grátstafinn í kverk-
unum og fólkiö táraöist af hrifningu,
kirkjuklukkumar hringdu, flugvélar
hentu niður blómum og silkiboröum
sem á stóð: Við elskum þig, Evita!
Börnin áttu að iaera
aðsegja Peron i
á undan mammal
Evita var nú valdameiri en nokkru
sinni fyrr. Hún réð yfir öllum útvarps-
stöðvum landsins svo og blöðum. Mynd
af henni var uppi á vegg á hverju
einasta verkamannaheimili í landinu.
Stærsta gasstöð landsins hét í höfuðið á
henni, líka stærsta farþegaskipið. I
hverjum bæ og þorpi var gata sem hét
Evitu Peron-gata! Samkvæmt skipun
hennar áttu öll böm að læra að segja
Peron á undan mamma og pabbi!
Já, Evita átti svo sannarlega annríkt
þessa daga. Hún var ákveðin í því að
verða aðstoðarforseti, en tíminn var
naumur. Hún vissi að hún var dauð-
vona. Hún þjáðist af krabbameini sem
. . . og likbörunum.
breiddist út um líkama hennar ótrú-
legahratt.. ..
I nóvember 1951 gengu Argentínu-
menn enn til forsetakosninga. Allt
benti til að Juan Peron yrði enn einu
sinni endurkjörinn og Evita vonaðist
eftir að verða kosin aðstoðarforseti,
enda bjuggust allir við því að leikar
færu þannig. En þetta átti eftir að
verða mikið áfali fyrir Evitu. Tveimur
dögum fyrir kosningar gengu nokkrir
ofurstar fyrir Juan Peron og bentu
honum á að ef kosningar færu eins og
útlit var fyrir yrði Evita valdamesta
persóna Argentínu ef eitthvað kæmi
fyrir hann sjálfan. Það gætu ofurst-
amir engan veginn sætt sig við. Þess
vegna yrði Juan Peron að fá Evitu til
aö draga framboð sitt til baka elia
geröi herinn uppreisn sem þýddi
byltingu í landinu.
Juan Peron féllust hendur og Evita
var sem lömuð. I mikilii geðshræringu
gekk hún að hátalara á svölum
stjómarráðsins og talaði til fólksins:
„Það er endanleg ákvörðun mín að
gefa ekki kost á mér í þetta embætti
sem mínir elskulegu landsmenn hafa
kvatt mig til að setjast í,” sagði hún og
rödd hennar skalf. „Eg geri þetta af
frjálsum vilja. Ég er ákveöin að
standa við hliö mannsins míns, Peron
hershöfðingja. Þá getur staðið í sög-
unni: Við hliö hans stóð trú og trygg
eiginkona sem hét Evita.”
Aðeins 33 ára
erhúnlést
Þegar Evita hafði sagt þessi orð féll
hún fram yfir sig, yfirbuguð af sjúk-
dómi sínum. Tveimur vikum seinna
var hún skorin upp vegna krabba-
meins í móðurlífi. Sagan segir að
þegar búið var að hálfsvæfa hana hafi
hún hrópað. „Lifi Peron, lifi Peron!”
Fyrir utan sjúkrahúsið vom saman
komnir þúsundir manna sem grétu
sáran.
En uppskuröurinn hjálpaði ekki
Evitu. Hún hafði beðið lægri hlut fyrir
þessum vágesti sem krabbamein er.
Að síðustu lá hún meðvitundarlaus,
hktist helst lif andi beinagrind. Hún var
ekki nema 33 ára þegar hún lést og í
fangi hennar lá blómakransinn, fing-
umir vom krepptir utan um visnuð
blómin, sem hún hafði fengið hjó
páfanum. Þetta var árið 1952. Aliar
útvarpsstöðvar í landinu gerðu hlé á
útsendingum til að tilkynna lát Evitu.
Allar kirkjuklukkur landsins hringdu.
Götumar fylltust af grátandi fólki.
I augum Peron var dauði Evitu ekki
aöeins persónuiegt áfall heldur og póli-
tískt. Án hennar hafði hann engin völd.
Og þremur árum síöar, 1955, var hon-
um steypt af stóli og varð hann að flýja
land. Bananabátur frá Paraguay flutti
hann til Spánar. Um borð var glerkista
og í henni smurt lík Evitu. Dáin fylgdi
hún manninum sem gerði henni kleift
aö bergja á ódáinsveigum valdsins. Og
í farangri flóttamannsins var konan,
þótt dáin væri, sem gerði honum kieift
að ná þeim völdum er hann náði.
-KÞ.þýddi.
í 3 sólarhringa lá smurt iik Evitu i anddyri forsetahallarinnar. Rúmar tvœr
milljónir Argentinumanna vottuðu hinni látnu virðingu sina og víluðu ekki
fyrir sér að standa úti i öskrandi rigningu i 15 tima til að ganga framhjá kist-
unni. Móðursjúkar konur köstuðu sór grátandi á glerlok kistunnar. Hvorki
meira nó minna en fjögur þúsund manns þurfti að flytja á sjúkrahús, slíkur
var hamagangurinn, og 16 létu lifið er þeir urðu undir i troðningnum.