Dagblaðið Vísir - DV - 05.03.1983, Side 8

8
DV. LAUGARDAGUR5.MARS1983.
DAGBLAÐIÐ-VÍSIR
Úfgáfufélag: FRJÁL5 FJÖLMIÐLUN HF.
Sfjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóriogútgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoóarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLLSTEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla,áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR HF., SKEIFUNNI19.
Áskriftarverðá mánuði 180 kr. Verð í lausasölu 15 kr. Helgarblað 18 kr.
Einangrun og vantraust
Enn einu sinni hefur dregiö til tíðinda í álmálinu en nú á
annan veg en áður. I stað þess að Hjörleifur Guttormsson
gefi frá sér yfirlýsingu um síðustu skilaboð sín til Alu-
suisse hefur meirihluti atvinnumálanefndar alþingis flutt
tillögu um að málið í heild veröi tekið úr höndum ráðherr-
ans.
Þessi tillaga, sem flutt er af þingmönnum Sjálfstæðis-
flokks, Alþýðuflokks og Framsóknarflokks, felur í sér
vantraust á störf iðnaðarráðherra. Einangrun ráðherr-
ans er slík að flokkur hans, Alþýðubandalagið, sem ætti
auðvitaö að segja sig þegar í stað úr ríkisstjórn til að mót-
mæla aöför hinna flokkanna að ráðherranum, hefur látið
við það sitja að „brýna raustina”. Flokkurinn lætur sér
það í léttu rúmi liggja, þótt Hjörleifur Guttormsson sé
rassskelltur opinberlega í því máli, sem ráöherrann
hefur gert að sínu höfuðverkefni.
Það er einnig athyglisvert að þingflokkur Framsóknar-
flokksins virti að vettugi tilraun Steingríms Hermanns-
sonar til málamiölunar, vísaði formanninum á dyr og
sameinaðist stjórnarandstöðunni í málatilbúnaði at-
vinnumálanefndar.
Með þessum tíðindum hefur álmálið tekið kúvendingu.
Allt frá fyrstu dögum ríkisstjórnarinnar hefur
Hjörleifur Guttormsson beint spjótum sínum að Alu-
suisse. Hann hefur sakaö fyrirtækiö um meint misferli
gagnvart íslenskum stjórnvöldum, haft í hótunum um að
loka álverksmiðjunni eða taka hana eignarnámi, staðið í
skrykkjóttum viðræðum og hvatt til þjóðarsamstöðu
gagnvart hinu erlenda auðvaldi. Allur málatilbúnaöur
Hjörleifs hefur verið á þann veg að sá frækornum tor-
tryggni gagnvart Svisslendingum í nafni nýrrar þjóö-
frelsisbaráttu íslendinga gegn óprúttnum viðsemjend-
um.
I hvert skipti, sem fjölmiðlar, þingmenn eða einstakir
borgarar hafa látið í ljós efasemdir um vinnubrögð og
málflutning ráðherrans, hefur hann óðar sakað þá um
óþjóðhollustu og rof á þjóðarsamstöðu.
Það er rétt hjá Hjörleifi Guttormssyni, að þörf er
slíkrar samstöðu í máli af þessu tagi. Erlendur
auðhringur er ekkert lamb að leika sér við, og lítil þjóð
verður að vera á varðbergi gagnvart kaldrifjuðum
viðskiptahagsmunum útlendinga, sem líta á ísland sem
peð í fjármálatafli sínu, en ekki ríki sem berst fyrir
tilveru sinni.
En eitt er að gæta hagsmuna og annað að saka
viðsemjendur um svindl. Eitt er að halda fast á sínu,
annað að loka öllum dyrum. Eitt er aö hvetja til
samstöðu, annað ef ætlast er til að þjóðin lúti í einu og öllu
duttlungum eins ráðherra.
Hjörleifur Guttormsson kann að hafa eitt og annað til
síns máls og ástæðulaust að gefa sér að stífni hans í
samningaviðræðum sé eingöngus sprottin af pólitískri
meinfýsni. Hinu verður ekki neitað. að hann hefur haldið
á málum með dæmalausum hroka og manna minnst
stuðlað að þjóðarsamstöðu, sem hann þó í hinu oröinu
flíkar.
Síðustu upphlaupin eru þau að ákveða einhliða skatt-
gjaldshækkanir á Alusuisse í óútkljáðu deilumáli, brigsl
í garð forsætisráðherra um afglöp í samningum 1975 og
nú síðast aðdróttanir í garð sjálfstæðismanna um
blekkingar í sambandi við Búrfellsvirkjun.
Þetta er ekki leiðin til þjóöarsamstöðu heldur
einangrunar; einangrunar ráöherrans sjálfs. Fyrir vikið
hefur hann uppskoriö vantraust þings og þjóðar. Það er
dapurlegur dómur en því miður verðskuldaður. ebs
Þaö er margt athyglisvert aö
gerast í pólitíkinni. Svo margt, að
þaö er erfitt aö henda reiöur á því
öUu saman. Þannig vilja nú
þingmenn Alþýöuflokks, Fram-
sóknarflokks og Sjálfstæöisflokks
taka iðnaöarráðherra úr umferð og
viröast bálreiðir honum fyrir iUsku
hans í garð Alusuisse.
Og svo eru einhverjir þingmenn á
móti formannafrumvarpinu um
fjölgun þingmanna. Þaö er í sjálfu
sér eölUegt. Innan mektarklúbba er
alltaf einhver andstaöa gegn
hugmyndum um aö fjölga. 1
breskum klúbbum, þar sem eðal-'
bomir afkomendur heimsvaldasinna
drekka sitt koníak, eru sérstakir
svartir boltar, sem eru sérstaklega
haföir tUtækir, ef svo vUl tU aö
einhver æskir inngöngu.
AlUr kannast viö þá kvörtun
verslunareigenda, að þeir fái ekki aö
leggja nóg á, og þeir eru mikiö á móti
verðlagsstjórn. En sérlega sámar
þeim þaö, hversu nísk Verðlags-
stofnun er á heimildir til hækkunar.
Nú virðist verölagsstjóri hafa dottið
ofan á aðferö, sem gæti gert öUum til
hæfis. Jón Jónsson, sem framleiðir
sokkabuxur, sækir um 100 prósenta
hækkun á sinni vöru. Og hann fær
það svar, að það sé guðvelkomið, og
þó þaö væru tvö hundmð. Við þessi
tíðindi gleöst Jón ákaflega, og biöur
verölagsyfirvöldum ævarandi bless-
unar. Og verölagsyfirvöld segja
Jóni, að hér eftir verði ekkert
vandamál aö fá heimildir tU
hækkunar, en úr því verölagsyfir-
völd séu svona góð viö hann, veröi
hann aö gera þeim greiða í staðinn,
vagna Reykjavíkur. TU að tryggja
hallalausan rekstur þeirra, mætti tU
dæmis hækka fargjald fuUorðinna
upp í þrjátíu krónur. Síöan gæti verö-
lagsstjóri ákvaröaö, aö 66,66666%
afsláttur væri hæfUegur, með tUUti
tU þess, að farþegar hafi ekki efni á
aö borga þrjátíu krónurnar. Og þar
meö væri fargjaldið komiö niöur í tíu
krónur.
Síöan yröi auðvitað aö breyta nafn-
inu á embætti verðlagsstjóra. LUdeg-
ast væri einfaldast aö kalla hann af-
sláttarstjóra.
En þaö sem mesta athygU vekur,
er þaö, aö nú hriktir eina ferðina enn
ístoðumstjómarsamstarfsins. Þetta
er reyndar ekki í fyrsta sinn sem þaö
gerist, og oft á tíðum hafa brestirnir í
stoöunum veriö ærandi. En aUtaf
hafa þær haldið, blessaöar, og svo
sem engar líkur tU þess að þær bresti
nú frekar en fyrri daginn.
En samkvæmt ágætu blaöi hér í
borg, fara átökin semsagt harönandi
og samkvæmt fréttinni stefnir í 6-
efni. I fyrú-sögn segir: „Alþýöu-
bandalagið kann aö ganga úr ríkis-
stjóm”.
Þetta em fréttir. Einu sinni er allt
fyrst, auövitaö. En aörir flokkar en
Alþýðubandalagiö hafa reynst fæln-
ari í stjórnarsamstarfi. Síðast
Alþýðuflokkurinn. Þeir alþýðu-
bandalagsmenn hafa reynst frekar
þaulsætnir þegar ráðherrastólar
hafa verið undir dausnum á þeim.
En einu sinni er allt fyrst og nú er
því lýst yfir, blákalt, aö Alþýðu-
bandalagið kunni aö ganga úr ríkis-
stjóm. Án nokkurs undirbúnings, án
æfinga, telja þeir sig geta risið upp,
tekið möppur sínar og gengið! Það er
þó hætt við að iðnaöarráðherra veröi
álappalegur, ef svo má aö orði kom-
ast.
Semsagt, þetta er aUt í lausu lofti
enn. Kannski bresta stoðimar nú,
sem hafa þó reynst svo haldgóðar til
þessa. En þaö er spurning, hvort þaö
tekur því að fara úr ríkisstjóm nú.
Þaö verða kosningar eftir nokkrar
vikur, og ráöherrastólarnir em svo
þægilegir.
Fari alþýðubandalagsmennirnir,
hvaö verður þá um munaöarleys-
ingjana hans Gunnars? Það er enn
ein meiriháttar spurning, sem ekki
fæst svarað, nema alþýöubandalags-
menn gerist göngumenn.
„Rís upp, tak möppur þínar og gakk!"
Svo skipaöi samgönguráöherra
nýjan flugmálastjóra, og ekki em
alUr sáttir viö þaö. Aðfinnslumar
hafa helst snúist um það, aö þessi
nýskipaði flugmálastjóri er fram-
sóknarmaður, en þaö vill einmitt svo
skringUega til, aö samgönguráö-
herra er framsóknarmaöur líka. En
Steingrímur Hermannsson sagöi í
viötaU við Tímann, aö allar þessar
aöfmnslur væru ósanngjarnar, því
ekki mætti láta framsóknarmenn
gjalda þess aö þeir væm fram-
sóknarmenn. SumU- hafa reyndar
haldiö þvi fram, aö þaö sé fuU ástæða
til þess að láta framsóknarmenn
gjalda skoðana sinna, því þær séu
svo vitlausar. En viö, þessir sann-
g jömu menn, sem skipum hinn þögla
meiriluta, erum ekki á sama máli.
Okkur finnst allsendis ómögulegt aö
láta framsóknarmenn gjalda fram-
sóknarmennskunnar. Það er ærin
byröi að vera framsóknarmaöur, þó
ekki sé lagt meira á þaö auma fólk.
Af öðrum pólitískum fréttum má
nefna stríð það sem borgarstjóri og
verölagsstjóri reka nú, og ekki er
útlit fyrir að verði til lykta leitt í
allra nánustu framtíö. Þaö er stór-
merkUegtmál.
Þannig er, aö verðlagsstjóri
tilkynnir aö hann heimiU Strætis-
vögnum Reykjavíkur tiltekna
hækkun, 25%, meö því skUyrði þó, aö
tekin verði upp sala afsláttarmiða aö
nýju. Nú vaknar sú spuming, hvort
hér sé ekki komin lausnin á vanda
verslunarinnar í landinu.
ÓlafurB. Guðnason
og bjóða viðskiptavinum sínum upp
á einhvem afslátt. Og þegar Jón
spyr, hvað sá afsláttur eigi aö vera
mUtUl, er svarið: „Ja, svo sem
fimmtíuprósent.”
Heföu verðlagsyfirvöld tekiö þessa
vinnuaðferö upp fyrr, væri ástandiö
ekkf eins slæmt og raun ber vitni.
Þaö er ástæðulaust aö stjóma
verðlagningu af svo mikUli
nákvæmni, þegar maöur ræður
afslættinum!
Sem dæmi mætti taka Strætis-
Úr ritvélinni