Dagblaðið Vísir - DV - 17.03.1983, Blaðsíða 12

12
DV. FIMMTUDAGUR17. MARS1983.
Útgátuféteg: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaður og útgáfustióri: SVEINN R. EYJÓLFSSQN.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRDUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoöarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjóm: SÍOUMÚLA12—14. SÍMI86611. Auglýsingar: SÍÓUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðste,áskriftir,smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning,umbrot, mynda-og plötugerö: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR HF.,SKEIFUNNI1».
Áskriftarverðá mánuöi 180 kr. Verð í lausasölu 15 kr. Helgarblaö 18 kr.
Þingflokksformennimir
Ekki á af Alþýöuflokknum að ganga.
Þaö buldi viö brestur þegar Sighvatur Björgvinsson,
formaður þingflokks Alþýöuflokksins, lenti í öðru sæti í
prófkjöri fiokksins á Vestfjörðum. Þaö má teljast von-
laust sæti í komandi alþingiskosningum og mikið áfall
fyrir Sighvat. Sjálfur kennir hann um þátttöku annarra
flokka manna, sem þó er létt á vogarskálunum, því aö
Alþýðuflokkurinn hefur státaö sig af opnum prófkjörum^
og boðið þannig hættunni heim.
Astæðulaust er að hlakka yfir óförum manna eins og
Sighvats Björgvinssonar. Hann hefur aö mörgu leyti
reynst nýtur þingmaður og ötull talsmaður síns flokks.
Enn hefur sannast að pólitíkin er miskunnarlaus og þar
er enginn annars bróðir í leik.
Bræðravígin eru verst. Prófkjörin hafa leikið margan
manninn grátt á þessum vetri, og þá ekki síst þingflokks-
formennina fjóra.
Olafur Ragnar Grímsson féll úr þriðja sæti í það fjórða
á lista Alþýðubandalagsins í Reykjavík. Ólafur G.
Einarsson hrapaði úr öðru í f jóröa sæti á lista Sjálfstæðis-
flokksins á Reykjanesi og Páli Péturssyni, þingflokksfor-
manni Framsóknar, er stillt upp til höfuðs sérframboði á
Norðurlandi vestra undir forystu Ingólfs Guðnasonar
núverandi þingmanns Framsóknarflokksins.
Fljótt á litið virðist flest benda til þess að þingflokksfor-
mennska sé ekki vænleg til fylgis. Menn gjaldi þess hlut-
verks að vera talsmenn flokka sinna á þingi.
Þá væri illa farið ef sú ályktun reyndist rétt. Menn eiga
ekki að gjalda þess að hafa skoðanir og vera málsvarar
sinnar stefnu. Þjóðinni er enginn akkur í því að sitja uppi
með þingmenn sem sigla milli skers og báru í skjóli
skoöanaleysis. Við þurfum menn sem þora, menn sem
taka af skarið. Ef kjósendur vildu dæma stjórnmálamenn
af skoðunum þeirra og málflutningi, væri eðlilegra miðað
við þjóðmálaástandið, að ráöherrar hefðu verið skornir
niður við trog. Það eru þeir sem ábyrgðina bera; það eru
þeir, sem hafa brugðist.
Lítilf jörlegt þinghald í vetur er ekki sök þingflokkanna.
Þrákelkni ríkisstjórnarinnar, slímusetur ráðherranna
hafa leitt þingið í ógöngur og leitt til stjórnleysis og patt-
stööu. Þingflokkarnir hafa ekki haft nein spil til að spila
úr og þingflokksformennimir átt við ramman reip að
draga í vonlausu þrátefli.
En veldur hver á heldur.
Ölafur G. Einarsson hefur eins og fleiri sjálfstæðis-
menn verið miili steins og sleggju stjórnar og stjórnar-
andstöðu eigin flokks. Ólafur Ragnar er fórnarlamb inn-
anflokksátaka þar sem öllum þarf að sinna í Alþýðu-
bandalaginu, flokksformanninum, fulltrúa kvenþjóðar-
innar og talsmanni verkalýðsarmsins.
Páll Pétursson hefur sjálfur kallað yfir sig andstöðu
með stífni þráhyggjumannsins í Blöndumálinu og Sig-
hvatur Björgvinsson mætir sterkum andstæðingi á
heimavelli þess síðarnefnda í örvæntingu fallandi flokks.
Með öðrum orðum: Hrakfarir þingflokksformannanna
er tilviljun frekar en beint orsakasamband milli stöðu
þeirra og árangurs í uppstillingum. Þeir eru leiksoppar
óvæntra atburða en ekki fórnarlömb vegna stöðutákna.
Hitt er annað að í stjórnmálum er allt hverfult. Tap í
dag getur snúist í sigur á morgun. Óvænt úrslit í próf-
kosningum undirstrika þá staðreynd að enginn maöur
getur slegið eignarhaldi á þingsæti. Pólitík er áhætta,
þingmennska er lotterí.
ebs
Bandalag óttans?
Þá hafa þingmenn tekiö pokann sinn
og lagt út í kosningabaráttuna. A síö-
asta þingi kjörtímabilsins hefur nán-
ast ríkt upplausnarástand. Rikis-
stjómin hefur ekki getað stjórnaö
neinu nema með leyfi stjórnarandstöö-
unnar, stjórnarandstöðu sem knúin er
áfram af mikilli heift í sinni tilfinn-
ingalegu sjálfheldu. Engin ástæða er
samt til þess að vorkenna ríkisstjórn-
inni eitt eða annað. Hún átti einfald-
lega að segja af sér þegar í haust, er
séð varð aö hverju stefndi. Raunar
mátti öllum vera ljóst aö þeir Albert og
Eggert myndu halda til föðurhúsanna
með góðum fyrirvara svo framboðs-
mál þeirra yrðu sæmilega tryggð.
Oþarft var að bíða eftir bráðabirgða-
lögunum sem gáfu þeim tilefnið er þá
vantaöi. Ríkisstjórnin átti aö segja af
sér þegar í fyrravor, þegar ljóst var að
hana skorti úthald og samstöðu í viður-
eigninni við veröbólguna.
Sandkassaleikur
á eldhúsdegi
Það var að ýmsu leyti gaman að
horfa á eldhúsdagsumræðumar í sjón-
varpi þó ekki veröi sagt að þær hafi
verið sérlega rismiklar eða þar hafi
einhver ný sannindi komiö fram.
Sundmng stjórnarliðsins kom berlega
í ljós en vandræði stjórnarandstöðunn-
ar vom ekki síður sýnileg.
Það vakti óneitanlega athygli að for-
maður Sjálfstæðisflokksins, Geir Hall-
grímsson, þagði þunnu hljóði. Það
hefðu þótt tíðindi fyrir svo sem ári ef
því hefði verið spáð að hann tæki ekki
til máls, loksins þegar ríkisstjórn
Gunnars Thoroddsen gæfist upp í enda
blindgötunnar. Það var hins vegar Al-
bert Guðmundsson, sem blés til orr-
ustu. Skyldi engum nema mér hafa
þótt skondið að sjá þennan óumdeilda
guðföður ríkisstjómarinnar standa í
pontu og lýsa hve óalandi og óferjandi
Kjallari
á fimmtudegi
Magnús Bjarnf reðsson
skildist manni helst að þetta væru
svarnir féndur að gera út um deilumál
sín.
Alþýðubandalagsmenn töldu þaö
hið þýðingarmesta þjóðfrelsismál að
iðnaðarráðherra hnoðaðist áfram með
álmálið og tilraunir annarra flokka til
þess að losa máliö úr hans tilfinninga-
legu sjálfheldu jaðra við þjóðsvik. Var
skilmerkilega tíundað að formaður
fulltrúaráðs Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík hefði barasta flogið til Sviss
og er ekki að efa að töskur hans veröa
úttroðnar af silfurdölum þegar hann
snýr aftur því varla lætur hann sér
nægja að koma með íslenska seðla frá
Svisseinsog sumir. Annars f annst mér
forkostulegastur rassskellurinn sem
þingflokksformaður Alþýðubandalags-
ins skellti á pressuna í landinu þegar
hann upplýsti að ritari Framsóknar-
flokksins hefði tilkynnt næstu stjórnar-
A „AUir sem eitthvað hafa fýlgst með póii-
^ tík vita mætavel að þótt nýtt þing komi
saman strax að loknum kosningum gerist
akkúrat ekkert í efnahagsmálum. ”
hún væri og hefði verið? Ætli enginn
hafi munað eftir að það er ekki nema
rúmlega hálft ár síðan hann sneri við
henni baki?
Nokkrar hnútur flugu um borð milli
allaballa og Framsóknar. Raunar
myndun á þingi, án þess nokkur fjöl-
miðlahaukur yrði þess var.
Stjórnarmyndunar-
brigsl
Annars hafa brigsl um næstu stjóm-
Kosningabarátt-
an er hafin
Yfirskrift greinarinnar er staðreynd
og allir stjórnmálaflokkar byrjaöir
kosningaundirbúning. Athygli vekur
þó, sem oft áður þegar svipað er ástatt,
að aðeins einn flokkur og flokksbrot að
þessu sinni reyna að stjórna og
bregöast skynsamlega við aðsteðjandi
vanda en eiga erfitt um vik. Hinir
viröast fyrir mislöngu vera búnir, „að
gefa skít í alla skynsemi” en kapp-
kosta í þess stað að heilla kjósendur
með slagorðaglamri og kasta ryki í
augu fólks. Þetta á einnig við um
stjórnarandstöðuna sem hefur
reyndar verið í þessum ham allt
stjórnartímabilið.
Sami rassinn
Margir kjósendur eru orðnir þreyttir
á þessum síendurtekna leik og allt of
margir heyrast segja: „Það er sami
rassinn undir þeim öllum. Eg kýs
engan.” Þeir, sem finnst lítið til
þessarar ákvörðunar sinnar koma,
hafa nú fengið annað betra: „Eg kýs
bara Vilmund.” En af hverju hann,
virðist enginn vita. Að lokum fer þó svo
að atkvæðin skiptast á milli flokka,
ótrúlega mörg, þrátt fyrir hjal um eins
rass. Spurningin er: Hvað ræður
þessari skiptingu og af hverju riölast
hlutföll lítið á milli flokka þegar til
lengri tíma er litið? Ég hef þá trú að
innst inni greini sérhver kjósandi mun
á stefnum og aðhyllist einhverja þeirra
oft með hliðsjón af eigin stöðu í þjóð-
félaginu. Atvik, og hvemig til tekst
meö slagorðin, geta hins vegar haft
afdrifarík áhrif á niðurstöðu einstakra
kosninga. Sjálfsagt á þetta helst við
um nýja kjósendur og skiptir þá miklu
máli hvemig til tekst í kosningabar-
áttunni.
Snorrí Sigurjónsson
Heillandi formaður
Eg er ekki í nokkrum vafa um að
margir óráönir hafi heillast mjög af
formanni Alþýðubandalagsins í
þættinum Á hraöbergi um daginn og á
ég þar fyrst og fremst viö hinn al-
menna launamann (Varla hafa heild-
salar veriö mjög heillaðir). Stað-
reyndin er hins vegar sú að formaður-
inn, meö sinni alkunnu mælsku, komst
mjög vel frá spurningum og stjómaöi
reyndar þættinum sjálfur án þess að
spyrjendur fengju rönd við reist. Viö
nánari athugun gapir hins vegar við
það ábyrgðarleysi sem svo mjög
einkennir flokk hans í kosningabaráttu
og utan stjórnar. Gott dæmi um
ábyrgðarleysiö og sjúklega ásókn í
atkvæði eru viðbrögð flokksins við
hvers konar tilraunum annarra flokka
til efnahagsúrræða, sem hann kallar
gjarnan kauprán. Það sem nú er aö
gerast hlýtur að vekja stuöningsfólk
þessa flokks til umhugsunar. Nú
skiptir ekki lengur máli þótt efnahags-
úrræðin sé ættuð frá Alþýðubanda-
laginu sjálf u. Kosningar em allt í einu í
nánd og þá er bara að berjast á móti
„kaupráninu” og verja hag launa-
manna gegn vondum úrræðum. Þvílíkt
fals.
Gegn eigin
kjósendum
Glögglega kom fram hjá formann-
inum að hann falast eftir atkvæðum
launþega enda marglýst að flokkur
A „Þaö skyldi þó ekki vera að frjálshyggja
w hafi átt einhvern þátt í atvinnuleysi,
byggöaröskun og landflótta?”