Dagblaðið Vísir - DV - 23.03.1983, Síða 12
12
DV. MIÐVIKUDAGUR 23. MARS1983.
^ , DAGBLAÐIÐ-VI Sl R
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stiórnariormaðurogútgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastióriogútgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Rítstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoöarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON ogÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI27022.
S/mi ritstiómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI19.
.Áskriftarverð á mánuði 180 kr. Verð í lausasölu 15 kr. Helgarblað 18 kr.
Höfðingi erað hætta
Gunnar Thoroddsen forsætisráðherra hefur á þessu
kjörtímabili borið höfuð og herðar yfir aðra þingmenn.
Þar hefur margt farið saman, reynsla, ræöusnilld, æðru-
leysi og taflfléttulist, sem aðra stjómmálamenn skortir.
Það er í samræmi við aðra skynsemi Gunnars, að hann
hefur nú ákveðið að verða við óskum f jölskyldu sinnar og
eigin vilja, — aö hætta leik, þá hæst fram fer. Hann gefur
ekki kost á endurkjöri til alþingis í næstu kosningum.
Gunnar er orðinn 72 ára og hefur setið 43 þing. Hann
hefur því unnið fyrir hvíld frá amstri hversdagsins, þótt í
raun sé hann hressari og skjótráðari en margir þeir þing-
menn, sem sækjast eftir nýju umboði kjósenda.
Með því að draga sig í hlé stuðlar Gunnar að friði í
flokki sínum. Til langs tíma litið er það meira virði en
skammtímaáhyggjur sumra stuðningsmanna hans af
því, sem þeir kalla vaxandi þröngsýni og flokksræði í
flokknum.
Skoðanabræðrum Gunnars og þeim, sem vildu draga úr
ofsafenginni andstöðu gegn honum, hefur vegnað vel í
prófkjörum flokksins. Stuðningur við hann eða hlutleysi
gagnvart honum hefur ekki oröið mönnum að fótakefli í
prófkjörunum.
Gunnar hefur því ágæta aðstöðu til að draga sig í hlé og
ljúka ferli sínum með því að sigla stjómarskútunni fram
hjá næstu skerjum, meðan nýtt þing nær meirihlutasam-
komulagi um nýjan skipstjóra og nýja áhöfn.
Hinu er ekki að leyna, að alþingi veröur smærra við
brottför Gunnars. Þar verða að vísu eftir nokkrir góðir
fagmenn, en fáir skörungar. Meöalmennskan verður
meira áberandi, nema nýrri þingmenn megni aö fylla
skörðin.
Ekki bætir úr skák, að ýmsir forustumenn á þingi hafa
færzt niður á listum eða em af öömm ástæðum taldir
standa tæpt í kosningunum. Því gæti reynsluhmnið orðið
mun meira en vegna fráhvarfs Gunnars eins.
Reynslan hefur samt ekki komið mörgum þingmönnum
að nægu gagni. Hvað eftir annað hafa ráðamenn þar
klúðrað málum sínum með því að einblína á slagsmál -
dagsins í stað þess að líta víðar og hugsa í mánuðum og
ámm.
Ráðamenn flokkanna á þingi mættu temja sér rósemi
og æðmleysi Gunnars og átta sig á, að ósigur í einni
orrustu er oft nauðsynlegur til að styrjöldin vinnist. Þar
skilur á milli meðalmenna og stjómvitringa.
Ráðamenn flokkanna á þingi mættu einnig temja sér
kurteisa ræðusniUd Gunnars og átta sig á, að pólitískar
ræður innan þings og utan eru annað en þras og illindi á
málfundum í skólum. Þar skilur á milli meðalmenna og
ræðuskömnga.
Margir em þeir, sem efast um einlægni Gunnars og
telja hann kaldrifjaðan eiginhyggjumann. Hinir sömu
efast um árangur hans í starfi forsætisráðherra og telja
ríkisstjórn hans vera með hinum verstu í manna
minnum.
En hvar eru arftakarnir? Hvar eru mennirnir, sem
kunna að tala við fólk, svo að það treystir þeim? Hvar em
mennimir, sem lyfta sér yfir smásmugulegt dægurþras
og tala eins og sönnum landsfeðrum sæmir?
Það verður verkefni þeirra þingmanna, sem endur-
kjömir verða, og hinna, sem nýir bætast við, að endur-
reisa virðingu alþingis, meðal annars með því að rækta
þar fagmennsku, ræðusnilld, æðruleysi og taflfléttulist
stjómskörunganna.
Jónas Kristjánsson
Athygli mín var vakin á grein í
Dagblaöinu-Vísi þriöjudaginn 15.
mars, sem rituð er af þeim ágæta
listamanni Jónasi Guðmundssyni.
Greinin er mjög læsileg eins og flest,
sem frá Jónasi kemur en þó eru á
henni hnökrar þegar kemur í þriðja
dálkinn enda hefur nóttin þá
sennilega verið farin að volgna full
mikið og blekið að þynnast í penna
skáldsins.
Búseta Ólafs Ragnars
Það skal strax tekið fram að lág út-
svör og fasteignagjöld hér á Sel-
tjamanesi hafa ekki til þessa ver-
ið áhugamál Olafs Ragnars, svo
vitað sé, þvert á móti má færa að því
sterk rök að hið gagnstæöa sé honum
hugleiknara þar sem bæjarfulltrúi
Alþýöubandalagsins hefur ítrekað
(að vísu ekki á þessu ári) flutt til-
lögur í bæjarstjórn um hækkun út-
Kjallarinn
Sigurgeir Sigurðsson
svara og fasteignagjalda, en eins og
flestir vita eru bæjarfulltrúinn og
þingmaðurinn alltengdir.
Góðir, skynsamir
grannar
Sem betur fer hafa stjórnendur
Reykjavíkurborgar alltaf haft auga
fyrir viðskiptum og því aö nýta
stofnanir sínar sem best þannig að
kostnaöur borgarbúa af rekstri
þeirra væri í lágmarki. Þetta skilja
flestir, þó ekki allir. Það hefur því
þótt skynsamleg stjómun að selja
nágrönnum sínum þjónustu frekar
en greiða ennþá meira meö þessum
stofnunum en þurft hefði. Mér er þaö
mjög til efs, er þess raunar fullviss
að Jónas hefur ekki lesið reikninga
bæjanna því þá heföi þessi umrædda
grein sennilega ekki verið skrifuö.
Kjaminn í grein Jónasar er sá að það
sé hagur Seltjarnamesbæjar að
Reykjavíkurborg fái ekki umbeönar
gjaldskrárhækkanir t.d. vegna SVR.
Hér kemur enn í ljós vanþekking á
umfjöliunarefninu. Seltjarnamesbæ
er hagur í aö þessi þjónusta sé sem
Framsókn vill
íhaldsstjórn
—aftur Ólaf og Geir
Á síðustu vikum hefur komið skýrt
í ljós, að ^Framsóknarflokkurinn
ætlar sér aö loknum kosningum að
mynda samstjórn með Sjálfstæðis-
flokknum. Ráðherrar Framsóknar-
flokksins hafa krafist þess, að ríkis-
stjórn Gunnars segði strax af sér að
loknum kosningum. Síöan yrði hafist
handa um að mynda „sterka stjórn”,
en slík nafngift hefur í Framsóknar-
herbúðunum löngum verið notuð yflr
samstjórn þeirra og íhaldsins.
Á Alþingi hafa þingmenn Fram-
sóknarflokksins hvað eftir annað
reynt að mynda meirihluta með
Geirs-liöinu í mikUvægum málum.
Tómas Ámason sagði það skýrt á
síöustu dögum þingsins, að mynda
yrði nýja ríkisstjórn, án Alþýðu-
bandalagsins.
IÓlafur Ragnar Grímsson
og vísitölugrundvöllur, sem miöaður
væri við aðra neysluhætti, væri
tekinnínotkun.
Það kom formlega fram í um-
ræðum, að Framsóknarflokkurinn
vænti liðsinnis Geirs-íhaldsins viö
meðferð málsins í þinginu. Halldór
Ásgrímsson, varaformaður
Framsóknarflokksins, hamaðist við
að halda nefndarfundi um málið,
áður en fyrstu umræðu var formlega
lokið í neðri deild. Naut hann til þess
dyggilegs stuðnings nafnanna
Matthíasar Bjarnasonar og Matthí-
asar Mathiesen, sem báðir voru
ráðherrarí ríkisstjóm Olafs og Geirs
1974—1975. Það var því við hæfi að
þessir tveir heiðursmenn gengju
fyrstu sporin til móts við Fram-
sóknarflokkinn.
Hins vegar kom fljótlega í ljós, að
A „Það hefur aldrei fyrr gerst á undanföm-
um árum, að Framsóknarfiokkurinn hafi
opinberlega boðað íhaldsstjóra af þessu tagi
fyrir kosningar.”
Hin opinbera og augljósa bónorðs-
för framsóknarleiötoganna til Geirs-
íhaldsins eru merkustu tíðindin í
stjórnmálaþróuninni á síðustu
vikum. Það hefur aldrei fyrr gerst á
undanförnum áratugum að Fram-
sóknarflokkurinn hafi opinberlega
boðað íhaldsstjóm af þessu tagi fyrir
kosningar. Ölafur Jóhannesson
reyndi 1974 að fela fyrirætlanirnar en
gekk svo hreint til verks að kosn-
ingum loknum og myndaöi ríkis-
stjórnina fyrir Geir. Nú telja fram-
sóknarleiötogarnir hins vegar við
hæfi að tilkynna fyrir kosningar
áform sín um nýja íhaldsstjórn. Og
vissulega má virða þá hreinskilni.
Það er hins vegar mikil spurning,
hvort félagshyggjufólk og vinstri
menn, unnendur efnahagslegs sjálf-
stæöis og þjóðlegrar reisnar, sem
stutt hafa Framsóknarflokkinn á
undanförnum árum, vilja veita
forystunni liðsinni í þessari bónorðs-
för.
Fyrsta tilboð: Kjara-
skerðingarfrumvarpið
Þessi nýja opinbera bónorðsför
Framsóknarflokksins til Geirs-
íhaldsins hófst á Alþingi fyrir
rúmum mánuði, þegar Framsóknar-
ráðherrarnir ásamt Gunnari lögðu
fram vísitölufrumvarpið. I þessu
fmmvarpi fólust tillögur um nýjar
kjaraskeröingar í tengslum við lög-
leiðingu á breyttum vísitölugmnd-
velli. Krafa Framsóknar var að nota
tækifærið til að lögleiða nýja frá-
dráttarliði á kaup launafólks um leiö
tilhugalífið við Framsóknarflokkinn
virtist enn um sinn vera nokkurt
feimnismál í Geirs-herbúðunum.
Matthíasarnir voru því kallaðir frá
nefndarstörfum eftir fáeina daga.
Morgunblaöið tilkynnti framsóknar-
ráðherranum, að þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins væra að sinni ekki
reiðubúnir til að hjálpa þeim með
frumvarpið. Það væri betra að bíða
með slíkt þar til eftir kosningar.
Ákafi Framsóknar var hins vegar
slíkur, að hún taldi nauösynlegt, að
sýna samstarfsvilja sinn við Geirs-
ihaldið enn frekar í verki.