Dagblaðið Vísir - DV - 24.03.1983, Blaðsíða 13

DV. FIMMTUDAGUR 24. MARS1983.
13
góður. Ég held aö enda þótt menn
minnist Gunnars Thoroddsen sem
einhvers gáfaöasta og glæsilegasta
stjómmálamanns sem viö höfum átt
hin síöari ár þá sé þaö ekki sigurvegari
sem gengur af sviöinu heldur maöur
sem finnur og veit aö margt hefur mis-
tekist.
Puðað í rústunum
Þótt stórleikari gangi af sviði er
sviöið sjálft þó eftir. Og hvernig lítur
sviðið út, nú þegar hetja leiksins
gengur út? Satt best aö segja hafa
mörg leiktjöld hrunið í þeim darraðar-
dansi sem þar hefur verið stiginn.
Önnur hafa skekkst, þannig aö
áhorfendur hafa séö bakhliö þeirra og
gert sér grein fyrir því aö þaö sem þeir
héldu trausta byggingu voru bara
málaöir pappírsveggir. Eftir á sviöinu
standa stuöningsmenn hetjunnar og
andstæðingar sem hingað til haf a veriö
iðnastir allra við að brjóta niður og
eyðileggja. I sameiningu verða
einhverjir þeirra nú aö fara að taka
saman höndum. The Show Must Go On,
sýningin verður að halda áfram, er
æðsta boðorö allra leiksýninga. Því er
hætt við að ýmsir horfi döprum augum
yfir sviðið og kvíöi þeirri tiltekt sem nú
bíðurmanna.
Ríkisstjórn Gunnars Thoroddsen
hafði einkum tvennt að leiðarljósi,
þegar hún var mynduð. 1 fyrsta lagi að
ráðast gegn verðbólgunni og í öðru lagi
aðtryggja fulla atvinnu.
Allir vita hvernig hefur farið meö
verðbólguna. Hún hefur stórlega
vaxið. Auðvitað má ýmsu kenna um
hvernig þar hefur til tekist og víst hafa
þar margar utanaðkomandi aöstæöur
orðið til að þyngja róðurinn. En eftir
sem áður blasir viö aö ríkisstjóminni
hefur mistekist í þeim málum. Þó sýndi
þaö sig aö þá sjaldan ríkisstjórnin tók
á sig rögg var fólk tilbúið að fylgja
henni. Þaö vildi stjórn en ekki stjóm-
leysi. Því var það hugleysi sem hún
sýndi lengst af í stjóm efnahagsmála
lítt skiljanlegt. Hún beið allt of lengi
með að gera nauðsynlegar ráðstafanir
og þá loks er hún náði samstööu um
aðgerðir var það of seint, kosninga-
skjálftinn hafði heltekið menn sem
ekki þorðu að horfa framan í kjósendur
sína og segja þeim óþægilegar
staðreyndir.
I oröi kveðnu hefur tekist aö tryggja
fulla atvinnu. En einnig á því horni
sviðsins em leiktjöldin völt og farin að
„Ég held aö enda þótt menn minnist Gunnars Thoroddsen sem einhvers gáfaðasta og giæsiiegasta stjórn
málamanns sem viö höfum átt hin siðari árþá sé það ekki sigurvegari sem gengur af sviðinu.."
riða. Goðsögnin um aö verðbólgan
haldi atvinnu uppi er að renna sitt
skeið á enda. Það er ekki verðbólgan,
sem það hefur gert, heldur geigvænleg
skuldasöfnun. Og hún hlýtur að taka
enda ef ekki á fórna efnahagslegu
sjálfstæði landsins fyrir brauð og leiki.
Þannig hafa tvö höfuðmarkmið
ríkisstjórnarinnar oröið fögur orð án
efnda. Þetta veit fólk. Næstu kosningar
munu sýna viðbrögð þess.
Upplausn fyrír
opnum tjöldum
Aldrei fyrr hefur ríkt önnur eins upp-
lausn í íslenskum stjórnmálum. Menn
hafa horft á stjómarsinna jafnt sem
stjórnarandstæðinga ganga þvert á
gefin fyrirheit. Loddaraleikurinn á
alþingi síöustu mánuðina hefur sann-
fært fólk þúsundum saman um að eitt-
hvað svo mikið sé að í íslenskum
stjómmálum að ekkert annaö en rót-
tækur uppskuröur geti komiö lagi þar á
að nýju. Lítill vafi er á því að þeir
flokkar sem aðild áttu að ríkisstjórn-
inni, og er þá átt viö Alþýðubandalag
og Framsóknarflokk, munu heyja
haröa varnarbaráttu í komandi
kosningum. En það skringilega við það
allt saman er að þaö verður enginn
sóknarþungi í baráttu stjórnarand-
stööuflokkanna og er þá átt viö Alþýðu-
flokk og Sjálfstæðisflokk. Vamarbar-
átta Alþýöuflokksins verður jafnvel
enn örvæntingarfyllri en stjórnarflokk-
anna því hann mun hreinlega berjast
fyrir tilveru sinni. Og Sjálfstæöis-
flokkurinn hefur glutrað niður
gullvægasta tækifærinu til sigurs, sem
hann hefur nokkum tímann fengiö,
með ábyrgðarlausri og fáránlegri
afstöðu til mála þar sem hann hefur í
raun gengið þvert á orð sín.
Það er því hnípin sveit sem eftir
stendur á sviðinu. Þó er þar hreyfing
því senn kemur hinn nýi lukkuriddari
islenskra stjómmála inn á sviðið og
þeysir þar um á fáki sínum innan um
rústirnar. Hann þarf ekki vindmyllur
til þess að berjast viö, hvert sprek mun
verða honum hinn versti fjandi og svo
mun orðgnótt hans og hamagangur
verða, að áhorfendur munu margir
hverjir trúa því að þegar hann lemur
kústskafti sínu um rústirnar þá sé sá
kominn sem beðið var eftir og muni
frelsa þetta land. En hvemig dróg
hans verður útlits að loknu einu kjör-
tímabili er önnur Ella.
Magnús Bjarnfreðsson.
Ákveðinn hluti hagnaðar af sölu á Keflavíkurflugvelli á að renna ti! Ferðemálaráðs en hefur ekki fengist.
þess sem hæst gerist í heiminum og
verður að lækka verulega eða hverfa
meðöllu.
Landkynning
. Landkynning er eitt af aðalverkefn-
um Ferðamálaráðs en til hennar þarf
fé. Ákveðinn hluti hagnaðar af sölu á
Keflavíkurflugvelli á að renna til
Ferðamálaráðs en hefur ekki fengist.
Þessu verður sem snarast að kippa í
lag.
Framkvæmd kynningarinnar er svo
annað mál og ætti að vera í fullri sam-
vinnu við kynningu afurða okkar.
Sólskinsmyndir af landinu eru
fallegar en segja verður sannleikann
um veðurfar landsins og aðdráttar-
linsur má alls ekki nota við töku land-
kynningarmynda, nema að það komi
fram í myndatexta.
Gengisskráning
Tvöfalt gengi er ömurlegt og afkára-
legt fyrir okkur Islendinga en það
verkar einnig mjög illa á útlendinga
sem hingað koma og verða að skipta fé
sínu á lægra genginu í bönkum. Þetta
tvöfalda gengi stuðlar að svörtum
mr rkaði. Eitt gengifyriralla.
Verðlag og hótel
Island er dýrt ferðamannaland. Það
er ekki aöeins að dýrt sé að komast
hingað vegna fjarlægðar, heldur er
þjónusta ýmiskonar einnig dýr.
Þjónusta leiösögumanna t.d. er meðal
þess, sem hæst gerist í heiminum, en
auövelt er fyrir ferðamenn á eigin
vegum að spara sér þau útgjöld. Ut-
lendir hópar í eigin bílum, sem
væntanlega koma i auknum mæli með
tilkomu ferjunnar Eddu, geta einnig
komist hjá þeim útgjöldum, en þeir
hópar sem koma hingað á vegum
innlendra ferðaskrifstofa sitja í netinu.
Þetta getur leitt til þess að erlendir
hópar sneiði í auknum mæli hjá
þjónustu íslenskra ferðaskrifstofa og
komi í eigin farartækjum eða leigi
hópferðabíla án leiðsögumanns. Þetta
er slæm þróun, æskilegast er aö allir
erlendir ferðahópar hafi íslenska
leiðsögumenn.
Hótelverð hér er yfirleitt gefið upp í
dollurum og er mjög óhagstætt fyrir
innlent ferðafólk sem fara vill um
landiö og búa sæmilega. Víðast hvar í
heiminum er hótelverð gefið upp í doll-
urum og er ærið misjafnt eftir löndum.
Okkar verðlag er með því hæsta sem
gerist en þó eru hér engin hótel í
„lúxus” flokki. I nóvember sl. bjó ég í
viku á „lúxus” hóteli í Manila,
Phillippine Plaza sem er eitt af Westin
hótelunum. Dollaraverð þar er svipað
og á f yrsta f lokks hótelunum okkar.
Á undanförnum árum hefur gisting í
heimahúsum stóraukist hér í Reykja-
vik, enda þótt hótelin hafi ekki verið
fullbókuð á sama tíma. Mér virðist
þetta benda til að gæta verði hófs í
verðlagningu. Þetta miðast við skráð
verð sem einstaklingar á eigin vegum
greiða. Hópar fá hagstæöari gistikjör
sem samið er um í hverju tilfelli.
En okkur vantar alveg „lúxus”
hótél og þar átti Krísuvík að koma inn í
myndina samkvæmt Checchi-
áætluninni. Það er fjöldi fólks í heimin-
um sem á næga peninga og feröast á
milli „lúxus” hótela, safnar þeim ef
svo má að orði komast. Þessi hópur
ferðamanna kemur ekki til Islands við
núverandi aðstæður.
En þurfum við þessa tegund
ferðamanna? Auðvitað þurfum við
allar tegundir ferðamanna og ekki síst
þá sem hafa fjárráð og eyðslugleöi.
Hér kemur samvinna við fjölþjóða
hótelhringa til greina.
Verkföll
I fyrri grein nefndi ég verkföll og
verkfallshótanir sem ár eftir ár
eyðileggja feröamannavertíð að ein-
hverju leyti, enda ferðamanna-
þjónusta ákaflega viðkvæm fyrir slíku.
Ef upp koma hótanir um verkföll í einu
landi, hætta menn umsvifalaust og í
stórum stíl við ferðir sínar til þess
lands það árið og snúa sér að næsta
landi. Það er ekki hægt að safna saman
„afurðunum” eins og mjólk eða fiski
um viku skeið eða svo, túristarnir
tapast alveg það árið á tímabili verk-
fallsins og næst þar á eftir.
I mínum huga eru verkföll og verk-
fallshótanir stríðsyfirlýsingar. Viö
ættum að útiloka alveg slíkar
innanlandsstyrjaldir. Að sjálfsögðu
eiga menn og hópar manna rétt til
samninga um kaup og kjör en þeim
rétti fylgja einnig skyldur. Réttur
hvers manns endar þar sem réttur
næsta manns byrjar. Hinn svokallaði
verkfallsréttur gengur alltaf á rétt ein-
hverra annarra þjóðfélagsþegna sem
einnig eiga sinn rétt samkvæmt
stjórnarskrá og landslögum.
Þegar ekki er hægt að semja um
hlutina verður að dæma í málinu.
Hvers vegna ekki breyta sátta-
semjaraembættinu í vinnudómstól
tengdan Hæstarétti. Hvorki semjandi
aðilar né stjórnvöld mega hafa bein
áhrif á þann dómstól. Slíkt fyrir-
komulag mundi sæma okkar siðmennt-
aða þjóðfélagi. Verkföll og verkbönn
leysa aldrei neinn vanda, þau búa til
ný vandamál og allir tapa á
aðgerðunum. Umfram allt sjálf þjóðin,
samheiti okkar allra.
Við berjumst við sjálfskaparvíti hér
norður á Islandi. Við gætum lifað hér
best allra þjóða í heiminum.
EinarÞ. Guðjohnsen.