Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.1983, Blaðsíða 15
DV. MIÐVIKUDAGUR 30. MARS1983.
mynduð og þið ættuð aðild að að
íslenskar skipasmíðastöðvar sitji við
sama borö í bönkum hérlendis og
erlendar skipasmíðastöðvar?
„Svarið við þinni spurningu um að
íslensku skipasmiöastöðvarnar sitji
við sama borð er alfariö og eindregiö
já.
Eg tel að þaö eigi að vera alveg
afdráttarlaust að íslenskar skipa-
smíðastöðvar búi ekki viö verri
aðstööu en erlendir aöilar.
Og ég tel að við eigum að vera með
skipasmíðar á tslandi og þú manst
kannski eftir því að ég stöðvaði inn-
flutning á fiskiskipum. Og þá sagði ég
sem svo, viö erum hér með svo og svo
mikið af skipasmíöastöövum og ég veit
að það er ekki hægt að stækka skipa-
stólinn og þess vegna skulum við láta
íslensku skipasmíðastöðvarnar um
þau verkefni sem hér eru í endurnýjun,
miðað við það að skipastóllinn eigi ekki
aðstækka.
En ég vil ítreka að við eigum að vera
meö innlendar skipasmíöastöövar og
þær eigi að njóta að minnsta kosti jafn-
góðrar aðstööu eins og erlendar skipa-
smíöastöðvar, ef ekki betri.”
öfugmæli
Alberts
um stefnu-
skrána?
Ásgelr Sumarllðason, Hafnarfirði.
Hvað segir þú um þú fullyrðingu
Alberts Guðmundssonar á fundi í Sig-
trúni í gærkvöldi að stefnuskrá Alþýðu-
flokksins sé tekin upp úr stefnuskrá
S jálfs tæðisf lokksins ?
Bílskýli verka-
mannabú-
staða fráleit
Sigríður Eiríksdóttir, Reykjavík.
Hver er afstaða þín til verkamanna-
bústaöanna í Reykjavík?
„Eg hef talið að þaö eigi að reisa
allverulegan fjölda af verkamanna-
bústöðum. Þaö er skoðun okkar
alþýðuf lokksmanna.”
En hvað finnst þér um að byggja
verkamannabústaði með bílskýlum,
sem kosta svo og svo mikið og fólk þarf
að borga þessi bílskýli út í hönd?
„Mér finnst ekki að verkamanna-
bústaðir eigi aö vera byggðir með bíl-
skýlum, mér finnst það alveg fráleitt.”
íslandsrall?
Hermann Jóhannsson, Húsavik.
Hvert er álit þitt á afgreiðslu dóms-
málaráðuneytisins á beiðni Lands-
sambands íslenskra akstursíþrótta-
manna um Islandsrall?
„Ja, nú lentiröu aldeilis með
spumingu á manni sem ekki hefur
hugsað mikið um þetta mál, ég verð að
viðurkenna þaö.
Ég vil þó segja að ég vil vera var-
færinn, að því er varðar náttúru
landsins. Og ef ég hefði lent í því aö úr-
skurða svona hlut, þá hefði ég reynt að
setja mig mjög nákvæmlega inn í það
hvaða áhrif þetta heföi á náttúruna,
hver spjöll mundu hugsanlega hafa
orðið og hvemig væri hægt að fyrir-
byggja það.
Þar að auki væri Skipaútgerðin fram-
sóknarfyrirtæki, sem flytti vömr fyrir
kaupfélögin út á land fyrir ekki neitt.
Kjartan sagði að þetta einstaka
dæmi hefði farið fram hjá honum en
sagðist skyldu kynna sér þetta nánar
og þakkaði fyrir ábendinguna.
Stef nan í
kjaramálum?
Daníel Ölafsson, Akranesi, spyr:
Hver er stefna Alþýðuflokksins íkjara-
málum og þá meðal annars varðandi
vísitöluna?
Kjartan: Við teljum aö þetta
vísitölukerfi hafi greinilega gengið sér
til húöar. Þess vegna teljum við
nauðsynlegt að leitað sé nýrra leiða í
þessu máli og leggjum til að
vísitölukerfið verði leyst af hólmi með
samningi um launaþróun, lágmarks-
laun og afkomutryggingu, sem yrði
sérstaklega komiö á fót til að veFja hag
þeirra sem verst eru settir í
þjóðfélaginu. Við teljum að með þessu
móti eigi þar að auki að vera meiri
möguleikar á að ná tökum á verðbólg-
unni.
Daníel spyr á ný: Eru þið sammála
því að það þurfi að grípa til róttækra
aðgerða 1. júní, svo sem eins og aö
helminga verðbætur og að samningar
verði til eins árs grunnkaupslausir?
Kjartan: Mér þykir allt benda til
þess aö viö munum lenda mjög fljót-
lega í kröggum beinlinis meö
atvinnuna hér í landinu ef ekki verður
strax gripið til aðgerða. Þessar
aðgerðir sem þú nefnir eru ekki í
samræmi við þau sjónarmið sem viö
höfum. Við viljum ekki að þrepin séu á-
kveðin heilt ár fram í tímann en ekki
bara að menn séu að horfa á eitt
vísitölutímabil.
hefur verið mjög leiðandi. Eg tel líka
aö flokkurinn hafi haft mjög rík áhrif í
þá átt að þrýsta á um aö nú á loksins að
fara að reisa heilsugæslustöð og sund-
laug í suöurbænum er að komast á
teikniborðið. Allt eru þetta stefnumál
sem Alþýðuflokkurinn hefur barist
fyrir og eru nú loksins að komast fram,
þrátt fyrir að hann sé ekki í meiri-
hlutanum í bænum.”
Meira greitt
til baka en
sem nemur
láni
Ómar Kristinsson í Hafnarfirði sagði
að alþýðuflokksmönnum hefði orðið
tíörætt um að hafa ekki fengið tæki-
færi. Eitt gott tækifæri hefðu þeir þó
fengiö árið 1979 og komið þá á verð-
tryggingu lána. Sér virtist að hroð-
virknislega hefði verið að því staöið.
Ætlast hafi verið til að menn skiluöu
jafnverðmikilli krónu til baka og þeir
fengu að láni en raunin sé sú að meiru
sé skilað.
Kjartan: „Það eru okkur mikil von-
brigöi hvemig sú ríkisstjórn sem nú er
við völd hefur haldið á þessum málum.
Við bentum alltaf á að ef við færum út í
þessa verðtryggingu, sem við töldum
sjálfsagða og rétta, þá yrði að lengja
lánstímann þannig að það væri einhver
möguleiki fyrir fólk að standa undir
þeim lánum sem það væri að taka. I
öðru lagi var það viö upphaf þingsins
núna að Jóhanna Siguröardóttir flutti
frumvarp fyrir hönd okkar alþýðu-
flokksmanna um að afborganir af
lánum mættu ekki fara fram úr launa-
þróun. Menn þyrftu ekki að vinna
„Það var enginn málefnaágreinlngur við Vilmund Gylfason.” Kjartan Jóhannsson á beinni línu hjá DV, Óskar Magnússon og Ólafur E. Friðriksson.
DV-mynd Bj. Bj.
Alþýðuflokk-
urinn í Haf nar-
„Sjaldan hef ég heyrt meiri fjar-
stæðu en það. Eg held að það sjái það
allir sem lesa báðar stefnuskrárnar að
í öllum grundvallaratriðum þá er þetta
sín hvor stefnan. I annan stað sé ég það
að ýmislegt sem Sjálfstæðisflokkurinn
er nú að bera á borð ber keim af því
sem við vorum að tala um á flokks-
þinginu í október. Frið og frelsi og
framtíð, sem voru nú kjörorð flokks-
þingsinshjá okkur.
Og eins fór þar frani á þinginu í
fyrsta skipti i langan tíma á Islandi,
mikil umræða um ábyrgðina og það
þyrfti að koma henni í öndvegi að nýju
í íslensku þjóðfélagi, þannig að sér-
hver aðili væri ábyrgur fyrir á-
kvörðunum sínum. Að visu hafa sjálf-
stæðismenn ekki kveikt almennilega á
þessu, en þeir eru famir að nota sömu
orð.
Nú það er náttúrlega ágætt ef
góðar hugmyndir hjá okkur eiga
aðgang að hjörtum manna í öðrum
flokkum, það verður þá kannski
auðveldara að ná fram þessum stefn-
um. En ég hef nú satt að segja ekki
heyrt önnur eins öfugmæli, sem þú
segir mér aö Albert hafi verið með
þarna á fundinum.”
Og ef ég hefði talið að ekki væri hægt
að tryggja fyrirbyggingu
náttúruspjalla, þá hefði ég sjálfsagt
neitaö.”
Erlend skip
í flutningum
Sveinn Jónsson i Kópavogi vildi vita
hvort Kjartan myndi beita sér fyrir því
ef hann kæmist í stjórn aö Skipaútgerð
ríkisins hætti að flytja kísilgúr með
erlendu skipi og erlendri áhöfn fyrir út-
gerðarfélag Alberts Guðmundssonar.
Kjartan: „Þetta var nú flókin
spuming og ég verð að viöurkenna að
ég þekki ekki þetta mál. En mér þykir
þetta harla einkennilegt og snúið eins
og þú lýsir því. Eg held samt að það
ættu að vera íslensk skip með
íslenskum áhöfnum, okkur veitir ekki
af því til að treysta atvinnuna hérna.”
Sveinn sagði þá að það væri vitað að
Skipaútgeröin heföi látið skip liggja í
Reykjavíkurhöfn í heilt ár á sama tíma
og leigt hefði verið norskt skip,
eingöngu til að flytja kísilgúr frá Húsa-
vík til Reykjavíkur fyrir Hafskip.
firði -sveppa-
gróður?
Guðmundur Jónsson, Reykjavík,
sagði að i tíð Emils Jónssonar og
Guðmundar I. hefði margt gerst innan
Alþýðuflokksins og þeir hafi veriö
harðfylgnir fyrir sitt byggðalag. Nú
virðist Alþýðuflokkurinn ekkert gera í
Hafnarfirði. Er hann orðinn að ein-
hvers konar sveppagróðri sem er bara
til en framkvæmir ekki neitt?
Kjartan: „Það er náttúrlega mikill
munur að vera með meirihluta,
kannski 6 bæjarfulltrúa af 9, eins og
þeir voru um tíma í Hafnarfiröi, eða að
vera í miklum minnihluta, eins og við
erum núna. En ég veit að Alþýðu-
flokkurinn hefur haft mjög mikil áhrif í
Hafnarfirði. Það varðar til dæmis
Bæjarútgerðina þar sem Alþýðu-
flokkurinn hefur haft mjög mikil ítök á
undanförnum árum og hefur enn. Það
varðar skólamálin, þar sem flokkurinn
lengri tíma fyrir afborgunum og vöxt-
um heldur en þeir gerðu ráð fyrir
þegar þeir tóku lánið. Þetta frumvarp
gátu menn ekki fengist til aö sam-
þykkja í þinginu en það liggur þarna
tilbúið.”
Nískurá
togarana
Elísabet Aradóttir í Þorlákshöfn
spurði hvort Kjartan vildi bæta meira í
flotann, kaupa fleiri togara.
Kjartan: „Nei, ég er nú frekar
þekktur fyrir það að hafa verið nískur
á togarana. Eins og þú kannski manst
þá stöðvaði ég togarainnflutning á sín-
um tíma og ég tel að það hafi verið
unnið skemmdarverk með þeirri
stækkun á flotanum sem síðan hefur
átt sér stað.
Eg mun áreiðanlega taka til hend-
inni þegar ég kemst að við að hafa
stjórn á stærð flotans og ekki skemma
þennan atvinnuveg þannig að hann
lendi í sama farið og landbúnaöurinn.
En með þessum hætti sýnist mér það
veraaðgerast.”
15
Flokksbrot og
aukaframboð?
Emil Thorarensen, Eskifirði, spyr:
Væri ekki heppilegra fyrir þjóðina að
Alþýðuflokkurinn og önnur flokksbrot
og aukaframboð byðu ekki fram til
Alþingis og hættu alfarið framboös-
brölti, sem eykur á sundrung og á-
byrgðarleysi við stjóm landsins?
Kjartan: Eg held að Alþýðu-
flokkurinn megi síst missa sig af þeim
flokkum sem fyrir eru í landinu.
Ástæðan er mjög einföld. Viö erum eini
;afnaðarmannaflokkurinn á Islandi.
Þar að auki emm við eini flokkurinn
sem ekki ber ábyrgö á því ástandi sem
hér ríkir. Hinir flokkamir hafa setið í
stjóm í tólf ár. Alþýðuflokkurinn er því
eini valkostur þeirra sem vilja ein-
hverjar breytingar í stjómarháttum.
Alþýðuflokk-
urinn og hús-
næðismálin
öra Karlsson í Reykjavík spurði
hvort Alþýðuflokkurinn hefði eitthvað
á takteinum í húsnæðismálum?
Kjartan: „Það vill nú svo til að í því
máli er tilbúið frumvarp sem við
höfum flutt oftar en einu sinni á
þinginu en ekki fengið samþykkt.
Frumvarpið er um að bankakefiö veiti
viðbótarlán til allra þeirra sem fá lán
hjá Húsnæðismálastofnun upp á 300
þúsund krónur, gerðum við ráð fyrir
um síðustu áramót. Það eru lán til 20—
25 ára. Við teljum að bankakerfiö eigi
að koma til móts við húsbyggjendur,
og geti það því að hluta til er svo mikiö
fjármagn frá bankakerfinu í þessum
lánum. Það er bara verið að láta fólk
hlaupa á milli lánastofnana til að
endumýja. I annan stað viljum við að
sparifé verði verðtryggt og þaö mun
auka sparnað og þess vegna gera
þetta ennléttara fyrir bankana.”
örn spurði líka um ákvarðanir
þingsins um þátttöku ríkisins í greiðslu
tannlæknaþjónustu?
Kjartan sagði að Jóhanna Siguröar-
dóttir hefði í fyrra flutt fmmvarp um
þetta mál. „Þá benti Svavar Gestsson
henni á að ekki væru til peningar fyrir
því og réttara væri að gera það með
skattaafslætti. Á núverandi þingi flutti
hún frumvarp um skattaafslátt, þá
stóð Svavar upp og sagði að hann
ætlaði að láta ríkið gera þetta. Hann
hefur þó ekki sýnt hvar hann ætlar að
taka peninga til aö gera þetta,
peninga semhannhafðiekkiífyrra.”
Sjónarmið
i stjórnar-
samstarfi?
Aðalheiður Halldórsdóttir í Reykja-
vík spurði hvort Alþýðuflokkurinn væri
ekki tilbúinn til að starfa meö öllum
flokkum ef hann fengi góða kosningu?
Því svaraði Kjartan afdráttarlaust ját-
andi. I framhaldi af því spurði hún þá
hvaöa sjónarmiö yrðu sett hæst?
Kjartan: „Við teljum ákaflega
mikilvægt við núverandi aðstæður að
það verði strax gripið til aðgerða til að
ekki komi til atvinnuleysis. Það verði
tekin alveg ný atvinnustefna og
gerbreytt efnahagsstefna þar sem ekki
sé verið að sullast í þessu til einnar
nætur,, ekki þetta bráðabirgðastúss.
Það munum við leggja ríka áherslu á.
Ef þetta tekst ekki er hætta á aö hægri
öflin fái yfirhöndina og þá ráðast þau
á trygginga- og velferðarkerfið. Viö
höfum dæmi um það í Bretlandi og
víðar hvernig fer.” — Aðalheiður
spurði líka hvaða ráðuneyti Alþýðu-
flokkurinn myndi leggja áherslu á aö
fá? Kjartan sagði að ef litið væri á sögu
Alþýöuflokksins þá hefði hann lagt
áherslu á að fá málaflokka, eins og
félagsmál og heilbrigðis- og
tryggingamál. „Eg nefni þessa mála-
flokka af því að þeir varða hag fólksins
í landinu. Og við verðum að fá sterk
áhrif í efnahagsmálum, húsnæðis-
málum og heilbrigðis- og trygginga-
málum. Auðvitað þyrftum viö í raun aö
fá öll ráðuneytin.”