Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.1983, Blaðsíða 33

DV. MIÐVIKUDAGUR 30. MARS1983.
45
DÆGRADVÖL
DÆGRADVÖL
DÆGRADVÖL
Þessa Ijósm ynd tók Dagblaðið þegar Gisli Garðarsson, skipstjóri á Fylki NK
afhenti Hróðnýju Huldarsdóttur ferðalangana fjóra sem settustáskip hans
úti á rúmsjó. Myndina tók Bjarnleifur og birtist hún 29. júni 1979.
FJÓRIR
FERÐA-
IAMfAD
LANbAK
1
i
Snemma sumars 1979 bar svo til aö
fjórir feröalangar settust aö á tog-
aranum Fylki, sem þá var á heimleið
úr sölutúr til Bretlands. „Þær voru
heldur illa tU reika og hraktar svo aö
viö tókum þær inn og höföum í gang-
inum hjá okkur,” sagöi Gísli Garöars-
son, skipstjóri á Fylki, í samtali viö
Dbl. þann 29. júní 1979. „Viö gáfum
þeim mat og vatn og eftir um hálfan
sólarhring voru þær orðnar hinar
sprækustu”.
Þetta voru breskar bréfdúfur og þær
gátu happi hrósaö, því aö dúfa sem
lendir í sjónum á sér ekki lengri líf-
daga auöið. Er nú ekki aö orðlengja aö
fyrir tUstUli Dagblaösins og góðra for-
laga lentu þær um síðir í vinarhöndum
Omars Runólfssonar, sem býr uppi í
MosfeUsdal og er formaöur Dúfna-
ræktarfélags Islands. Lesendur dægra-
dvalar munu minnast þess aö í janúar-
mánuöi síöastUönum áttum við
skemmtUegt spjaU viö Omar um
ræktun skrautfiska, en hann er
frammámaöur í þeirri grein einnig og
Og hór er svo einn ferðalanganna,
Jarlað nafni, i höndum Ómars Run-
ólfssonar nærri fjórum árum siðar.
MyndBH.
En jafnharðan verður hann fyrir
árás. Egghvasst sprengjubrot nistir
sundur fótlegg hans, þann hinn sama
og heldur á skUaboðunum dýrmætu, og
áfram heldur þessi voöalegi dauða-
fleygur inn í ungt br jóst hans og skerst
út úr því þegar á öðrum stað. Sársauk-
inn læsir sig um Utlu hetjuna, heitt
blóðið fossar úr henni, en áfram flýgur
hún gegnum þétta skæðadrifu
sprengjubrota og banvæna kúlnahríð
áfram, áfram, áfram og ekki Unnir
hún fluginu fyrr en augu hennar greina
hlýlega dúfnakofann í herbúðum
Bandaríkjamanna, þar sem ástfólginn
makinn bíður hennar. Ormagna og
aðframkomin lendir hún hjá kofanum,
varðliðar hlaupa á vettvang, lesa
skilaboðin sem lafa enn á örmjórri sin
fótleggsins ónýta og samstundis fara
óþreyttir, vel vopnaöir hermenn af
stað til að bjarga löndum sínum.
Týnda herdeildin fannst, lífi hundr-
uða manna var bjargað úr klóm
dauðans og Ukami Vildarvinar, hetj-
unnar smáu, var stoppaöur upp og'er
nú hafður frammi á þ jóðminjasafninu í
Washington.
Heiðurspeningar Dickins
Frægasta afreksdúfa fyrr og síöar er
trúlega hann Vildarvinur (Cher ami),
en árið 1950 telur Osman upp 1569
sannanleg dæmi þess að bréfdúf ur hafi
bjargað mannslifum. Honum er þó
fýllilega ljóst að þessi tala er aöeins
örlitiö brot af öllum þeim mikla fjölda
sem sagan felur í rökkri gleymsk-
unnar. I heimsstyrjöldinni síðari hlutu
samtals 54 dýr heiðurspening Dickins
fyrir björgun mannslífa og þar af voru
18 hundar, 3 hestar, einn köttur og 32
dúfur.
Auk VUdarvinar mætti nefna hér
miklu, miklu fleiri afreksdúfur, en við
látum hér við sitja að sinni, hvað sem
siðar verður.
Vildarvinur, afreksdúfan, sem braust i gegnum sprengjuregn og kulnahrið og bjargaði hundruðum
mannslifa.
himins, svo skilur hann hvers kyns er , honum eftir meö augunum. Milli vonar sig nægilega á kringumstæöum og
og hefur sig til flugs með sterklegum og ótta sjá þeir hann hnita hringi yfir beinir tafarlaust fluginu til herbúð-
vængjatökum. Hermennimir fylgja þeim, og skyndilega hefur hann áttað anna.
eru þó ekki allar upp taldar. Ömar
tjáði okkur að bréfdúfur bærust
iðulega yfir höfin til Islands; sumar
villtust hreinlega en oftast væru þaö
dúfur sem hefðu hreppt fárviöri og
hrakistsvona illilega af leiö.
Dúfumar vom allar merktar eins og
vera ber, og gat því Omar fljótlega
haft uppi á eigendum þeirra. Má nærri
geta aö þeir uröu allshugar fegnir aö
frétta um afdrif þeirra, aö þær skyldu
lífinu halda, og gáfu þær eftir meö
glöðu geði. Tvær þeirra era enn hjá
Omari og birtum viö hér mynd af
annarri þeirra, honum Jarli.
Krummi krunkar úti
Hrafnshjón nokkur hafa slegiö eign
sinni á landið þar sem Omar hefur
búsetu, og sjái þau velfeita bréfdúfu
bregða sér á loft á fögrum vetrardegi,
þá eru þau ekki sein á sér og hyggja þá
gott til glóöarinnar. Dúfan er þung og
stirð yfir veturinn en hrafnamir
útsmognir og grimmúðgir. Þeir beita
nú því herbragði að annar þeirra, sá
sem stærri er og aflmeiri, eltir dúfuna
á röndum og leitast við að granda
henni. Hún flýr undan og reynir að
komast í blessaðan kofann sinn, en þar
er þá minni hrafninn fyrir og varnar
henni heimf lugsins.
Ef' svo leiðinlega tekst til, að
hrafninn hefur betur þá er engrar
vægðar von hjá þessum illa fugli —
hann heggur veslings dúfuna, drepur
hana og étur meö bestu lyst og er þó
skömmfrá að segja.
Þegar vora tekur og mófuglarnir
koma heim í sveitina, þá fer krammi
hinsvegar að sinna varplöndunum af
alhug, ræna hreiöur og gleypa unga, og
þá lætur hann dúfumar afskipta-
iausar, enda era þær nú svo stæltar og
rennilegar að hann heföi ekki roð viö
þeim þótt hann reyndi.
íslenskur stofn
Dúfnaræktarfélag Islands vinnur aö
þvi að efla íslenskan bréfdúfustofn og
er þá margs að gæta. Belgar eiga meö
afbrigðum hraðfleygar dúfur, enda er
þaö nánast þjóðaríþrótt þar í landi að
þjálfa og keppa með bréfdúfur, en
skoskar dúfur hafa oft gefist betur þar
sem land er hrjóstrugt og allra veðra
von, en það má nærri geta, að
íslenskar bréfdúfur verða að vera sér-
lega þrautseigar og veöurharðar í
betra lagi.
Omar og aðrir félagar í Dúfna-
ræktarfélaginu hafa látiö dúfur sínar
fljúga austan úr Eyjum og allt frá
Kirkjubæjarklaustri, en vel þjálfuð
bréfdúfa telur ekki eftir sér að fljúga
1000—1500 kílómetra í striklotu.
Heimsmetabók Guinness telur
mesta hraða bréf dúfu sem mælst hefur
177 km/klst, en álítur þó aö þær nái
trauðla meir en ca 100 km/klst,
í logni. Lengsta flug bréf-
dúfu, sem um er vitað, er nærri
11.000 kílómetram, en sú dúfa sprakk
reyndar skammt frá heimkynnum
sínum eftir 55 daga ferðalag.
Dúfnaræktarfélag Islands hyggst
koma á bréfdúfnakeppni hérlendis
þegar fram líða stundir, en þess er aö
geta aö keppnisreglur eru allar mjög
strangar ef rétt er aö staðið og stofn-
kostnaöur vegna keppnibúnaðar mun
vera töluveröur.