Dagblaðið Vísir - DV - 23.07.1983, Blaðsíða 22

22
DV. LAUGARDAGUR 23. JULI1983.
n
Það er verið aö múra Arnarhvál.
Þetta áratugagamla aðsetur flestra
ráðuneyta stjórnarráðsins hefur veriö
til viögerðar undanfarin misseri. Það
var hætt að halda veðri og vindum.
Frá Arnahóli má sjá hvernig skelja-
sandinum hefur verið sópað af stórum
blettum hússins. Menn uppi á stillöns-
um eru að þétta kápuna og síöan verð-
ur hún skeljuð á ný. Húsið verður blett-
ótt á eftir, jafnvel lengi á eftir, á með-
an nýja skelin veðrast með sama hætti
og sú gamla veöraðist á sinum tíma.
Inni, á götuhæðinni næst Amarhóli,
er líka verið að múra. Það er annars
konar múrverk. Menn velta því stöð-
ugt fyrir sér hvort ríkissjóður í hand-
raöa f jármálaráðherra sé múraður og
þá nógu múraður. Hann þarf ef vel á að
vera aö vera fullur af fé til þess að
standa undir hinni svokölluöu
samneyslu þjóðarinnar.
Vantar
þúsund
milljónir
„Nei, rikissjóður er sannarlega ekki
múraður eins og nú er ástatt. Við
skulduðum Seölabankanum 1.600—
1.700 milljónir þegar ríkisstjórnin tók
við. Sú skuld stendur enn. Við getum
ekki gert okkur vonir um aö hún lækki
fyrir áramót nema niður í svo sem
breyta öllu í einu vetfangi. I næstu viku
byrjar ríkisstjómin að ræða drög að
stefnu komandi árs i launamálum,
skattamálum, gengismálum og öðrum
höfuðþáttum í ríkis- og þjóðarbúskapn-
um. Við verðum að taka tillit til stööu
mála nú í því sambandi. Orlausn vand-
ans verður aö dreifa á fleiri en þetta
ár, þaðeralvegljóst.
Einn liður í þessu er að ganga skipu-
lega á allt heila ríkiskerfið og leggja
niður óþarfa starfsemi, sameina þar
sem það á við og selja stofnanir og
hluti ríkisins í fyrirtækjum.”
Ekkertgert
med ágreiningi
Er þessi fræga söluskrá tilbúin?
„Það liggur fyrir listi yfir allar hugs-
anlegar stofnanir og öll fyrirtæki sem
til greina kemur að selja. Hann er nú
til athugunar hjá samráðherrum mín-
um. Eg mun síöan byrja eftir helgina
að ræða við þá hvern af öðrum og láta
reyna á það hvar samstaða næst um að
selja. Það verður ekkert gert í þessum
málum með ágreiningi.
Síöan veröur væntanlega fjallað um
þetta í ríkisstjórn og í þingflokkum
stjórnarflokkanna. Það sem endanlega
verður til sölu af minni hálfu fer fyrir
Alþingi í fnunvarpsformi, væntanlega
fljótt eftir að þing kemur saman í
„ÞJÓNUSTA SfS SELDI
MÉR BÍLINN"
Hvers vegna aka boðberar einkaframtaksins, fjár-
málaráðherrann og borgarstjórinn í Reykjavík, á
drossíum frá Sambandinu?
Albert: Ég hef átt marga bíla frá General
Motors, sem framleiða frábæra bíla að mfnum
dómi. Það er þó þjónustan hjá Véladeild SÍS sem
hefur ráðið úrslitum. Hún hefur verið óaðfinnanleg.
Eiginlega má segja aö þjónusta SÍS hafi selt mér bíl-
inn. Ég veit ekki um Davíð. Hann spurði mig hvern-
ig mér líkaði viö minn bíl. Og ég sagöi honum þetta.
Það hefur ef til vill ráðið einhverju um hans val.
hef mikla trú á því að margs konar
rekstur verði blómlegri í höndum
einkaaöila en ríkisins eða hins opin-
bera. En auðvitað er það forsenda að
atvinnulífinu almennt séu búin eðlileg
rekstrarskilyrði. Fyrir því ætla ég að
berjast.”
Samvinnuhregf-
ingin mikilvœg
Þú talar um einkaaðila, þá væntan-
lega einkarekstur. En hver er afstaða
þín til samvinnureksturs og hvað
hefurðu sérstaklega gert fyrir hann
síðan þú settist i stól fjármálaráðherra
sem imprað var á í einu dagblaðanna?
„Það var nú raunar rangt eftir mér
haft í Tímanum að ég hefði gert eitt-
hvað sérstaklega fyrir samvinnuhreyf-
inguna eða kaupfélögin. Eg var að
svara því hvernig ég myndi bregðast
við ef aðrir leituðu til mín með erindi
og þá var verið að ræða um Tívolímál-
ið. Eg sagöi að ég tæki öllum eins og
skoðaöi þeirra mál og nefndi sam-
vinnuhreyfinguna sem dæmi af handa-
hófi.
Um hana er það annaö að segja að
hún er í mínum augum mikilvæg í þjóð-
félaginu. Aftur á móti á hún ekki að
njóta neinna sérréttinda, alls engra.
Og það finnst mörgum samvinnuhreyf-
ingin orðin helst til stórt bákn; ég er
ekki frá því aö svo sé.”
Eins og hag-
sgn húsmóðir
Akveðin ummæli mín um að skera
niður ríkisrekstur og draga saman
seglin eru af mörgum túlkuð þannig að
þú eða ríkisstjórnin öll stefni að stór-
skerðingu opinberrar þjónustu. Og
kvennalistakonur mótmæla því að þú
kennir niðurskurö á fé Lánasjóðs
námsmanna við kjörorð þeirra um
stefnu hinnar hagsýnu húsmóöur.
„Hlýtur ekki hver maður að skilja
það, sem lítur í eigin barm, að ríkis-
sjóður getur ekki greitt meira en í
hann kemur. Það er ekki hægt að lifa
lengi á lánum og lán verður að endur-
greiða. Á þeirri braut voru menn þegar
komnir á ystu nöf þegar núverandi
ríkisstjórn tók við. Þá eru þeir mögu-
leikar eftir að auka tekjur rikissjóðs
með hækkuðum sköttum eöa að skera
niður útgjöldin. Eg mun ekki standa
fyrir skattahækkunum verði með
nokkru móti komist hjá þeim, fólkið á
sjálft að hafa sem mest af sínu fé til
eigin ráðstöfunar. Niðurskurðurinn er
sú leið sem ég vil fara og sem verður
að fara. Eg ætla mér að ganga hart
fram í því efni en þó þannig að það
valdi sem allra minnstri röskun gagn-
vart vinnu fólks og þeirri þjónustu sem
umeraöræða.
Það er mjög ákveðið i mínum huga
að hægt sé að koma mörgu betur fyrir
hjá ríkinu en gert er og innan ríkis-
„LIFI A MJÚLK
OG KEXI"
Þú hefur leikið hlutverk gestgjafa á sælkera-
kvöldi og sumum þykir þú matarlegur í vextinum.
Ertu alltaf að borða veislumat?
Albert: Nei, nei (og hlær sínum létta hlátri). Þetta
með vöxtinn fór svona þegar ég hætti í atvinnuknatt-
spyrnunni. Ég var eiginlega að storka þeim sem
höfðu árum saman talið ofan í mig hvað og hve mik-
ið ég boröaði. Annars er ég alæta, næstum því. En
auðvitað man maður þaö ef boðist hefur sérstaklega
góður matur. Og hjá okkur hjónunum sér konan um
þá hliö, þegar þaö á við. En þegar hún er ekki
heima, hún skilur raunar alltaf eftir ísskápinn fullan
af mat, er mjólkin það eina sem ég tek þaðan út. Þá
lifi ég bara á mjólk og kexi.
milljarð, þúsund milljónir. En það er
sú upphæð sem mun líklega verða hall-
inn á ríkissjóöi eftir árið.”
Þetta segir fjármálaráðherrann,
Albert Guðmundsson, þegar við höfum
sest að spjalli í ráöherraherberginu,
um ástandið og horfurnar, draumana
og áformin um framvindu í rikisbú-
skapnum — og ögn um þennan nafn-
togaða Albert sem verður sextugur í
haust.
En nú átti að verða 17 milljóna tekju-
afgangur samkvæmt fjárlögunum.. .
segi ég, minnugur umræðna á Alþingi í
vetur.
„Já,” svarar hann, „en fyrrverandi
ríkisstjórn reiknaði með 42% verðlags-
hækkunum milli áranna 1982 og 1983.
Horfurnar eru þær að hækkanirnar
verði 87%. Og þær hefðu raunar orðið
104% ef við hefðum e'.dci gripið til ráð-
stafana í efnahagsmálum. Auk þess
voru stórgöt í vegalögum og varöandi
Lánasjóð námsmanna. Þetta setur
auövitað strik í reikninginn. Tekjur
f járlaganna verða líklega um 15 millj-
arðar í stað 13 en gjöldin nálægt 16
milljörðumístaðinnfyrirtæpa 13.”
Kegrum kostn-
aðinn niður
Hvar á að taka mismuninn? I nýjum
sköttum? Eða með stórfelldum sam-
drætti í ríkisbúskapnum?
„Fyrst um sinn er það eitt aðalverk-
efni mitt að keyra allan kostnað í rikis-
rekstrinum niður. Það er staöið gegn
öllum óskum um aukafjárveitingar.
Og ég læt kanna alla hugsanlega mögu-
leika til sparnaðar og frestunar á út-
gjöldum.
Það er hins vegar ekki hægt að ger-
haust. Þaö verður þannig varla fyrr en
eftir áramót, sem sala hefst að
marki.”
Kaupin gerð
áhugaverð
En áttu von á miklum almennum
áhuga á að kaupa rekstur eða hluta af
rekstri ríkisins?
„Já, vissulega, hann hefur þegar
sýnt sig og það liggja fyrir óskir um
viðræður varðandi ýmislegt af þessu.
Hins vegar lit ég svo á að það eigi að
gefa almenningi miklu betri tækifæri
til beinnar þátttöku í atvinnulífinu. Ég
mun beita mér fyrir því jafnhliða aö
skattalögum verði breytt þannig að
hlutafjáreign og arður verði skatt-
frjáls með sama hætti og sparifé er
skattfrjálstnú.”
Legsir hluta
afvandanum
Áttu jafnvel von á að þessi sölustarf-
semi dragi langt á móti þessum þús-
und milljónum, sem vanta mun í ríkis-
kassann á árinu?
„Já, þaö er vel til í dæminu ef vel
tekst tU. Stofnanirnar og fyrirtækin
sem ríkið á ýmist eitt eða að hluta og til
greina kemur að selja eru hátt í eitt
hundrað. Margt af þessu er vel seljan-
legt og ég býst við verulegu söluand-
virði í kassann.
Satt að segja lít ég svo á að þessar
fyrirætlanir geti hresst hag ríkissjóðs
mikið á fleiri en einn veg. Bæði með því
að laga stöðu hans nú og eins með því
að gefa honum meiri framtíðartekjur
en hægt er að búast við að óbreyttu. Ée