Dagblaðið Vísir - DV - 23.07.1983, Blaðsíða 35

DV. LAUGARDAGUR 23. JULl 1983.
35
Kvikmyndir Kvikmyndir
Já, þaö er bágt ástandið í Brasilíu
og útlendar skuldir ógurlegar eins og
heyra má í erlendum fréttum. Sið-
ferði valdhafanna er jafnbágborið og
greiðsluhallinn við útlönd er óhag-
stæður og það virðist ekki síst koma
niður á ungmennum í landinu. Og
ungmennin eru ekki svo fá. I upphafi
Saga
tm ara
Heimur Pixote getur talist allU
'ueli.
nwrðingja og melldudölgs
kvikmyndarinnar Pixote mætir leik-
stjóri hennar, Hector Babenco, fyrir
framan myndavélarnar og fer með
stuttan kafla úr manntalsskýrlsum í
heimalandi sínu. Helmingurinn af
brasilisku þjóðinni er yngri en 21 árs,
tuttugu milljónir eru á barnsaldri og
þrjár milljónir þessara barna eru
heimilislausar. Að þessum orðum
mæltum snýr Babenco sér að
slömmunum í Sao Paulo og sýnir inn
í heim heimilislausu barnanna. I ljós.
kemur að sá heimur er verri en bág-
borinn, — hann er hryllilegur.
Samkvæmt brasilískum lögum má
ekki dæma eða fangelsa neinn sem er
yngri en átján ára fyrir brot af neinu
tagi. Þetta vita alls konar glæpa-
hundar og nota börn óspart til að
fremja jafnt smáa sem stóra glæpi,
alit frá smygli upp í morð.
Kvikmyndin Pixote dregur nafn
sitt af aðalpersónunni, tíu ára polla,
sem hefur þegar bragðað bæði súrt
og sætt í tilverunni. Hann er heimilis-
og munaðarlaus og aðaláhugamál
hans er að lifa með einhver ju móti af
allar hörmungarnar sem hann þarf
að ganga í gegnum. Og það er öruggt
að áhugamálið er í reynd alveg fullt
starf.
Betrunarhælið
Áhorfendur kynnast Pixote þegar
lögreglan smalar saman hópi vand-
ræðabarna og -unglinga og sendir
hann á betrunarhæli. Það er um það
bil það versta sem komið getur fyrir
brasilískt bam á glapstigum og erfitt
að sjá hvers vegna ekki má senda
drengina beint í fangelsi; tæpast
geta þau verið verri en betrunar-
hælin.
Á hælinu kemst Pixote fljótlega að
því að stóru strákamir nauðga þeim
yngri og fara með þá að vild sinni.
Verðirnir á hælinu ganga svo í
skrokk á eldri strákunum, limlesta
suma en drepa aðra. Raunar er
fantaskapur þessara varða i Plxote
aldeilis ótrúlegur.
Félagar Pixote af götunni em þeir
Liiica (Jorge Juliao), sautján ára
kynviliingur, og Diego (Jose Nilson
des Santos) og þeir lenda um leið og
hann í „betrunarskólanum”. Drengj-
unum líkar vistin i þessu víti aö
vonum illa, ekki sist Pixote sem er
einn þeirra minnstu á staðnum og
• þar af leiöandi sérstaklega illa
settur. I sameiningu tekst drengjun-
um þrem að sleppa og njóta til þess
sérstakrar aðstsoðar Dito (Gilberto
Moura) én sú hjálparhella er jafn-
framt elskhugi Lilica.
Drengirnir taka fljótt til við fyrri
iðju, stela veskjum af gömlum
konum og ráðast á fólk sem þeir telja
sig geta féflett. Til stærri tíöinda
dregur þegar þeir komast undir
handarjaðar Cristals (Tony Tom-
ado) en hann stundar smásöluversl-
un með eiturlyf. Strákamir taka
þegar að stunda sendiferðir fyrir
eiturlyfjaverslunina en lenda I vondu
máli þegar hóra nokkur vill fá dá-
h'tinn afslátt af kókaínskammtinum
sínum. Pixote verður til þess aö
sálga kvenmanninum og strákamir
taka aftur til fótanna. A flóttanum
hendir þá óvænt happ, þeir komast
að samningum við melludólg og
kaupa „rekstrarleyfi” að áfengis-
Brasilíski leikst jórinn Hector
Babenco hefur heldur betur vakið
athygli á ástandinu í heimalandi sínu
með kvikmyndinni Pixote. Hán segir
frá tíu vetra átigangsbarni sem ekki
á sér viðreisnar von
sjúkri vændiskonu sem komin er á
tiltölulega óarðbæran aldur. Sueli
heitir konuveslingurinn sem Marilia
Pera leikur.
Annað morð
Drengirnir lifa á því að selja að-
gang að Sueli en til að drýgja tekj-
urnar ræna þeir einnig viöskiptavini
hennar. 1 átökum við einn þeirra
fremur Pixote annað morð og kemst
upp með það eins og í fyrra skiptið.
En eftir morðið leysist klikan upp og
drengimir halda hver sína leið. Einn
þeirra hverfur á vit feðranna en Pix-
ote skokkar út i buskann, svohtill
strákhnokki sem í rauninni er ekki
annað en gallharður og ótíndur
glæpahundur og morðingi.
Auðvitað er þarft og stundum til
bóta aö segja skelfilegar sögur úr
raunvemleikanum en Hector Bab-
enco hefur verið borið á brýn að hann
velti sér fuhmikið upp úr eymdinni.
Eftir honum er haft að hann telji
eymdina í Brasilíu ekki sitt vanda-
mál heldur stjórnvalda og auðvitað
er það satt. En það er heldur gæfu-
legra fyrir leikstjóra að finna th með
viðfangsefninu heldur en að fá sem
mest út úr því að heyra undrunaróp
áhorfenda.
Ljót saga hefur líka komist á kreik
um meðferð Babencos á Femando
Ramos de Silva, htla stráknum sem
leikur Pixote. De Silva er úr slömm-
inu og hann og fjölskylda hans á
hvorki í sig né á. Engu aö síöur segir
sagan að honum hafi verið borguð
smánarlaun fyrir leik sinn og síðan
sendur heim i eymdina. Svipuð saga
komst raunar á kreik þegar Herzog
kvikmyndaöi Fitzcaraldo. Þá flutti
hann hundmð indiána langa vegu frá
heimabyggð sinni með flugvél og hét
þeim heimferð, en það loforð mun
ekki hafa verið efnt.
Aumt ástand
Hvað sem satt kann að vera um
launamál de Silva er alveg öruggt að
það myndi heyra undir lög um'
bamavernd i Vestur-Evrópu að láta
barn leika í kvikmynd á borð við Pix-
ote. Tíu ára leikarinn horfir upp á
leiknar nauðganir, morð og fóstur-
eyðingar. Meðferð hórunnar Sueli á
honum er hræðileg því hún lætur
bliðlega að honum en hrindir honum
síðan frá sér með hrottaskap og háði.
Pixote naut gífurlegrar hylli i
heimalandinu Brasilíu þegar hún var
frumsýnd. Það má geta þess að
fyrirtækið sem framleiddi myndina
er ríkisrekið svo ekki kunna yfirvöld
einu sinni að skammast sín í þvísa
landi. Myndin hefur svo verið sýnd í
rúmt ár í Bandaríkjunum og malað
gull. Ovíst er meö öllu að nokkuð af
því gulli komi brasiliskum glæpa-
mönnum á bamsaldri nokkurn
tímann til góða og þaö skiptir þá iitlu
þó nokkrir Vesturlandabúar stynji
lágt í bíó og finnist ástandið ósköp
aumt hjá Brössunum. Pixote var
frumsýnd í Englandi, Hollandi og
Danmörku í vor og þar hafa menn
meiri efasemdir um myndina heldur
en bandarískir gagnrýnendur sem
þykir Babenco hafa unnið mikið
þrekvirki.
Einhver hlýtur að taka sig til og
flytja Pbcote til Islands svo hver fái
dæmt fyrir sig. Ef til vill er myndin
líka þegar komin í videoleigumar en
þar ætti henni að vera vel fagnað.
Ekki þætti mér ólíklegt að Pixote
kæmi illa út hjá kvikmyndaeftirlit-
inu íslenska.
Auðvitað var það þarft verk hjá
Babenco að hreyfa við ósómanum í
sínu heimalandi, en það er sorglegt
ef svo fer sem horfir að myndin hafi
lítil áhrif til hins betra fyrir þá sem
mest líöa í Brasiliu. Ef til vill verða
þó einhverjar gjaldeyristekjur af
myndinni og ekki mun af veita ef
Brasilíustjórn á að geta borgaö
vaxtavexti af framlengdum fram-
lengingum erlendra lána.
-SKJ.

Við og við eru gerðar í heiminum kvikmyndir sem
greina frá því hvaða ógæfu ungmenni geta rátað í.
Skemmst er að minnast CHRISTIANA F. frá Þýska-
landi. Christiana varð eiturlyfjaþræll um fermingaraldur
og lagðist af þeim sökum í hvers kyns ólifnað. Þrátt
fyrir allt náði stúlkan sér þó aftur á strik og saga hennar
hefur verið gefin út á bók og síðan kvikmynduð. Bæði
bókin og kvikmyndin hafa borist til íslands og vakið
mikla athygli eins og vert er. Nú er komin til Vestur-
Evrópu mynd frá Brasilíu sem mínnir um sumt á mynd-
ina um Christiana hina þýsku. Hún ber nafnið PIXOTE
(borið fram Pshótt, — eða þannig) og fjallar um tíu ára
gamlan morðingja og melludólg, — ég verð ekki hissa þó
að einhverjir hvái.