Dagblaðið Vísir - DV - 23.07.1983, Blaðsíða 36

36
DV. LAUGARDAGUR 23. JUU1983.
i'V-
<u
Sérstæð sakamál — Sérstæð sakamái — Sérstæð sakamál — Sérstæð
sjálfra okkar
vegna!

BÍLALEIGUBÍLAR
HÉRLENDIS OG ERLENDIS
ÍR
REYKJAVlK 91-86915/41851
AKUREYRI 9623515^1715
BORGARNES 93- 7618
BLÖNDUÓS: 95- 4136
SAUÐÁRKRÖKUR: 96 5223
SIGLUFJÖRÐUR 9671489
HUSAVlK 96-41260/41851
VOPNAFJÖRDUR 97- 3145/ 3121
EGILSSTAÐIR: 97- 1550
HÖFNHORNAFIRÐI: 97- 8303/ 8503
interRent
L.
.. J
VATNSSALERNI
Kemisk vatnssalerni fyrir
sumarbústaði, hjólhýsi
og báta.
Atlashf
Ármúla 7 — Sími 26755.
Pósthófl 493, Reykjavik.
VILTU FILMU
MED í VERÐINU?
Mefl nýja framköllunartilbofl-
inu okkar getur þú sparað yfir
130 krónur á hverri framkall-
aðri litfilmu.
Þú velur:
Vandaða japanska filmu með í
verðinu — án nokkurs auka-
gjalds, eða Kodak filmu með
aðeins kr. 30 í aukagjald.
GLÖGG-
MYND
Hafnarstræti 17
Suðurlandsbraut 20.
Þess vegnu
lét Karen lífiö
Karwi 8Hkwood þöttl afllaðandi
kona.
Bill Karenar eftir slysifl. Hún var á
leifl til leynif undar þegar þafl varfl.
Karen Silkwood var á leið til leyni-
fundar þar sem komið yrði upp um
ófyrirgefanlegt kæruleysi í öryggis-
reglum í kjarnorkuiðnaðinum. Hún
komst aldrei á fundinn. Hún ók út af
veginum og fannst látin við stýrið.
Sönnunargögnin voru öll horfin. ..,
Vildi einhver
Karenu feiga?
Bílamir brunuðu framhjá slys-
staðnum án þess að nokkur yrði var
við bílflakið eða látnu konuna við
stýrið. Það var heldur ekki auðvelt
aö koma auga á bílinn þar sem hann
lá á hliðinni í skuröi. Þetta var 13.
nóvember árið 1974, nærri Oklahoma
City.
Það var vörubílstjóri sem fyrstur
varö var við slysið. Þá var dagur að
kvöldi kominn og oröið alldimmt.
Hann sá aö við stýrið var ung, dökk-
hærð kona og allt í kringum bílf lakiö
voru pappirar og skjöl á víð og dreif.
Hann lét lögreglu þegar vita um slys-
ið og hún kom á staðinn ásamt
sjúkrabíl.
Unga konan var þá strax úrskurð-
uð látin. Hún hét Karen Silkwood, 28
ára gömul, og hafði starfað sem að-
stoöarmaður á rannsóknastofu hjá
Cimarron, verksmiðju er framleiddi
kjarnaeindir fyrir bandariska kjarn-
orkuverið AEG. Þegar slysið varð
var Karen að koma af stéttarfélags-
fundi í bænum Crescent og var á leið
blaðamaður frá Washington og sá
þriðji háttsettur verkalýðsleiðtogi,
Wodka aðnafni.
Gögnin, sem Karen hafði sankað
að sér og sem hún ætlaði að sýna
þremenningunum, hurfu sporlaust
úr bflflakinu. Þeir þrír, Drew, Wodka
og blaðamaðurinn, ieituðu árangurs-
laust við slysstaöinn. Það var þá sem
Steve Wodka gerði uppgötvun sína:
Það var greinilegt að annar bíll hafði
elt bíl Karenar og eins og reynt að
þröngva honum út af veginum. Um
það vitnaði bílflakið og kríngum-
stæður. Gat einhver hafa viljað
Karenufeiga?
Wodka fór með grunsemdir sínar
til lögreglunnar en hún var ekki á
samamáli:
„Þetta er greinilega slys og ekk-
ert annað,” sagði rannsóknaríög-
reglumaðurinn sem varð fyrir svör-
um. „Einhver skjöl horfin? Hver
getur sagt nákvæmlega til um það
hvað hún hafði meðferðis? ”
Wodka var ekki ánægöur meö
þetta svar. Hann haföi samband viö
einkaspæjara, Pipkin að nafni, sem
var sérhæföur í bílslysum. Wodka
kenndi sér hálft í hvoru um hvemig
fór því að þegar Karen hafði fyrst
orðað þaö við hann að hún gæti
útvegað sönnunargögn sem sýndu að
ekki var allt með felldu hjá
Cimarron hafði hann fremur hvatt
hana en latt. Að vísu hafði hann sagt
að það gæti reynst hættulegt.
Kaldhæðni örlaganna
Karen Silkwood hóf vinnu hjá
Cimarron í ágúst 1972. Fyrirtækið
var hluti af Kerr-McGee samsteyp-
unni sem byrjaði sem olíufyrirtæki
en hafði smám saman fært út
kvíarnar og verslaði nú líka með
kol, malbik og kjamorku. Samsteyp-
an var stór í sniðum og þar unnu
þúsundir manna.
Karen þekkti ekkert til kjamorku
þegar hún hóf störf hjá fyrirtækinu.
Henni fannst það því mjög spenn-
andi, auk þess var það betur borgað
en fyrra starf hennar sem skrifstofu-
stúlka. Henni fannst hún heppin að fá
þetta starf; kaldhæöni örlaganna því
að það varö einmitt Karen Silkwood
sem nokkrum árum síðar varð tákn
og hetja kjamorkuandmælanna í
Bandaríkjunum. 13. nóvember hefur
verið kallaöur dagur Karenar Silk-
wood. Og það er sannaö að fyrir árið
1975 vom engin skipulögö samtök til í
Bandaríkjunum sem börðust gegn
kjamorku.
Karen kom frá litlum bæ í Texas,
dökkhærö, grönn og aölaðandi.
Sautján ára gömul hljóp hún að
heiman og bjó í átta ár með ungum
manni. Þau eignuðust þrjú böm sem
Karen eftirlét honum beear hún fór
Fafllr Karenar á tali vffl blaflamenn
aftlr afl dómsúrskurður ló fyrir.
Konan með gleraugun er móðir
hennar.
til Oklahoma City.
,,Bara venjulegt slys,” var úr-
skurður lögreglunnar um útafkeyrsl-
una. Karen Silkwood hefur sofnað
undir stýrinu. Bíllinn hefur þá fariö
yfir á vinstri vegarhelming, út af og
ofan í skurðinn. Bílstjórínn hefur lát-
istsamstundis.”
Þetta gat svo sem vel verið. Þeim
sem til þekktu þótti samt undarlegt
að Karen hefði sofnað undir stýrinu
eftir aðeins tíu mínútna akstur. Það
var býsna ólíkt henni. Fyrir utan það
að hún var á leið til leynifundar í
Oklahoma City þar sem hún ætlaöi
að koma upp um fádæma kæruleysi
og óreiðu á öllum öryggisreglum
varðandi kjarnaframleiðsluna hjá
Cimarron. Mennirnir þrír, sem biöu
árangurslaust eftir henni þennan
dag á hótelherbergi í Oklahoma City,
vissu að gögnunum, er Karen ætlaði
aö visa fram, hafði hún sankaö að sér
á löngum tíma. Þetta voru skjöl og
myndir sem hún hafði smyglað út úr
skjalasafni verksmiðjunnar.
Einn þessara þriggja var Drew,
náinn vinur Karenar og fyrrum
vinnufélagi hennar. Annar var