Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.1983, Blaðsíða 13

DV. FIMMTUDAGUR 27. OKTOBER1983.
13
Birgir
Birgir Isleifur Gunnarsson er þeirra
reyndastur í stjórnmálum. Fyrst var
hann lengi borgarfulltrúi og síðar
borgarstjóri. Ýmsir hafa fundið
honum það til foráttu að hann væri
ekki nægilega afgerandi í framgöngu
sinni, sumir hafa talið að ekki yrðu
nægilega glögg tímamót ef hann tæki
við af Geir, þar sem með nokkrum
sanni mætti segja aö hann væri póli-
tískur fóstursonur hans.
Á móti þessu kemur að hann er
reynslumestur þeirra sem eftir sætinu
sækjast. Hann er þekktur fyrir mikinn
dugnaö í þingsölum og að setja sig
ákaflega vel inn í mál. Enda þótt hann
hafi ekki verið hlutlaus í innanflokks-
átökum undanfarin ár einkenndi mikil
prúðmennska afskipti hans þar sem
annars staðar, svo óvildarmenn á hann
fáa ef nokkra. Hann er talinn standa
heldur höllum fæti í samkeppninni um
formannssætið, en miklar vinsældir í
þingliði geta reynst honum notadrjúg-
ar þegar þingmenn hitta landsfundar-
fulltrúa úr kjördæmum sínum.
Friðrik
Að ýmsu leyti stendur Friðrik
Sophusson best að vígi, þar sem hann
er varaformaður flokksins. Það var
hann kosinn á erfiðleikatímum, þegar
menn lögöu mikla áherslu á að kveða
ágreining niður.
Friðrik hafði vissa samúð meö
„órólegu deildinni” í flokknum, en stóð
samt sem klettur með flokksforystunni
þegar rikisstjómin var mynduð árið
1980. Hann gætti samt, eins og Birgir,
fyllstu prúmennsku í þeim deihim.
Friðrik er orðinn þaulvanur þingstörf-
um og hefur eins og Birgir orð á sér
fyrir dugnaö og ósérhlífni í störfum
þar. Hann er öllu skeleggari baráttu-
maöur og mikill ,stemmningsmaöur”
á fundum og nýtur sín best þegar
haröast er aðhonum sótt.
Þorsteinn
Þorsteinn hefur það á móti sér að
vera reynslulítill í þingstörfum en á
móti segja margir aö nýir vendir sópi
best. Ljóst er að Þorsteinn hefur mikið
fylgi innan flokksins og margir telja
hann í svipinn sigurstranglegastan.
Þorsteinn er haröur baráttumaður og
hefur vakið á sér athygli fyrir það að
tala um hlutina á skiljanlegu máli,
jafnvel þótt efnahagsmál séu til um-
ræðu. Nokkur ljóður þykir sumum
flokksbræðrum á hans ráði að hann
vildi eftir síðustu kosningar ganga til
samstarfs viö Alþýðubandaíagið um
stjóm landsins, en þá þótti flestum
öðmm fullreynt að erfitt yrði að ná
stjórn á efnahagsmálum við þeirra
hlið. Væntanlega hefur þarna veriö
reynsluleysi um að kenna, segja stuðn-
ingsmenn hans og benda jafnframt á
aö hann njóti virðingar í launþega-
samtökunum, þrátt fyrir harða afstöðu
sem talsmaður vinnuveitenda um ára-
bil.
Formaðurinn
ókominn fram?
Enda þótt flestir geti verið sammála
um það að hver þessara þriggja
manna sem væri gæti tekið að sér for-
mennsku flokksins hafa undanfarna
daga heyrst raddir meðal flokks-
manna um að þeir séu einhvem veginn
of líkir, og spuming sé hvort þeir dugi
nægilega vel í þeim brimróðri sem
bíður skipstjóra þjóðarskúfunnar
næstu árin. Sannast sagna er að þegar
margir frambjóðendur til embættis
þykja keimlíkir getur nýr maður átt
leikinn ef hann kemur fram á réttri
stundu. Það verður hins vegar að
segjast eins og er að ólíklegt er að það
gerist á seinustu stundu í þessu tilfelli,
þar sem frambjóöendumir hafa rekið
harða kosningabaráttu og eymamerkt
sér fulltrúa hvaðanæva af landinu.
I raun er ekki um marga menn að
ræða, sem gætu komið þannig fram og
„stolið senunni”. Ymsir nefna nú
Albert Guömundsson fjármála-
ráðherra, sem vafah'tið er vinsælasti
maður ríkisstjórnarinnar, þótt ótrú-
legt verði að teljast, þar sem hann er
fjármálaráöherra í kreppustjóm. Ekki
er vafi á að fylgi flokksins myndi eflast
fremur en hitt ef hann tæki við
formennsku. Annar maður sem heyrist
einnig nefndur er Sverrir Hermanns-
son iðnaðarráðherra. Hann er harðjaxl
og húmoristi í senn, maður sem vel
myndi duga í brimróöri og er frábær
kappræðumaður eins og dæmin sanna.
Hér skal engu spáð um hvort þessir
menn blandast í formannsslaginn,
kannski hafa þeir hvorugur áhuga á
því. En við hinir bíðum spenntir úrslit-
anna og sjáum hvað setur.
Magnús Bjarnfreðsson
„ENGINN BREYTIR
SJÁLFUM SÉR”
Kristinn nokkur Snæland skrifar
stundum kjallaragreinar í DV.
Yfirleitt þykja mér þær greinar
vondar, og þó er mér sagt aö hann
hafi um skeið verið Vestfiröingur.
En 19. okt. sl. skrifar hann grein í
DV, sem ég get veriö sammála í
flestum atriðum. Þar er hann að
bera í bætifláka fyrir Steingrím
Hermannsson, forsætisráðherra,
vegna margumtalaðra bílakaupa,
auk þess sem hann fjallar nokkuð
um bíla- og bílstjóramál ráðherra
almennt.
Það er vitaskuld alveg rétt hjá
Kristni að ráðherrar eiga að hafa
góða bíla. Það er líka rétt hjá honum
að þeir eiga helst ekki að aka sjálfir,
allra hluta vegna, heldur hafa góða
bílstjóra sem þeir geta treyst og ekki
er hætta á aö beri það á torg sem
ráðherrann kann að hugsa upphátt í
bílnum á leiðinni á milli funda. Hins
vegar er sennilega misskilningur aö
halda að það sé best tryggt meö þvi
að bílstjórinn ,,sé úr hópi flokks-
manna og náinn samstarfsmaður”.
Og má þó vel vera að þaö eigi ennþá
við í Framsóknarflokknum.
En mér finnst Kristinn ekki fara
nógu langt í grein sinni. Það er
nefnilega ekki aðeins sjálfsagt mál
að ráðherrar búi við bifreiðakost
góðan, heldur þarf alveg sérstaklega
að vanda bíla undir forsætisráöherra
vorn núverandi.
Þessa fullyrðingu byggi ég á
nokkurri reynslu. Fyrir aldar-
fjóröungi réttum, sumarið 1958, vann
ég nefnilega á snærum Steingríms
Hermannssonar. Hann var þá
framámaður í fyrirtæki sem hét
Verklegar framkvæmdir, jafnframt
því sem hann var forstjóri Rann-
sóknaráðs ríkisins. Þetta fyrirtæki
var upphaflega stofnaö utanum
Grímsárvirkjun, en var á þessum
tíma farið að færa út kvíamar og
fékk þetta ár það verkefni að leggja
rafmagnslínu frá Reykjavík upp í
Hvalfjörð vegna sementsverk-
smiðjunnar á Akranesi. Eg fékk
sumarvinnu við þessa línulögn.
Það er skylt að taka það fram að
þetta var góð vinna og fyrirtækið
gerði í alla staði vel við okkur sem
Kjallarinn
Krlst ján Bersi
Ólafsson
hjá því unnu. Steingrímur hafði
verkfræðilegt eftirlit meö verkinu og
haföi því meira saman viö okkur að
sælda en aðrir stjómendur. Hann kom
oft á staðinn til aö fylgjast með
hvernig gengi. Aldrei minnist ég
þess þó að hann stæði okkur að
vinnusvikum, enda þekktum við
hann alltaf í mikilli fjarlægð á
aksturslaginu, rykmekkinum og
hraðanum. Steingrímur ók þá
amerískri drossíu með U-númeri,
sem hefur sennilega verið formlega í
eigu fyrirtækisins og skráð við
Grímsárvirkjun. Rafmagnslínan var
auðvitað ekki lögö eftir þjóðvegin-
um, og þess vegna þurfti Steingrím-
ur oftast að aka síðasta spölinn utan
vegar, þegar hann kom á okkar fund.
En hann dró yfirleitt ekkert úr
hraöanum, þótt veginn þryti, heldur
göslaðist áfram á fullu yfir móa og
mela, stokka og steina og hvað sem
fyrir var. Það merkilega var að hann
komst yfirleitt þangaö sem hann
ætlaöi sér. En það er mjög vafasamt
að bíllinn hafi verið orðinn upp á
marga fiska eftir sumarið.
Enginn breytir sjálfum sér
svo aö heitið geti,
segir í gamalli vísu og eru oft orö að
sönnu. Ég get ekki að því gert að mér
þykir ýmislegt í stjórnarháttum
Steingríms Hermannssonar og ríkis-
stjómar hans minna á aksturslagið
uppi á Kjalamesi forðum daga. Þá
komst hann að vísu yfirleitt það sem
hann ætlaði sér. En gerir hann það
núna?
P.S. Eg sé í Þjóðviljanum aö forn-
vinur minn, Jón Guðjónsson á Flat-
eyri, kenndur við Veðrará, hefur
veriö inni á svipuðum þankagangi og
ég. Hann líkir Steingrími við Lenna í
sögunni Mýs og menn eftir
Steinbeek. Þar er trúlega of djúpt í
árinni tekið. En þjösnaskapur hlýtur
alltaf að vera dálítið hættulegur.
Ekkert síður þótt tilgangurinn sé
góður.
Kristján Bersi Úlafsson
skólameistari.
NY EFNAHAGSSTEFNA
kynnt fyrirfram. Gengis-, peninga- og
ríkisfjármálastefnan er því aöilum
vinnumarkaðarins kunn áður en til
samningsgeröar kemur. Þetta er ný
aðferö við stjórn efnahagsmála hér á
landi, þó henni sé í meira eða minna
mæli beitt víöast hvar í öðmm löndum,
sem við berum okkur saman við.
Nýju eða gömlu úrræðin
Þaö er ákaflega mikilvægt aö þessi
hagstjórnartilraun takist. Ekki verður
annaö séð en að í sama farið sæki, ef
þessi nýja efnahagsstefna nær ekki
framað gangaog festa rætur. Það eru
ekki nema tveir meginkostir fyrir
hendi.
Ný efnahagsstefna felur í sér leið til
betri lífskjara. Gömlu úrræðin þýða aö
menn sitja áfram í sjálfheldu verð-
bólgunnar í sífellt verri vist.
Gott samráð og samstarf milli ríkis-
stjómarinnar og aðila vinnumarkaðar-
ins getur ráðið miklu um árangur efna-
hagsstefnunnar. Aðilar vinnu-
markaðarins hafa mikilvægu hlutverki
að gegna, bæði aö því er varðar skipt-
ingu takmarkaðra þjóðartekna og ráð-
stafanir til aö auka afköst þjóðar-
búsins. Það eru hin raunverulegu
vandamál en ekki launahækkanir í
verðminni krónum. Ákaflega mikil-
vægt er aö þeir aðilar, sem taka þær
ákvarðanir sem mestu varða um
þróun efnahagslífsins, leggi sitt af
mörkum til að þær breyttu hag-
stjórnaraöferðir, sem hér hefur verið
lýst, skili sem bestum árangri. Gagn-
rýni á hins vegar fyllsta rétt á sér,
einkum ef bent er á betri kosti.
Þórður Friðjónsson
hagfræðingur.
„Samiö hefur verið um mismunandi mikia veröbóigu meö lifskjara- og kaupmáttarskerðingu í „kaup-
bæti"."