Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.1983, Blaðsíða 15

DV. MIÐVIKUDAGUR 21. DESEMBER1983.
15
Menning
Menning
Menning
Menning
Menning
Monsjör Kíkóti.
Höfundur: Graham Greene.
Þýðandi: Áslaug Ragnars.
Útgefandi: Almenna bókafélagið.
Þessi nýjasta bók Graham Greene
gerist í nútímanum en vísar í Don
Kíkótí, verk Cervantesar frá 17. öld.
Apelpersónurnar tvær, faöir Kíkótí,
sem er gamall prestur, og Sansjó, sem
er kommúnisti og fyrrverandi bæjar-
stjóri, fara saman í ferðalag í bókinni
og sagan segir frá ýmsum ævintýrum
þeirra og ekki síst samræðum, fyndn-
um og alvarlegum yfir víni og ostum
um hin aöskiljanlegustu mál. Raunar
dettur manni líka í huga annar prestur
og annar bæjarstjóri, Don Camillo og
Peppone, sem Graham Greene gæti
hafa hugsaö til þegar hann dró upp
þessa tvo fugla, prestinn víösýna og
kommúníska bæjarstjórann.
Tengsl þessarar bókar við Don
Kíkóti eftir Cervantes er þaö sem er
augljósast og til þeirra er miskunnar-
laust vísaö út alla bókina. Sansjó er
óspar í sögunni á aö vísa til fyrri
afreka Kíkóta Cervantesar og draga
fram samsvaranir viö prestinn. Bíll-
inn sem þeir feröast um á heitir
Rósínanat eins og hestur forverans og
Kíkóti, sem geröur er aö monsjör
snemma í sögunni, fer fyrst til að afla
sér ytri tákna monsjörsnafnbótarinnar
eins og Don Kíkóti varö sér úti um
riddarabúning. Þessi Kíkóti er álitinn
geggjaöur af lestri trúarrita eins og
forverinn af lestri riddarasagna og
svona mætti lengi telja.
Aðalpersónur sögunnar, Kíkóti og
Sansjó, eru um margt andstæður en
annað hliöstæður. Kíkótahefur nýlega
verið sparkaö upp metorðastigann en
yngri prestur hefur leyst hann af
hólmi. Sansjó hefur misst titil sinn sem
bæjarstjóri. Don Kíkóti er ákaflega
andlegur og veltú- óspart fyrir sér
ýmsum hugmyndum á meöan Sansjó,
sem þarna er töluvert gáfaðri og lesn-
ari en nafni hans hjá Cervantes, er
efnishyggjumaður mikill með vægan
veikleika fyrir guöfræði. Báöir eiga
HVAD ER RÉTT?
HVAÐ ER SATT?
þessir menn þó þaö sameiginlegt aö
hafa elst meö lífs- eöa trúarviðhorfum
sínum og sjá í gegnum mörg þau göt og
sprungur sem í þeim eru.
Þeir vitna í samræðum sínum til
ýmissa rita sem þeir hafa lesið og hafa
í farangrinum og fletta gjarnan ofan af
ýmissi bullspeki eöa spauga meö hana.
Þeir etja hvor sínu viðhorfi fram gegn
hins og deila og ölva sig í rólegheitum.
Maöur skyldi ætla aö þetta ætti h'tiö
erindi viö Islending. Deilur spænsks
kaþólsks prests og kommúnísks
bæjarstjóra um h'fiö, trúna og hinstu
rök tilverunnar. En Graham Greene
tekst að gera efniö þaö forvitnilegt aö
það getur orðið tilefni alls kyns pæl-
inga. Segja má aö hann tefli þama
hvom gegn ööm kristni og kommún-
isma sem mismunandi grundvallar-
viöhorfum og Kikóti segir á einum
staö: „Jæja, kannski sannur kommún-
isti sé nokkurs konar prestur,”(bls.
92). Utkoman úr tafli þeirra félaga er
helst sú aö menn veröi að vera sannir
og víðsýnir í viöhorfum sinum.
Þessi bók fjallar líka um mismuninn
á sannleika og lygi, staöreyndum og
veruleika á vekjandi hátt. Þaö kemur
skemmtilega fram í vísunum til verks
Cervantesar. I sögunni segir biskup
um fööur Kíkóta: „Hvemig ætti hann
aö geta verið kominn af skáldsagnar-
persónu?” (bls. 14). Sansjó og Kíkóti
heimsækja bústað Cervantesar og
Kikóti kallar Cervantes sagnfræöing
(bls. 177) en ekki skáld. Undir lok
Bókmenntir
SigurðurG.
Valgeirsson
bókarinnar ræöast prófessor og munk-
ur viö um uppruna Kíkótis og munkur-
inn segir: „Monsjör Kíkóti frá Toboso.
Afkomandi hins annálaöa Don Kíkóta
sjálfs.”
„Don Kíkóti átti enga afkomendur.
Hvernig mætti það líka vera? Hann
sem var skáldsagnapersóna.”
„Þarna komum við enn aö þessu
meö staöreyndir og hugarburö,
prófessor. Ekki heiglum hent aögreina
þarámilli.” (bls.213).
Sagan öll er bæöi í gegnum vísun og
atburði og orðaglímu aöalpersónanna
allsherjar leit að sannleika og því sem
er fast og hefur varanlegt gildi. Ef til
vill má skilja sem niðurstööu Greenes
lokamálsgrein í bókinni, hugsun
Sansjó: „Hví skyldi þaö vera aö hatur
manns — jafnvel manns á borö viö
Franco — deyr um leið og hann deyr
sjálfur, en kærleikurinn, sá kærleikur
sem hann haföi veriö farinn að bera til
fööur Kíkóta, virtist nú Ufa og dafna,
þrátt fy rir hinn endanlega aöskilnaö og
hina endanlegu þögn — og hversu
lengi, hugsaöi hann meö nokkrum ugg,
var mögulegt aö þessi kærleikur héldi
áfram? Og aö hvaöa marki?” (bls.
225).
Bókin er á prýðilegu íslensku máli.
ORÐSENDING
TIL VIOSKIPTAVINA LEIKFANGAVERS KLAPPARSTÍG 40
Þar sem verslunin hættir fljótlega eftir óramót, viljum við benda viðskiptavinum okkar á að við eigum
mikið af vörum á gömlu og góðu verði.
Sjón er sögu rikari.
Um leið og við þökkum fyrir viðskiptin á liðnum árum óskum við ykkur gleðilegra jóla.
LEIKFANGAVER 4°'
Þetta er saga Glenn Hoddle, skærustu stjörnu enskrar knattspyrnu i dag.
Hoddle segir frá ævi sinni, frá því hann sparkaöi fyrst í bolta niu mánaða
gamall, þegar hann hreifst af Bobby Charlton í heimsmeistarakeppninni 1966
og allt til þess er hann leikur sjálfur í lokakeppni HM 1982. Hoddle kemur víða
við, segir frá fjölda leikmanna og framkvæmdastjóra, hælir og gagnrýnir, frá
fjölda deildaleikja, bikar-, Evrópu- og landsleikja þar á meðal á Laugardals-
velli 1982, og ræðir ástæður þess hve illa honum hefur gengið að vinna sér
fast sæti í enska landsliðinu. Hoddle segir frá komu Argentínumannanna í
Tottenham, og hvernig Falklandseyjastríðið kom við sögu hjá fólaginu,
greinir frá leynimakki við vestur-þýska útsendara á hóteli í Austurríki og lýsir
jafnt björtu hliðunum sem skuggahliðunum á atvinnumennskunni. Glenn
Hoddle er í dag einn eftirsóttasti knattspyrnumaöur í Evrópu, hór er tækifær-
ið til aö kynnast honum frá nýju sjónarhorni.
íslensk
knattspyrna
kemur nú út í
þriðja skipti og
er enn ítarlegri
en áður. Sem
fyrr er gangur
keppnis-
tímabils-
ins rakinn,
frá 1. janúar
til október
loka.
Frábær
frammistaða íslensku
liðanna í Evrópumótunum,
hörkuspennandi íslandsmót sem ekki var
til lykta leitt þó síðasta leik væri lokið, frásagnir af
öllum landsleikjum karla, kvenna, unglinga og drengja.
Myndaopna frá afrekshelgi Atla Eðvaldssonar og úr bikarúrslitaleiknum,
myndir úr leikjum og af fjölda leikmanna úr öllum deildum. Litmyndir af
öllum íslandsmeisturum ársins 1983.
Til viðbótar, svart/hvitar myndir af öllum liðum 1. deildar, upplýsingar um
markaskorara og alla leikmenn, greint fró ferli allra fólaga sem tekið hafa
þátt í íslandsmótinu í knattspyrnu í öllum deildum fyrr og síðar, greint frá
öllum sem skoruðu mark i keppni 1., 2. og 3. deildar og 1. deildar kvenna og
öðrum sem athygli vöktu. Jafnframt tæpar eitt hundrað tilvitnanir í orð leik-
manna og þjálfara. íslensk knattspyrna er bókin sem geymir minningarnar —
hún verður ómissandi í safninu — hún er besta heimild um íslenska knatt-
spyrnu sem völ er á.