Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.1984, Síða 12

Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.1984, Síða 12
12 DV. ÞRIÐJUDAGUR 22. MAl 1984. Útgáfufélag: FRJÁLSFJÖLMIÐLUN HF. Stiórnarformaflur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON. Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON. Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM. Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELIAS SNÆLAND JÓNSSON. Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON. Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON. Ritstjórn: SÍÐUM5ULA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍOUMÚLA 33. SÍMI 27022. Afgreiösla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI 27022. Sími ritstjórnar: 86611. Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF„ SÍÐUMÚLA 12. Prentun: Árvakur hf„ Skeifunni 19. Áskriftarverð á mánuði 250 kr. Verð í lausasölu 22 kr. Helgarblað 25 kr. Skemmdir kartöfluflokkar Framsóknarflokkurinn gæti ekki haldiö áfram aö of- sækja neytendur, ef hann nyti ekki fyllsta stuönings þingflokks sjálfstæðismanna. Sameiginlega hafa þessir tveir skemmdu kartöfluflokkar svæft frumvarpið um af- nám Grænmetiseinokunar með því aö vísa því til ríkis- stjórnarinnar. Hinn eini réttláti í þingflokki sjálfstæöismanna var Eyjólfur Konráö Jónsson, sem greiddi atkvæði gegn svæf- ingunni. Er nú ekki einu sinni Albert Guðmundsson leng- ur meö á nótunum. Hann studdi þó fyrir stuttu meö Eyj- ólfi Konráð tillögu um sölu ríkisbankanna. Enginn ætlast til, að Framsóknarflokkurinn geri nokk- uð fyrir neytendur í landinu. Hann er einn af hornsteinum Landseigendafélagsins, sem lítur á neytendur sem ánauðugt fólk. Enda má segja, að hinir fáu kjósendur flokksins í þéttbýli séu haldnir eins konar sjálfskvala- stefnu. Hitt er athyglisverðara, að þingflokkur sjálfstæðis- manna skuli standa öflugan vörð um hagsmuni einokun- arinnar. Hann gerir grín að undirskriftum 20.000 neyt- enda með því að hunza þær. Hann telur vafalaust, að mál- ið verði gleymt og grafið í næstu kosningum. Varnarstríö Jóns Helgasonar landbúnaðarráðherra í kartöflumálinu vekur engar vonir um eðlilega framvindu málsins. Hann leyfði um síðir innflutninginn með því skil- yrði, að hann yrði ekki frjáls. Hann skyldaði heildsalana til aö mynda einokunarhring um innflutninginn. Tvíokun Grænmetisverzlunar landbúnaðarins og hrings heildsala tryggir ekki hagsmuni neytenda. Við höf- um þegar séð, að ítölsku kartöflurnar voru of smáar. Frjáls samkeppni heildsala mundi fljótlega þvo burt þá aðila, sem endurtækju slík mistök í innkaupum. Markmið Jóns Helgasonar er auðvitað aö sá til vantrú- ar almennings á afnámi kartöflueinokunar Grænmetis- verzlunarinnar. Það gerir hann með því að leyfa innflutn- ing til bráðabirgða, en gefa hann ekki frjálsan. Síðan hyggst hann endurnýja einokunina, þegar neytendur missa úthaldið. Landbúnaöarráðherra hefur líka skipað í málið nefnd, sem á að drepa málinu á dreif. I fyrstu bókun nefndar- innar varar hún einróma og eindregið við skipulagsbreyt- ingu á sölukerfinu að svo komnu máli. Neytendur munu ekki geta sótt hald og traust í þessa afturhaldsnefnd. Engin ástæða er til að ætla, að stjórnmálamönnum Sjálfstæðisflokksins takist að hindra ráöagerðir Jóns Helgasonar og Landseigendafélagsins. Ekki eru nema nokkrir dagar síðan þeir gáfust upp fyrir Framsóknar- flokknum í söluskattsvikunum á kókómjólk. Með verðlækkun á kókómjólk hefur verið viðurkennt, að árum saman hefur verið stolið undan söluskatti. Samt gerir þingflokkur sjálfstæðismanna samkomulag um að söluskattur verði ekki innheimtur að sinni. Menn eru komnir á lágt stig, þegar þeir semja um slík lögbrot. Þeir voru líka langt niðri, þegar þeir samþykktu, að engin rekistefna yrði gerö út af samsæri Sambands ís- lenskra samvinnufélaga og Grænmetisverzlunar land- búnaðarins um innflutning á ónýtum kartöflum, sem veldur neytendum fimm milljón króna tjóni um þessar mundir. Dæmin sýna, að neytendur eiga ekki hauk í horni Sjálf- stæðisflokksins, bandingja Framsóknarflokksins. Eina vopn þeirra í stríðinu við einokunina er að halda áfram viðskiptabanninu á Grænmetisverzlunina, ekki bara í nokkrar vikur, heldur árum saman, ef með þarf. I svona málidugaraðéinshárkánséx. JónasKristjánsson. AFTUR- GÁLGA- FRÉTTIR Þegar viö vöknuöum á laugardags- morguninn, var voriö hætt aö syngja, og þaö var byrjað aö grána í vöngum. Esjan var hvít niöur í miðjar hh'ðar og frost var á f jöllum, sem þrátt fyrir hvíta, grafíska töfra, minna mann meira á vonda legu landsins, en á voriö. Trén fyrir sunn- an standa enn nakin, þótt komin sé gangdagavika og um nóttina haföi veriö skafrenningur á HeUisheiöi og í Þrengslum, þar til undir morgun, aö hann gekk í vestan og hitinn bifaöist yfir núhið. Þetta er því öröug tíð fyrir varp- fugl og sauöburö, og erum við þó ýmsu vön. Snjókoma var fyrir noröan á sunnudag. Um helgina voru mörg mál á dag- skrá, bæði hjá almenningi og í þing- inu höfðu menn í önnum. Veikindi voru hinsvegar hjá flugmönnum og Framleiðsluráöinu, en þeir síöar- nefndu fylgdu þó fötum, en stóðu frammi fyrir þeim mikla vanda, hvort óhætt væri að leyfa fólki aö boröa kartöflur, sem fluttar hafa hagfræöimáU heitir verömyndun í mjólkuriðnaöi, eöa raðaö verö, sem sett veröur á í haust, ef guð lofar. Ryðvarnarstöð fyrir egg Eitt af sérkennum mannlífs á Is- landi, fyrir utan húskulda og gigt, var þörfin fyrir rétta lyrikk í búskap. Sveitafólkið gjöröi aðeins þær lág- markskröfur, aö hafa í sig og á, án þess aö ganga árlega á heyfymingar sínar og fólkið á möUnni lét sér nægja soöninguna ásamt fegurö himinsins. Og ef Ufshagsmunir heföu ekki veriö í veði, heföu íslenskir bændur Uklega heldur kosiö aö sjá gripi sína faUá úr eUi, fremur en aö leiða þá tU slátrunar. Og af þessum gamla siö eimir enn — sem betur fer, liggur mér viö að segja. Trésmiðurinn, sem ég drekk stundum kaffi hjá suörí Kópavogi, boröar tU dæmis aldrei hænsnakjöt, en hann er úr sveit. eggjum sínum undir mæni, samlit ræfrinu, eUíföinni og tímanum. Fugla- sláturhús hafa svo komið í staöinn fyrir höggstokk og pökkunarvélar í staöinn fyrir grafreiti fyrir hænsni, og grUUn snúast út um allt, eins og bænavélar hjá unga fóUíinu, sem er oröið afhuga súrmeti og hinu græna keti frystihúsanna. JÓNAS GUÐMUNDSSON RITHÖFUNDUR Já og nú eru þeir búnir aö kaupa ryövamarstöö fyrir þessi hæns sagöi hann, og gerði sig á svipinn eins og hann tryði þeim alveg eins tU þess að fara að ryðverja egg, því hann skUdi ekki hina nýju upphefð scrphænunnar, sem kemur í kjölfar þess aö leita verður nýrra úrræöa í landbúnaði, þótt um leiö verði aö láta af réttri lyrikk í sveitabúskap, sem er sjálfgefiö, þegar menn geta ekki lengur dregið fram lífiö af fegurö verið inn af lausakaupmönnum, án einkaleyfa. Og þeir í framleiösluráö- inu höfðu það líka fram yfir þingið, aö þar voru menn þó sammála, sem er ekki nema von, því þegar álagning er komin yfir 350 prósent, eins og á finnsku kartöflunum, sælu, veröa bændur yfirleitt sammála, en sam- kvæmt afturgálgafréttum, er gamlir sjómenn telja gjaman áreiöanlegar, þá var verðmyndun finnsku kartöfl- unnar, eins og þaö heitir í lærðri hag- fræði á þessa leiö: Innkaupsverðpr. kg. Kr. 5,00- Flutningsgjöld og trygging Kr. 2,50- Niðurgreiðslur Kr. 5,00- Kostnaöarverö Kr. 2,50- Söluverð frá Grænmetinu líafö síðan kr. 11,80, eöa raöaö verð, og má nú seg ja aö menn hafi orðiö sam- mála um neitunarvald sitt af minna tilefni, og um rétta stjórnun í land- búnaði. Og svo hafa einnig þau miklu tíðindi gerst, aö Mjólkursamsalan hefur lækkaö álagningu sina á kókó- mjólk frá því aö vera 150 prósent, umfram nýmjólk, niður í 130 prósent, og er nú byrjuð aö auglýsa prótein í Morgunblaðinu í heilum síöum, en árssalan á samlagssvæðinu mun vera um 1,3 milljónir lítra af kókó- ntijólk. Þessum mongósopa uröu vinnsluhofin að kyngja til að fá ráö- rúm til aö læra nýjan reikning, sem á — Þaö er bara fyrir unga fólkið sagði hann, angurvær. — Við höfðum að vísu hænur heima, hélt hann áfram, 6—8 pútur, og ávörpuðum þær meö nafni, en þær hétu allar eitthvað, og svo vorum við með skrautlegan hana, sem glitraöi í öllum regnbogans litum í sóiskini. — Okkar hænsni dóu úr elli, sagöi hann og voru grafin, þegar þau höföu skilið viö sjálf. Okkur hefði aldrei komiö til hugar aö leggja okkur þessa fugla, né aðra, til munns. Hænsnin gengu um í hlaðvarpan- um, átu skeljasand og annaö smá- vegis og stundum var þeim gefið. Þau sáu heimilinu fyrir eggjum. Og þegar þau höföu ungaö út, var beöiö þar til unnt var aö kyngreina ung- viðið á kambinum; en þá voru hana- ungamir höggnir og þeir féllu til jarðar eftir aö hafa flogiö hauslausir meö blóöbununa úr strjúpanum út á tún. Þessu fylgdi þjáning, sagöi hann og sú heimspeki er hindrar fólk í aö boröa fugl. Ungamir voru grafnir. En hjá þessu varö víst ekki komist, hélt hann áfram, þar sem almættinu þóknaöist ekki aö haga útungun á þann veg er hentar í búskap, þar sem aðeins nafngreindar hænur verpa eggjum. En nú er þetta liðin tíö. Varphænur eyða sinni nafnlausu ævi í sérstöku vélarrúmi, þar sem fóöur kemur úr síló og eggin fara á færibandi. Utungunarvél hefur svo komið í stað- inn fyrir varphænuna, sem lá á himinsins, heyfymingum og skáld- skap. Sagt er aö kaupverð ryðvamar- stöðvarinnar hafi veriö um 14 milljónir króna, tekiö m.a. úr kjamfóöursjóði, en uppkomin mun ryðvamarstööin, eða eggja- dreifingarstöðin kosta um 25 milljónir króna, samkvæmt aftur- gálgafréttum. En á móti kemur, aö hér eftir munu sveiflur ekki Verða í eggjaveröi á samlagssvæðinu og jólabaksturinn verður tryggari. Geta nú aðrir en stórfram- leiðendur komiö sinum eggjum á markað, eöa aðrir en þeir sem geyma fugla í maskinum og telja egg sín í tonnum, fremur en í tylftum, eöa á f ingrum annarrar handar. Þaö var brimasamt við suöur- ströndina um helgina og þrátt fyrir vorkulda voru menn glaöir. Sér í lagi voru það góöar fregnir aö þaö tókst aö heimta fimm færeyska sjómenn úr helju austur á Skeiðarársandi. Næga þjáningu hafa menn orðið að þola hér á liðnum mánuðum, því 29 islenskir sjómenn hafa farist á sjó á tveim síöustu misserum, eöa á einu ári. Og er þá ekki þyrluslysiö taliö með, eða áhöfn þýska skipsins, er fórst suöur af Dyrhólaey fyrir jólin í fyrra. Þetta eru válegar tölur, er hljóta aö kalla á ný úrræöi í sjósókn og siglingum, en ekki undanslátt. Jónas Guömundsson rithöfundur.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.