Dagblaðið Vísir - DV - 25.08.1984, Blaðsíða 18

54
DV. LAUGARDAGUR 25. ÁGUST1984.
FÁTÆKT OG
FRAMÞRÓUN
Indland er land fátæktarinnar og
Indland er land ríkidæmisins. Þetta
land skítsins og mengunarinnar er
land fegurstu hallargarða og ósnertrar
fjallanáttúru. Eg sit hér í loftkældu
herbergi meö síma og þjónustufólk í
kringum mig. Fyrir utan er gamall,
hvítskeggjaöur maöur, klæddur í
lendaklút og meö staf og þaö eru
sennilega hans einu veraldlegu eigur.
Hann situr þarna á morgnana og hann
situr þarna á daginn og hann situr á
sama staö klukkan níu að kvöldi.
Fyrir utan er líka gömul kona, sem
situr í skúmaskoti, þar sem hún er ekki
fyrir neinum, og heldur lófunum
saman við höku sér og lítur bænar-
augum á vegfarendur. Hún reynir ekki
aö elta mann eins og sumir betlarar
borgarinnar gera. Hún situr bara
friösæl í sínu horni og horfir brosandi á
mann. Einstöku sinnum er hún tekin af
götunni og send á eitthvert betlara-
hæliö. En þaö er bara fyrir merkis-
daga og stórráðstefnur eða eitthvaö
slikt. Eins og þegar Asíuleikarnir voru
haldnir í Delhi eöa þegar leiðtogar
óháöu ríkjanna funduðu hér. Slíkir
VVIP (Very Very Important Persons)
eiga helst aðeins að sjá hallargaröana
en ekki betlarana.
En fátæktin í Dehli er ekkert lík
fátæktinni úti á landi. Hér er yfirleitt
hægt aö fá einhverja vinnu og ef öll
úrræöi þrýtur er hægt aö betla og lifa
sæmilega af því. Hér deyr fólk ekki
hungurdauöa. I afskekktum þorpum í
norðausturhluta landsins eöa í suður-
ríkjunum er hægt aö deyja úr hungri.
Mikill hluti Indverja er vannærður.
Bamadauði er enn mikilL Mengunin
og veikindi, sem hún ber meö sér,
veröur mörgum aö bana.
Eitt helsta baráttumál stjórnvalda
er aö fá fólk til að eignast færri böm. I
hverju einasta kvikmyndahúsi, á
undan hverri einustu bíómynd, eru
sýndar auglýsingar um ágæti
, .fjölskylduáætlunar.”
„Lítil fjölskylda er hamingjusöm
f jölskylda,” segja slagorðin.
En fólk heldur áfram aö eiga mörg
börn hvaö sem áróðri stjórnvalda
líöur. Ástæöan er einföld. Þaö borgar
sig. Heilbrigðir synir eru góöur elli-
lífeyrir.
Tökum ung hjón. Þau eru í blóma
h'fsins og geta unniö vel og lagt hart aö
sér. Þau geta séö fyrir nokkrum
börnum. Þau skrimta, en þetta gengur
allt saman. Þegar börnin vaxa úr grasi
geta stelpumar hjálpaö móður sinni
við bústörfin og synimir geta hjálpað
pabba á akrinum eöa fengið sér vinnu.
Þegar stúlkurnar eru orðnar gjafvaxta
era þær giftar í burtu. Synirnir veröa
eftir. Einhverjir þeirra fara kannski til
næstu borgar eöa næsta bæjar og vinna
fyrir beinhörðum peningum og
eitthvaöaf þeim geta þeir sent aftur til
foreldranna. Þegar ungu hjónin veröa
gömul, sem oft gerist milli þrítugs og
f ertugs vegna vannæringar, munu syn-
irnir og tengdadæturnar sjá um þau í
ellinni. Þjóðhagslega séö hafa öll þessi
börn skapað aukna fátækt fyrir alla, en
fyrir gömlu hjónin hafa þau verið
blessun. Án sonanna heföi ellin oröiö
illbærileg.
Aö fara eftir getnaöarvarnaáróöri
stjórnvalda hefði verið ótraust happ-
drætti. Segjum aö þau heföu eignast
einungis tvö böm og bæöi hefðu verið
stelpur. Það heföi verið tap á allan
hátt. Þau heföu þurft aö borga heiman-
mund meö báðum og þurft aö vinna
fyrir honum algerlega sjálf. I ellinni
heföu þau engan átt aö.
Indversk fjölskylda er ekki hjón og
tvö böm. Hún er afi og amma, pabbi og
mamma og óteljandi böm og bama-
böm. Drengirnir verða yfirleitt eftir
hjá foreldrum sínum en stúlkumar
fara burt og verða meðlimir fjölskyldu
eiginmanna sinna. 1 staöinn fær fjöl-
skylda stúlknanna aörar stúlkur, sem
eru eiginkonurnar, sem synirnir
giftast.
Gifting er ekkert happa-glappa mál.
Gifting er viöskiptasamningur sem
þarf aö prútta um og ræöa mjög
rækilega út í gegn. Hin tilvonandi
brúöhjón koma lítið nálægt samninga-
viöræðunum. I sveitum landsins vita
menn nokkuð vel hvers er krafist.
Heimanmundurinn er kannski svín eða
nokkrir kiölingar. Það fer eftir ríki-
dæmi eöa fátækt fjölskyldnanna
tveggja. I borgum er iiklegra aö út-
varpstæki og sjónvarp og eitthvaö slíkt
sé látið fara meö stúlkunni.
Stundum krefjast foreldrar drengs-
ins skellinöðru og litasjónvarps, en
ekki geta allir oröið viö því. Þaö er
helst í borgunum sem hætta er á
óánægju meö heimanmundinn. I
borgunum býr fólk, sem gerir sér grein
fyrir því, aö maöur er ekki endilega
dæmdur til aö lifa sama lífi og for-
eldrar manns og foreldrar þeirra. Með
því aö leggja hart aö sér og meö því að
nota heilabúið er hægt að safna að sér
auði. Framför er möguleg. AUir sem
hafa stundað sjálfstæðan rekstur
kannast viö tilfinninguna. Maður vill
meira og þegar maður fær meira vill
maður ennþá meira Þannig er þaö um
bændasynina sem flytjast til stór-
borgarinnar og komast að því aö lífið
er ekki endilega hrísgrjón (eöa geitur
eðasaltfiskur).
Þetta kapitalíska hugarfar leiðir til
framfara, en það leiöir h'ka til von-
brigða. Þaö hafa ekki allir til aö bera
þá skerpu og þá samkeppnishæfni sem
þarf til aö komast áfram í borginni,
jafnvel þeir sem gengur vel, vilja aö
sér gangi betur. Þaö er í þessu
andrúmslofti, sem fariö er að gera
auknar kröfur um heimanmund,
kröfur sem ekki er alltaf hægt að veröa
viö.
Stundum fellst fjölskylda drengsins
á útvarp og sjónvarp fyrir giftinguna
en eftir á vilja þau meira. Þau eggja
stúlkuna áfram til aö sníkja meira út
úr foreldrum sínum og þegar það tekst
ekki gera þau henni lífið óbærilegt. Aö
meðaltali tvisvar á dag í Delhi-borg
einni gengur þetta svo langt að tengda-
foreldrarnir ákveða að stúlkan sé þeim
einungis til byrði. Þau hella kerosene-
olíu yfir hana og kveikja L I 90 prósent
tilvika er atvikið skráö sem slys og
strákurinn getur auöveldlega gifst á
ný.
En þetta gerist í borginni og
Indverjar búa í þorpum. Þar getur
ekkert shkt gerst. Þar þekkja allir alla
og fjölskyldur komast ekki upp meö
nein shk „slys”.
Þrátt fyrir allt þetta er það í borginni
sem framtíö Indlands hggur. Þar
gerast framfarirnar. Indland hefur á
undanfömum 40 áram gengið í gegn-
um gífurlega iönvæðingu. Ekkert er
innflutt. Indverjar framleiöa sitt eigiö
stál í sína eigin bíla. Þeir framleiða
dekk á þessa bíla, útvarp og segul-
bandstæki í þá. Rúðumar, sætin og
gírkassamir er allt Made in India.
Verkfræðingar, ríkisstarfsmenn og
kaupsýslumenn Indlands eru allir
þrautlæröir í sínu fagi. Hver einasti
háskóh í Bandaríkjunum eða Bretlandi
af sameiginlegri stærö hefur á milh 50
og 200 indverska nemendur. I hverri af
hinum fjórum indversku stór-
borgum Calcutta, Bombay, Delhi og
Madras — era tugir háskóla, iðnskóla
ogsérskóla.
Samt er aöeins þriöjungur Indverja
læs og skrifandi. Þessi þriðjungur býr í
borgum og bæjum landsins. Þorps-
búarnir eru enn flestir ólæsir. Þeir
stunda akuryrkju eöa annan landbúnað
og líf þeirra er eins og hf forfeöra
þeirra hefur veriö í þúsund ár.
Lykillinn aö framförum er aö opna hug
þessa fólks á möguleikum nútímans.
Margir þróunarsérfræöingar, sem
fara til þorpanna, gefast á endanum
upp og segja: „Þetta fólk vill bara ekki
læra. Það er latt.” Þaö eru góðar
ástæöur fyrir því að illa gengur að
kenna bændum að nota nýjar korn-
tegundir, en þaö er ekki vegna þess að
þeirséulatir.
I Punjab-fylkinu fræga í noröurhluta
Indlands búa rikustu bændur landsins.
Eg talaöi nýlega við einn þeirra sem
áöi í Delhi eftir aö hafa keypt traktor
einhvers staðar í Madhya Pradesh
fyrir sunnan. Hann spuröi mig um
Island og hvort væri hægt aö fá vinnu
þar. Eg sagöi honum að hann gæti
kannski unniö í fiski. Hann skyldi tala
viö íslenska ræðismanninn í Delhi.
Hann sagöi að gæti hann fengið vinnu á
Islandi myndi hann fara út á skrifstofu
flugfélagsins daginn eftir og kaupa
miða til Islands. Hann væri með
peninginn í vasanum.