Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.1984, Blaðsíða 21

DV. LAUGARDAGUR 24. NOVEMBER1984.
21
— Og ekki nema 18% trúa á
„persónulegan guð”.
..Spurningin um það olli okkur
reyndar nokkrum höfuðverk,” sagði
Bernharður. „Könnunin er þýdd og
staöfærð upp úr erlendri könnun og viö
veltum þessu orðalagi lengi fyrir okk-
ur og kannski höfum við ekki dottið
niöur á bestu lausnina. Fjölmargir
þeirra sem spuröu fólk út úr hafa sagt
mér að viðbrögð margra við orða-
laginu „persónulegur guð” hafi veriö:
„Ojá, áttu viö gamla góða karlinn með
skeggið...”
„Trúmál hafa næstum
verið feimnismál"
„Eflaust hafa einhverjir misskilið
þessa spurningu,” sagði Bjöm, „en
samt er athyglisvert hversu margir
leggja áherslu á guð sem anda. Það er
raunar ofureðlilegt; í messu heyrir
fólk prestinn segja: „Guðerandi.”
„Þaö ber lika að hafa í huga,” bætti
Bemharður viö, „að trúmál hafa lengi
verið næstum því feimnismál hér á Is-
landi. Ég á ekki við tveggja manna tal,
en yfir heildina vilja flestir halda sinni
trú út af fyrir sig. Þaö segir sig sjálft
að þessi litla opinbera umræða um trú- .
mál verður til þess aö fólk er óvant því
að setja trú sína í orö. Trúin verður
eitthvað óskilgreint og þegar fólk fær
svona spumingu upp úr þurru lendir
þaðíbobba.”
„Engu að síður er ljóst,” sagði
Björn, „að fræðsla kirkjunnar skilar
sér ekki nægilega. Þetta kemur víðar
f ram í könnuninni. ’ ’
— Já, hlýtur það ekki að teljast áfall
að ekki nema 11% Islendinga skuli trúa
á Krist sem frelsara mannkynsins;
þetta er jú einn af homsteinum kirkj-
unnar.
„Þetta er að minnsta kosti virkileg
Ögrun,” sagði Bernharður. „Kirkjan
þarf greinilega að efla fræðslu sína
mikið og breyta helgihaldi sínu þannig
að það nái betur til fólks. Ég lít á þessa
könnun sem ákall til kirkjunnar um að
þjóna fólkinu betur.”
„Það er líka rétt,” sagði Bjöm, „að
leggja áherslu á að gildi þessarar
könnunar er fremur takmarkað, þó
hún sé góð í sjálfu sér. Spumingamar
um trúmál era aðeins hluti stærri
heildar,ogþaðvantarfjöldamargt inn
í hana. Hversu margir hlusta til dæmis
á útvarpsmessurnar? Hversu margir
lesa Bibliuna eöa önnur trúarrit? ”
„Þaö má heldur ekki gleyma því,”
sagði Bernharður „að fólk ber þrátt
fyrir allt mikið traust til kirkjunnar.
Þegar spurt var til hvaða stofnana
þjóöfélagsins fólk bæri traust kemur
kirkjan þar afar vel út. Aðeins lög-
reglan er ofar á blaöi.”
Trúin á syndina
— En það var spurt um fleira í þess-
ari könnun. 76% trúa á líf eftir dauð-
ann, 81% á tilvist sálarinnar, ekki
nema 12—15% á djöfulinn og helvíti en
55% á himnaríki; hins vegar trúa 65%
á syndina og 26% á endurholdgun.
Hvað viljiði segja um þessar niður-
stöður?
„Það sem ýtti við mér,” svaraði
Björn, „var að það fær mestar undir-
tektir sem beinist að lífi eftir dauðann
á einn eða annan hátt. Ut úr þessu fær
maður mynd af átrúnaði sem snýst
fremur um næsta líf heldur en þetta.”
— Er trúin á syndina ekki dálítið
undarleg? Fólk trúir ekki á per-
sónulegan guð, ekki á djöfulinn né
helvíti en svo trúir það í stórum stíl á
syndina.
„Já, þetta er athyglisvert,” sagði
Björn. „Ég held að orö eins og djöfull-
inn og helvíti séu nú orðið ekkert nema
táknmyndir í hugum fólks; tákn
heimsmyndar sem er horfin. ”
„Fólk sér líklega fyrir sér Gullna
hliðiö,” sagði Bemharður. „Eg segi
fyrir mig að alltaf þegar ég heyri
minnst á djöfulinn þá dettur mér í hug
Lárus Pálsson!”
„Einmitt,” sagöi Björn. „Egheldað
með því að lýsa yfir þeirri skoðun aö
syndin sé til hafi fólk almennt verið að
viöurkenna tilvist hins illa. Það gerði
fólk áöur með orðum eins og helvíti. ”
„Sama virðist vera uppi á teningn-
um varðandi himnaríki,” bætti Bem-
harður við. „Fólk virðist almennt ekki
tengja það viö eilíft líf sem flestir
aöhyllast þó.”
„Samt er ekki jafnilla komið fyrir
himnaríki og helvíti,” benti Björn á.
„Ennþá trúa 55% á tijvist þess.”
„Eg held,” sagði Bernharður, ,,aö
viö séum nú að verða vitni að miklum
breytingum á notkun tungumálsins og
þá ekki síst í trúarlegum efnum.
Maður heyrir mjög sjaldan minnst á
himnariki í prédikunum presta. Og
helvíti er nánast aldrei nefnt.”
„Þjóðfélagsbreytingar
hafa ruglað fólk"
— En segjum að með trú sinni á
syndina hafi fólk verið að lýsa yfir trú
á tilvist hins illa. Nú kemur fram
annars staöar í könnuninni aö Islend-
ingar líta á gott og illt sem mjög afstæð
hugtök; það fari alveg eftir aðstæðum
hvað sé gott og hvað illt.
„Mér sýnist að fólk sé almennt
þeirrar skoðunar að hið illa sé til,”
sagði Bjöm, „en vandinn liggur í skil-
greiningunni. Hver er munurinn á
góðu og illu? Ég held að þær miklu
breytingar sem hafa orðiö á þjóðfélag-
inu hafi raglaö fólk í ríminu. Þessar
breytingar hafa gengið miklu fljótar
yfir hér en annars staðar. Gildismatiö
hefur brenglast. Það sem var rétt í gær
virðist allt í einu rangt í dag, og öfugt.”
,,Stóraukið upplýsingastreymi hef-
ur vafalaust haft áhrif á þetta líka,”
sagöi Bernharður. „Heimurinn er ekki
lengur svartur eða hvítur, hann er
grár. Tökum til dæmis vígbúnaðinn.
Er hann til góðs eða ills? Það er
eðldegt aö sþurningar af þessu tagi
vef jist fyrir fólki.”
— En að lokum: hver eiga viðbrögð
kirkjunnar að verða við þessari könn-
un?
Björn sagði: ,Eins og Bernharður
sagöi áöan þá er þetta ákaU tU kirkj-
unnar, hún veröur að Uta í eigin barm
því greinUega vantar mikið á að
kristin kenning nái til fóUcs. Það
verður auðvitað aö hafa ótal fyrirvara
á þessari könnun, en kirkjan hlýtur að
taka hana til vandlegrar skoðunar.”
„En jafnframt er könnunin örv-
andi,” sagði Bernharður. „Jarðveg-
urinn virðist vera góður. Kirkjan nýtur
trausts sem stofnun, fólkið er trú-
hneigt. . . Umfram aUt held ég að
þetta kalU á dýpri könnun þar sem
trúarlíf veröi kannaö sérstaklega.
Þetta era svo grófir drættir aö menn
skulu varast að taka þá of alvarlega
-ii
mojpxm
ta
VOLVO 244 TURBO
ÁRG 1982,
ek. 30.000, beinsk.,
m/yfirgír, vökvastýri,
rafdrifnar rúður, sport-
felgur, rauður met.
Verð kr. 550.000. Ath.
skipti á jeppa.
VOLVO 244 DELUX
ÁRG. 1982,
ek. 22.000, sjálfskiptur,
m/vökvastýri, rauður.
Verð 395.000. Ath.
skipti á eldri Volvo.
VOLVO 244 GL
ÁRG. 1982,
ek. 44.000, sjálfsk.,
m/vökvastýri, rauður
met. Verðkr. 430.000.
VOLVO 345 DELUX
RIO ÁRG. 1982,
ek. 36.000, beinsk.,
brúnn met. Verð kr.
290.000.
VOLVO 245 GL
ÁRG. 1980,
ek. 70.000, sjálfsk.,
nuggat met. Verð kr.
340.000.
VOLVO 244 GL
ÁRG. 1980,
ek. 65.000, sjálfsk.,
nuggat met. Verð kr.
325.000. Ath. skipti á
eldri Volvo.
VOLVO 244 DELUX
ÁRG. 1977,
beinsk., blár met. Verð
180.000.
VOLVO 244 DELUX
ÁRG. 1978,
ek. 90.000, sjálfsk.,
m/vökvastýri. Verð kr.
230.000.
OPIÐÍ DAG KL. 13-
VOLVOSALJURINN
Suðurlandsbraut 16 • Sími 35200
MISSTU EKKI VIKU ÚR LÍFI ÞÍNU
ÁSKRIFTARSÍMINN ER
27022
L3WKUV
Gríllofn og brauðríst
frá General Electríc USA
Afar hentugt og notadrjúgt tækí sem
ætti aÖ vera tíl í hverju eldhúsí
RAFTÆKJADEILD
[hIhekiahf
LI^hU laugavegi 170-172 SÍMAR 11687 ■ 21240

★ Allir SAAB eru framhjóladrifnir.
★ Notaður SAAB getur enxt þér lengur en nýr bíll af öðrum
tegundum.
★ Allir SAAB hafa þurrkur á Ijósum. upphitad bilxtjóraxœti, sjálf-
virk ökuljóx, xtækkanlegt farangurxrými.
★ 25 ára reynxla við íxlenxkar aðxtœdur.
TOGGURHR
SAAB UMBOÐIÐ
Bildshöföa 16 - Símar 81530 og 83104

í'fTf 7 7
Opið kl.10-4. - Seljum í da
Saab 95 árg. 1978,3ja dyra, brúnn, ekinn
78 þús. km. Sumar- og vetrardekk.
Saab 900 GLE árg. 1982,4ra dyra, svart-
ur, beinskiptur, 5 gíra, mfvökvastýri, sól-
þaki, lituðu gleri og fleira, ekinn 33
þús.
V
Saab 900 GL árg. 1982, 4ra dyra, silver,
beinskiptur m/vökvastýri, ekinn 44 þús.
Saab 99 GL árg. 1981, 2ja dyra, blár,
beinskiptur, 4ra gíra, ekinn 40 þús. km. JJ