Dagblaðið Vísir - DV - 28.11.1984, Blaðsíða 30
30
DV. MIÐVIKUDAGUR 28. NOVEMBER1984.
Nýjar bækur
Nýjar bækur
Nýjar bækur Nýjar bækur
Nýjar bækur
Eðvarð Ingólfsson
EDVARÐ INGOLFSSON
FIMMTÁN ÁRA
ÁFÖSTU
Æskan hefur gefiö út bókina
Fimmtán ára á föstu eftir Eðvarð
Ingólfsson. Þetta er unglingasaga sem
segir frá Lísu, fimmtán ára draumadís
allra sktráka, og keppinautum um
hylli hennar. — Árni, bekkjarbróðir
Lísu, er mjög hrifinn af henni, svo hrif-
. inn að hann verður stundum andvaka
af ást. En það er einn þrándur í götu.
Hún er á föstu meö mótorhjólatöffara
sem er tveim árum eldri en hún. Ámi
hefur gefiö upp alla von um að ná í Lísu
þar til óvæntir atburðir verða og
spenna færist í leikinn....
Fimmtán ára á föstu fjallar einnig
um sumarstörf táninganna og skipti
þeirra við fjölskyldu og vini. Sagan er
skemmtileg og hrífandi og segir á nær-
færinn hátt frá gleöi og sorgum, kvíða
og vonum jjessa unga fólks. Hún gerist
t á einu sumri og í lokin hafa mikil tíö-
indi gerst...
Fimmtán ára á föstu er fimmta bók
Eðvarðs Ingólfssonar. Áður hefur
hann sent frá sér tvær unglingabækur,
Gegnum bernskumúrinn og Birgi og
Ásdísi, sem báðar eru uppseldar hjá
forlaginu. Eövarð hefur starfaö mikið
með ungu fólki og m.a. stjórnaðnokkr-
um unglingaþáttum í útvarpinu, nú
síðast þættinum Frístund á rás 2.
ÁRNI BERGMANN
MEÐ KVEÐJU
FRÁ DUBLIN
Mál og menning hefur gefið út skáld-
söguna Meö kveðju frá Dublin eftir
Árna Bergmann. Eftir Árna hafa áður
komið út endurminningamar Miðviku-
dagar í Moskvu og skáldsagan Geir-
fuglamir.
Ovænt ástarævintýri í Suður-Frakk-
landi verður til að rífa aöalpersónuna
Bjöm úr friðsælum hvunndagsheimi
hins miðaldra kennara. Hann eltir
stúlkuna til Irlands, þar sem hann
kemst í samband við skæruliöa írska
lýöveldishersins. Þegar Björn snýr
aftur til Islands er hann flæktur í átök,
þar sem engum er hlift. Með kveöju frá
Dublin er spennusaga, sem jafnframt
vekur upp ýmsar spurningar.
Þessi nýja skáldsaga Árna verður
gefin út bæði innbundin og sem kilja,
UGLA. Hún er 189 bls. að stærð, unnin
að ÖIlu leyti í Prentsmiðjunni Odda hf.
Kápugerði Hilmar Þ. Helgason.
ÞORGILS GJALLANDI
RITSAFN III
Bókaútgáfan Skuggsjá, Hafnarfiröi,
hefur gefið út þriðja bindi Ritsafns
Þorgils gjallanda. Rit Þorgils gjall-
anda hafa ekki verið fáanleg í áratugi í
heildarútgáfu. Þessa útgáfu verka
hans annast þau Jóhanna Hauksdóttir
og Þórður Helgason.
Þorgils gjallandi var skáldaheiti
Jóns Stefánssonar, er fæddist 2. júní
1851 að Skútustöðum í Mývatnssveit.
Hann var bóndasonur og missti báða
foreldra sína ungur. Eftir það var
hann vinnumaður á ýmsum bæjum í
sveitinni, en dvaldi sumarlangt í Húna-
vatnssýslu sem vinnumaður og auk
þess hluta vetrar við nám hjá prestin-
um að Skinnastaö í öxarfirði. Að þessu
frátöldu dvaldi hann allan aldur sinn í
Mývatnssveit og þar dó hann árið 1915.
Þetta er lokabindi ritsafns skáld-
bóndans Þorgils gjallanda (Jóns Stef-
ánssonar) og hefur að geyma skáld-
sögur hans. Þær spanna allan rithöf-
undarferil skáldsins. Allt höfundar-
verk Þorgils gjallanda var unnið í hjá-
verkum, erfiðisvinnan varð að sitja í
fyrirrúmi. Því má telja þennan bónda
til afreksmanna. „Eg gat ekki þagað,”
sagði hann. Því urðu þessar sögur til.
Aftast í þessu bindi er sérstakur
kafli, Utgáfur og heimildir, sem Olafur
Pálmason mag. art. tók saman.
Ritsafn III eftir Þorgils gjallanda er
237 bls. að stærð, sett og prentað í
Prisma og bundið í Bókfelli hf.
STEFÁN JÚLÍUSSON
PÓLITÍSKUR
FARSI
Skáldsagan Pólitískur farsi er eink-
um og aöallega saga stjórnmálamanns
sem farinn er að fella af og komist hef-
ur í meiri eða minni andstöðu við fýrri
samherja. Skáldsagan er einnig saga
tveggja skjólstæðinga hans og vina af
yngri kynslóð sem ekki geta að öllu
leyti fellt sig við skaplyndi hans og
gerðir. Þar myndast togstreita og átök.
Skáldsagan greinir jöfnum höndum
frá lífi og starfi yngri mannanna
tveggja, fjölskyldum þeirra, ástum og
atferli. Nokkrar örstuttar stiklur úr
stjómmálasögu síðustu áratuga tvinn-
ast skáldsögunni til að finna lífshlaupi
aðalpersónunnar stund og stað.
Pólitískur farsi er 167 bls. Það er
bókaútgáfan Björk sem gefur bókina
út.
Stefán Júlíusson
Pólitískur
Skáldsaga
4
WRINHELLUNNI
eemsKuMrnDm Ffí* L*naANt$$monoiM
KRISTJÁN FRÁ DJÚPALÆK
A VARIIM-
HELLUNNI
Á varinhellunni fjallar um daglegt
aml og mannleg lifbrigði í útkjálka-
sveit milli stríða. Bókin er ekki eigin-
leg ævisaga heldur sjálfstæð minn-
ingabrot, margvíslega samansett.
Bemskumyndir er höfundur bregður
upp úr heimasveit sinni, „frá nyrstu
ströndum” þriðja áratugarins. Það
var á tímum hins kjarnmikla mannlífs
þegar sérlyndi og sérvitund voru enn-
þá regla en ekki undantekning í samfé-
laginu. Og hér en enginn hörgull á kyn-
legum kvistum. . .
Yfir allri frásögninni hvílir sú heið-
rikja hugarfarsins, sú góölátlega
kimni og sá tærleiki máls og stíls sem
skáldinu frá Djúpalæk er laginn. Og
við kynnumst lífheimi þar sem gjöful
fjara, kliðmjúkur lækur og herðabreiö
fjöll mynda umgjörð um veröld sem
var.
A varinhellunni er 192 bls. Skjald-
borg gefur bókina út.
Else-Marie Nohr
ÁBYRGÐ
A CJNGGM
HERÐGM
skuqqsjA
ELSE-MARIE NOHR
ÁBYRGÐ Á
UNGUM
HERÐUM
Hjá bókaútgáfunni Skuggsjá, Hafn-
arfirði, er nú komin út þriðja bókin í
nýju safni af hinum vinsælu Rauðu ást-
arsögum, sem nefnist Ábyrgð á ungum
heröum og er eftir Else-Marie Nohr.
Þrjár bækur koma nú út í þessu nýja
safni en áður hafa komið út 24 bækur í
fyrsta safninu af Rauöu ástarsög-
unum, og allar eru þær bækur fáanleg-
ar ennþá. Þetta eru allt spennandi og
vel skrifaðar skemmtisögur.
Ábyrgð á ungum herðum segir frá
ungri stúlku, Ritu, sem berst hetju-
legri og örvæntingarfullri baráttu við
að vernda litlu systkinin sín tvö gegn
manninum sem niðdimma desember-
nótt, — einmitt nóttina, sem móðir
hennar andast — leitar skjóls í húsi
þeirra á flótta undan lögreglunni.
Hann segist vera faðir barnanna, kom-
inn heim frá útlöndum eftir margra
ára veru þar, en er í rauninni hættuleg-
ur afbrotamaður sem lögreglan leitar
ákaft eftir flótta úr fangelsi.
Ábyrgð á ungum herðum er 196 bls.
að stærð. Hún var sett og prentuð í
Prentbergi hf. og bundin í Arnarfelli
hf. Skúli Jensson þýddi bókina.
AÐALHEIÐUR KARLSDÓTTIR
FRÁ GARÐI
VILLTAFVEGI
Villt af vegi er sjötta bók Aðalheiðar
Karlsdóttur frá Garði. Um söguþráö-
inn segir á bókarkápu: Eirný og Haf-
liði eru heitbundin og hafa verið í fest-
um um tíma. Þá gerist sá óvænti at-
burður að Hafliöi slasast alvarlega og
er fluttur á sjúkrahús. Ovíst er með
bata í fyrstu. Eirný tekur þetta mjög
nærri sér. Hún elskar Hafliða en getur
ekki hugsaö sér að bindast fötluðum
manni. . Eirný kynnist bandarískum
manni og fer með honum af landi burt
án þess að láta Hafliöa vita. Eirnýjar
bíður frægö og frami á f jarlægum slóð-
um og margt gerist í lífi hennar. Er
hún snýr aftur heim til Islands eftir 45
ár, finnur hún til saknaðar. Allir eru
horfnir sem henni voru kærir. Hún þrá-
ir að frétta af Hafliöa. Frægð hennar
og frami er nú litils virði. Henni finnst
hún hafa farið vill. vegar og tekið
ranga lifsstefnu. Margt gerist eftir
heimkomu Eirnýjar, sem kemur les-
endum á óvart.
Villt af vegi er 162 bls. Skjaldborg
gefur bókina út.
AÐ4LHEIÐUR KARLSDÓTTIR
FRAGARÐl
Villt
afvegi
ALDNIR HAFA
ORÐIÐ
ERLINGUR DAVÍÐSSON SKRÁÐI
Bókaflokkurinn Aldnir hafa orðið
varðveitir hinar merkilegustu frásagn-
ir eldra fólks af atburðum löngu lið-
inna ára um það sjálft, atvinnuhætt-
ina, siðvenjurnar og bregður upp
myndum af þjóðlifinu, örum breyting-
um og stórstígum framförum, þótt
ekki sé um samfelldar ævisögur að
ræða. Fólk sem segir frá i þessari bók
og fyrrum í þessum bókaflokki er úr
ólíkum jarðvegi sprottið og starfsvett-
vangur fjölbreyttur, svo og lífsreynsla
þess. Frásagnir spegla þá liðnu tíma,
sem á öld hraöans og breytinganna
virðast nú þegar orðnir fjarlægir. En
allar hafa þær sögulegt gildi jjótt þær
eigi fyrst og fremst að þjóna hlutverki
góðs sögumanns, sem á fyrri tíð voru
aufúsugestir.
Þeir sem segja frá í þessu bindi eru:
Guðni Ingimundarson, Jóhannes Jóns-
son, Jónina Steinþórsdóttir, Skarphéð-
inn Asgeirsson, Steinþór Eiríksson,
Sveinn Einarsson og Sæmundur
Stefánsson.
Aldnir hafa orðið er 299 bls. Skjald-
borg gefur bókina út.
MARTIN NÆS
MARTIN NÆS
SÍMOIM
PÉTUR
Á bókarkápu segir um Símon Pétur:
Eg heiti Símon Pétur og ég er 4 ára. Eg
fór snemma aö heiman í morgun, því
ég er á dagheimili á meðan mamma og
pabbi eru í vinnunni. Eg hef ekki ennþá
eignast systkini, en ég á marga góöa
vini, einn þeirra heitir Doddi. Einu
sinni fór mamma á námskeiö og ég er
viss um aö þiö getið ekki giskað á hvaö
hún gaf mér, þegar hún kom heim.
Mamma og pabbi fengu lika gjöf frá
mér.. .
Martin Næs er Færeyingur, fæddur
1953. Hann starfar nú sem bókavörður
á Akureyri. Martin er þekktur rithöf-
undur í heimalandi sínu og árið 1981
fékk hann ásamt teiknaranum Martini
Joensen bamabókaverðlaun bæjar-
stjórnar Þórshafnar fyrir „Per og eg”.
Þá hefur hann snúið bókum Guðrúnar
Helgadóttur á færeysku og árið 1983
gaf hann út í Færeyjum „Heyst-
myrkvið yvir Mær”, 60 ljóð eftir
Snorra Hjartarson.
Símon Pétur er 70 bls. Skjaldborg
gefur bókina út.
BOGGA
Á
Vilborg Dagbjartsíkktir
VILBORG DAGBJARTSDÓTTIR
BOGGA
Á HJALLA
Barnabókin Bogga á Hjalla eftir Vil-
borgu Dagbjartsdóttur er komin út hjá
Máli og menningu, myndskreytt af
Önnu Cynthiu Leplar.
Söguhetjan, Bogga, er skemmtileg
stelpa sem býr í litlu þorpi, hjá
mömmu, pabba, ömmu og öllum syst-
kinunum, kisu, hananum og hænsn-
unum. Það er glatt á hjalla þar sem
svona margir búa — enda heitir húsið
þeirra Hjalli. I sögunni segir frá dag-
legum störfum, hananum sem lenti í
tjörunni, húsinu sem fauk út á sjó,
huldufólkinu sem Bogga sá þegar hún
var að reka kýmar og mörgu fleira.
Allt þetta gæti sem best gerst á okkar
dögum, en raunar er Bogga Vilborg
Dagbjartsdóttir sjálf og þorpið hennar
Vestdalseyri við Seyðisfjörð sem nú
hefur verið jafnaö við jörðu. Það er
veröld sem var sem lesendur kynnast i
bók Vilborgar en þó lifandi og nálæg
veröld.
Bókin er einkum ætluð þeim bömum
sem eru nýlega farin að lesa sjálf,
letrið stórt og skýrt. Hún er 45 bls. auk
yfirlitsmyndar af Vestdalseyri um 1930
eftir önnu Cynthiu Leplar. Bókin er
hönnuð í Repró, prentuð í Formprenti
og bundin í Bókfelli hf.