Dagblaðið Vísir - DV - 15.08.1985, Blaðsíða 8

DV. FIMMTUDAGUR15. AGUST1985.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Flutti hátíð-
arræðuna úr
skotheldu
glerbúri
Rajiv Gandhi, forsætisráöherra Ind-
lands, flutti í dag hátíðarræðu á
þjóðhátíðardegi Indverja þar sem
minnst er sjálfstæðisins frá Bretum
árið 1947. öryggisvarsla var gífurleg í
Nýju Delhí, „sjaldan séð annað eins”
sagði vestrænn stjómarerindreki.
Gandhi flutti hátíðarræðu sína umvaf-
inn öryggisvörðum úr sérstöku skot-
heldu glerbúri. Yfir höfði fundar-
manna sveimuðu þyrlur flughersins og
á þökum nærliggjandi húsaþyrpinga
lágu skyttur úr úrvalsdeildum hersins.
Yfirvöld á Indlandi hafa áhyggjur af
hugsanlegum hermdarverkum öfga-
sinna úr röðum sikka er taldir eru vilja
hefna árásar indverska hersins á helg-
asta musteri sitt, Gullna hofið í
Punjabríki.
eftir því sem f rönsk vikurit fullyrða
maður í varnarmálaráðuneytinu hafi
gefiö þessi fyrirmæli í apríl. Hann er
þó ekki nefndur á nafn.
„Le’Express” segir aö franska leyni-
þjónustan hafi lagt á ráðin um
skemmdarverkin, undirbúið þau og
fengið blessun æðri ráðamanna. — Það
getur heldur engra heimilda.
„L’Express” segir nú hafa komist
að hinu sanna um hver konan og
maðurinn eru sem handtekin voru með
fölsuð vissnesk vegabréf í Nýja-
Sjálandi og hafi verið ákærð fyrir hlut-
deild í skemmdarverkinu og morð.
Blaðiö segir að konan, sem þóttist
heita Sophie Turenge, sé 36 ára
höfuðsmaður í franska hernum,
Dominique Prieur að réttu nafni. Sá,
sem þóttist eiginmaður hennar, segir
blaðið að hafi verið tekinn úr hópi sér-
þjálfaðra dáta, sem æfa froskköfun frá
bækistöð hersveitar þeirra á Korsíku.
Embættismenn i franska varnar-
málaráðuneytinu, sem hafa með leyni-
þjónustuna að gera, hafa ekki viljað
staðfesta neina af þessum fullyrðing-
um.
Mitterrand forseti lagði fyrir í
síðustu viku að opinber rannsókn færi
fram á því hvort franska leyni-
þjónustan hefði átt hlut að skemmdar-
verkinu á Rainbow Warrior.
Þrír ný-sjálenskir lögreglumenn
eru komnir til Parísar vegna
rannsóknar málsins.
Janni Spies, ekkja danska farðaskrifstofukóngsins, gaf dönskum visinda-
mönnum, ar rannsaka orsakir ónæmistœringar, 20 milljónir íslenskra
króna til að kynda undir ann frekari rannsóknir.
Janni Spies styrk-
ir rannsóknir á
ónæmistæringu
Gunnlaugur A. Jónsson, fréttaritari
DVíLundl:
Janni Spies, ekkja ferðakóngsins
danska Simon Spies, hefur fært Ríkis-
spítalanum í Kaupmannahöfn rúmar
20 milljónir króna (ísl.) að gjöf og
óskaö eftir því að f jármunum þessum
verði varið til rannsókna á ónæmis-
tæringu (AIDS).
Danir þykja standa framarlega í
rannsóknum á ónæmistæringu enda er
Danmörk það Norðurlandanna, sem
verst hefur orðið fyrir barðinu á
sjúkdómnum.
Prófessor Viggo Faber, sem
stjómar rannsóknunum á ónæmis-
tæringu við ríkisspítalann, lýsti því
yfir fyrir nokkrum vikum að deild hans
væri algjörlega f járvana. Það eitt gæti
tryggt áframhald rannsóknanna að á-
vísun bærist með póstinum.
Nú hefur það sem sé gerst. Janni
Spies hefur jafnframt látið á sér skilja
að hún kunni síðar að veita meira fé til
rannsókna á ónæmistæringu.
Sífellt eykst
þrýstingur á Botha
Ekkert lát virðist á óeirðum í Suður-
Afríku. Tveir blökkumenn féllu í
morgun í átökum viö lögreglu örfáum
klukkustundum áöur en P.W. Botha
forsætisráðherra ávarpar suður-
afrískan landslýð og opinberar stefnu
stjómarinnar í kjölfar vaxandi átaka í
landinu. Ræðu Botha er beðið með mik-
ilii eftirvæntingu. Búist er við
einhverjum tilslökunum stjómvalda
sem opinberaðar verða í ávarpi for-
sætisráöherrans. Fréttaskýrendur eru
ekki sammála um hve viðamiklar um-
bætur verða boðaðar. Ræðu Botha
verður útvarpaö og sjónvarpað beint
klukkan 17.30 að íslenskum tíma.
Miklar óeirðir urðu einnig í gær-
kvöldi í héruðum blökkumanna um
gervalla Suður-Afríku. Grjóti og
bensínsprengjum var kastaö að her- og
lögreglubifreiðum. Fjölmargir særð-
ust. Hópar blakkra fóru um götur
heimahéraða sinna og brenndu
verslanir og skólahús í nánd við
Jóhannesarborg. Neyðarlögin, sem
ríkisstjómin lýsti yfir í tveim stómm
héruðum landsins fyrir þremur árum,
hafa lítið gert til þess aö lægja óróann i
landinu.
Mikill órói var í Durban í nótt en
ekki kom þó til teljandi átaka. Rúm-
lega 70 manns hafa fallið í Durban á
aöeins einni viku í átökum blökku-
manna og lögreglu.
Desmund Tutu biskup og nóbels-
verðlaunahafi lét hafa eftir sér í gær að
það skipti í raun engu máli hvaða
umbætur Botha myndi boða í stefnu-
ræðu sinni, blökkumenn myndu aldrei
samþykkja annað en fullkomiö
jafnræði.
Krefjast
ævifangelsis
Síðasta vitnið í málaferlunum gegn
argentínsku herforingjunum níu
vegna mannréttindabrota bætti viö
þriggja mánaða vitnaleiðslur enn frek-
ari lýsingum á pyndingum og hrotta-
skap.
Gladys Evarista Cuervo, hjúkrunar-
kona við sjúkrahús sem notað var fyrir
fangelsi og pyndingarstöð af öryggis-
sveitum landsins í tíð herforingja-
stjómanna í Argentínu, greindi réttin-
um frá því að hún hefði verið numin á
brott og síðan haldiö lokaðri í skáp í
sjúkrahúsinu, sem er í Buenos Aires.
Það var á árinu 1976.
Böðlar hennar brutu í henni bringu-
beinið og nokkur rif, kveiktu í nárahár-
um hennar og báru logandi vindlinga-
kveikjara víöa að líkama hennar. Hún
lýsti því hvar hún sá einn lækni liggja í
blóði sínu eftir að prik haföi verið rekið
upp þarmaveg hans.
Læknir þessi, Jorge Roitman, er
aðeins einn í hópi að minnsta kosti 9
þúsunda sem hurfu á herstjómarárun-
um 1976 til 1983. Síðast spurðist til hans
að öryggissveitir lögreglú og hcrs
höfðu tekið hann til fanga.
Enginn hinna fyrrverandi leiðtoga
herforingjastjómanna hefur birst í
réttarsalnum þar sem leidd hafa verið
fram nær 1000 vitni. Flest þeirra lýsa
mannránum, pyndingum og morðum
öryggissveitanna.
Julio Strassera ætlaði í fyrstu að
leiða fram helmingi fleiri vitni en telur
þess enga þörf lengur eftir aö vitnis-
burðirnir gefa til kynna aö allar deildir
hers, flota og flughers hafi verið við-
riðnar mannréttindaglæpi um allt land
á stjómarárum herforingjanna í hinu
svonefnda „skítuga stríði” sem rekiö
var gegn vinstrimönnum eða stjómar-
andstæðingum.
Hann ætlar að krefjast ævilangrar
fangelsisvistar fjögurra hinna ákærðu,
Jorge Videla fyrrum forseta, Roberto
Viola fyrrum forseta, Emilio Massera
og Armando Lambruschini flotafor-
ingja. Hann leitar mildari dóma yfir
hinum fimm en þeirra á meðal er Leo-
poldo Galtieri fyrrum forseti.
Réttarhaldinu hefur verið frestað
um hálfan mánuð.
Tvö frönsk tímarit fullyrða að
franska leyniþjónustan hafi hrundið í
framkvæmd áætlun um að sökkva
Rainbow Warrior, skipi grænfriðunga,
eftir aö hafa fengið fyrirmæli um það
hjá háttsettum embættismönnum
frönsku stjórnarinnar.
Vikublaðið „L’Evenement du
Jeudi” vitnar hvergi í neinar heimildir
í frétt sinni um að háttsettur embættis-
Skötuhjúin Sophie efla Dominique og Alain Turenge.
Rainbow Warrior liggjandi sokkinn i höfninni i Auckland eftir skemmdarverkið. í sprengingunni fórst
Ijósmyndari úr samtökum grœnfriðunga.
Skemmdarverkið á Rainbow Warrior:
Fölsku hjónin
voru Frakkar