Dagblaðið Vísir - DV - 24.08.1985, Blaðsíða 11

DV. LAUGARDAGUB 24. ÁGUST 1985
47
selda biltegund frá upphafi.
RÐALOK?
lígería munu sitja ein að dýrðinni
Ferdinand Porsche, hönnuður
Fólksvagnsins.
Schlelein, talsmaður VW, segir að
búast megi við því að biliinn verði
framleiddur fyrir innanlandsmarkað í
þessum löndum um nokkurra ára skeið
enn.
Frá 1971 hefur gengi voffans farið
þverrandi. Þá voru framleidd 1,29 millj-
ón bílar á ári. Árið 1972 fór hann yfir 15
milljón eintaka markið og varð þar
með söluhæsta bifreiðateguiid sem
framleidd hefur verið. Fyrri methafi
var T-módel af Ford sem náði tæpum
15 milljónum frá 1908 til 1927. En þá
þegar voru arftakar hans farnir að
taka á sig mynd á teikniborðum.
VW fyrirtækið gerði sér grein fyrir
að bjallan, sem hönnuð var þremur
áratugum áður, gæti ekki endalaust
séð því fyrir nánast öllum tekjum þess.
Árið 1973 kom ný kynslóð bifreiða á
markaðinn frá fyrirtækinu. „Golf” var
verðugur arftaki bjöllunnar að sögn
Volkswagen fyrirtækisins, og hafa ekki
selst eins margir bílar á jafnskömm-
um tíma og hann. Hann sér fyrirtækinu
fyrir megninu af tekjum þess.
Volkswagen er nú fimmti stærsti
bílaframleiöandi heims. Á fenjasvæði
nokkru í vesturhluta Þýskalands var
stuggað við kjörbeði moskítóflugunnar
og reistar höfuðstöðvar verksmiðjunn-
ar. Þar heitir nú Wolfsburg og rúmlega
140 þúsund manns búa þar.
Þrír menn eru ábyrgir fyrir vel-
gengni bjöllunnar og er þar misjafn
sauður í mörgu fé. Fyrstan skal nefna
til sögunnar Ferdinand Porsche, sem
hannaði bilinn, annan frægan skal
nefna Adolf Hitler en hann stofnaði rík-
isrekna verksmiðju til að fjöldafram-
leiöa þennan bíl fólksins áriö 1938 og
svo loks Heinrich Nordhoff en hann
kom VW aftur á laggirnar eftir stríðið
og veitti fyrirtækinu forustu í tvo ára-
tugi.
Adolf Hitler hafði ekki bílpróf en var
engu að síður áhugamaður um bifreið-
ar. Hann kveikti þegar á bjöllunni er
Ferdinand Porsche kynnti honum
teikningu „fóllans” árið 1934. Hitler
gerði sér vel grein fyrir áróðursgildi
þess að „bílvæða” þýsku þjóðina.
Hann tryggði Porsche því stuðning
þriðja ríkisins.
Áriö 1938 var bjallan komin í sitt end-
anlega horf, og þótti loftkæld vél sem
dreif bílinn áfram vera næsta bylting-
arkennd nýjung. Það er varla hægt að
segja að frá þessum tíma hafi bifreiðin
breyst.
Verksmiðja ríkisins var komin í
gang árið 1939 en þá braust stríðið út.
Henni var beitt upp frá því að mestu í
þágu hergagnaframleiðslu og því
höfðu aðeins 630 bílar fólksins verið
framleiddir við stríðslok. Verksmiðjan
hafði nánast verið eyðilögð í loftárás-
um bandamanna.
Það má telja kaldhæðnislegt að her-
námsliö Breta átti stóran þátt i að gera
draum Hitlers um bílvæðingu Þýska-
lands að veruleika. Bretar skipulögöu
viðgerðir verksmiðjunnar og voru svo
hrifnir af bifreiðinni að þeir pöntuðu 20
þúsund stykki!
Nordhoff var gerður að forstjóra
árið 1948. Ford fékk tækifæri til að
kaupa verksmiðjuna en eftir að því
boði var hafnaö afhentu Bretar hinni
nýju vestur-þýsku ríkisstjórn verk-
smiðjuna. Nordhoff hófst þá handa um
að reisa fyrirtækið úr rústum af þeim
dugnaði sem einkenndi Þjóðverja á
þessum árum.
Velmegun heima fyrir og snjöll sölu-
herferð heima og erlendis tryggði við-
gang farartækisins. Er Nordhof lést
árið 1968 var Volkswagen orðið heims-
þekkt vörumerki.
Og enda þótt fólksvagninn verði ekki
eins algeng sjón á meginlandi Evrópu
héðan í frá segir VW fyrirtækið næsta
víst að síöustu bjöllurnar verði enn á
götunum þegar tuttugasta og fyrsta
öldin gengurígarð.
ás.
99
Fólksvagninn
99
i mu ar
segir Páll V. Daníelsson, einn fyrsti
Voffaeigandinn á Islandi
„Eg var líklega meö þeim aifyrstu
að kaupa Fólksvagninn,” sagði Páll
V. Daníelsson, viðskiptafræðingur og
áfengisvarnafrömuöur, í samtaii við
DV.
.Fyrsti Fólksvagninn minn var
skráður 30. desember 1954. Þetta var
ósköp látlaus bíll sem ég átti í níu ár.
Eg keypti næst aðra tegund af Volks-
wagen en hef átt tvær bjöllur síðan.
Núna keyri ég um á Passat en ég hef
alltaf skipt viðHeklu eðaí31ái ”
-ás
„Þetta var
mektarbíir
— segir Viggó Maack, fyrsti
íslenski Fólksvagnseigandinn
„Ég var staddur í Danmörku að
fyigjast með smiði Tungufoss og
Fjallfoss þegar ég eignaðist mina
fyrstu Fólksvagenbjöllu,” sagði
Viggó Maack, skipaverkfræðingur
hjá Eimskip, í samtali viö DV.
Viggó er að öllum líkindum fyrsti
Íslendingurmn sem eignaðist þennan
geðslega bíl.
„Hekla var nýbúin að fá umboð og
ég pantaði bíl i gegnum þá í j ú 1953
og fékk hann seinni part sumars. Eg
kom heim ineð bílinn í febrúar 1954.
Upp úr því eignuöust margir fleiri
Fólksvagen, tneöal þeirra Sveinn
Torfi Sveinsson og Erlingur Heiga-
son. Viö stofnuðum Fólksvagen-
klúbbinn til að gæta hagsmuna okkar
vegna þess aö okkur fannst erfitt að
fá varahluti. Sigfús Bjarnason,
eigandi Heklu, var aliur af vilja
geröur en eitthvað stóð á þessu hjá
honum fyrst í stað. Viö gengum svo
langt að skrifa út til Wolfsburg, og
inaöur frá verksmiðjunum kom
hingaö til iands, bauö okkur út að
horða og hlustaði á okkur. Eftir það
gekk allt mjög vel og ég held að Sigfús
hafi verið okkur þakklátur fyrir
framtakið.
Þetta var mektarbíll. Við hjónin
stóðum í barneignum á þessum tíma.
Einu sinni fórum við eilefu í honum
til Þingvaila. Þaö voru aö vísu sumir
Stnáir cn þaö var alltaf pláss i
þessum bil og alltaf gekk hann hvaö
sem kom upp.
lijailan mín var óskaplega
skemmtilegur bíli, með opnu þaki.
Eg seidi hann vélstjóra hjá Hafskip,
1957, og liann átti liann í nokkur ár
iíka. Kn svo missti ég sjónar á
honum, sagði Viggó Maack, fyrsti
Fólksvagnseigandi á Islandi.
ás
„Góðir við-
skiptavmir
seldu bílinn”
—segir Finnbogi Eyjólf sson hjá
Heklu, innf lytjanda Fólksvagnsins
„Eg man vei eftir því þegar Hekla
fékk timboð fyrir Volkswagen,"
sagöi Finnbogi Eyjólfsson, blaðafull-
trúi Heklu hf. Finnbogi hóf störf hjá
fyrirtækinu fyrir 40 árum og
nokkrum mánuðum betur, og var
verkstjóri árið 1953 þegar fyrstu
„fóllarnir” koinu til landsins.
„Meðal þeirra .fyrstu sem keyptu
bílana voru Guömundur Thoroddsen
prófessor, Sigurður Flygering, Sveinn
Torfi Sveinsson verkfræðingur og
séra Oskar Þorláksson. Mönnum
fannst þetta hálfgert skrímsli. Á
þessuin árum áttu allir bílar að vera
með langt skott og heföbundnir í
sniði. Samt sem áður náði Fólks-
vagninn miklum vinsældum. Við
vorum ákaflega heppnir meö fyrstu
viöskiptavinina. Það voru
framámenn sem tekið var eftir og
íóru vel með bíiana. Góðir viðskipta
vinir eru góð auglýsing og ég er
sannfærður um að þessir mam hafa
seltbílinn.
Saian gekk vel, einkum eftir 1961
þegar innflutningurinn var gefinn
frjáls. Viö vorum söluhæstir í 6—8 ár
og allt fram til 1973—1974 gekk salan
mjög vel, en þá pompaði hún niður
Þá kom smá millibilsástand því
Golfinn kom ekki alveg strax. Hann
tók vel við sér, en náöi ekki sömu
viiisældum og Fólksvagninn gamli
Hins vegar þurfum við ekki að
kvarta núna því fyrstu sex mánuði
ársins erum við söluhæstir,” sagði
Finnbogi Eyjólfsson aö lokum.
Hekla hf. fékk umboð fyrir Volks-
wagen árið 1952 og seldi fyrstu bílana
ári síðar. Alls voru seldar 14 þúsund
bjöllur þar til innflutningi var hætt.
-ás.