Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.1985, Page 26

78
DV. LAUGARDAGUR 7. DESEMBER1985.
Það er Meryl Streep sem fer
með aðalhlutverkið í Plenty.
Fleiri þekkja Tracey Ullman
sem poppsöngvara en leikkonu.
Kvikmyndir Kvikmyndir Kvikmyndir Kvikmyndir
H&KMLEIKDR
á hvíta tjaldinu
í mynd sinni Plenty hefur ástr-
alski leikstjórinn Fred Schepisi
fengið til liðs við sig jafnt popp-
söngvara sem þekkta leikara
eins og þau Meryl Streep og
St012.
Það er að verða æ algengara að
poppstjömur sjáist á hvíta tjald-
inu. Þær koma þó ekki fram sem
skemmtikraftar í eiginlegri merk-
ingu heldur leika oft alvarleg hlut-
verk í kvikmyndum sem annars
atvinnuleikarar hefðu tekið að sér.
En flestir skemmtikraftanna eru
ekki góðir leikarar og því fá margii
þeirra ekki nema eitt tækifæri.
Nýlega var frumsýnd myndin
Plenty sem Fred Schepisi leik-
stýrði. Leikaraskipan er æði for-
vitnileg því þar er blandað saman
fremstu leikurum nú til dags og svo
nokkrum þekktum poppstimum í
aðalhlutverkin. Stærsta aðalhlut-
verkið er í höndum Meryl Streep
en einnig leikur Charles Dance
nokkuð stórt hlutverk en flestir
þekkja hann úr sjónvarpsþáttaröð-
inni Jewel of the Crown. En
hverjir em svo mótleikaramir. Jú,
það em þau Tracey Ullman sem fær
þama sína frumraun á hvíta tjald-
inu og svo sjálfur Sting. Sá síðar-
nefhdi er nú að verða nokkuð
vanur leikari en hann lék í sinni
fyrstu mynd 1979 sem var myndin
Quadrophenia og fjallaði um átök
breskra unglingaflokka um 1960
og var framleidd af hljómsveitinni
The Who. Hann hefur síðan sést
meðal annars í myndunum Dune
og The Bride.
Safarík mynd
Það má með sanni segja að eftiis-
þráðurinn í Plenty sé flókinn en
jafnframt safaríkur. Fyrsti hluti
myndarinnar gerist í síðari heims-
styrjöldinni. Ung hástéttarkona að
nafni Susan (Meryl Streep), sem
vinnur fyrir bresku leyniþjón-
ustuna í Frakklandi, lendir í ástar-
ævintýri með breskum liðsforingja
sem gengur undir dulefninu Lazar
en hann hafði lent í fallhlíf í.
Frakklandi til að sinna sérstökum
skyldustörfum.
Síðan víkur sögunni til Evrópu
eftir stríðið en þar er Susan á ferð.
Þar hittir hún ungan stjómarer-
indreka sem vinnur í breska sendi-
ráðinu í Brussel. Þegar hann er
fluttur aftur til Englands hefst
ástarsamband milli þeirra. En
Susan finnst Raymond (Charles
Dance) leiðinlegur og teprulegur
og vill meira líf og fjör í kringum
sig. Hún fer því að umgangast
stúlku að nafni Alice (Tracey Ull-
man) og hennar vinahóp sem or-
sakar endalok vinskapar hennar
við Raymond.
Susan fær sér vinnu en er sífellt
eirðarlaus. Hún ákveður að nú vilji
hún eignast bam og hefur samband
við einn af vinum Alice að nafni
Mick (Sting) og biður hann að
verða bamsföður sinn þó án allra
skuldbindinga frá hans hendi.
Harmleikur
En dæmið gengur ekki upp hjá
Susan. Mick fer að elta hana á
röndum þangað til hún í örvinglan
sinni verður honum að bana. Susan
fær taugaáfall og þegar Raymond
birtist á spítalanum og biður henn-
ar, játast hún honum.
En erfiðleikamir eru ekki búnir.
Stríðið um Súezskurðinn er hafið.
í veislu hjá þeim Slisan og Raym-
ond þar sem m.a. yfirmaður Raym-
onds hjá utanríkisþjónustunni er
viðstaddur heldur Susan skammar-
ræðu ‘þar sem hún sakar Breta um
hræsni varðandi þessa deilu. Af-
leiðingin er sú að Raymond er flutt-
ur til Jordan til skyldustarfa þar.
Nokkm seinna heimsækir Alice
þau hjónin til Jordan og sér að
Susan er ekki eins og hún á að sér
að vera. Gegn vilja Raymond tekur
hún Susan með sér til London. Þar
heimssgkir hún yfirmann Raym-
onds og biður um skýringu á því
hvers vegna eiginmaður hennar sé
enn staðsettur í Jordan. Yfirmað-
Sting fer með lítið hlutverk í
Plenty.
urinn kennir um eigingimi hennar'
sjálfrar og sjálfselsku og þau skilja
eftir heiftarlegt rifrildi. Nokkm
síðar hittir hún Lazar á litlu hóteli
niðri við ströndina en hann hafði
heyrt í Susan í nýlegu útvarpsvið-
tali um störf hennar í Frakklandi
og fundið síðan út dvalarstað
hennar. En ástríðan og spenning-
urinn er farinn úr sambandi þeirra
og Lazar yfirgefur Susan í lok
myndarinnar þegar hún lætur
hugann reika aftur til baka til þess
tíma er Frakkland var frelsað
undan hemáminu.
Byggt á leikriti
Eins og lesa mátti er um nokkuð
flókinn og langdreginn efnisþráð
að ræða. Myndin er byggð á sam-
nefndu leikriti eftir David Hare.
Þeir sem hafa séð myndina Wet-
herby sem hlaut m.a. gullbjöminn
á kvikmyndahátíðinni í Berlín í ár,
kannast án efa við Hare því hann
bæði skrifaði handritið og leik-
stýrði þeirri mynd. Hann er þó
aðallega þekktur sem leikritahöf-
undur og nú í maí var frumsýnt
nýjasta verk hans „Pravda í
London" sem fjallar um blað-
mennsku. Hare skrifaði einnig
handritið að Plenty eftir sínu eigin
leikriti.
Hage ákvað að skrifa Plenty eftir
að hann hafði lesið að um 75 pró-
sent allra kvenna sem unnu fyrir
sérstakar deildir bresku leyniþjón-
ustúnnar innan landamæra óvin-
anna, frömdu sjálfsmorð síðar meir.
Þessar tölur voru svo sláandi að
Hare fór að kanna málið nánar og
útkoman varð persónan Susan.
„Það hefur oft verið ritað um þá
persónu sem gat ekki aðlagast
eðlilegu lífi eftir að stríði lauk,“
hefur verið haft eftir Hare. „En ég
vildi tengja söguhetjuna mína bet-
ur við breska þjóðfélagið á þessum
tíma og hvemig fólk lifði. Eg vildi
sýna baráttu hetjunnar gegn svika-
fullri og tilfinningageldri hástétt."
Ástralskur leikstjóri
í myndinni fer Meryl Streep með
hlutverk Susan en á leiksviðinu í
London og New York, þegar verkið
var fært þar upp, fór Kate Nelligan
með sama hlutverk. Hún hlaut
stórkostlega dóma en það var ástr-
alski leikstjórinn Fred Schepisi
sem ákvað að bjóða Streep hlut-
verk Susan. Schepisi hefur gert
nokkrar þekktar myndir eins og
The Divil’s Playground og The
Chant og Jimmy Blacksmith.
Virðist því Ástralía vera að missa
fleiri og fleiri af sínum bestu leik-
stjórum yfir til Bandaríkjanna eins
og til dæmis Weird sem gerði þar
myndina Vitnið sem nýlega var
sýnd hérlendis.
En Hare var sáttur við þessa
ákvörðun leikstjórans. „Kvikmynd
byggist aðallega upp á leikstjóran-
um,“ segir Hare, „og ég ber það
mikla virðingu fyrir Schepisi að ég
samþykkti að ef myndin ætti að
geta orðið heilsteypt yrði leikstjór-
inn að fá að ráða ferðinni og túlka
efnið út frá sínum eigin hugmynd-
um. Ég treysti'því vel ákvörðun
hans að vilja fá nýtt andlit í aðal-
hlutverkið. Auðvitað er ein ástæð-
an sú að Meryl Streep er það þekkt
að hægt er að fjármagna svona
mynd án mikilla erfiðleika því hún
gefur kost á að ná til mun fleiri
áhorfenda en annars væri, miðað
við efni myndarinnar. Þetta er
eiginleiki sem mjög fáar leikkonur
hafa.“
Mikill áhugi
Þegar Streep var boðið þetta
hlutverk var hún fljót að segja já.
Hún hafði séð leikhúsuppfærsluna
í New York og hrifist af verkinu.
„Ég var sannfærð um að verkið
nyti sín betur á hvíta tjaldinu en í
leikhúsi, sagði Streep nýlega í
blaðaviðtali." Leikhúsið setti því
of þröngar skorður. Efnið er það
yfirgripsmikið, lýsing á lífi fólks frá
1945 fram yfir 1960, að auðveldara
er að gæða þetta lífi á filmu.“
En er eitthvað óeðlilegt við það
að kona sem blómstraði meðan á
stríðinu stóð og var að vinna í
spennu og áhættu, skyldi brotna
niður og fá taugaáfall á friðartím-
um? Það þarf ekki að vera segir
Streep. Á stríðstímum eru menn
fjarri ástvinum og skyldmennum
og enginn veit hvað framtíðin ber
í skauti sér. Þetta orsakar að
skyndisambönd verða oft meira
krefjandi og spennandi eins og
milli Susan og Lazar. Fyrir marga
eru þetta fyrstu kynni af ást og
spennu með öllum þeim vonum og
óskum sem þetta unga fólk hafði
að geyma í brjósti sér.
„Þegar ég hafði ákveðið að taka
hlutverkið sá ég myndir í sjón-
varpinu frá heimsókn forseta
Bandaríkjanna, Ronald Reagan, til
Normandy í Frakklandi. Þar talaði
hann við marga fyrrverandi her-
menn og þótt þeir hefðu misst ást-
vini og orðið að þola erfiða og oft
á tíðum sorglega daga, þá virtist
ekkert í lífi þeirra í dag skipa eins
stóran þátt og þessir atburðir.
Sumir litu á þessa atburði og minn-
ingar eins og um gamalt ástarævin-
týri hefði verið að ræða,“ sagði
Streep í lok viðtalsins.
Helstu heimildir: Monthly Film
Bulletin Photoplay Movies.
- B.H.