Dagblaðið Vísir - DV - 05.04.1986, Qupperneq 4
4
t-‘ u !■;/.; ] oac! ■ ••') j/j
DV. LAUGARDAGUR 5. APRÍL1986.
Stiórnmál
Stjórnmál
Stjórnmál
Stjórnmál
Hugmyndimar um lækkun vaxta á 20% skuldabréfunum:
Maigir eigendanna
stórtöpuðu áður
Skuldabréf útgefin fýrir 11. ágúst 1984 bera örugglega 20% vexti
Þær hugmyndir að knýja með
einhveijum hætti fram lækkun
vaxta á skuldabréfum, sem út hafa
verið gefin vegna íbúðaviðskipta á
undanfömum árum og bera nú
samningsbundið 20% vexti, hafa
vakið gríðarlegan urg hjá eigendum
bréfanna. Á undanfömum misser-
um hefur verðbólga verið langt
umfram þessa vexti og á þeim tíma
hafa margir eigendanna stórtapað
á miklum vaxtamun.
Þetta er að vísu alls ekki einhlítt,
því íbúðaviðskiptin hafa farið fram
við mjög mismunandi aðstæður og
á tímum mismunandi verðbólgu-
hraða. í ýmsum tilfellum hafa samn-
ingsaðilar kosið að halda sig við
þessa 20% reglu og meta þá meiri
eða minni verðbólgu á samningstí-
manum inn í kaupverð eða útborg-
un. Aðrir hafa samið um 20% vexti
á eftirstöðvum söluverðs ibúða, en
þó aldrei hærri vexti en hæstu
skuldabréfavexti að fyrirmælum
Seðlabankans. Enn aðrir hafa sa-
mið um eftirstöðvamar á skulda-
bréfum án vaxta og þá hækkað
kaupverð eða útborgun í staðinn.
Það, að þessir samningsbundnu
vextir eru nú orðnir að álitamáli í
umræðum eftir síðustu vaxtaák-
vörðun Seðlabankans um 15,5%
skuldabréfavexti, byggist íyrst og
fremst á því að einhverjir telja
óeðlilegt að skuldabréfavextir geti
Fréttaljós
Herbert
Guðmundsson
verið hærri en Seðlabankinn ákveð-
ur hæsta á hverjum tíma. Raunar
ákvað Seðlabankinn tvenns konar
skuldabréfavexti 1. apríl, eins og
hann hefur gert misserum saman.
Skuldabréf útgefin fyrir 11. ágúst
1984 bera sem sé 20% vexti, ná-
k. æmlega sömu vexti og umdeildu
bréfin.
Sumir lögmenn telja að ekki sé
hægt að fá niðurstöðu í þessu máli
nema með úrskurði Hæstaréttar.
Jón Steinar Gunjilaugsson hæsta-
réttarlögmaður er þeirra á meðal.
Hann bendir annars vegar á ákvæði
okurlaga um að vextir megi ekki
vera hærri en Seðlabankinn ákveð-
ur á þeim tíma sem til skuldar er
stofnað. Hins vegar komi til útlistun
Ölafslaga á vöxtum og verðbótum.
Þá eru margir lögmenn þeirrar
skoðunar að halda eigi þá megin-
reglu í heiðri að staðið skuli við
gerða samninga. DV hefur ekki
fundið lögmann sem álítur þann
möguleika vænlegan fyrir ráðherra
að breyta vöxtum á gerðum samn-
ingum með lögum. „Ég tel það
engan veginn víst að lagasetning
af þessu tagi standist," sagði Jón
Steinar, „og það myndi ekki auð-
velda dómstólum úrlausn málsins,
heldur flækja það enn.“
HERB
Fra frægum b'gtúnsfundi húsbyggj-
enda með ráðamönnum. Þar var
ekki síst rætt um lán og lánakjör.
Enn er togast á um hagsmuni, núna
meðal annars um hagsmuni lántak-
enda og lánveitenda í íbúðaviðskipt-
um.
Kæra vegna prófkjörs
Alþýðuflokksins á Akranesi:
Fylgteftir
með opin-
berri máls-
höfðun?
Frá Haraldi Bjarnasyni á Akranesi:
Guðmundur Vésteinsson, bæjarfull-
trúi á Akranesi, hefur nú lagt fram
til bæjarfógetans á Akranesi beiðni
um opinbera rannsókn á því er hann
tilgreinir í beiðninni, annars vegar
aðdróttunum stjómar Sementsverk-
smiðju ríkisins í garð bæjarstjórnar
Akraness og sín sem bæjarfulltrúa og
hins vegar meintum ólögmætum af-
skiptum þriggja forráðamanna Se-
mentsverksmiðjunnar, Gylfa Þórðar-
sonar framkvæmdastjóra, Braga In-
gólfssonar efnaverkfræðings og
Gunnars Sigurðssonar tæknifræð-
ings, af undirbúningi Alþýðuflokks-
ins á Akranesi fyrir komandi bæjar-
stjómarkosningar.
Guðmundur Vésteinsson hefur ve-
riðbæjarfulltrúi fyrir Alþýðuflokkinn
á Akranesi sl. 16 ár, en í opnu próf-
kjöri hjá flokknum fyrir skömmu
hafnaði hann í þriðja sæti en Gísli
S. Einarsson, verkstjóri hjá Sements-
verksmiðjunni, í 1. sæti.
Guðmundur krefst þess í beiðni
sinni til fógeta að mál þetta verði
kannað rækilega og því fylgt eftir
með opinberri málshöfðun á hendur
þeim sem gerst hafi brotlegir við lög
eða sterkur gmnur leiki á að brotið
hafi gegn lögum. Þá krefst hann þess
að þáttur Gísla S. Einarssonar, yfir-
verkstjóra hjá Sementsverksmiðj-
unni, í þessu máli verði einnig tekinn
til rannsóknar á sama hátt.
í beiðni sinni rekur Guðmundur
málavexti og segir þar ástæðu þessa
vera ágreining milli bæjaryfirvalda á
Akranesi og Sementsverksmiðju rík-
Guðmundur Vésteinsson (t.h.) afhendir Sigurði Gizurarsyni bæjarfógeta beiðni sína um opinera rannsókn.
isins vegna vanefnda hins síðar-
nefnda á að uppfylla starfsleyfi verk-
smiðjunnar frá 16. október 1981 og
þá sérstaklega þess atriðis að hætt
verði skolun ryks til sjávar en í starfs-
leyfinu átti slíku að vera hætt 1. ágúst
1982. Þá rekur Guðmundur gang
mála og telur fram samþykktir bæjar-
stjórnar í þessum málum verksmiðj-
unnar.
Þá lætur Guðmundur fylgja með
beiðni sinni bréf sem Sementsverk-
smiðjan sendi bæjarstjórn Akraness
þann 4. febrúar sl. og undirritað er
af Ásgeiri Péturssyni, formanni
stjórnar verksmiðjunnar, en í 3. grein
þess bréfs stendur: „Haldi bæjarstjórn
áfram ósanngjarnri kröfugerð á hend-
ur verksmiðjunni á næstu árum
umfram önnur atvinnufyrirtæki sem
rekin eru í bænum hlýtur að því
að koma að frumframleiðsla hennar,
gjallbrennslan, verði lögð niður og
gjallið flutt inn. Það hefði að sjálf-
sögðu mjög alvarlegar afleiðingar
fyrir atvinnulífið í bænum ef stór
hluti verksmiðjunnar yrði þannig
lagður niður. Vegna samkeppnisað-
stöðu á markaðnum gæti það hins
vegar orðið óhjákvæmilegt."
Þessi grein bréfsins er sú er vegur
þyngst þegar Guðmundur talar um
aðdróttanir verksmiðjunnar í sinn
garð og bæjarstjórnar en Guðmundur
hefur verið talsvert í forsvari fyrir
bæjarstjóm í þessum málum og verið
fyrsti flutningsmaður tillagna þar að
lútandi.
Sigurður Gizurarson bæjarfógeti
sagði að fyrsta skrefið í þessu máli
væri að teknar yrðu skýrslur heima
í héraði en algengt væri að svona
mál væm síðan send saksóknara
ríkisins til umsagnar og af því réðist
framhald þess.
Þá sagði Sigurður að hugsanlcgt
væri að hann viki úr sæti dómara í
þessu máli þar sem hann væri í stjórn
Dómarafélagsins ásamt Ásgeiri Pét-
urssyni, stjómarformanni Sements-
verksmiðjunnar.