Dagblaðið Vísir - DV - 15.07.1986, Blaðsíða 10

10
ÞRIÐJUDAGUR 15. JÚLÍ 1986.
Uflönd
„Viðhorf manna i Saudi-Arabiu hafa breyst að undanförnu og innan konungsfjölskyldunnar gætir nú aukinnar til-
hneigingar til að fara sínar eigin leiðir. Þetta viðhorf virðist nú vera ríkjandi" er haft eftir bandarískum embættis-
manni á málþingi Kólumbíuháskóla.
Gifurlegt olíuframboð að undanförnu hefur leitt tii vaxandi birgðasöfnunar
á meðal olíukaupenda. Er haft eftir sérfræðingum að í kjölfar birgðasöfnun-
arinnar og áætlaðrar minni eftirspurnar i haust megi búast við lágu olíuverði
eitthvað fram á næsta ár.
Spá aukinni birgðasöfnun í
kjölfar frekara olíuverðfalls
Bandarískir olíusérfræðingar á málþingi Kólumbíuháskóla um orkumál
Haft er eftir bandarískum sérfræð-
ingum á sviði olíu- og orkumála á
þrettánda árlega málþingi Kólumb-
íuháskóla um orkumál, er haldið var
um helgina, að hraðvaxandi olíu-
framleiðsluaukning Saudi-Araba og
bandamanna þeirra í samtökum ol-
íuframleiðsluríkja, OPEC, að
undanfömu hafi stórlega dregið úr
getu samtakanna til að komast að
samkomulagi um framleiðslumörk á
olíu.
Spá frekari verðlækkunum
Niðurstaðan, segja sérfræðingam-
ir, verður enn frekari olíuverðslækk-
un á heimsmarkaði, að öllum
líkindum töluvert undir tíu Banda-
ríkjadollurum á tunnuna á síðari
helmingi ársins.
Sérfræðingamir spá ennfremur að
með lækkandi olíuverði aukist
hamstur og birgðasöfnun olíu, er
leiði af sér meiri eftirspum en fram-
boð um ákveðinn tíma og þar af
leiðandi eitthvað hækkandi kaup-
verð, en þó langt frá því að komast
nálægt marki 20 Bandaríkjadollara
á tunnuna.
Efast um OPEC úrsögn
Sumir sérfræðingamir skýrðu
framleiðsluaukningu Saudi-Araba
með vissri og gamalgróinni tilhneig-
ingu konungsfjölskyldunnar til að
fara sínar eigin leiðir, án of mikils
tillits til annarra, þótt þeir efuðust
stórlega um að Saudi-Arabar hygð-
ust segja sig úr OPEC .
„Viðhorf manna í Saudi-Arabíu
hafa breyst að undanfömu og innan
konungsfjölskyldunnar gætir auk-
innar tilhneigingar til að fara sínar
eigin leiðir. Þetta viðhorf virðist nú
vera ríkjandi," er haft eftir banda-
rískum embættismanni á málþingi
Kólumbíuháskólans, er sérhæft hef-
ur sig í málefrium Saudi-Arabíu og
fylgst þar með gangi mála.
Vilja takmarka gjaldeyristekj-
ur Irana
Einnig er talið að viss andstaða
Saudi-Araba á heildarsamkomulagi
byggist á ótta þeirra við stríðsrekst-
ur klerkastjómarinnar í íran í
stríðinu við Irak og vilji með and-
stöðu við heildarsamkomulag forð-
ast að gefa íranstjóm tækifæri á
auknum gjaldeyristekjum tál fjár-
mögnunar stríðsrekstursins, en
Saudi-Arabía hefur sem kunnugt er
snúist á sveif með írökum í Persa-
flóastríðinu.
Tíu til tólf Bandaríkjadollarar?
John Lichtblau, starfsmaður
bandarískrar stofiiunar er fylgist

Oliusérfræðingar áætla heildarframleiöslu OPEC-rikja nú tæplega 20 milljón tunnur á dag, þar af er hlutur Saudi-
Arabíu áætlaöur 25 prósent.
með þróun á olíumarkaðnum, taldi
að OPEC-ríkjum myndi ekki takast
að ná samkomulagi um heildarfram-
leiðslu á fyrirhuguðum framhalds-
fundi sínum síðar í þessum mánuði
né þótt síðar yrði.
„Það er vel mögulegt að ríki OPEC
nái engu samkomulagi sín á milli á
þessu ári um framleiðslumörk, þrátt
fyrir aukna viðleitni sumra aðildar-
ríkja um slíkt, og er þá ekki við
neinu öðru að búast en olíuverð
haldist á bilinu tíu til tólf Banda-
ríkjadollarar tunnan á næstu miss-
erum,“ sagði Lichtblau.
Haft er eftir bandarískum embætt>
ismönnum á málþinginu að ótti
manna við útbreiðslu stríðsins fyrir
botni Persaflóa á milli grannþjóð-
anna íran og írak, sem báðar eru
meðlimir í OPEC, minnki enn lík-
umar á heildarsamningi um fram-
leiðslumörk.
Á meðal sumra sérfræðinganna
var það álit ríkjandi að oliufram-
leiðsluríkjum myndi takast að
komast að samkomulagi um heildar-
framleiðslu á þriðja ársfjórðungi
þessa árs, en áhrif slíks samkomu-
lags á verðmyndun olíu, er liði á
síðari hluta ársins, yrðu hverfandi
vegna þess gífurlega olíumagns sem
þegar er komið í umferð á heims-
markaði.
Saudi-Arabía framleiðir fjórð-
ung
Sérfræðingar áætla nú að heildar-
olíuframleiðsla OPEC-ríkja á dag sé
á bilinu 19-19,5 milljón tunnur og
þar af sé hlutur Saudi-Arabíu rúm-
lega fjórðungur.
Charles Maxwell, varaforstjóri
Cyrus J. Lawrence fyrirtækisins,
sagði að eftir því sem framboð ykist
á olíumarkaðnum ykjust líkumar á
enn frekara verðfalli, jafnvel allt
niður í átta Bandaríkjadollara fyrir
tunnuna, „þó ekki sé líklegt að verð-
ið haldist svo lágt lengi“.
Forsvarsmenn orkukaupenda á
málþinginu töldu líklegt að enn frek-
ara verðfall olíu myndi leiða til þess
að fyrirtæki og aðrir olíukaupendur
fjárfestu í miklum umframbirgðum
olíu. „Það er ljóst að ef verðið fer
niður fyrir tíu dollara er olían kom-
in á tombóluverð þar sem fyrirtæki
munu leita allra leiða til að birgja
sig vel upp á meðan hægt er, en aft-
ur á móti er ekki hægt að búast við
því að slíkt ástand vari lengi,“ sagði
Tor Meloe, helsti hagfræðingur
bandaríska Texaco olíufélagsins, á
málþinginu.
Skortur á aga og einbeitni
Lichtblau sagði að olíubirgðasöfn-
un fyrirtækja og stofhana væri þegar
hafin.
„Það hefur þegar orðið mikil
birgðasöfhim olíu á 8 til 9 Banda-
ríkjadollara tunnan, birgðasöfhun
sem kemur til með að leiða til
minnkandi eftirspumar olíu á kom-
andi vetri og þar af leiðandi áffarn-
haldandi lágt olíuverð töluvert ffarn
á næsta ár,“ sagði Lichtblau.
Forsvarsmenn fyrirtækja og olíu-
sérffæðingar á málþingi Kólumbíu-
háskóla virtust almennt sammála
um að helst mætti kenna um skorti
á aga og einbeitni á meðal OPEC-
ríkja að ekki hefði tekist að hækka
olíuverð að nýju.
Umsjón: Hannes Heimisson og Ólafur Arnarson