Dagblaðið Vísir - DV - 30.08.1986, Blaðsíða 10

10
LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 1986.
Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJALS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 450 kr.
Verð í lausasölu virka daga 45 kr. - Helgarblað 50 kr.
Fjöllin vaxa á víxl
Kjötfjöll íslendinga eru nú komin upp í rúm 6000
tonn og hafa nærri tvöfaldazt frá því fyrir réttu ári,
þegar þau voru 3.500 tonn. Fjöllin nema nú sem svarar
ársneyzlu 100 þúsund manna. Síðan er sláturtíð fram
undan og þá verður slegið íslandsmet í kjötfjöllum.
Tvennt hefur gerzt á þessum tíma. Til viðbótar við
önnur kjötfjöll er nú komið hvalkjötfjall, sem nam um
1000 tonnum, þegar hlé var gert á veiðum um daginn.
Ennfremur hefur ráðamönnum landbúnaðar tekizt að
færa hluta af dilkakjötfjallinu yfir í önnur kjötfjöll.
Kindakjötfjallið er þó enn stærsta kjötfjallið og hefur
raunar stækkað nokkuð frá sama tíma í fyrra. Þá tald-
ist það 2635 tonn, en nemur nú 3200 tonnum. Næst að
mikilfengleika kemur nautakjötfjallið, sem mældist 664
tonn í fyrra, og er nú komið upp í 1234 tonn.
Hið þriðja í röðinni er 1000 tonna hvalkjötfjallið
nýja. Síðan er það fuglakjötfjallið, sem var 100 tonn
og hefur farið upp í 500 tonn. Hrossakjötfjallið er svip-
að og áður, 89 tonn. Lestina rekur svínakjötfjallið, sem
nam 33 tonnum í fyrra og er nú komið í 61 tonn.
Arið hefur einkennzt af tilraunum til að koma fjöllum
í verð á víxl. I febrúar var haldin dilkakjötútsala. Til
að verjast henni lækkuðu kjúklinga- og svínabændur
sitt kjöt í sama mæli. Niðurstaðan þá varð eins konar
jafntefli, því að þjóðin torgaði ekki meiru en áður.
Aftur var útsala á dilkakjöti í sumar. í það skiptið
gátu kjúklinga- og svínabændur ekki keppt, enda njóta
þeir ekki niðurgreiðslna, aukaniðurgreiðslna og við-
bótarniðurgreiðslna eins og hinn hefðbundni land-
búnaður. Þannig urðu til svína- og fuglafjöll.
Framleiðslustýringin á dilkakjöti beinist að þessu
leyti mest að því að auka neyzlu þess á kostnað annars
kjöts. Söluaukningin í sumar stafaði af verðlækkun, sem
skattgreiðendur borguðu, en ekki af sjónhverfmgunni
um,- að fóðurkálsfitukeppir væru fjallalömb.
Þetta hefur sogað annað kjöt inn í vandamálið. Til
skamms tíma hafa svína- og kjúklingabændur látið verð-
sveiflur á markaði eyða birgðum jafnóðum. En þeir
ráða ekki lengur við hörkuna í hinum hefðbundna land-
búnaði, sem hefur fjármagn skattgreiðenda að baki sér.
Þjóðarleiðtogar, sem vildu baða sig í sól þjóðernis-
hyggju hvalastríðsins, hafa svo fært okkur hvalkjöt-
fjallið til viðbótar við önnur fjöll. Hin mikla
neyzluaukning þess er farin að koma niður á neyzlu
nautakjöts, unninna kjötvara og raunar alls kjöts.
Samningar, sem landbúnaðarráðuneytið hefur gert
og er að gera fyrir hönd langhrjáðra skattgreiðenda við
valdamiðstöðvar hins hefðbundna landbúnaðar, gera
ráð fyrir, að ríkið ábyrgist sölu á miklu meira magni
en það getur. Þess vegna vaxa fjöllin á víxl.
Búnaðarfélag Islands, Stéttarsamband bænda og
Framleiðsluráð landbúnaðarins munu herða kröfur sín-
ar um að fá að stjórna allri búvöru í landinu eins og
þessir aðilar hafa stjórnað afurðum kinda og kúa með
hrottalega dýrum afleiðingum fyrir skattgreiðendur.
Undanfarin ár hafa ríkisstjórnir í vaxandi mæli látið
skattgreiðendur koma til skjalanna á miðjum fjárlaga-
árum til að bjarga vandamálum af þessu tagi fyrir horn.
Ástandið er nú verra en nokkru sinni fyrr og á eftir
að verða enn verra á næsta ári. Fjöllin munu enn vaxa.
Eini kosturinn við þetta feigðarflan er, að það flýtir
þeim degi, er kjósendur sameinast um að varpa af sér
oki hins hefðbundna landbúnaðar kúa og kinda.
Jónas Kristjánsson
Eru nýju fjölmiðlamir viðbót og þá viðbót i hverju, kiukkustundum, auglýsingum eða efni?
Dylg|að um
Bylgju
Hvergi í heiminum eru samankomn-
ir jaihmargir fslendingar á einn stað
og á fslandi. Afleiðing þessa mann-
söfrmðar er meðal annars sú að á
okkar 103 þús. ferkílómetra kletti í
Norðuratlantshafinu er einhver al-
stærsti markaður fyrir íslenskt
menningarefhi sem um getur í víðri
veröld - hvort sem er í hljóði, á prenti
eða myncþ markaðxir uppá um 240
þús. neytendur. Að vísu hafa nokkrir
menningarlega sinnaðir bölsýnismenn
og nöldurseggir vfljað halda því íram
að mikill hluti þessara neytenda sé
kúltúrelt stórgallaður og benda í því
sambandi á þann alkunna sannleik
að til þess að bók seljist á íslandi
þurfi hún annaðhvort að vera af gerð-
inni Elskast í kross eftir Barböru
Kartnögl, Dauður maður í Dalakofa
eftir Afiðster Maðkfin eða sjálfsævi-
saga einhvers Meðaljónsins þar sem
hann úthúðar samferðarmönnum sín-
um undir titlinum „Öll fíflin sem ég
hef hitt um dagana“.
Þetta er að sjálfsögðu hörmuleg
staðreynd fyrir þjóð sem legið hefúr
undir ábmði um að vera bókmennta-
þjóð í þúsund ár og reyndar lagt sig
í fima við að viðhalda þeirri þjóðsögu
á erlendri grund, sérstaklega á seinni
tímum. En útgefendur gefa auðvitað
út það sem þeir telja fólkið vilja, og
fólkið kaupir það sem það heldur að
það vilji af því það er sérstaklega gef-
ið út handa því en heima sitja rit-
höfúndamir og skrifa eitthvað sem
enginn vill lesa, hvað þá kaupa og eru
dæmdir tilað éta horinn úrnefinu á
sér frekar en ekkert. Að minnsta kosti
er langt um fiðið síðan íslensk skáld-
saga var með söluhæstu bókum á
þessum ólukkans jólamarkaði. Hvað
gera rithöfúndamir þá? Þeir fara að
semja slagorð í auglýsingar. Ffyrir sín-
ar eigin bækur? Nei, fyrir eitthvert
drasl sem Milfifiðafélag íslands eyðir
gjaldeyristekjum þjóðarinnar í að
flyfja inn - eða í hæsta lagi eitthvað
sem mettar líkamann en skilur sáfina
eftir hungraðri en áður. Og neyslan
sem textasemjendumir ýta undir
verður svo auðvitað til þess að fólk
í talfæri
Kjartan Ámason
leiðist síður útí að kaupa bækumar
sem þessir sömu menn skrifh. En þrátt
fyrir allt má þó kannski segja að náðst
hafi takmark fyrrum menntamálaráð
herra: að stuðla að gerð listrænna
auglýsinga.
Og nú geta skríbentar af öllum geið-
um farið að fita glaðari daga því
auglýsingamarkaðurinn er að tútna
svo verulega út um þessar mundir að
enginn þarf lengur að skrifa bækur
nema kannski í hjáverkum. Hér á ég
við loftfjölmiðlaviðbótina sem er að
verða eða verður orðin þegar þetta
birtist á prenti; á þessum vettvangi
geta allir helstu pennar landsins látið
að sér kveða og í stað þess að verða
sífellt að vera að finna uppá einhverj-
um upplognum sögum geta þeir nú
farið að leita sannleikans í vörukynn-
ingum af því tæi sem við þekkjum
þegar úr útvarpi og sjónvarpi og em
ekkert síðri skáldskapur en menn em
að kaupa dýrum dómi fyrir jófin.
Útvarp Bylgjan tók til starfa á
fimmtudaginn og íslenska sjónvarps-
félagið byijar sínar sendingar von
bráðar og mér skilst að þeirra dagskrá
verði að hluta alveg rugluð.
Það er auðvitað hreint gasalega
gaman að fa nýtt útvarp en ég fe
samt ekki betur séð en að hvað efhi
varðar sé viðbótin nánast engin. Á
tæpum þremur árum hefúr rás ríkisúfi
varpsins númer 2 náð að staðna svo
gjörsamlega að maður gæti grátið; dag
eftir dag og mánuð eftir mánuð hefúr
maður þurft að þola að sama fólkið
sé að flytja sömu þættina á sama tíma
og sama hátt; og svo loksins þegar
nýtt útvarp tekur til starfa er engu
fikara en það hafi kfippt saman gaml-
ar dagskrár ríkisútvarpsins og meira
að segja lokkað til sín eitthvað af fólk-
inu þaðan. Dagskrá Bylgjunnar er
eins og bergmál: Á morgnana frá 7-9
er morgunþáttur svipaður þeim sem
hafe verið á rás 1, frá 9-12 er morgun-
þáttur svipaður þeim sem hafe verið
á rás 1, fiá 9-12 er morgunþáttur al-
veg eins og hlustendur þekkja af rás
2; í hádeginu eru fréttir, síðan neyfi
endaþáttur, svipaður og á rás 1, þá
músíkþáttur i stíl rásar 2 og loks þátt-
ur með léttu spjalfi um atburði fiðandi
stundar - alveg eins og á rás 1. Á
kvöldin verða léttmenningarlegir
þættir um ýmislegt sem er að gerast
í skemmtanalífi borgarinnar (sbr. rás
I og 2), unglingaþættir - og viðtals-
þættir í nákvæmlega sama dúr og á
rás 2 á fimmtudagskvöldum; svo leik-
rit, spumingaþættir og fleira sem allt
er því marki brennt að vera endurtek-
ið efhi. Mér sýnast brunnar útvarps-
efnis hér til lands vera þurrir orðnir
og hrópa fikt og maðurinn úr eyði-
mörkinni: Hvar er viðbótin?! Ég er
náttúrlega löngu búinn að gefe svarið
sjálfiir. Hin raunverulega viðbót figg-
ur í fleiri klukkutímum - og auglýs-
ingunum. Hvað annað? En vitanlega
langar mig ekki til að vera svartsýnn
fyrirfram - atvinnulausir rithöfúndar
geta tíl að mynda látið sig hlakka til
fiflegrar textagerðar.
Hvergi í heiminum eru samankomn-
ir jafnmargir Islendingar á einn stað
og á íslandi. Og hvergi í veröldinni
er hlustað jafnfitið á jafhmarga riL
höfimda sem skrife fyrir jafnfáa. Nema
þeir skrifi auglýsingatexta. Svei mér
þá.
Kjartan Ámason