Dagblaðið Vísir - DV - 18.10.1986, Page 11

LAUGARDAGUR 18. OKTÓBER 1986.
11
Með hverjum heldurðu?
Þegar maður horfir á íþrótta-
keppni í sjónvarpi, fylgist með
kosningabaráttu í útlöndum eða fær
fregnir af stríðsátökum einhvers
staðar úti í heimi kemur ævinlega
að því að maður fer að halda með
einum eða öðrum - næstum því
ósjálfrátt og án nokkurrar áþreifan-
legrar ástæðu. I fyrravetur var ég til
að mynda staddur í Lundúnum og
horfði þar á billjardkeppni í sjón-
varpinu fyrir hreina tilviljun og áður
en ég vissi af var ég farinn að halda
með einum keppandanum án þess
að þekkja á honum haus né sporð.
Eins minnist ég þess að í bandarísku
forsetakosningunum á fimmta og
sjötta áratugnum var maður að
nafrii Stevenson í framboði fyrir
demókrata og skítlá í hverjum kosn-
ingunum á fætur öðrum. Alltaf hélt
ég samt tryggð við hann og tók það
ákaflega nærri mér þegar ég las það
löngu, löngu síðar að þessi Steven-
son hefði aldrei verið til neins nýtur
nema til að halda gáfulegar ræður
sem enginn nennti að hlusta á.
í enska boltanum halda menn með
ólíkustu liðum. Til að mynda heldur
ótrúlegur ijöldi með Ulfunum sem
nú spila í fjórðu deild og vinna varla
leik. í sumar birtist frétt um það í
DV að góðar líkur væru á því að
félagið yrði lagt niður. Blaðamaður-
inn, sem skrifaði fréttina, átti fótum
fjör að launa undan æstum mót-
mælum íslenskra aðdáenda.
Með Davíð en móti Golíat
Hér á Islandi skiptust menn í tvo
hópa með Aquino og Markosi á
Filippseyjum þegar sá slagur stóð
yfir. Menn eins og Pinochet og
Castro eiga íslenska aðdáendur og
ennþá er hægt að finna fólk sem
hefur leynda aðdáun á þriðja ríkinu.
Ekki er gott að vita hvað veldur
þessari ólíklegu og óvæntu fylgi-
spekt með keppendum (Aa frambjóð-
endum sem manni koma í rauninni
ekkert við. Af hverju fer ókunnugur
íslendingur skyndilega að draga
taum stjómmálamanna sem eru
honum víðs fjarri? Hvers vegna í
ósköpunum veldur það spenningi
eða eftirvæntingu hvort þessi eða
hinn sigrar eða tapar í alþjóðlegri
tenniskeppni eða hvort einhver
popphljómsveit kemst á toppinn eða
ekki? Ekki breytir það neinu í lífi
okkar sjálfra, ekki höfúm við hags-
muna að gæta, ekki þekkjum við
þessa aðila persónulega.
Sumir hafa vit á því að halda með
þeim sem er sterkastur fyrirfram.
Muhammed Ali átti marga aðdáend-
ur, Liverpool er vinsælast allra
fótboltaliða, Reagan á ótalda stuðn-
ingsmenn. Og svo eru hinir sem
sífellt halda með þeim sem eru
minnimáttar, hlakka yfir því þegar
sá sterki tapar, skemmta sér kon-
unglega þegar goðið fellur af stallin-
um og stökkva hæð sína þegar Davíð
vinnur Golíat. Ég sat með manni
einn laugardagseftirmiðdag í haust
framan við sjónvarpið og rallbílamir
geystust áfram á skjánum og þulur-
inn lýsti komu sigurstranglegustu
bifreiðarinnar. Þessi maður hló af
ógurlegum innileik þegæ- bíllinn
endasentist út af veginum. Ég spurði
hann hvort hann væri áhugamaður
um rall. Nei, blessaður vertu, ég hef
mestu skömm á þessari íþrótt. Samt
var gleði hans ósvikin þegar óhappið
henti meistarana.
Þú meinar Stalín
Halldór í Steypustöðinni skrifar
bráðskemmtilegar blaðagreinar þeg-
ar sá gállinn er á honum. Ein slík
birtist í Morgunblaðinu í vikunni.
Þar segir Halldór meðal annars: Ég
er yfirleitt endemis klaufi í pólitík.
Ég studdi séra Bjarna, Gunnar og
Pétur i forsetakosningunum, ég
studdi íhaldið í Kópavogi við síðustu
kosningar til bæjarstjómar með
þeirri hörmulegu niðurstöðu að
vinstri vítahringurinn stórefldist. Þó
ég gæti þyrði ég varla að styðja
Eykon opinberlega þar sem ég vil
honum vel...
Halldór heldur með Eykon alveg
eins og ólíklegasta fólk er að halda
með hinum eða þessum frambjóð-
andanum í prófkosningum Sjálf-
stæðisflokksins nú um helgina.
Maður fær yfir sig skæðadrífu af
bæklingum og blaðaauglýsingum
þar sem fram kemur að hálf þjóðin
og meira til er á bak við hvern og
einn frambjóðanda. Þetta er eigin-
lega komið út í það að skoða hver
heldur með hverjum frekar en hitt,
hveijir séu í framboði. Það er líkast
því að frambjóðendur standi og falli
með því hverjir halda með þeim, svo
ekki sé nú talað um alla meðmæ-
lenduma og stuðningsmennina sem
láta taka af sér hópmynd til fram-
dráttar þeim sem þeir styðja. Halldór
í Steypustöðinni er sennilega eini
íhaldsmaðurinn sunnan heiða sem
þorir ekki almennilega að lýsa sig
fylgismann af ótta við að fella fram-
bjóðandann sinn!
Ellert B. Schram
En ef það er í tísku að halda með
einhveijum í prófkjörum þá er það
nú aldeilis að menn halda með stór-
veldunum, ekki síst þegar fulltrúar
þeirra gera svo lítið að heimsækja
okkur. Ég man eftir því, þegar Fisch-
er og Spasský tefldu hér um árið,
að ég var staddur í fjölskylduboði
þar sem einni frænku minni varð á
að segja að hún héldi með Spasský.
Þá hrökk upp úr Gunnari föður-
bróður: Hu, hu, þú meinar Stalín.
Lengi á eftir var þessi frænka okkar
litin tortryggnisaugum og grunuð
um vinstrivillu.
Sjónvarpssjarmi
Afstaðan til austurs og vesturs
hefúr ávallt jafngilt svörtu og hvítu:
annaðhvort ertu með eða á móti,
annaðhvort ertu kommi eða ekki
kommi. Þess vegna vandaðist málið
heldur betur þegar Karpov og Kasp-
arov áttust við - báðir rússneskir og
í beinan karllegg af Stalín komnir
ef marka má sannkristna íhalds-
menn. Þó er ekki frá því að fleiri
hafi hallast að Kasparov af því hann
rífur kjaft gagnvart kerfinu meðan
Karpov er sagður krjúpa í duftið
fyrir flokknum - sem sannar að örlög
manna eiga sér skýringar í hlutum
sem eru víðsfjarri skákborðinu og
taflmennskunni. Þeir geta jafrivel
eignast fylgismenn sem aldrei hafa
kunnað mannganginn.
Þegar þeir Reagan og Gorbatsjov
boðuðu komu sína hingað til lands
fór ekki á milli mála að Reagan var
okkar maður áður en tilstandið
hófst. Vinsæll maður, Reagan, bæði
vestan hafs og austan, og þar að
auki var hann búinn að leysa bæði
hvaladeiluna og Rainbowmálið og
Islendingar hættir við að slíta
stjórnmálasambandi við Ameríkana.
íslendingar héldu með Reagan.
En svo kom fundurinn sjálfui’ og
fréttimar af því hvemig fór. Reagan
hélt suður á Völl og sagði fimmaura-
brandara en Gorbatsjov efndi til
blaðamannafundar. Og þá snerist
dæmið við. Allir luku lofsorði á
frammistöðu Gorbatsjovs og höfðu
mörg orð um friðarvilja hans, frjáls-
hTidi. hreinskilni og geðþekka
framkomu. Og Reagan var að sama
skapi hallmælt fy’rir stífni og þver-
móðsku. Hann er elliær. kallinn.
sagði maðurinn á götunni. heldur
dauðahaldi í stjörnustríðsáætlunina
og situr ennþá fastur í kalda stríð-
inu.
Nú voru Rússamir allt í einu orðn-’
ir góðu bömin. friðarins menn. og
íslenskur almenningur hafði nýja
mynd af rússneska biminum og
kommunum í austri. Almenningur
hélt með Gorbatsjov, það fór ekki á
milli mála.
Gorbatsjov í prófkjör
Ekki er því að neita að heldur
voru þetta óvænt endaskipti á friðar-
viljanum. Sovétríkin hafa vígbúist í
Evrópu af miklu kappi og eiga marg-
faldan vígbúnað á við Vesturveldin.
Sovétríkin hafa þverbrotið Helsinki-
sáttmálann um slökunarstefnuna í
mannúðar- og mannréttindarmálum.
Sovétríkin halda fólki í hálfgerðri
gíslingu í sfnu eigin landi. Sovétrík-
in standa í styrjöld í Afganistan og
hafa í rauninni ekki ljáð máls á
neinni tilslökun í afvopnunarmálum
nema með afarkostum. Vamarliðið
á íslandi er hemaðarleg nauðsyn,
ekki síst fyrir þá sök að allt um-
hverfis landið sveima sovéskir
kafbátar, búnir kjamorkueldflaug-
um. En svo kemur Gorbatsjov í
sjónvarpið okkar, býður af sér góðan
þokka og fómar höndum vfir óbil-
gimi Reagans og viti menn: Rúss-
amir em eins og englar af himni
sendir og allir hrópa húrra fyrir frið-
ardúfunni frá Rússíá.
Mann rekur í rogastans. Er hægt
að strika yfir fortíðina og kasta
syndunum aftur fyrir sig með því
einu að koma huggulega fram í sjón-
varpi? Er hægt að fá fólk til að halda
með sér fyrir það eitt að brosa og
vera sætur á skerminum? Skiptir þá
engu máli hver revnslan er af fym
samningum. fyrri ófremdum og svín-
aríi liðinna ára? Sovéskir borgarar
þurfa að bíða árum saman til að
komast úr landi. flokkurinn njósnar
um skoðanir þeirra, kerfið heftir
réttindi þeirra. þjóðir Varsjárbanda-
lagsins verða að sitja og standa eins
og Kremlverjum þóknast. En svo
kemur Gorbi með leikþátt og Vest-
urlandabúar falla í stafi vfir þessum
göfuga manni sem gengur ekkert
nema gott til. Maður er jafnvel far-
inn að halda að Gorbatsjov næði
öruggu sæti ef hann bvði sig fram í
prófkjörinu hjá íhaldinu!
Með þeim sem vinnur
Ekki veit ég hvemig færi fynr
Halldóri í Stevpustöðinni ef dæma
ætti Evjólf vin minn Konráð eftir
frammistöðu í sjónvarpi. svona í
beinu framhaldi af brillíansinum hjá
aðalritaranum. Maður hefúr stund-
um á tilfinningunni að Evkon sé
með krónískan magakrampa þegar
hann situr þar fyrir svörum. Þó vita
flestir sem til þekkja í pólitíkinni að
Eyjólfur er manna ágætastur og er
með flekklausan feril. Og svo er um
fleiri sem nú er sjálfsagt að kjósa.
Þeir eiga það yfir höfði sér að fólk
hætti við að halda með þeim út á
útlitið. Já. ljótt.er það.
Annars þarf Reagan ekki að
kvarta, hálfáttræður maðurinn, með
þennan líka sjarma. Hann setti bara
sjarmann of seint í gang þegar hann
hafði viðdvöl hér á íslandi og lét
Gorba stéla frá sér senunni. Það var
nóg til þess að íslandsmaðurinn fór
að halda með Rússunum þegar mest
á reið í áróðursstríðinu sem manni
skilst að sé orðið mikilvægara heldur
en hin stríðin.
Já, það er ekki tekið út með sæld-
inni að vera í sviðsljósinu. Einhvem
veginn verður að fá fólk til að halda
með sér. Sama gildir um stórveldin
og kappliðin og poppstjömurnar.
Allt byggist á því að fá fólk til að
halda með sér. Ég hef heyrt gott ráð
við þessu. Þegar heimsmeistara-
keppnin í fótboltanum stóð sem hæst
í sumar spurði ég veraldarvanan
góðkunningja minn um það með
hverjum hann héldi. Hann svaraði
að bragði: Þeim sem vinnur.
Ellert B Schram