Alþýðublaðið - 28.06.1921, Blaðsíða 1

Alþýðublaði
CjJ-eílö út aí .AJþýduflolcjksmssB.,
1921
Þ/iðjudaginn 28 júai.
Dómur.
Vegna þess, að dómur sá, sem
hér fer á eftir er líklega einstakur
að því, leyti að hann snýst sð
nokkru ieyti um þjóðfélagsstefnu
þá, sem oítast er nefnd bolsivismi,
en að réttu lagi heitir kommun-
ismi, þykir rétt að birta hann hér
eins og hann stendur i Dómabók
Reykjavíkur. Eins og menn eflaust
rekur minni til ritaði Snæbjörn
Jónsson grein í Eimreiðina í fyrra
sem hann nefndi >Bolsivisminn<.
Greinin var mjög hógvært rituð
og vakti mikla eftirtekt vegna
þess ekki sízt, að hún hafði á sér
miklu minni öfgablæ, en flest það
sem áður hafði verið ritað um
stefnuna. Dómurinn sýnir hve sum
ir menn geta gert sig hlægilega,
þegar heimskan (0: vanþekkingin)
ber þá ofurliði um stund.
Árið 1921, flmtudaginn 16. júni
var i bæjarþingi Reykjavíkur í
málinu nr. 7 1921, Snæbjörn Jóns-
son gegn Páli Stefánssyni upp-
kveðinn svohijóðandi dómur:
Snæbjörn Jónsson stjórnarráðs
ritari hefír, að undangenginni
árangursiausri sáttatilraun, höfðað
mál þetta fyrir bæjarþingi Reykja-
víkur með stefau útgeflnní 3 jan-
úar þ. á. gegn Páli Stefánssyni
heildsala hér i bænum, og kraflst
þess að ummæli nokkur, er stefnd-
ur viðhafði i bréfl, er virðist hafa
verið til eiganda tímaritsins >Eim
reiðarinnar«. verði dæmd dauð og
ómerk, og stefndur dæmdur í þá
hegningu fyrir þau, er lög frekast
leyfa, þar sem steínandi telur þau
fyililega meiðandi fyrir sig, þá
hefir stefnandi og krafíst máis-
kostnaðar eftir mati réttarins.
Stefndur heflr hinsvegar krafíst
algjörðrar sýknunar i málinu og
málskostnaðar eftir mati léttar
ins.
Hin umstefndu ummæii eru svo-
hljóðandi: sllka svivirðing, sem eg
tel grem þá um Bolsivismann, sem
einhver úr fiokd m^snféiagsius ;
hrakmenna og kallar sig Snæbjöm
Jónsson heflr látið hana flytjac.
. Tiidrög þessa eru þau að i
nóvember 1920 sendi útgefandi
nefnds iímarits bréf til ýmsra
manna þar á meðal stefnds, og
bauð þeim ritið til kaups Stefnd
ur svaraði þessu með bréfi, sem
hann reyadar heflr ekki uadirrltað,
en viðurkent að hafa ritað og í
bréfl þessu eru hin umstefndu um-
mæli viðhöfð, og þess jafnframt
getið, um leið og endursend eru
2 hefti téðs tímarits, að hann vilji
ekki gerast kaupandi ritsins, vegna
greinar um Bolsivismann, sem
var í heftura þessum. Bréf þetta
var sent eiganda tímaritsíns opið,
og komst ekki í hans hendur fyr
en það hafði gengið í gegnum
hendur verkafólks hans. Fékk
hann svo steínanda bréflð i hend-
ur, og heimilaði honum að nota
það eftir vild.
Til afsökunar sér heflr stelndi
haldið því fram, að það hafl ekki
verið tilgangur sinn að meiða eða
móðga neinn ákveðinn mann,
enda hafí hann alis ekki þekt
stefnanda eða vitað nema Snæ-
björn Jónsson væri gervinafn höf-
undarins, en tilgangur sinn hafl
verið sá að láta það í ijósi, að
hann hafí þá skoðun eða álit á
bolsivismanum, að hann sé svívirði-
legur og að hann áliti það því
svívirðilegt að hafa þá stefnu, og
hljóti því að teija hvern þann
hrakmenni, sem siíkt geri, án tillits
til þess hver eða hvar hann sé.
Og með því að hin umrædda
grein tímaritsins beri það með
sér, að höfundur hennar sé fylgj-
andi Boisivismanum verði hið
sama að ganga yfír hann og aðra
fylgismenn stefnu þessarar, án
þess að tiigangurinn hafi verið að
móðga stefnanda sérstaklega.
Það verður nú að viðurkenna
það með stefndum, að hin um
rædda grein virðist benda á, að
höfuodur hennar sé vinveittur olt
nefndri stefnu, en án þess að
nokkur dómur sé lagóur á gildi
145 töiubi
stefaunnar yfirleitt, verður að telja
það með öllu ósannað, að þeir
sem fylgja henni að málum, megi
allir teijast hrakoienoi eða úr flpkki
þeirra, en um stefnanda sérstak-
lega hefír engin tilraun verið gerð
íil að sanna það. Og þar sem hin
umstefndu ummæli verða að telj-
ast meiðandi, en hinsvegar eigi
sönnur færðar á réttmæti þeirra,
verður að dæma þau dauð og ó-
merk, og stefndan til að greiða
sekt i ríkissjóð samkvæmt 217.
gr. hinna almennu hegningarlaga
frá 25. júní 1869, sem þykir eftir
atvikura þeim, sem frá er skýrt
hér að framan hæfilega ákveðin
50 krénur en vararefsingin 10
daga einfalt fangelsi.
í málskostnað þykir stefndur
eiga að greiða stefnanda 50 krónur.
Því dæmist rétt vera:
Hin umstefndu ummæli eiga að
vera dauð og ómerk. Stefndur,
Páll Stefánsson greiði 50 króna
sekt { ríkissjóð, og komi 10 daga
einfalt fangelsi i hennar stað, ef
hún er ekki greidd í tæka tíð.
Svo greiði hann og stefnanda,
Snæbirni Jónssyni 50 krónur í
málskostnað.
Dóminum ber að fullnægja áð-
ur en 15 dagar eru liðnir írá lög-
birtingu hans, að viðlagðri aðför
að lögum.
Tildar. Heyrst hefir að stofn-
uð verði ísleczk orða á uæstunni,
sem kölluð verði Fálkaorðan.
Heflr þá Jón Magnússon ekki til
einkis setið, ef hann kemur því
til ieiðar að slíkt tildur verði inn-
Ieitt { hið unga íslenzka ríki; en
senniiega er fiðringur kominn i
hnappagatið á vinstra boðangi
ýmissa bvoddanna hér og þá far-
ið að þyrsta efttr því, að verða
„ríddari af ránfuglinum", eins og
almenningur kallar það. „Vitleys-
an ríður ekki við einteyming",
1 sagði karlian.