Alþýðublaðið - 29.06.1921, Qupperneq 1

<
\
1921
Miðvikudagiun 29 júní.
146 tölubl.
Jarðarför skipstjóra Jóhannesar Bjarnasonar frá Þingeyri, er
ákveðin föstudaginn I. júlf og hefst með húskveðju á heimili hans,
Grundarstíg 8, kl. I e. h.
Kona og börn hins látna.
Bannlög’in.
Bannmenn rumska.
í vor gengust templarar hér í
bænum fyrir þv/, að haldin va»
skrúðganga til að herða á bann-
gæzlu í Iandinu og reyna, ef unt
væri að hafa áhrif á landsstjórn-
ina. í sambandi við skrúðgönguna
voru tillögur bornar upp og sam-
þyktar í einu hljóði af fjölmenni
því, er safnast hafði saman f
Barnaskólaportinu.
Eins og vænta mátti vakti
skrúðgangan og samþyktirnar al-
menna athygli, en vegna þess,
að aðeins Tempiarar tóku þátt í
henni var hún ekki eins fjölmenn
og annars hefði orðið. Heyrðust
margar raddir meðal bannmanna
yfirleitt í bænum, um það að þeir
mundu fúsiega taka þátt i skrúð-
göngu með ræðuhöldum (demo-
stration), ef gengist yrði fyrir
henni á ný.
Það er ekki einungis hér £
höfuðstaðnum, þar sem bannlögin
eru mest brotin, að bannmenn
séu áð vakna. Allsstaðar út um
land ér að færast nýtt líf í bann-
hreyfinguna og gömul félög risa
úr rústum, eða ný eru stofnuð,
sem vinna af alhug að þvi, að
bannlögunum verði framfylgt.
Flestir kenna landsstjórninni og
i seinni tíð landlækni, um það
eftirlitsleysi og þau lagabrot, sem
framin hafa verið í sambandi við
bannlögin. En þau eiga ekki aök-
ina ein. Bannmenn eru þar lika
sekir. Sekir urn það, að hafa ekki
látið kné fylgja kviði á Backusi,
ekki hamrað járnið meðan það
var heitt. Þegar bannlögin voru
kominn á, lögðu þeir að sér hend-
ur og létu það afskiftaiaust hvern-
ig lögunum yrði framfylgt. Já,
meira að segja gengu inn á breyt-
ingar, sem eyðilögðu að miklu
leyti anda og árangur laganna.
Þeir bannmenn, sem iétu hafa sig
til slíks, voru ekki framsýnir. Þá
skorti einlægni i málinu og ein-
urð til þess að nota unnin sigur.
Þeir kunnu að sigra, en þeir kunnu
ekki að nota sér sigurinn.
En nú eru bannmenn um land
alt að rumska. Á nýafstöðnu sam-
bandsþingi U. M F. I. var sam-
þykt í einu hljóði svohljóðandi
tillaga:
„ Sambandsþingið álítur að eitt
af þvi sem rnestu varðar heill og
heiður ísl. þjóðarinnar á næstu
árum sé fullnæging bannlaganna.
ViII þingið þvi alvariega beina
athygli fulltrúannna að þvi að
leggja fram krafta sína til þess
að gæta sóma bannlandsins*.
Þessi samþykt sýnir það, að
áhuginn er aftur að glæðast fyrir
bannmálinu i ungmennafélögunum.
Og þar bætist eigi lítill styrkur
um land alt. Mörg þúsund ým-
issa beztu drengja og meyja þessa
lands. Fólks, sem er engin lið-
léttingur á hvora sveifina sem það
snýst.
Á sunnudaginn kemur gengst
Stórstúka íslands fyrir almennri
skrúðgöngu meðal bannmanna hér
í bænum. Hún hefir leitað til
fjölda félaga i bænum og óskað
þátttöku þeirra. Og félögin bregð
ast án efa drengilega við mála-
leituninni. Meðal annars hefir Full-
trúaráð verklýðsfélaganna sara-
þykt að vinna að þvi meðal
verklýðsins í bænum, að hann
fjölmenni í skrúðgöngunni. Á fundi
sem haldinn verður á eftir taka
ýmsir ágætir ræðumenn til máls
og væntanlega verða bornar upp
ákveðnar og skorinorðar tillögur
í málinu.
Bannmenn! Mætið og takið
þátt í andmælum þeim, sem nauð-
synieg eru til þess að þetta mikla
velferðarmál verði sem alira fyrst
leitt hagsællega til Íykta.
Ingólfur Jónsson.
ytnðvalilskðgimin
í ^merikn.
Sú vár tíðin, að menn sóttu
bæði frelsi og velmegun til Ame-
riku hvaðanæfa úr heiminum. Nú
er öldin önnur. Á okkar dögum
eru Bandarikin i Norður Ameriku
höfuðból afturhaldsins. Þar hefir
hverskonar óréttlæti og ófrelsi
náð hástigi núna eftir styrjöldina.
Þegar Bandarikin hófu ófriðinn
á hendur Þjóðverjum tókst að siá
ryki í augu almennings þar vestra
eins og það hafði tekist hér í Ev-
rópu. Verkamennirnir og félög
þeirra létu æsa sig til þess að
ieggja á sig hvaða erfiði sem var
til þess að hægt væri að reka
ófriðinn af fullum krafti. Að vísu
hafði aukin starfsemi í Bandarikj-
unum það í för með sér að verka-
launin hækkuðu nokkuð, en þau
hækkuðu þó aldrei hlutfalislega
við vöruverð.
Eftir styrjöldina kom svo við-
skiftakreppan, framleiðslan mink-
aði, atvinnuleysi fór í vöxt og
kaup lækkaði, en jafnframt byrj-
aði aftur innfiutningur á fólki frá
Evrópu. Ofan á öll þessi vand-
ræði bættist áframhaldandi dýrtið.
Af hálfu stjórnarinnar var ekk-
ert gert til þess að verja verka-
lýðinn fyrir þessum skellum. Yfir-
leitt skoða rikisstjórnirnar í auð-
valdslöndunum sig tæpast í þjón
ustu almennings. Bandaríkjastjórn-