Dagblaðið Vísir - DV - 02.06.1987, Blaðsíða 7

ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚNÍ 1987.
7
Sljómmál
megin alþingismennirnir Jó-
DV-mynd Brynjar Gauti
Jón Baldvin i ræðustól á fundi Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur í gærkvöldi; Vinstra megin við hann situr Jón Ármann Héðinsson, sem stýrði fundinum, en hægra
hanna Sigurðardóttir og Jón Sigurðsson.
Jón Baldvin reiðubúinn til viðræðna við Framsóknarflokk og SjáKstæðisflokk:
Virðist vera eini mögu-
leikinn sem eftir er
„Það væri algert siðleysi ef Jón
Baldvin fengi ekki tækifæri til að
reyna stjórnarmyndun. Ég vona að
fleiri séu þeirrar skoðunar."
Undir þessi orð Jóns Ármanns
Héðinssonar, fundarstjóra á opnum
stjórnmálafundi Alþýðuflokksfélags
Reykjavíkur á Hótel Sögu í gær-
kvöldi, tóku fundarmenn með lófa-
taki. Um 60 manns mættu á fundinn
sem auglýstur var undir yfirskrift-
inni „Hver flytur 17. júní-ræðu í ár?“
Jón Baldvin Hannibalsson. for-
maður Alþýðuflokksins, talaði mjög
opinskátt um stjórnarmyndunarvið-
ræður. Hann lýsti því yfir að hann
væri reiðubúinn til að láta á það
reyna hvort málefnasamningur tæk-
ist milli Sjálfstæðisflokks, Fram-
sóknarflokks og Alþýðuflokks.
Hann skýrði frá því að Alþýðuflokk-
luinn hefði um helgina sent bæði
Kvennalista og Alþýðubandalagi
málefhagrundvöll og spurt hvort
þessir flokkar væru tilbúnir til við-
ræðna á grundvelli hans.
Vilji okkar í ríkisstjórn er mikill
„Það fer ekkert á milli mála að
vilji okkar til þátttöku í ríkisstjórn
er mikill. Og við skömmumst okkar
ekkert fyrir það og biðjum engan
afsökunar á því,“ sagði Jón Baldvin.
Um viðræður Alþýðuflokks, Sjálf-
stæðisflokks og Kvennalista sagði
hann:
„Við vomm skotnir í þessari ríkis-
stjórn og ég er viss um að hún hefði
getað fengið góða hveitibrauðsdaga
með þjóðinni. Þetta hefði getað verið
lið sem hefði unnið saman. Þetta
átti að takast. Þess vegna meinti ég
það þegar ég sagði: Við hefðimi átt
að vaka lengur og vera ögn betri
hvort við annað.“
Jón Baldvin rakti því næst gang
mála um helgina:
„Forseti Islands gerði hlé. Hvemig
notuðu menn hléið? Framsóknar-
flokkurinn hefur notað það vel og
við höfum notað það vel.
Framsóknarflokkurinn notaði það
til að ná samningum við Stefán Val-
geirsson og hann hefur átt í ítarleg-
um viðræðum við Borgaraflokk enda
hefur Albert Guðmundsson lýst því
yfir að Steingrímur Hermannsson sé
hans gúní og hann stvður allar ríkis-
stjórnir sem Steingrímur er i forsvari
fyrir.“
Kvennaiista og
Alþýðubandalagi sendur
málefnagrundvöllur
„Hvað höfimi við gert? Við tókum
aftur upp þráðinn við Kvennalistann
og við settum af stað viðræður við
Alþýðubandalagið. Við sendum
þessum báðum flokkum málefna-
grundvöll ítarlegan og létimi fvlgja
eftirfarandi spumingu: Viljið þið
kynna ykkur þennan málefnagi-und-
völl? Viljið þið svara okkur því fi’rir
miðnætti núna í kvöld hvort þið eruð
reiðubúnir á grundvelli þessara mál-
efna að ræða við okkur til þess að
freista þess að hafa málefnalega
samstöðu þessara tveggja flokka.
annars vegar Kvennalistans, hins
vegar Alþýðubandalagsins? Við
sögðum báðum að við hefðum sent
slík erindi af stað.
Við vildum með öðnmi orðum fá
svar áður en til þess kemur hugsan-
lega að formaður Alþýðuflokksins
fái imiboð til stjórnarmyndunarvið-
ræðna: Þýðir eitthvað að taka þessa
hluti upp aftur?
Kvennalistinn hefur nú svarað.
Og svarið er það að vegna þess að
Sjálfstæðisflokkurinn hafi ekkert
látið til sin heyra um að hann hafi
neitt nýtt fram að færa frá því að
viðræðum okkar var slitið þá hafi
þær ekki trú á alvörunni á bak við
þetta og hafna því þessu.
Við bíðvmi eftir svörrnn frá Al-
þýðubandalaginu og ég er ekki
bjartsýnn. En auðvitað var ástæða
til að láta á það reyna. Ef þessir
tveir flokkar gætu orðið sammála
um málefnagrundvöll veit ég að það
er talsverður áhugi á því innan Sjálf-
stæðisflokksins að mynda slíka
ríkisstjórn.
Ef Alþýðubandalagið tæki þessa
útréttu sáttahönd mundi það auðvit-
að hafa í för með sér að samstarf
flokkanna yrði nánara í framtíðmni.
sem er framtíðarpólitík um það að
búa hér til stóran og öflugan sósíal-
demókratískan flokk."
Stefán Valgeirsson kostar
ekki nema eitt bankaráð
„HveiTa kosta er völ? Þið munið
hann Lúðvik Jósepsson. Hann sagði
daginn eftir kosningar þegar hann
hitti menn á förnimi vegi: Til hvers
eru menn að fara út í stjórnarmynd-
unarviðræður? Það er engin stjórn
í landinu. Það er ríkisstjórn Sjálf-
stæðisflokks og Framsóknarflokks
og þeir þurfa ekki að kaupa nema
Stefán Valgeirsson og hann kostar
ekki nema eitt bankaráð. Og svo
gætu þeir kevpt einn eða tvo Borg-
ara. Og hvaða mál er það?
Hvað er forsætisráðherra ríkisins.
Steingrímur Hermannsson. að gera
þessa dagana? Er hann ekki að koma
upp á liorðið með Lúðvíkskenning-
una?
Hann er að reyna að ná samning-
um við Stefán Valgeirsson og hann
er að reyna að ná samningum við
Borgai-aflokkinn mn það að halda
áfram óbreyttri ríkisstjórn.
En er þetta raúnhæfur möguleiki?
Formaður Sjálfstæðisflokksins hefur
sagt nei við svokallaðri minnihluta-
stjórn með Stefáni Valgeirssvni og
sagt: Við viljiun ekki eigá pólitískt
líf okkar undir Stefáni Valgeirssvni
og Páli á Höllustöðum. Við erum
búnir að fá nóg af því. Eða að eiga
framgang einstakrá mála undir þeim
og Borgaraflokkmmi.
Steingrímur hefiu- lika verið að
revna fjögmra flokka stjórnir. Eðli
málsins samkvæmt þarf að bræða
saman sjónarmið Qögiu-ra flokka.
Það er almennt mat stjórnmála-
manna að ríkisstjórnir af þessu tagi
yrðu ekki á vetur setjandi. Þær vrðu
pólitískur uppboðsmarkaður sem
mundi koma hlutimi hér í nokkurn
veginn þvílíkt óefni að núverandi
ástand er kannski bamavípur hjá
því og hún mundi ekki endast.
Spumingin er imi það: Eru ein-
hveijar málefitalegai' forsendur fi'rir
þvú að mynda ríkisstjóm þriggja
flokka. Sjálfstæðisflokks. Framsókn-
ai-flokks og Alþýðuflokks?"
Brigð við kjósendur
Alþýðuflokksins?
„Við höfum sagt: Við æthmi ekki
að vera þriðja hjól í vagni fráfarandi
ríkisstjómar. Við höfimi hins vegar
aldrei hafnað viðræðvmt við Fram-
sóknarflokkinn fi'ekar en aðra
flokka. Við höfimi bara sagt: Það
yrðu þá umræður á nýjum grund-
velli. vmi ný málefni. imi verkaskipt-
ingu á milli flokkanna og opið mál
um stjómarforystu.
Væri það brigð við okkar kjósend-
ur að fara í slíka ríkisstjórn? Hefur
ekki Jón Baldvin sagt: Það er kom-
inn tími til að gefa Framsókn frí eftir
16 ára valdasetu. Haldið þið að ég
dragi þau orði til baka? Nei. Ég hef
sagt það. ekki bara á hundrað ftind-
imi heldm- tvisvar sinntmi hundrað
fundtun og meint það í hvert einasta
skipti. En ég er líka stjórnmálamað-
ur og fonnaðm' í flokki sem hefur
ábyrgðartilfinningu gagnvmt sínum
mnbjóðendtmi og þeim málcfnimi
sem hann er að fm-a fram.
Spumingin er þess vegna þessi:
Hvað er það sem gæti réttlætt það
fyrir mnbjóðendimi Alþýöuflokksins
að við fænmi í slíkt stjórnai-sam-
starf? Og svarið er mjög einfalt: Þau
málefni sem evu ófrávíkjanleg. sem
em réttlætiskrafa og nauðsyn að ný
ríkisstjórn fái fi'am ef hún á að vera
þess virði að verða til:
Nýtt skatta- og fjármálakerfí. einn
lífeyrissjóður fyrir alla landsmenn.
nýr fjárhagsgmndvöllur fi'rir hús-
næðislánakerfið. lög mn kaupleigu-
íbúðir og framkvæmd þeirra. átak
til styttingar vinnutíma og bætt kjör
hinna tekjulægstu. ný atvinnu-
stefna, í landbúnaði. sjávanitvegi og
að því er varðar hlutverk ríkisins í
atvinnulífinu. Minna má það ekki
vera.
Eru þessir flökkar reiðubúnir til
þess að ræða við okkm- á jafm'éttis-
grundvelli imi málefiiasamning imi
það að veita fi-amkvæmd þessimi
máhmi? Ég er reiðubúinn að láta á
það reyna."
Virðist eini möguleikinn
„Það virðist vera svo. ef yfirlýsing-
ai' stjónmiálaforingjanna em
metnar. að þetta sé eini möguleikinn
sem eftir er. Kostirnir. sem talið er
að forseti velti fyrir sér. em þrír:
Að veita fonnanni Alþýðuflokksins
imiboð. að veita lerigm hlé. og i
þriðja lagi að fara eftir því foidæmi
sem einu sinni hefiu' áðiu' geret að
forseti segi ríð fonnenn þessara
þriggja flokka: Setjist þið niður á
afvikinn stað þar sem enginn sér
ykkur og útkljáið vkkar ági'einings-
mál og myndið svo þessa stjórn.
Við fönmi ekki sem þriðia hjól i
vagni undir óbreyttrí foiystu af því
að okkiu' langi svo mikið í ríkis-
stjórn sem svikarar. brennimerktir.
við okkar tmibjóðendiu-. mállausir
og málefnalausir. Það genmi við
ekki."
Reiðubúnir í
stjórnarandstöðu
„Við æthmi ekki að bregðast okkar
umbjóðendiun. Við látimi heldur
ekkert fæla okkur frá því að það
megi aldrei starfa með Framsóknar-
flokknimi. Við enmi með enga
málefnalega hlevpidóma gegn einum
eða neinum. Við höfum aðra kosti.
Við munun senda þau skilaboð fi'á
þessimi fundi að ef við fáum ekki
framgengt afdráttarlaust nægilega
miklu af okkar þýðingarmiklu uni-
bótamáhmi þá erum líka alveg
reiðubúnir til þess að hevja árang-
m'sríka baráttu úr stjómarandstöðu
imi það að gera þennan flokk að því
sem hann verðskuldar, að stærsta
flokki þjóðarinnar."
-KMU